▼ حرف روز
با ارز یاغی چه کنیم؟
وضعیت تلاطم و نوسان در قیمتها به ویژه در ارز، طلا، خودرو و مسکن این روزها نقل و قل همه محافل و جمعهاست. این تغییرات محیرالعقول چنان سریع و با تعجیل انجام میشود که اسباب نگاهی فانتزی به این حوزه را تأمین میکند و مردم انگشت به دهان حتی نمیتوانند این سرعت تحول قیمتها را رصد کنند. در این میان سؤالی که بیش از همه در اذهان و افهام مطرح میشود این است که چرا این رخدادها پشت سر هم به وقوع میپیوندد و چگونه میشود جلوی آن را گرفت؟
1ـ کارشناسان متفقالقولند که سهم علل غیر طبیعی در پیدایش و روند این وضعیت بیش از دلایل طبیعی عالم اقتصاد و معادله عرضه و تقاضاست. مهمترین عامل در این زمینه، عامل روانی و انتظاری به شمار میآید. گویی خود ما مردم انتظار داریم وضع از اینی هم که هست بدتر شود! همین انتظار افزایش تورم، انتظار افزایش قیمت خودرو، مسکن و غیره باعث اخلال در روند اقتصادی و فعل و انفعالات بارزگانی و تجاری شده است. پیامد این وضعیت این است که فروشنده نمیفروشد چون نگران است گرانتر شود و خریدار به هر قیمت میخرد چون روندها او را نگران آینده و افزایشها کرده است.
2ـ کدهای زیادی از طراحیها و فتنهانگیزی دشمنان داریم که در این حوزه وارد شدهاند. چرا؟ چون روی تفکر مردم سرمایهگذاری کردند و موفق نشدند به نظر میرسد دشمن این بار میخواهد معیشت و اقتصاد مردم را گرو بگیرد و ابزار منازعه و جنگ امروز نماید. اساسا، وقتی دشمن به این باور رسید که میتواند با تحرک رسانهای در طیفی وسیع از بیرون تا داخل تخم ناامیدی بپراکند و بنبستنمایی کند قطعا از ظرفیت استفاده خواد کرد.
3ـ اما آیا هیچکاری نمیشود کرد؟ چرا میشود و دولت و مسئولان با جلساتی که داشتهاند و در مجلس نشست و برخواست کردهاند امیدهای زیادی ایجاد کرده است اما لازم نیست خیلی به اقدامهای در دستور کار پرداخته شود چرا که میتواند دشمنی را که کمر به برهم زدن آرامش مردم در این حوزه بسته است هوشیار و طرح را کماثر نماید. بالاخره مقابله با جنگ اقتصادی و ارزی آداب خودش را دارد. تنها باید اقدام کرد مردم نتیجه را خواهند دید. لازم است دولت ضمن جلو بردن طرحهای بلندمدت و زیرساختی خودش که انصافا در همین مدت 1/5 ساله نسبت به همین مقطع در دولتهای گذشته نمره خوبی میگیرد، باید طرحهای زود بازده برای سامان امور و ایجاد ثبات در بازارها در شرایط فوری و کنونی ایجاد نماید.
فتحالله پریشان
▼ گزارش روز
چرخش به سمت مقاومت
کشورهای عربی و به ویژه عربستان سعودی در چرخشی آشکار در مواضع قبلی خود به سمت سوریه و حتی یمن گرایش پیدا کردهاند که البته در برخی موارد این تغییر تاکتیکی است تا راهبردی که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.
گزاره خبری: مجله اکونومیست در تحلیلی نوشت: «عربستان تلاش میکرد نظام بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، طرد شده و در حاشیه بماند. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در پاسخ به سؤالی درباره تغییر احتمالی موضع این کشور در قبال نظام بشار اسد به این مسئله اشاره کرد که انزوای بشار اسد رو به پایان است. در طول یک دهه گذشته عربستان دهها میلیارد دلار برای سرنگونی دو نظامی که آنها را دشمن میدانست، خرج کرد؛ یکی نظام بشار اسد و یکی حوثیها در یمن.»
