بازگشت اروپا به عصر تاریکی مسئله امروز اروپا گاز و برق است
سرویس خارجی-«بحران انرژی» در غرب زیر سایه جنگ اوکراین روز به روز بدتر میشود. با اینکه همه کشورهای دنیا تحت تاثیر این بحران شاهد افزایش قیمت حاملهای انرژی هستند، اما وضعیت در کشورهای اروپایی که مستقیما وارد جنگ انرژی با روسیه شدهاند، به مراتب بدتر است و تورم و رکود به شکل افسارگسیختهای گلوی مردم این کشورها را میفشرد. این وضعیت در حالی رخ داده که در فصل تابستان هستیم و زمستان هنوز از راه نرسیده است!
همزمان گزارشاندیشکدهها و نهادهای بینالمللی نشان میدهد که بحران انرژی ممکن است بسیار عمیقتر از وضعیت کنونی شود به طوری که این بحران ممکن است به نوشته «اکونومیست» به سقوط اتحادیه اروپا منجر شود. در اروپایی که زمانی برای دنیا تعیین تکلیف میکرد حالا مسئله و اولویت اصلی چگونگی تامین گاز و برق مردم در زمستان پیش رو است. دولتهای اروپایی هر کدام برای مهار این بحران به شیوههای مختلفی متوسل شدهاند. در آلمان صنعتیترین اقتصاد منطقه یورو دولت اعلام کرده قیمت گاز را برای مصرف کنندگان بالا میبرد. از سوی دیگر دولت این کشور برای مهار بحران انرژی به عصر ذغال سنگ بازگشته و دولت به طور جدی به بازگشت ذغال سنگ به عرصه تولید انرژی فکر میکند. دولت آلمان حتی ایدههای بسیار خنده داری نیز برای مقابله با بحران انرژی مطرح کرده است طوری که طی درخواست عجیبی از مردم آلمان خواسته در صورت قطع صادرات گاز روسیه از تعداد دفعات دوش آب گرم خود کم کنند. حتی تصاویری از رسانههای آلمان منتشر شد که طی آن خطاب به مردم آلمان گفته شده بود اگر میخواهید پوتین را اذیت کنید، وقتی حمام میروید، همه جای بدن خود را با آب نشویید.(تا صرفهجویی شود!) این رسانهها حتی جاهایی از بدن را که باید شسته شوند را مشخص کرده و مثلا نوشته بودند، وقتی به حمام میروید، فقط کشاله ران، باسن و گلویتان را بشویید!
عصر تاریکی در انگلیس
بسته به میزان وابستگی به انرژی روسیه، این اوضاع در کشورهای اروپایی متفاوت است. مثلا گفته میشود در انگلیس تاثیرات این جنگ، بیش از سایر کشورها اقتصاد را درگیر و مردم را دچار تورم کرده است. البته مطالعات بنیاد افکار سنجی «رزولوشن» درباره کیفیت و استاندارد زندگی مردم انگلیس نشان میدهد که رشد و بهره وری پایین و نابرابری عامل اصلی شرایط موجود است. در گزارش منتشر شده از سوی این بنیاد آمده اوضاع اقتصادی خانوادههای انگلیسی تقریباً ۹ هزار پوند بدتر از خانوادههای ساکن در کشورهای مشابه از جمله فرانسه، آلمان و استرالیا شده است.
روزنامه دیلیمیل چاپ لندن نیز در گزارش جدیدی، از افزایش هزینه انرژی در انگلیس تحت عنوان «بازگشت انگلیسیها به عصر تاریکی» یاد کرده است. به گزارش ایرنا در گزارش این روزنامه آمده: «ممکن است براساس برنامههای اضطراری دولت، از میلیونها انگلیسی خواسته شود که لامپها و ترموستاتهایشان را به منظور جلوگیری از خاموشی کامل در زمستان، به حالت خاموش درآورند.در صورت بدتر شدن بحران انرژی در زمستان، دولت ممکن است این طرح اضطراری را عملیاتی کند...شبکه ملی انرژی همچنین ممکن است مجبور شود برای وادار کردن مصرفکنندگان بزرگ انرژی به کاهش مصرف، به آنها خسارت پرداخت کند.... اتحادیه اروپا هم در وضعیت مشابهی است و از کشورهای عضو خواسته شده تا از ماه آینده، ۱۵ درصد در مصرف انرژی صرفهجویی کنند.»
