علی مؤیدی خرمآبادی در برنامه نگاه یک ابراز کرد: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال 81 بهفرمان مقام معظم رهبری تشکیل شد. در این ستاد نمایندهای از هر سه قوه وجود دارد، این ستاد، سیاستگذار و برنامهریز است و هماهنگی میان دستگاهها را بهعهده دارد.
او ادامه داد: تجارت کشورمان، تجارتی مطابق با همه قوانین بینالملل انجام نمیگیرد و دلیل آن هم شرایط سیاسی و اقتصادی کشورمان است به این دلیل بخشی از تجارت ورودی و خروجی از مسیر قاچاق صورت میپذیرد.
مؤیدی خرمآبادی تصریح کرد: امروز مسئولان نظام در بحث چگونگی برخورد با مقوله قاچاق بهخوبی رفتار میکنند، رؤسای قوا هرکدام در این راستا فرامینی دارند و سیاستهایی تعیین کردهاند که در رأس همه آنها مقام معظم رهبری قرار دارد که تأکید ایشان این است که اگر به امر قاچاق با تخصص و آگاهانه و عالمانه و با فناوری روز برخورد کنیم میتوانیم آسیبهایی را که متوجه تجارت و اقتصاد و تولیدمان میشود به حداقل برسانیم.
او افزود: بعد از ابلاغ فرمایشات رهبری در سال 81 تاکنون، ابلاغیهای که آقای رئیس جمهور رئیسی صادر کرد از نادرترین ابلاغات موجود در این زمینه محسوب میشود. رئیسی پیشتر در قوه قضائیه هم نگاهی خاص به مقوله مبارزه با قاچاق کالا و ارز داشت حال در مقام ریاستجمهوری با تجارب قبلی، تأکیدات مقام معظم رهبری را در قالب این ابلاغیه اعلام کرد. این ابلاغیه قوت قلبی برای سربازان و کارکنانی است که در این عرصه فعالیت میکنند .
او ادامه داد: با اقدامات صورتگرفته، در آینده، مبارزه با قاچاق کالا و ارز جزء اولویتهای دولت سیزدهم قرار دارد.
مؤیدی خرمآبادی گفت: در اوایل دهه 90 (90 تا 92) حدود 25 میلیارد دلار قاچاق ورودی و خروجی کشورمان بود. این رقم تقریباً یکسوم کل تجارت کشور را شامل میشد. این موضوع بسیار نگرانکننده و اساس تجارت کشور را هدف قرار داده بود اما با تلاشهای همهجانبه سه قوه توانستیم این عدد را در آخرین آمار به نصف برسانیم و معتقدیم در بحث ورود قاچاق، بهشدت آماری کاهشی داشتهایم اما بهلحاظ اینکه بسیاری از کالاهای اساسی و تولیدی کشور در داخل از قیمت و ارزش پایینی برخوردارند تخصیص یارانه و نگاه حاکمیتی سبب ایجاد مشکلاتی میشود.
در زمان حاضر در مقایسه با کشورهای همجوار شاهد ارزانی یکچهارمی ارزش کالاهای خودمان نسبت به کالاهای وارداتی هستیم این اتفاق سبب خروج ارز از کشور میشود.
او تصریح کرد: در سال 97 که شرایط اقتصادی و سیاسی کشور خیلی هم بحرانی نبود و در جنگ اقتصادی و تجاری نبودیم، خروجی ما نسبت به حالا کمتر بود یعنی در زمان حاضر خروجی ما نسبت به آن زمان افزایش پیدا کرده است.