گزارههای تحلیلی: ۱ـ سفر برخی مقامات عربی به سوریه در کنار سفر چند وقت اخیر بشار اسد به عمان و درخواست عربستان از یمن مبنی بر تمدید آتشبس نشان میدهد که برای ریاض و سایر کشورهای عربی محرز و تثبیت شده که سیاستهای گذشته آنها شکست خورده و ادامه دادن آن ایجاد هزینه خواهد کرد. ۲ـ عربستان سعودی به شدت به دنبال تغییر موازنه قوا در منطقه به دلیل شکست خود در یمن است. عربستان به خوبی به این واقعیت پی برده که جنگ علیه یمن منجر به کاهش وجه ریاض در جهان غرب و منطقه شده است و اکنون برای جبران آن به دنبال تغییر روش از حالت درگیری به دیپلماسی است. هر چند در این میان یک نگاه بدبینانه نیز برحسب گذشته نسبت به این مسئله و تغییر چرخش سیاسی وجود دارد. ۳ـ چرخش عربستان به سمت سوریه را باید در راستای راهبرد انفتاح عربی در نظر گرفت که سعودیها به دنبال تعمیم آن به سایر کشورهای منطقهای نیز هستند. اما در رابطه با یمن سعودیها کاملا هدفمند و براساس امتیازگیری از انصارالله تغییر موضع خواهند داد و عربستان حاضر نیست که امتیاز خاصی به انصارالله بدهد مگر آنکه امتیاز خاصی را به دست آورد. ۴ـ برای عربستان مسجل شده که نظامهای حاکم بر سوریه و یمن تغییرناپذیر است و تغییر این شرایط ناممکن است. در نتیجه باید به فکر تغییر تاکتیک یا استراتژی بود که این تغییر روند ولو به صورت مقطعی و گذرا توسط ریاض پیگیری خواهد شد.
نکته مهم و راهبردی؛ این تغییر روند در روابط کشورهای عربی بیشتر از همه به ضرر رژیم صهیونیستی است که سعی دارد با تشدید اختلافات منطقهای زمینه عادیسازی روابط خود با برخی کشورهای عربی دیگر را فراهم کند و به همین دلیل تمام تلاش خود را در جهت افزایش تنشها به کار خواهد گرفت.
محمدرضا فرهادی
▼ خبر ویژه
زنگ خطری به نام هایپرسونیک
اظهارات اخیر سردار حاجیزاده فرمانده هوافضای سپاه درباره دستاوردهای موشکی ایران بازتاب گستردهای داشت و رسانههای عربی بلافاصله به این موضوع پرداختند. شبکه سعودی الحدث که یکی از رسانههای ضد ایرانی و نزدیک به آل سعود است گفت: «ایران به دنبال زمان مناسب برای رونمایی از موشک هایپرسونیک فرا صوت خود است!» همچنین شبکه العربی بر اساس تحلیل خود این موضوع را به اروپا ربط داده و مدعی شد که «در راستای اظهارات حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه میتوان گفت که این تهدیدات و هشدارها پیام واضح ایران به اروپاست!» هر چند سردار حاجیزاده به صراحت اعلام نمود که «محدودیت بُرد ۲۰۰۰ کیلومتری موشکهای ما به احترام اروپاییهاست، انشاءالله احترام خودشان را حفظ کنند.» شبکه الشرق نیز به این موضع پرداخته و گفت: «صحبت از موشکی با سرعت ۱۲ ماخ به میان آمده که سرعت بسیار بالایی است یعنی معادل موشک کینژال روسها که پیشرفت بسیار بزرگی است!»