براساس این گزارش، برخی کشورهای اروپایی مثل آلمان، فرانسه و اتریش از شهروندان خود خواستهاند لامپها و ترموستاتها را خاموش کرده و زمان کمتری از آب گرم برای استحمام استفاده کنند.«شرکت مشاوره کورنوال» نیز پیشبینی کرده که سقف قیمت انرژی برای خانوارهای دارای مصرف متوسط ممکن است تا بیش از ۳۶۰ یورو افزایش یابد. به نوشته«دیلیمیل» «در شرایطی که خانوادههای انگلیسی با افزایش روزانه هزینههای زندگی مواجه هستند افزایش قیمت انرژی فشار بیشتری به آنها وارد خواهد کرد.»
وضعیت برق در سوئیس بحرانی است
در سوئیس دیگر کشور اروپایی نیز رسانهها از قطع احتمالی برق سخن میگویند. یک روزنامه سوئیسی در این زمینه نوشته: «هشدارها درباره احتمال قطع برق در سوئیس در فصل زمستان، دولت این کشور را وادار به ابداع طرحهای اضطراری در مواجهه با کمبودهای انرژی کرده است. روزنامه سوئیسی «بازلر زونتاگ»نیز نوشته: «دولت سوئیس چند ماه است که در کنار شرکتهای صنعتی این کشور بر روی این طرح کار میکند.این طرح شامل گامهای مختلفی از کارزارهای افزایش آگاهی عمومی برای صرفهجویی در انرژی گرفته تا سهمیهبندی برق حدود ۳۰ هزار مشتری انرژی است. در این طرح همچنین از مردم خواسته میشود در خاموش کردن چراغهای فروشگاهها و کاهش استفاده از دستگاههای گرمایشی به دولت کمک کنند». دولت سوئیس همچنین درباره احتمالی قطعی برق در برخی از مناطق کشور از 4 تا 8 ساعت در روز به عنوان اقدامات سختگیرانه تری خبر داده است. «مایکل فرانک» رئیسانجمن شرکتهای برق سوئیس گفت در صورت کمبود برق این طرح اجرا خواهد شد.
مجارستان: روسیه ما را شکست داد
این روزها همچنین انتقادها در غرب درباره وضعیت مبهم آینده جنگ اوکراین و ادامه کمکها به اوکراین بالا گرفته است. بیشتر نگرانیها درباره ادامه جنگ تا زمستان و بحث کمبود انرژی در این زمان حساس است. از سوی دیگر زمزمههایی نیز بلند شده که روسها در این جنگ علی رغم همه کمکهای مالی و تسلیحاتی به اوکراین پیروز شدهاند. یکی از افسران سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در همین رابطه تاکید کرده که روسیه در جنگ اوکراین موفق شد از لحاظ سیاسی، اقتصادی و نظامی بر غرب پیروز شود.
به گزارش ایسنا، به نقل از نووستی، «اسکات ریتر»، افسر سابق سیا در اظهاراتی درباره اقدامات کشورهای غربی علیه روسیه از زمان آغاز جنگ اوکراین گفته: «روسیه در همه جبههها پیروز میشود؛ در جبهه نظامی و میدان جنگ و در جبهه سیاسی چنان که شاهد فروپاشی نظام سیاسی در اروپا و ادامه سقوط مستمر دولت بایدن در ایالات متحده هستیم... در جبهه اقتصادی، روسیه قواعد بازی را با تحریمهای متقابل علیه غرب تغییر داده است... هیچ چیز نمیتواند روسیه را از پیشروی در هر سه جبهه باز دارد.» وی در تایید اظهاراتش استعفای اخیر بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس و استعفای ماریو دراگی، نخستوزیر ایتالیا را مثال میزند. این عضو سابق سیا به ناکارآمدی تامین تسلیحات آمریکایی ارسالی به «کیف» اشاره و این واقعیت را که به زودی تمام ذخایر آمریکاییها تمام خواهد شد، یادآوری کرد.
