وقتی از بسیج سخن به میان میآید، ناخودآگاه خیلیها در ذهنشان مسجد تداعی میشود. شاید زمانی در بسیج دانشآموزی، بعد بسیج دانشجویی، طلاب، کارمندان، فرهنگیان، اساتید، کارگری و... باشند؛ اما از روز اول زندگی تا لحظه موت میتواند در مسجد بوده و عضو بسیج مسجد باشند[...]
وقتی از بسیج سخن به میان میآید، ناخودآگاه خیلیها در ذهنشان مسجد تداعی میشود. شاید زمانی در بسیج دانشآموزی، بعد بسیج دانشجویی، طلاب، کارمندان، فرهنگیان، اساتید، کارگری و... باشند؛ اما از روز اول زندگی تا لحظه موت میتواند در مسجد بوده و عضو بسیج مسجد باشند. به نظر میآید مهمترین قشر و در واقع اصلیترین قشر بسیج، بسیج مساجد و محلات هستند و بر همین اساس مبتنی بر مسائل روز و مباحث مطروحه در خصوص بسیج به سراغ رئیس سازمان بسیج مساجد و محلات، سردار حیدر بابااحمدی رفتیم تا درباره مسجد، بسیج محلات و اهمیت این حوزه برای انقلاب اسلامی، مردم و... بپرسیم. در ادامه متن این مصاحبه را میخوانید.
* در ابتدا از شما میخواهم درباره جایگاه مسجد و اهمیت پایگاههای بسیج مساجد و محلات توضیح بفرمایید.
اهمیت مسجد از نظر اسلام برای جامعه هویداست. وجود مقدس پیامبر اکرم(ص) به محض ورود به مدینه نظام اسلامی را از مسجد بنا گذاشتند، در طول دوران مبارزات انقلابی حضرت امام(ره) هم مسجد نقش اساسی و اصلی و محوری را در روشنگری، آگاهیبخشی به جامعه و هدایت دلها داشت و همراه شدن در مسیر الی الله و صراط مستقیم و پشتیبانی از ولایت فقیه و حرکت انقلاب اسلامی از مساجد شروع شد. مسجد محل پرورش استعدادهایی است که برای کارکردهای همهجانبه دین و جامعه مؤثر بوده است. در طول هشت سال دفاع مقدس، مردم از مسجد دفاع مقدس را پشتیبانی مادی، معنوی، انسانی و تجهیزاتی کردند. مسجد سنگر است، دشمنان در حوزه نظامی قدرت رویارویی با نظام را ندارند، لذا جنگ تمامعیار نرم را برای مقابله و مواجهه با نظام مقدس جمهوری اسلامی طراحی کردند. قرآن کریم به صراحت بیان کرده است، قتال و جنگ با دشمن پایانی ندارد. این جنگ با جبهه حق شیوههایش فرق میکند، امروز جنگ نرم سرزمینش اذهان و قلب مردم است و دشمن در این جنگ به دنبال تصرف این سرزمین است. در این جنگ مسجد میتواند محور تولید قدرت نرم باشد، مسجد سنگر دفاع مقدس نرم جامعه اسلامی در برابر تهاجمات فرهنگی و جنگ نرم دشمن است. مردم محلات مهمترین و اصلیترین مؤلفههای قدرت نرم یک جامعه هستند، مخصوصاً در جامعه اسلامی، این قدرت نرم پشتوانه مستحکمی برای حاکمیت اسلامی، امام امت و ولی جامعه خواهد بود، لذا مساجد و محلات از این حیث اهمیت دارند. بسیج مساجد هم به همین تناسب اهمیت و وزن پیدا میکند. عزیزان بسیجی در مساجد توفیق دارند با خادمی مساجد الله، مساجد را مرکز مأموریت و تصمیمگیری و هدایت و فعالیتهای پایگاه بسیج قرار دهند تا این طهارتی که مساجد دارند به دلیلی نزول ملائکه الله با کار مخلصانه برکت صد چندان در فعالیتهایشان داشته باشند. در واقع از این معنویت و این کانون جوشش قدرت معنوی برای خدمت مؤمنانه به آحاد جامعه و محله استفاده میکنند، که از طریق خدمت و حل مسائل و گرهگشایی از کار مردم به آن مردم و محله تعالی میبخشند.
