تغییر شرایط بازنشستگی در بودجه شدنی است؟

 پس از ارائه لایحه بودجه 1401 و طرح برخی موضوعات درباره شرایط بازنشستگی از جمله افزایش دو سال به سنوات خدمت و محاسبه مستمری بر اساس میانگین حقوق سه سال پایانی ، این پرسش مطرح است که طرح این گونه موضوعات در بودجه چه میزان صلاحیت دار و شدنی است و آیا از شایستگی و مقبولیت لازم برای تصویب در خانه ملت و تایید توسط شورای نگهبان برخوردار خواهد بود؟ هرچند رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به نگارنده در نشست خبری اخیر اعلام کرد که افزایش دو سال به سنوات خدمت برای بازنشستگی امری اجباری نیست و طی توافق با افراد صورت می گیرد، اما از نص جزء یک بند دال تبصره 20 لایحه بودجه نمی توان به صراحت چنین برداشتی کرد؛ البته هنوز نکات دیگری نیز مطرح است که به آن ها می پردازیم:مهم ترین نکته که طرح موضوع در لایحه بودجه را زیر سوال می برد، صلاحیت دار بودن آن در بودجه است، به عبارتی این پرسش مطرح است که آیا می توان موضوعاتی که جنبه دایمی دارد در بودجه که به طور سالانه بسته می شود، طرح و تصویب کرد؟ سابقه عملکرد شورای نگهبان نشان می دهد که اغلب به طرح موضوعاتی که جنبه دایمی داشته در قالب بودجه سنواتی ایراد گرفته است؛ بودجه برای یک سال کشور بسته می شود ولی موضوع بازنشستگی یک موضوع عمومی و دارای ابعاد و آثاری فراتر از یک سال است؛ بنابراین تصویب چنین موضوعاتی نیازمند طرح یا لایحه جداگانه ای به صورت مستقل در صحن علنی مجلس است و در قالب بودجه سنواتی نمی گنجد.اما نکته دوم آن است که حتی به فرض تصویب محاسبه حقوق بازنشستگی افراد بر اساس سه سال پایانی سنوات این پرسش مطرح است که در شرایط فعلی اقتصادی کشور که شاهد(مجموع) تورم حدود 100 درصدی طی سه سال اخیر بوده ایم؛ آیا محاسبه مستمری بازنشستگی بر اساس میانگین سه سال پایان سنوات خدمت عادلانه است و موجب اجحاف در حق بیمه شدگان نخواهد شد؟ در شرایط بالای تورمی، عدالت حکم می کند که از میزان دو سال فعلی نیز برای محاسبه رقم مستمری کاسته شود نه این که افزایش یابد.
سومین نکته این که به فرض تصویب افزایش دو سال بر سنوات خدمت، محاسبه مستمری افراد بر اساس 32 روز خواهد بود یا 30 روز، اگر 30 روز باشد که موجب تبعیض با افرادی است که پیشتر با 30 سال خدمت و 30 روز حقوق بازنشسته شده اند و اگر 32 روز باشد منابع ناشی از افزایش دو روز بیشتر مستمری چگونه تامین می شود؟
 حسین بردبار