همزمان با این افسر سابق سیا، نخستوزیر مجارستان نیز با اشاره به بحران انرژی در اروپا و بالا رفتن قیمتها، گفته استراتژی تحریم روسیه شکست خورده و دولتهای اروپایی مانند دومینو در حال فروپاشی هستند. «ویکتور اوربان» نخستوزیر مجارستان طی سخنانی در رومانی گفته: «اتحادیه اروپا به یک استراتژی جدید درخصوص جنگ در اوکراین نیاز دارد زیرا تحریمها علیه مسکو جواب نداده است....استراتژی جدیدی مورد نیاز است که باید بر گفتوگوهای صلح و تهیه پیشنویس یک پیشنهاد صلح خوب به جای پیروزی در جنگ متمرکز باشد...استراتژی غرب در مورد اوکراین بر چهار ستون بنا شده است- اینکه اوکراین میتواند با سلاحهای ناتو در جنگ علیه روسیه پیروز شود، تحریمها روسیه را تضعیف و حاکمیت آن را بیثبات میکند، تحریمها بیشتر به روسیه آسیب میزند تا اروپا و این که جهان در حمایت از اروپا صفآرایی خواهد کرد.اوربان گفت که این استراتژی شکست خورده زیرا دولتها در اروپا مانند دومینو در حال فروپاشی هستند، قیمتهای انرژی افزایش یافته و اکنون به یک استراتژی جدید نیاز است...ما در خودرویی نشستهایم که هر چهار لاستیک آن پنچر شده است: کاملاً واضح است که جنگ را نمیتوان به این شکل پیروز کرد. اوکراین هرگز به این شکل در جنگ پیروز نخواهد شد به این دلیل ساده که ارتش روسیه تسلط نامتقارن دارد.
« ابتکار» پاسخ سخنگوی کمیسیون امنیت ملی به صحبتهای حسن روحانی را بررسی میکند دو روایت از رفع تحریمها
گروه سیاسی - هفته گذشته بود که خبری منتشر شد مبنی بر دیدار حسن روحانی با برخی از وزرا و مسئولان دولت قبل که به مناسبت روز عید غدیر خم در دفتر رئیس جمهوری سابق برگزار شد. در یکی از مهمترین محورهای این دیدار صورت گرفته اعلام شد که حسن روحانی در جمع مسئولان دولت سابق گفته است: پس از انقلاب کشور با مشکلات زیادی روبرو شده و از همه این مشکلات توانسته به نحوی عبور کند. پس از جنگ تحمیلی و ترور، معضل بزرگی به نام تحریم برای مردم ایجاد شده و تاکنون با همه آسیبها و مشکلات توانستهایم از این مراحل گذر کنیم. خروج ترامپ از برجام و بازگشت تحریمها نیز از این دست مسائل بوده که قطعا این مسئله و رفع مجدد تحریمها قابل حل بود و ای کاش دچار 9/11 (۱۱ آذر ۹۹) و مصوبه هستهای مجلس نمیشدیم تا میتوانستیم در اسفند ۱۳۹۹ تحریمها را پایان دهیم.
اشاره روحانی به مصوبه هستهای مجلس، همان قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران که در آذر ماه سال 1399 به صورت دو فوریتی مطرح و به تصویب رسید و طبق ماده اول آن سازمان انرژی اتمی موظف بوده است بلافاصله پس از تصویب این قانون از یکسو، اقدام به تولید اورانیوم با غنای بیستدرصد کرده و از سوی دیگر، بدون هیچ تاخیری، اقدام به تولید اورانیوم با غنای بالاتر از بیست درصد مورد نیاز کشور کند.
واکنش به صحبتهای روحانی
در همین رابطه سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: این ادعا که قانون اقدام راهبردی در اسفند ۹۹ مانع احیای برجام شده است هیچ مبنای واقعی ندارد چراکه مذاکرات احیای برجام از ۱۳ فروردین ۱۴۰۰ آغاز شده است.
ابوالفضل عمویی در حاشیه جلسه علنی دیروز در جمع خبرنگاران با اشاره به اظهارات رییس جمهور پیشین درخصوص قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها، بیان کرد: قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها از جمله قوانینی است که در مجلس یازدهم با تلاش جدی نمایندگان به تصویب رسید و یکی از قوانین قابل توجه و قابل اعتبار مجلس یازدهم است و ما به آن افتخار می کنیم. اما در خصوص روند تصویب این قانون باید بگویم که جمهوری اسلامی پس از ۵ گام کاهش تعهدات خود در برجام همچنان بعد از ترور شهید سلیمانی شاهد افزایش تحریم های آمریکا بود.