* آماری از وضعیت پایگاههای مساجد و تعداد آن در کشور میفرمایید.
امروز حدود 58 هزار پایگاه مقاومت بسیج در محلات کشور وجود دارد و طبیعی است که سطح عملکرد این پایگاهها متفاوت است. بعضی از این پایگاهها در تراز انقلاب در حرکت هستند و مأموریت مؤمنانه انجام میدهند و برخی هم متناسب با شرایط و اقتضائات محلی فعالیت کمتری دارند. این پایگاههای مقاومت سطحبندی متفاوتی دارند. ما پایگاهها را در سطوح مختلف دستهبندی کردیم، پایگاه تراز، ممتاز، ویژه، اسوه و پایگاههایی که عملکرد خوب، متوسط و پایگاههای از سطح متوسط کمتر هستند؛ همه پایگاههای مقاومت بسیج امروز منشأ خیر و برکت و نورافشانی هستند. نورافشانیها متفاوت است، برخی از این پایگاهها به دلیل امکانات، اقتضائات، همراهیها، پشتیبانیها، همافزاییها، سطح هدایت و راهبریهایی که در آن پایگاه اعمال میشود، پیشرونده و پیشبرنده هستند و برخی یک مقدار به تلاش بیشتری نیاز دارند، که پیگیری این تلاش در دستور کار قرار گرفته تا به فضل الهی همه پایگاههای مقاومت بسیج به سطح تراز بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ارتقا پیدا کنند.
* هدفگذاری و چشمانداز شما در این حوزه چیست؟
امروز به دنبال تحقق بسیج مسجد و محلهای هستیم که تراز بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی باشد. شاخصههایی هم برای این موضوع تعریف کردیم که رویکرد این شاخصهها خدمت محور است. شاخصههایی که از فرمایش ولی امر مسلمین برگرفته شده با این مفهوم که بسیج کلید طلایی حل مشکلات است. شاخصههایی که حلال مشکلات جامعه و مردم باشد؛ بر این اساس پایگاههای مقاومت بسیج در حال حرکت به سمت تراز شدن هستند.
* وضعیت دستیابی به این اهداف تا کنون چگونه بوده است؟
روند رشد پایگاههای مقاومت روند مطلوبی است. بعد از یک وضعیتسنجی که از پایگاههای مقاومت صورت گرفت، بحمدالله از خرداد ماه سال گذشته تا امروز رشد 400 درصدی داشتیم که این ارتقا خیلی مهم است. این یک رشد قابل قبول و توجه است و ان شاءالله به سمتی میرویم که پایگاهها تراز شود. یک نکته دیگر اینکه آمایش سرزمینی پایگاههای مقاومت بسیج متناسب با محلات در دستور کار توسعه قرار گرفته است. در برنامه پنج ساله اول از سند ده ساله راهبردی بسیج هدفگذاری روی ایجاد ۸۲ هزار پایگاه است که با رعایت توازن و تناسب هم از حیث جغرافیایی و هم از جنسیت با رعایت حفظ کیفیت باید اجرا شود. در محلهها پایگاههای خواهران و برادران دو روی یک سکه و مکمل و قرینهاند. نکته محوری اینکه همه پایگاههای بسیج مسجدمحور خواهند بود. بسیج مولود مسجد است و باید در مسجد رشد و نمو پیدا کند. بسیج در مسجد برای انقلاب و جامعه کادرساز است، آنجایی که مساجد ما آمایش مطلوبی ندارند، تبعاً از بقاع متبرکه و امامزادگان و حسینیهها بهره خواهیم گرفت تا به فضل الهی آمایش مساجد هم متناسب با نیاز جامعه رشد کند و حتی جاهایی که به احداث و بنای مسجد نیاز داریم، با همافزایی که در سطح کشور با دستگاههای متولی داریم در قالب میثاقنامه تحقق محلات اسلامی، آمایش مساجد را هم مطلوب نظر، دنبال میکنیم که پایگاههای مقاومت بسیج هم متناسب با همین آمایش شکل بگیرند.