▼ اخبار
1ـ کلاه صهیونیستها بر سر سازشطلبان
نشست امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین با صهیونیستها که با نظارت آمریکا در العقبه اردن برگزار شد، شامگاه روز یکشنبه به کار خود پایان داد و طرفین از بازگشت به توافقات قبلی خبر دادند. بر اساس توافق رامالله و تلآویو، طرفین متعهد شدند «اقدامات یکجانبه را از سه تا شش ماه متوقف کنند. اسرائیل نیز متعهد شده است بررسی احداث هر گونه شهرک جدید را به مدت چهار ماه متوقف کند». ایتامار بن گویر وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی ضمن رد توافقاتی که در العقبه اردن حاصل شد، گفت: آنچه در اردن رخ داد، در اردن نیز باقی میماند. همچنین خبرگزاری رویترز به نقل از بتسلئیل اسموتریچ وزیر دارایی رژیم صهیونیستی گزارش داد که وی با تعلیق فعالیتهای مربوط به شهرکسازی اسرائیلی در کرانه باختری موافقت نخواهد کرد. چند ساعتی از این توافق نگذشت بود که براثر یورش وحشیانه مهاجران صهیونیست ساکن شهرکهای کرانه باختری به حواره واقع در جنوب نابلس دست کم ۱۰۰ فلسطینی زخمی شدند.
2ـ گام جدید در گفتوگو با عربستان
امیرعبداللهیان وزیر خارجه گفت: «ایران همواره از گفتوگو و تعامل با عربستان استقبال کرده و با نقشآفرینی عراق پیشرفت خوبی در پنج دور گفتوگوهای قبلی داشتیم و اکنون در حال تنظیم مرحله جدیدی از گفتوگوها هستیم. ما معتقدیم که در نتیجه این گفتوگوها فضای مناسب برای بازگشایی سفارتخانههای دو کشور در زمان خودش فراهم خواهد شد. فؤاد حسین که از سفر واشنگتن برگشتند حامل این پیام بودند که طرف آمریکایی برای جمعبندی توافق آمادگی دارد، ما نیز همواره از مسیر دیپلماسی و مذاکره استقبال کردهایم. اگر طرف آمریکایی واقعبینانه برخورد کند، فاصله زیادی با توافق نخواهیم داشت؛ برداشت ما از پیام طرف آمریکایی این است که دستیابی به توافق ممکن خواهد بود؛ اگر ریاکارانه برخورد نکنند.»
3ـ به نام زن به کام تجزیهطلبی
عبدالله مهتدی سرکرده گروهک تروریستی کومله در نشستی به نام «ژن، ژیان، ئازادی» در شهر بن آلمان با تعدادی دیگر از فعالان تجزیهطلب دورهم جمع شدند. نکته قابل توجه اینجاست که کل سخنرانان سمینار که به نام زنان بود، همگی مرد بودند. گروهک کومله و دموکرات کردستان که نقش اساسی در تحرکات ماههای گذشته در شهرهای مرزی کشور داشتند، تعارف را کنار گذاشته و پرچم اقلیم کردستان که نماد تجزیهطلبی است را در همه مراسمهای خود استفاده میکنند. مهتدی در این نشست اعتراف کرد که بسیاری از آشوبها و اغتشاشات در شهرهای کردنشین از سوی مرکز همکاری احزاب کردستان ساماندهی شده بود.
4ـ دولت در پی ثبات بازار
رئیسجمهور گفت: «دشمن پس از ناکامی در اغتشاشات، التهابآفرینی در بازار را دنبال میکند. جنگ ترکیبی بخشهای مختلفی دارد که جنگ روانی و تشویش اذهان عمومی یکی از ابعاد آن است. جنگ اقتصادی از ابعاد جنگ ترکیبی دشمن است که با التهابآفرینی در بازار، زندگی و معیشت مردم را هدف قرار داده است. دولت خود را موظف میداند از آرامش و امنیت مردم، به ویژه امنیت اقتصادی آنها محافظت کند. به تیم اقتصادی دولت مأموریت دادم همه توان خود را برای اجرای سیاستهای ارزی در جهت ایجاد ثبات در بازار و رفع نگرانیها به کار گیرد.»