وی در ادامه اظهار کرد: حتی بعضا اقدامات خصمانه دیگری علیه کشور ما از قبیل ترور شهید فخری زاده رخ داد. این روند پیوسته تحریمها علیه کشور نهایتا مجلس یازدهم را به این نتیجه رساند که یک قانونی را تصویب کند که بر اساس آن باتوجه به ادامه داشتن تحریمها علیه کشور، فعالیتهای هستهای کشور از سر گرفته شود، محدودیتها برداشته شود و شاهد توسعه برنامههای هسته ای کشور باشیم.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: روند تصویب قانون در آذرماه سال ۹۹ به پایان رسید. قبل از آن نیز گفتوگوهای کارشناسی صورت گرفت و در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی این طرح مورد بحث قرار گرفته بود. توجه اهل فن را به این نکته جلب می کنم که این قانون در آذر ماه سال ۱۳۹۹ تصویب شد. اخیرا ادعاهایی مطرح شده که اگر این قانون نبود در اسفند ۹۹ برجام مجددا احیا میشد. واقعیت این است که این ادعا هیچ مبنای تاریخی ندارد بلکه یک خوش خیالی است.
عمویی در پایان تاکید کرد: مذاکرات ما برای احیای برجام از ۱۳ فروردین سال ۱۴۰۰ آغاز شد. پیش از آن اصلا مذاکره ای وجود نداشت که بخواهد به نتیجه برسد. هنوز هم بعد از یک سال مذاکرات ادامه دارد، به جهت اینکه آمریکاییها حاضر نیستند تحریمها را بردارند. چه تیم دولت قبلی و چه تیم مذاکره کننده دولت فعلی حاضر نشدند از مواضع اساسی کشور عقب نشینی کنند. از این جهت این ادعا که بدون این قانون اسفند سال ۹۹ برجام احیا شده بود ادعایی بی مبنا است. اگر کسی مستندی دارد که مذاکراتی پیش از سال ۹۹ در جریان بوده آنها را ارائه کند.
بنده فکر می کنم این یک فضاسازی برای تحت تاثیر قرار دادن مذاکرات فعلی است. نهایتا کمکی به مصالح ملی و منافع مردم کشور نمیکند.
لازم به ذکر است در تاریخ 25 خرداد ماه امسال نیز کمیسیون اصل نود مجلس در گزارش خود تاکید کرد که استنکاف رئیس سابق سازمان انرژی اتمی و همچنین رئیس جمهور سابق از انجام وظایف مصرح در قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» برای کمیسیون اصل نود محرز شده است و موضوع برای رسیدگی به مراجع قضایی ارسال میشود.
رسیدن به بهارستان با عبور از دروازه دولت
آرمان ملي – مطهره شفيعي:رئيسي هيچگاه تصور اين را نداشت که انتقادها به دولتش در شرايطي اوج بگيرد که هنوز يکسال از عمر دولت سپري نشده است. همگان حتي رقباي اصلاحطلب رئيسجمهور را سختکوش ميدانند اما اشکال آنجاست که برخي از مديران او توانايي حل مشکلات را ندارند. نرديکترين نهاد به دولت که تصور ميشد با مصوباتش راه دولت را براي رسيدن به اهدافش هموار کند، مجلس بود اما ظاهرا مجلس به منتقد مردان رئيسي تبديل شده که برخي از اين انتقادها ريشه در انتصابها، برخي ديگر براي کسب رأي براي انتخابات مجلس دوازدهم و بخشي هم ناشي از مخالفتهاي واقعي با سياستهاي دولت است. ديروز سخنگوي کميسيون اجتماعي مجلس از رئيسجمهور و تيم اقتصادي دولت خواستار پايان دادن به گرانيهاي لحظهاي و تورم افسارگسيخته شد. حسن لطفي در نطق ميان دستور خطاب به نمايندگان گفت: ابزارهاي نظارتي مجلس اعم از تحقيق و تفحص از دستگاههاي اجرايي، اخطار و تذکر، سئوال و استيضاح وزرا ناکارآمد است؛ تحقيق و تفحص از دستگاههايي اجرايي کشور از ابتداي هر دوره شروع ميشود و پس از طي دوره چهارساله به نتيجه نميرسد.» برخي تصور ميکنند اختلاف نظر ميان قاليباف و رئيسي باعث انتقادات نمايندگان به وزراي دولت شده است اما به نظر نميرسد تمام ماجرا در اين مورد خلاصه شود و اصل موضوع به انتخابات مجلس دوازدهم مربوط است. محمد مهاجري فعال سياسي اصولگرا معتقد است: «ميزان انتقادهاي نمايندگان مجلس به زودي از دولت افزايش خواهد يافت چون رسيدن به فصل انتخابات نياز به شعار و فعاليت سياسي دارد که بخشي از اينها ميتواند در قالب مخالفت با دولت متجلي شود بنابراين معتقدم حجم انتقادها به دولت در آستانه انتخابات 1402 تشديد هم خواهد شد.» حسين کنعاني مقدم پيشتر به نقش رئيسي در انتخابات مجلس دوازدهم اشاره کرده بود: « اگر آقاي رئيسي بتواند در اداره کشور موفق عمل و شعارهاي خود را محقق کند، مجلس دوازدهم در اختيار اصولگرايان خواهد بود؛ در اين صورت مردم اقبال چنداني براي رأي دادن به اصولگرايان در مجلس بعدي ندارند.» مجلسيها براي مقبوليت دادن به عملکردشان هر روز سخن از استيضاح يک وزير ميگويند اما در عمل اجرا نميشود.