مؤیدی گفت: در زمان حاضر میل به خروج ارز از کشورمان بیشتر شده زیرا قیمتها در داخل کشور متناسب با منطقه نیست، در اقتصاد نمیشود جزیرهای فکر کرد، در اقتصاد یک منطقه باید پیوستگی وجود داشته باشد و متأسفانه این بیتناسبی قیمتهای کالا در کشورمان نسبت به منطقه برایمان مشکل ایجاد کرده است اما بهلحاظ قوانین و مقررات خوبی که وضع شده است کالاهایمان از تولید تا مصرف رصد میشود، با صدور کد رهگیری و ساماندهی کردن محصولات توانستهایم از خروج سرمایه ملت جلوگیری کنیم آن مقداری هم که خارج میشود چندان قابل توجه نیست اما در سیستان و بلوچستان دیده میشود که حدود یکهزار تن روغن بهصورت قاچاق در مسیر خروج قرار میگیرد و البته عزیزان ما در ناجا و سپاه زحمت میکشند و جلوگیری میکنند، این نشان میدهد که در منطقه نسبت به کالاهای ما عطش وجود دارد.
مؤیدی گفت: پدیده قاچاق محصول قوانین کهنه است، قوانینی که بهروز و کارشناسی نباشد سبب قاچاق خواهد شد.
او با اشاره به اینکه از سال 94 تاکنون ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز میان مجلس و شورای نگهبان معطل بود اضافه کرد: قانونی که در دولت سیزدهم وضع شد جامع و کامل است، از سال 94 تاکنون ما و همکارانمان در مجلس در تکاپوی تصویب و وضع این قانون مانده بودیم، اگر میخواهیم تجارتمان از آسیب قاچاق در امان بماند باید هوشمندانه به گوش باشیم و هرگاه دستورالعمل و مقرراتی وضع شد و احساس کردیم فرصتطلبان امکان فعالیت هوشمندانه داشتند و جلوتر از ما حرکت خواهند کرد، ما باید اورژانسی عمل و قانون را اصلاح کنیم.
فقط یکسوم کالاهای قاچاق کشف میشود
رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه 12 و نیم میلیارد دلار آمار قاچاق کالا در کشور است گفت: یکسوم از این کالاها کشف میشود.
علی مؤیدی خرمآبادی در برنامه نگاه یک شبکه یک سیما افزود: مرجع مشخص کردن آمار قاچاق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است که با همکاری همه دستگاهها و همخوانی آن با اقتصاد کشور و شکاف بین عرضه و تقاضا به دست میآید.
وی گفت: کالاهای کشفشده در اختیار سازمان جمعآموری اموال تملیکی قرار میگیرد و این شرکت با نگهداری، پالایش، توزیع و حفظ سرمایههای مردم عمل میکند البته با توجه به اینکه میزان حجم قاچاق با ساختار این سازمان متناسب نیست سازمان جمعآوری اموال تملیکی در وظایف خود موفق نبود.
مؤیدی همچنین گفت: در دولت سیزدهم با توجه به دستورات رئیس جمهور و رئیس قوه قضائیه حلقههای مفقود ساختار این سازمان مشخص شد که از تلف شدن اموال مردم جلوگیری و ساختار این شرکت متحول شود.
وی گفت: دستگاه قضائی وارد پروندههایی شده است که دچار اطاله شدهاند و در تعیین تکلیف کالاهای قاچاق، تسریع شده است.
مؤیدی ادامه داد: کمیته رسوبزدایی نیز از یک سال پیش فعال شد که با دستور رئیس جمهور و تأکید قوه قضائیه سرعت کار این کمیته چندبرابر شده است و کالاهای قاچاق بهسرعت تعیین تکلیف میشوند و آنچه باید به خزانه واریز شود در اختیار خزانه قرار میگیرد.
وی با ابراز اینکه بسیاری از کالاهای کشفشده قاچاق، امحاء میشود گفت: 100 تا 150 پرونده در این زمینه داریم که تعیین تکلیف نشده است و در مسیر کارشناسی آنها اشکالهایی وجود دارد.
مؤیدی تصریح کرد: تلاش میکنیم در بررسی این پروندهها که بهزودی تعیین تکلیف میشود حق مردم ضایع نشود.
وی گفت: بیش از 85 درصد پروندههای قاچاق در سازمان تعزیرات حکومتی رسیدگی میشود و تا پایان سال پروندهای حلنشده در این سازمان باقی نمیماند البته ممکن است معدود پروندههایی نیز پس از پایان سال در این سازمان وجود داشته باشد.