5ـ مأموریت جدید آمریکا به داعش
تروریستهای داعش در سوریه شروع به انجام حملاتی در نزدیکی مناطق مرزی سوریه با عراق کردهاند؛ جایی که کمی آن طرفتر پایگاه نظامی آمریکا قرار دارد. منابع میدانی به الاخبار گفتهاند آمریکاییها نمیخواهند مسیرهای بینالمللی میان عراق و سوریه روی آرامش را ببیند و در این راستا به داعش تکیه میکنند. با این حال، ارتش سوریه نیز توانسته در مدت اخیر عاملان حملات را به دام انداخته و بسیاری از آنها را از پا در آورد.
▼ اخبار کوتاه
◄ سردرگمی مردم در بیمهها/ افزایش چشمگیر و روزانه قیمت انواع خودرو باعث گرفتاری مردم در شرکتهای بیمه هنگام دریافت خسارات رانندگی شده است. رئیس بیمه مرکزی میگوید: «مجلس بعد از بررسی قانون بودجه و برنامه هفتم، در خصوص بیمه شخص ثالث هم تصمیمگیری خواهد کرد. موضوع تعیین خسارت بند قانونی است و مکلف به اجرا هستیم ولی با توجه به افزایش قیمت خودرو پیشنهاد دادیم که مجلس این قانون را اصلاح کند. امیدواریم در اصلاح قانون این مشکلات رفع شود.»
◄ رونمایی از پهپاد سنگین ایرانی/ ایران همزمان با رجزخوانی اسرائیل علیه تأسیسات هستهای از پهپاد سنگین خود پردهبرداری کرد. مشخصات پهپاد شاهد ۱۴۹ ایران که از آن با عنوان برگ برنده ایران در نبردهای پهپادی نام میبرند عبارت است از ۲۱ متر دهانه بال، ۳۱۰۰ کیلوگرم جرم برخواست، مداومت پروازی ۳۵ ساعت و سرعت پروازی آن ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت.
◄ یک نفر در مقابل 4 نفر/ حجتالاسلام حسین طائب مشاور فرماندهی کل سپاه پاسداران در پاسخ به این سؤال که مبادله جیسون رضاییان در قبال چه چیزی بود؟ گفت: «ما در این مبادله ۴ نفر را تحویل دادیم و ۱۶ نفر را گرفتیم. در مقابل تحویل این جاسوس، 1/7 میلیارد دلار از سرمایه خودمان را پس گرفتیم و ۲ بانک را از لیست تحریمها خارج کردیم. این برخورد به مذاکرات ضربه نزد و مبادله هم انجام شد.»
◄ آزادی شهروند اسپانیایی در ایران/ وزارت امورخارجه اسپانیا روز گذشته در اطلاعیهای اعلام کرد: «آنا بانیرا» زن اسپانیایی که از نوامبر ۲۰۲۲ تاکنون در ایران در بازداشت به سر میبرده است روز شنبه آزاد شده اما خبر آن تا زمان ترک خاک ایران منتشر نشده است.
◄ کاهش 7 درصدی مالیات واحدهای تولیدی سال آینده/ نرخ مالیات واحدهای تولیدی با هدف رونق تولید، در سال آینده هفت درصد کاهش مییابد و به این ترتیب دولت سیزدهم برای دومین سال متوالی نرخ مالیات این قشر را کاهش داده است.
◄ رشد دلار درآمد غیرنفتی کشور/ رئیس کل گمرک اعلام کرد که درآمدهای ارزی کشور از محل صادرات غیرنفتی در ۱۱ ماهه سال جاری به حدود ۴۹ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش 12/22 درصدی داشته است.
◄ سفر احتمالی گروسی به ایران/ لورنس نورمن خبرنگار والاستریت ژورنال در یک گمانهزنی در صفحه توئیتر خود نوشت: «ارزیابی من این است که در حال حاضر شانس زیادی برای سفر رافائل گروسی به تهران طی هفته آینده وجود دارد.»