فرار زودهنگام از حمايتها
نکته قابل تامل آنجاست که اصولگرايان علم مخالفت با دولت رئيسي را زودتر از اصلاحطلبان بلند کردهاند. به اعتقاد يکي از سياسيون، اگر اصولگرايان بخواهند از دولت دفاع کنند ميدانند که عملکرد اين دولت در همه شئون قابل دفاع نيست؛ اگر بخواهند از دولت انتقاد کنند نه جامعه از آنها ميپذيرد و نه خودشان حاضرند اين کار انجام دهند چون پاس گل به جناح رقيب است بنابراين تنها راه سومي براي آنها باقي ميماند که اين راه، سکوت است. برخي اصولگرايان تلاش دارند تا از راهي که ميشود حمايت خودشان از دولتمردان رئيسي را کمرنگ کنند مانند محمد حسين آصفري که چندي انتقادات تندي به تيم مذاکره روحاني کرده بود، به يکباره جهت انتقادات را تغيير و تيم مذاکره رئيسي را هدف انتقاد قرار داد. آصفري گفته است: «عملکرد دستگاه ديپلماسي در مذاکرات ميتوانست بهتر از اين باشد و ميشد شاهد مذاکراتي محکمتر باشيم. به نظر ميرسد که دولت سيزدهم در حوزه مذاکرات برنامه دقيقي نداشت و با علم به آنکه زيادهخواهيهاي غربيها با محور آمريکا باعث ايجاد مشکلات زيادي در مسير به نتيجهرسيدن مذاکرات شد اما در عين حال ما هم ميتوانستيم به شيوه بهتري مذاکرات را پيش ببريم.»
مهر تاييد بر آگاهي مردم
بانيان وضع موجود هم عبارتي براي فرار برخي از مسئوليت است اما نميدانند بانيان وضع موجود از نظر مردم شناخته شده هستند. مجلس يازدهم و انتخابات رياستجمهوري سيزدهم مهر تاييدي براي آگاهي مردم داشت. مسعود پزشکيان نماينده تبريز در مجلس در واکنش به استفاده برخي چهرهها از عبارت «بانيان وضع موجود» براي توجيه حل نشدن مشکلات اظهار کرد: «اينکه در حال حاضر دارو پيدا نميشود، مشکل از دولت قبل است اما اينکه مشکل واکسن کرونا حل شده، مربوط به دولت فعلي است؟ ارز را اينها گران کردند، دارو در نتيجه اقدامات اينها کمياب شد، اين موارد مربوط به دولت قبل است؟» از سوي ديگر هنوز فراموش نشده که اصولگرايان در سال گذشته چگونه بر طبل شادماني يکدستي قوا ميکوبيدند. نماينده مردم تبريز در مجلس ميگويد: دولت، مجلس و قوه قضائيه هم دست شماست. غيرممکن است که بتوانند شرايط را درست کنند. مسعود پزشکيان افزود: شما ميگفتيد برجام بد است خب آن را پاره کنيد، سفره مردم مشکل دارد، آن را رنگي کنيد، دولت، مجلس و قوه قضائيه هم دست شماست، پس شرايط را درست کنيد.
سالهاي سخت براي رئيسي
در نهايت به نظر نميرسد نمايندگان مجلس با تغيير رويه از حمايت به انتقاد از دولت بتوانند در کسب رأي براي ورود به مجلس دوازدهم موفق باشند. در اين ميان دولت ميماند و وزرايش که بايد 3 سال سخت را بدون حامي واقعي به پايان برسانند.