مؤیدی اضافه کرد: رسیدگی به پروندههای سازمانیافته و شبکههای بزرگ، زمانبر است و قضات تلاش میکنند با در نظر گرفتن حقوق مردم این پروندهها تعیین تکلیف شوند.
وی گفت: کالاهای کشفشده در دستهبندی لوازم بهداشتی، دارو، مواد خوراکی و لوازم خانگی و خودرو قرار میگیرد.
مؤیدی افزود: کالاهای قاچاقی که در حوزه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هست شامل لوازم پزشکی و داروها بهطور کامل امحاء میشود.
وی گفت: در بخش کشاورزی نیز سموم و گل و گیاه قاچاق کشفشده همگی امحاء میشوند البته اگر اقلام قاچاقی که در بخش لوازم خانگی، استاندارد داشته باشند ممکن است در اختیار مردم قرار گیرند.
مؤیدی توضیح داد: بخش کالای لوکس فقط خودرو را شامل میشود که با توجه به دستور رئیس جمهور به معاون اول، وزیر اقتصاد و بنده درباره تشکیل کمیته کالاهای لوکس، برخی خودروهای ساخت کشورهای غربی مصداق کالاهای لوکس قرار گرفت و در آینده بر اساس برنامهای این کالاها منهدم خواهد شد.
وی با یادآوری اینکه "در تولید لوازم خانگی در دنیا حرف برای گفتن داریم و در تولید پوشاک نیز اتفاق بسیار بزرگی افتاده است" گفت: در حالی که در پوشاک میتوانیم با تولیدات اروپایی رقابت کنیم اما برخی تولیدکنندگان برای اینکه شرایط بهتری برای کالای خود ایجاد کنند از برندهای کشورهای دیگر استفاده میکنند.
مؤیدی تأکید کرد: البته این مسئله را نیز حل میکنیم.
وی گفت: اکنون پوشاک و دخانیات قاچاق و کشفیات سیگار بهطور کامل امحاء میشود.
مؤیدی متذکر شد: اگر در گذشته این کالاها با قیمت نازل در بازار فروخته میشد بهدلیل بهروز نبودن مقررات بود.
وی گفت: بر اساس مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی، مراکز آموزشی موظف به فرهنگسازی درباره استفاده از کالاهای ایرانی هستند.
مؤیدی افزود: کالایی که قرار است وارد کشور شود اسناد تولید و منشأ آن در اختیار گمرک قرار میگیرد که اگر منشأ آن مشخص نباشد گمرک کالا را نمیپذیرد.
وی گفت: کالاهای قاچاق کشف شدهای که میتوانیم صادر کنیم بسیار کم است و حتی خودروهای قاچاق را نیز کشورهای همسایه نخریدند.
مؤیدی اضافه کرد: کالای قاچاقی که نمیتوان صادر کرد امحاء میشود.
وی گفت: برخی کالاهای قاچاق که امکان صادرات آنها مشخص نبود و بلاتکلیف مانده بودند همه را امحاء میکنیم.
مؤیدی اظهار کرد: ایجاد سامانهها بهویژه سامانه جامع تجارت، انقلابی در تجارت و تولید ما ایجاد میکند.
مؤیدی گفت: 26 دستگاه عضو سامانه جامع تجارت هستند اما 50 دستگاه در این سامانه نقش دارند.
وی با بیان اینکه اتصال سامانه دستگاهها به سامانه جامع تجارت به زمان نیاز دارد افزود: تا امروز همه سامانهها استقرار یافتهاند اما منتظر دادهها هستیم و قرار گرفتن دادهها در مجموعهای متمرکز با دسترسیهای مشخص و ایجاد زبان مشترک بین دستگاهها زمانبر است.
مؤیدی گفت: دادههای برخی دستگاهها یکی دو ماه ابتدای سال آینده کامل میشود و بیشترین مشکل ما در گمرک و وزارت صمت است.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس دستور معاون اول رئیس جمهور اتصال دادههای دستگاهها تا پایان سال باید اجرایی شود اما بر اساس صورتجلسهای که بین وزیر صمت و اقتصاد امضاء و نمایندهای برای آن مشخص شده است درگاه گمرک و وزارت صمت تا پایان خرداد 1401 به یکدیگر نزدیک میشود.