* در حوزه مأموریت پایگاهها آیا کارویژهای هم به جز مسائل معمول تعریف کردهاید؟
مهمترین مأموریتی که پایگاهها در مساجد بر اساس بیانیه گام دوم پیگیری میکنند، تحقق محلههای اسلامی است. تحقق جامعه اسلامی یکی از از پنج گام انقلاب اسلامی است که حضرت آقا روی آن تأکید دارند. در مرحله تحقق دولت اسلامی و جامعه اسلامی مساجد نقش مهمی دارند. تحقق جامعه اسلامی با تحقق اجزای آن؛ یعنی محلههای اسلامی دنبال میشود. بر اساس سند ده ساله، باید 50 هزار قرارگاه محله اسلامی طی این مدت شکل بگیرد، محلههایی که قلمرو و محدوده جغرافیایی پایگاهها و مساجد محسوب میشوند و با مرکزیت مسجد و راهبری ائمه جماعات این قرارگاهها شکل میگیرد. از 50 هزار قرارگاه تا به امروز طی یک سال 1130 محله هدفگذاری شده که انجام شود، گفتمانسازیها انجام شده و مأموریتها آغاز شده و این دنبال میشود تا به سطح کیفی خودش برسد.
* دقیقا چه کاری باید انجام دهند؟
در این مأموریت پایگاه با همافزایی همه ارکان مسجد و محله در همه اجزا؛ امام جماعت، هیئت امنا، کانونهای فرهنگی هنری، خادمین، مؤسسات خیریه هیئتهای مذهبی و... که همه در مساجد حضور دارند، این همافزایی و جبهه متحد شکل بگیرد و به فضل الهی دو اقدام اساسی و عملیاتی دنبال شود. اول در هر محله با حضور نخبگان و معتمدان محله و منتفذان شورای تحول محله را شکل میدهند. این شورا دو مأموریت دارد، نظام مسائل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی، دینی و خانواده و... محله احصا شده، موضوعات و مسائل محله و گرفتاریهای محله مثل بحث جمعیت، گفتمانسازی برای ازدیاد نسل، کمک به خانوادهها برای ازدواج آسان، تأمین جهیزیه و اشتغال خصوصا اشتغال خانگی برای تقویت اقتصاد خانه و همه نظام مسائل محله به اقتضا جمعبندی شود، سپس بعد اولویتبندی و دستهبندی شده و کارگروه تخصصی با همکاری هیئتهای اندیشهورز برای ایجاد راهکار حل مسائل شکل بگیرد. اقدام دوم ظرفیتسازی است. اولین کسانی که میتوانند به حل مسائل جامعه و خودشان کمک کنند، خود مردم هستند. مردمی که در طول دفاع مقدس و کرونا از هیچ کمک و خدمتی مضایقه نکردند، جهاد کردند و بسیجیان عزیز و خیرین کمکهای مؤمنانه را انجام دادند. این ظرفیت مردمی است که برای حل مسائل خود مردم و تحقق مردمسالاری دینی استفاده میشود. لایه دوم امکانات و ظرفیتهای بسیج است که سپاه با تدابیر سردار سلامی و سردار سلیمانی و فرماندهان سپاههای استانی ظرفیتهای خود را در خدمت آحاد جامعه قرار داده است. ظرفیت سوم دستگاههای اجرایی است؛ به ویژه در این دولت که همراهی زیادی با مردم و بسیج دارند، همافزایی و تشکیل جبهه متحد برای این خدمات و هدایت این خدمات برای گرهگشایی از مردم خودش تولید قدرت نرم جمهوری اسلامی و تحکیم آن است که برای تحقق جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی بسیار اهمیت دارد. این امر الگوسازی برای جبهه مقاومت اسلامی هم خواهد بود.