خط قرمز نزاکت برخی در «بهارستان» کجاست؟
«آرمان امروز» در گفتوگو با دو فعال سياسي اصولگرا و اصلاحطلب روند دومينو وار ادبيات سخيف برخي نمايندگان مجلس در حمله به شخصيتهاي سياسي را بررسي کرد.
آرمان امروز|«نزاکت» و نگه داشتن حداقل حرمتهاي اخلاقي و انساني شوربختانه اين روزها به حلقه مفقوده جامعه سياستزده کشورمان تبديل شده و به نظر ميرسد اين موضوع بيش از هر نهاد ديگري گريبانگير برخي نمايندگان مجلس يازدهم شده است. ديروز -يکشنبه- «محمدتقي نقدعلي» نماينده مردم خميني شهر در مجلس شوراي اسلامي، در جريان در تذکري شفاهي خطاب به رئيس مجلس، اظهاراتي را عليه رئيسجمهور سابق کشور (حسن روحاني) بر زبان راند که تهي از هر گونه نزاکت سياسي بود.
نقدعلي، در اظهارات خود گفت: «امروز متاسفانه کسي که پس از 8 سال، باني وضع موجود است، مي رود گعده ميگيرد، کسي که امروز بايد پشت ميلههاي زندان و پشت ميز محاکمه باشد و محاکمه شود اين مصوبه مجلس را مسبب عدم لغو تحريمها ميداند! شوراي عالي امنيت ملي بايد ورود کند؛ چرا بايد آدمي که در چندين نوبت در قالب ماده 234 و در قالب گزارش کميسيون اصل 90 پرونده قضايي او به سيستم قضايي رفته است، گستاخي کند؟ البته اين يک سال را در خانه خزيده است و امروز دم در آورده است.»
در واقع، به کار بردن الفاظي همچون «گستاخي»، «خزيدن»، «ضرورت زنداني کردن» و «گعده گرفتن»، عليه اظهارات اخير حسن روحاني در ديدار عيدانه با مسئولان دولت سابق و فعالان حوزههاي مختلف مبني بر اينکه «اگر گرفتار مصوبه هستهاي مجلس نميشديم، تحريمها را اسفند 99 پايان ميداديم»، توسط نماينده خمينيشهر، فارغ از مورد دفاع يا انتقاد بودن عملکرد دولت يازدهم و دوازدهم يا اينکه آيا سخنان روحاني صحيح بوده يا خير، نمود بارز عموميت يافتن ادبيات سخيف سياسي توهينآميز در کشور است.
به نظر ميرسد به کار بردن الفاظ توهينآميز خطاب به اشخاص سياسي، مردم و مخالفان در در اظهارات برخي نمايندگان مجلس يازدهم به رويهاي دومينو وار تبديل شده که نيازمند رسيدگي و مورد توجه قرار گرفتن است. براي نمونه «مهرداد ويس کرمي» دبير کميسيون مشترک بررسي طرح صيانت در حساب توييتر خود، منتقدات طرح «صيانت» را گرگهاي مجازي و سگهاي قلاده بلند غربگرا معرفي کرده بود که از قانونمندي آن ميترسند، موجي از انتقادات بزرگ و واکنشها را در سطح عمومي شاهد بوديم.
يا در يک رويه مشابه ديگر، زماني که «اميرحسين بانکي پور» رئيس کميسيون مشترک طرح حمايت از خانواده و جواني جمعيت پيشنهاد کاهش سن ازدواج به دليل بلوغ زودرس و ازدواج دختران ايراني با شيعيان ساير کشورها را مطرح کرد، روح و جان هزاران ايراني آزردهخاطر شد.
حتي فراتر از مجلس در چند وقت اخير، در واکنش به برجسته شدن مساله «حجاب» در کشور شاهد به کار برده شدن انواع الفاظ توهينآميز و سخيف از سوي افراد مختلف هستيم که يکي از نمونههاي آن سخنان «وحيد يامين پور» ، معاون وزير ورزش است که گفته بود: «مي گويند روسري را آزاد کن، اما او به برداشتن روسري اکتفا نمي کند؛ الان روسري را زده روي چوب و روي بلندي ايستاده، فردا شورتش را روي چوب مي زند.»