مؤیدی گفت: البته در بحث دارو، محصولات کشاورزی، خاک و گل و گیاه مشکلات بسیاری داریم.
وی با یادآوری اینکه بهای سوخت در کشور بسیار ارزان است و یارانهای توزیع میشود افزود: یکی از کالاهای مورد هدف قاچاقچیان، سوخت است.
مؤیدی گفت: به هر نیروگاه سالانه میلیونها لیتر سوخت اختصاص مییابد اما در شبکه انتقال و نگهداری این سوخت آسیبهایی وجود دارد و بیشترین قاچاق سوخت در این بخش اتفاق میافتد.
وی تصریح کرد: در گذشته از نیروگاهی سالانه چند میلیون لیتر قاچاق سوخت کشف میشد.
مؤیدی گفت: اگر سامانهها تکمیل شود از قاچاق سوخت جلوگیری میشود.
وی اضافه کرد: در سوخت اختصاصیافته به ماشینآلات کشاورزی مشکلاتی داشتیم اما اکنون 90 درصد این ماشینآلات ساماندهی شدهاند و سوخت آنها بهصورت مشخص توزیع میشود.
مؤیدی گفت: بهعنوان نمونه اگر 10 تراکتور در یک روستا وجود داشته باشد میزان سوخت آنها مشخص میشود و بر اساس آن سهمیه سوخت تعلق میگیرد، میزان سوخت ماشینآلات راهسازی نیز ساماندهی شده است.
مؤیدی گفت: نیمی از سوخت مصرفی ناوگان حملونقل شهری نیز ساماندهی شده است و تلاش میکنیم بقیه مصرف سوخت این ناوگان را نیز بهوسیله شهرداریها ساماندهی کنیم.
وی اعلام کرد: بر اساس این کارها در دو سال گذشته حدود 14 میلیارد لیتر سوخت صرفهجویی داشتیم که فکر میکنم تا 15 میلیارد لیتر قابل افزایش باشد.
مؤیدی گفت: با توجه به تمدید زمان ساماندهی ماشینآلات کشاورزی در برخی استانها دیگر این زمان تمدید نمیشود زیرا این مسئله فرصتی را برای قاچاقچیان سوخت فراهم خواهد کرد.
وی افزود: قاچاقچیان، روغن سوخته را به محصولاتی تبدیل میکنند که قابل انتقال به کشورهای همسایه است و آنها از این محصول استقبال میکنند اما چون به روغن یارانه تعلق میگیرد مشمول قاچاق کالا میشود بنابراین سازوکاری تعریف کردهایم که محصولاتی مانند روغن سیاه در قالب طرحی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد و آنها بهطور رسمی محصولات بهدستآمده از این ماده را به کشورهای همجوار صادر کنند.
مؤیدی گفت: در مبارزه با قاچاق دارو ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تنها نیست و اکنون دغدغه مسئولان دیگر نیز این مسئله است.
وی تصریح کرد: مافیای دارو که در گذشته وجود داشت در هیچ جای دیگری نبود زیرا تضاد منافع در این بخش وجود داشت و مواد اولیه که با ارز ترجیحی تأمین شده بود به جای واقعی خودش نمیرفت.
مؤیدی گفت: اکنون تضاد منافع در بخش دارو به حداقل رسیده است و نیازمند جهاد در تولید دارو هستیم.
وی با بیان اینکه قاچاق، زاییده قوانین و مقررات نادرست است افزود: تا 10 سال پیش میلیونها دلار از سرمایههای کشور برای واردات سیگار و دخانیات خارج میشد اما با واردات فناوری تولید سیگار اکنون از 60 میلیارد نخ سیگار در کشور 90 درصد تولید داخل است.
مؤیدی گفت: در گذشته در بخش دخانیات مافیایی بسیار پیچیده وجود داشت که در بخش مقررات، ضوابط و تولید نفوذ کرده بود.