در مجموع به نظر ميرسد امروزه نزاکت و رعايت اخلاقيات سياسي در صحنه سياسي کشور به پايينترين حد ممکن خود رسيده است. نمايندگاني که قرار است حامي حقوق شهروندان باشند، صحن علني «بهارستان» را به کانوني براي بيان سخنان آتشين و نسنجيده عليه مخالفانشان تبديل کردهاند. با اين تفاسير، «آرمان امروز» در راستاي بررسي و پردهبرداشتن از مرزهاي نزاکت در صحنه سياسي کشور، به ويژه پارلمان، ديدگاه فعالان سياسي را در اين زمينه جويا شده است. به منظور رعايت انصاف رسانهاي، پديده رخت بربستن نسبي نزاکت اخلاقي در کلام برخي نمايندگان مجلس در گفت وگو با «حسين کنعانيمقدم» فعال سياسي اصولگرا و «محمود صادقي»، فعال سياسي اصلاحطلب مورد بررسي قرار گرفته است.
حسين کنعانيمقدم:
صيانت از جايگاه مجلس مهمتر از صيانت از فضايمجازي است
حسين کنعانيمقدم، فعال سياسي اصولگرا و موسس حزب سبز ايران با اشاره به اينکه «هيچکس نبايد با ادبياتي سخيف ديگري را خطاب قرار دهد» به خبرنگار «آرمان امروز» گفت: رئيسايجمهوري در طول همديگر هستند. يعني هر رئيسجمهوري محصول عملکرد رئيسجمهوري قبلي و وارث دولت گذشته است. بههمين دليل هر رئيس دولتي بعد از کنار رفتن از پاستور همچنان بايد پاسخگوي افکار عمومي درباره عملکرد خودشان باشد. اما اينکه افراد از تريبون مجلس عنوانهاي مجرمانهاي را نسبت بدهند، واضح است که رفتاري دونشان و هزينهساز است. بههمين دليل هياترئيسه مجلس بايد خطاکاران را محکوم کند تا از اين طريق از جايگاه مجلس صيانت کنند، با اين توضيح که صيانت از جايگاه مجلس مهمتر از اين است که طرح صيانت از فضايمجازي را پيگيري کنند.
اين فعال سياسي در ادامه گفت: اينکه يک نمايندهاي به خود اجازه بينزاکتي بدهد، تبعات سنگيني را بههمراه خواهد داشت. بهنظر من حتماً بايد ساز و کاري مشخص شود تا از اين نوع رفتارهاي نابههنجار جلوگيري شود. مشکل اين است که در سال 1402 قرار است انتخابات مجلس دوازدهم برگزار ميشود. پس نمايندهاي که در هر شرايطي ميخواهد در مجلس بماند، سعياش را بهکار ميگيرد تا به هر طريقي ديده بشوند و به خود اجازه اقدامات نابههنجار ميدهد. در اينصورت حتي کميتهانظباطي مجلس افراد هتاک را به قوهقضاييه معرفي کند تا درس عبرتي براي ديگران شود. او با اشاره به اينکه در اوايل انقلاب مجالس داراي شان و جايگاه فاخري بودند، ادامه داد: مساله اين است، مسئولاني که در کشور مسئوليت ميگيرند، يا در بطن انقلاب ساخته شدهاند، يا محصول قدرت هستند و عدهاي هم اصلاً ساخته نشدهاند. الان کار دست کساني است که در قدرت ساخته شدهاند و براي ماندن به قدرت به هيچ قيد و بندي متعهد نيستند. در حاليکه نمايندههاي دورههاي اول مجلس براي انقلاب حاضر بودند حتي از جان خودشان بگذرند تا انقلاب آسيب نبيند. نمايندهاي بايد در مجلس باشد که سره را از ناسره را تشخيص بدهد تا نهتنها هزينهساز نباشد، بلکه در خدمتگذاري توفيق داشته باشد. حسين کنعانيمقدم در پايان با اشاره به روند انتخاباتي اظهار داشت: اگر انتخابات استاني شود، بسياري از مشکلات رفع و رجوع ميشود. اما شرط انتخابات استاني اين است که احزاب و تشکلهاي سياسي انتخابات دروني داشته باشند و هرکسي که راًي آورد، بهنمايندگي از حزب يا تشکل براي حضور در انتخابات ثبتنام کند. در اينصورت چهرههايي که به مجلس ميروند، در قبال اظهارنظر و رفتارهاي خود بايد به حزب يا تشکل خود پاسخگو باشد که اين موجب ميشود، در طول نمايندگي از چارچوب عرف و منطق خارج نشود.
نزاکت سياسي در پارلمان رو به افول است
محمود صادقي، فعال سياسي اصلاحطلب، دبيرکل انجمن اسلامي مدرسين دانشگاهها و نماينده ادوار مجلس در واکنش به ادبيات تند تني چند از نمايندگان مجلس به اظهارات برجامي حسن روحاني اظهار داشت: مجلس يازدهم در اين 2 سال و 2 ماهي که شروع بهکار کرده است، دستآورد چنداني نداشته است و نتوانستند وعدههايشان را عملي کنند. مثل بحث شفافيت و مساٌله معيشت که هيچ اقدامي صورت ندادند تا وضع زندگي مردم بهمراتب با سختيهاي بيشتري مواجه شود. در واقع مجلس يازدهميها در دورهاي که دولت روحاني بر سر کار بود، بيشتر چوب لاي چرخ دولت ميکردند و حالا هم که دولت اصولگراي رئيسي مسئوليت دارند، اقدام مثبتي در راستاي آرامش جامعه انجام ندادهاند و بههمين دليل شاهد افزايش دهکهاي مختلف جامعه هستيم. اين فعال سياسي اصلاحطلب در ادامه گفت: موضوع چيزي غير از اين نيست که بعضي از نمايندهها براي پوشش ضعف و اهمالهايشان چنين اظهارات دور از نزاکت و تندي را انجام ميدهند تا اذهان عمومي را از مشکلات منحرف کنند. البته همه در هر جايگاه و موقعيتي که باشند طبق قانون در مطرح کردن نظراتش آزاد است و حسن روحاني هم به عنوان رييسجمهوري سابق حرفهاي زيادي براي گفتن دارند. پس تلاش براي ايجاد فضاي اختناق با اين هدف که به رقيب اجازه اظهارنظر داده نشود، اساساً برخلاف اصول انقلاب و همچنين مخالف قانون و در تضاد با مصالح کشور است. روحاني بههرحال با سابقه هشتساله دولتداري بايد اين فرصت را داشته باشد که درباره موضوعهاي مختلف تجربه هايش را با عموم در ميان بگذارد. اگر کسي يا کساني بخواهند با لحني تند و ادبيات آنچناني صداي ايشان را خاموش کنند، تحرکي است که ميتوان نشانهاي از بسط ديکتاتوري را در آن مشاهده کرد.
او افزود: ادبيات سخيف و دور از ادب برخي نمايندگان مجلس در حالي نسبت به روحاني مطرح ميشود که او با مصلحتسنجي بهندرت صحبت ميکند تا در خلال مذاکرات مشکلي پيش نيايد. من در بهمن سال گذشته از آقاي ظريف دعوت کردم در افتتاحيه کنگره انجمن اسلامي مدرسين دانشگاهها سخنراني کند که ايشان در پاسخ گفت، بهخاطر اينکه آسيبي به مذاکرات نخورد، بهتر است اظهارنظري نداشته باشم. اينکه يک نماينده مجلس به خودش اجازه بدهد، با ادبياتي سخيف درباره يکي از سرمايههاي نظام صحبتي کند، خيلي تاسف آور است. صادقي با اشاره به نحوه تاييد صلاحيت نامزدهاي انتخاباتي مجلس توسط شوراينگهبان افزود: يک نماينده حتي از شهري دوردست و با راي کم انتخاب شود، قانون اساسي به او اجازه اظهارنظر داده است. اما اين را بايد در نظر گرفت، همه در هر جايگاه و موقعيتي که باشند بايد ادب و نزاکت را رعايت کنند. البته تنزل رورافزون کيفيت نمايندگي و نمايندگان مشکلي است که ريشه در ايرادهاي اساسي نظام انتخاباتي در کشور ما دارد. در واقع وقتي احزاب در انتخابات نقشآفرين نيستند و شيوه نظارت شوراينگهبان که اصرار به حذف نخبگان دارد و همچنين تا زماني که انتخابات، انتخاباتي بر اساس تعلقات عشيرهاي (نه مدرن)باشد، اين نوع ادبيات سخيف و تصميمهاي غيرمنطقي همچنان پابرجا خواهد ماند. محمود صادقي در پايان گفت: مجلس يازدهم از لحاظ فقدان تخصص و تجربه و در نتيجه ناکارآمدي گلسرسبد ادوار مجلس است. اين دليلي جز انتخاب نمايندگان در انتخاباتي با مشارکت حداقلي و ميزان راًي پايين ندارد.