وی ابراز کرد: امروز قانونی میخواهد در مجلس شورای اسلامی تصویب شود که تولید دخانیات کشور را به چالش تبدیل میکند بنابراین برای نمایندگان مجلس تشریح کردیم یکهزار و 600 درصدی که برای مواد دخانی در نظر گرفتهاند موجب تعطیلی کارخانجات دخانیات، از بین رفتن توان رقابت و سرازیر شدن سیگارهای غیربهداشتی و ارزان از کشورهای دیگر به کشورمان میشود.
مؤیدی گفت: پس از ریجستری کردن تلفن همراه، سیگار را نیز ریجستری کردیم و میتوانیم نظارت کنیم که هر پاکت سیگار کجا رفته است.
وی با بیان اینکه مصرف سیگار بسیار مضر است در عین حال افزود: حاکمیت، مسئول این نوع کالاهاست حتی اگر ضرر داشته باشد.
مؤیدی گفت: حق مرزنشینان، تجارت است و باید این تجارت را برای آنان ساماندهی کنیم که در پی قاچاق نباشند.
وی خاطرنشان کرد: در سه چهار سال اخیر اولویت ما همافزایی برای محرومیتزدایی مرزنشینان شامل آموزش، بهداشت، تولید، اشتغال و بیمه بوده است.
مؤیدی گفت: طرح معیشت را دولت برای مرزنشینان تصویب کرد و وزارت رفاه با همکاری بنیاد مستضعفان، بنیاد علوی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام اجرا میکند.
وی اضافه کرد: طرح ساماندهی ملوانی نیز فردا در هیئت دولت مطرح و تصویب میشود که بر اساس آن بحث تهلنجی برای نخستین بار ساماندهی خواهد شد و مرزنشینان و ملوانان با عزت تجارت میکنند.
مؤیدی گفت: این طرح جزو اولویتهای رئیس جمهور بوده است.
وی اذعان کرد: بحث ملوانی در جنوب کشور را رها کرده بودیم اما امروز این مسئله ساماندهی شده است.
مؤیدی گفت: رئیس جمهور در سفر به سیستان و بلوچستان دستور ویژهای برای فعال شدن بازارچههای مرزی صادر کرد و اکنون با فعال شدن سه چهار بازارچه حدود 7 هزار نفر بهعنوان صادرکننده در این بازارچهها مشغول شدهاند.
وی ابراز کرد: تلاش میکنیم بازارچههای دیگری را نیز راهاندازی کنیم.
مؤیدی گفت: مسئله کولهبری را نیز به هیئت دولت میبریم و در قالب بستهای که سهم حامل، تاجر و سرپرست خانواده در آن دیده شده است بررسی خواهیم کرد.
وی متذکر شد: شوتیها جوانان این کشور هستند که در معضل اجتماعی قرار گرفتهاند اما معتقدیم طرح ملوانی اجرا شود اتفاق بینظیری در مرز، گمرکات و بنادر برای مرزنشینان روی میدهد.
مؤیدی گفت: کارگروهی در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز وظایف حوزههای قضائی، تعزیرات حکومتی، وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تقسیم کرده است و سرنخهای شناساییشده در این ستاد در اختیار این دستگاهها قرار میگیرد که با زمانبندی و رصد، قاچاقچیان زیر ضربه میروند.
وی افزود: بهعنوان نمونه انهدام پنج شش شبکه مهم در قاچاق محصولات روغن سوخته و خاک روغن و شبکههای در قاچاق لوازم خانگی بهوسیله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
مؤیدی گفت: هوشمندسازی موجب شده است شبکههای قاچاق مشخص شوند.
وی تصریح کرد: رسیدگی به پرونده شبکههای سازمانیافته قاچاق از ابتدا تا انتها ملاحظات امنیتی دارد اما با پایان یافتن رسیدگی، با آنها رودربایستی نداریم.
مؤیدی با ابراز اینکه "کارشناسان خوبی در مبارزه با قاچاق در نهادهای امنیتی داریم" تأکید کرد: نیازمند فرهنگسازی در مقابله با قاچاق هستیم و صداوسیما در بحث مبارزه با قاچاق نهایت همکاری را داشته است.