تشدید درگیری در مسجدالاقصی

طی روز‌های اخیر درگیری در مسجدالاقصی قبله نخست مسلمانان در بیت‌المقدس بالا گرفته است. پلیس رژیم صهیونیستی بامداد روز چهارشنبه ۱۶ فروردین ماه ضمن یورش به مسجدلااقصی تعداد زیادی فلسطینی‌هایی را که در آنجا سنگر گرفته بودند، بازداشت کرد؛ اقدامی که باعث شد گروه‌های مسلح فلسطینی در غزه موشک‌هایی به سمت اسرائیل شلیک کنند و نیروی هوایی اسرائیل با حمله به اماکن نظامی غزه پاسخ دهد.

طبق گزارش منابع فلسطینی پلیس به زور وارد یکی از دو نمازخانه اصلی در مکان مقدس مورد مناقشه بین مسلمانان و یهودیان شد. در درگیری‌های بعدی، افسران پلیس با باتوم و گاز اشک‌آور و گلوله‌های اسفنجی به فلسطینی‌ها حمله کردند و فلسطینی‌ها نیز دست به پرتاب سنگ و آتش زدند.

درگیری‌ها اغلب در محوطه مسجدالاقصی که یهودیان آن را کوه معبد می‌نامند، رخ می‌دهد. همزمانی ماه رمضان و عید فصح یهودیان که از شامگاه چهارشنبه آغاز شد، موجب افزایش و تشدید درگیری‌ها شده است. عید فصح یا پسح یکی از مهم‌ترین اعیاد یهودی‌ها و یادآور رهایی بنی اسرائیل از فرعون مصر است. عید فصح با مراسمی پرشکوه و نیایش‌ها و آواز‌های مذهبی همراه است و خوراکی‌های ویژه دارد.

پس از حضور بی‌سابقه ۲۵۰ هزار نمازگزار فلسطینی در دومین جمعه ماه رمضان در مسجدالاقصی، روزنامه هاآرتص این روز را آزمونی مهم برای دستگاه امنیتی رژیم صهیونیستی قلمداد کرد. به همین دلیل نیرو‌های امنیتی رژیم صهیونیستی از ابتدای ماه رمضان جهت مقابله با هرگونه حادثه به حالت آماده باش درآمدند.

از طرفی پیش‌بینی می‌شد که با شروع عید فصح، نمازگزاران یهودی بیشتری به این مکان بیایند. شایان ذکر است برای چندین دهه پس از تصرف این مکان و خارج ساختن آن از دست اردن در جنگ اعراب و اسرائیل در سال۱۹۶۷، اسرائیل از نماز خواندن یهودیان در محوطه جلوگیری کرد. اما در سال‌های اخیر به طور ضمنی به آن‌ها اجازه این کار داده شده که خشم بسیاری از فلسطینی‌ها و کشور‌های مسلمان منطقه را برانگیخته است.

از سوی دیگر، مسلمانان هر شب در ماه مبارک رمضان به اقامه نماز تراویح می‌پردازند و حضور نسبتا طولانی در مسجدالاقصی دارند، به همین دلیل پلیس اسرائیل برای اخراج آن‌ها دست به حمله زده است. همچنین برخی از فلسطینی‌ها از نمازگزاران خواسته بودند که برای اعتکاف به مسجدالاقصی بروند.

برخی از فعالان یهودی خواستار قربانی کردن یک چهارپا در محوطه برای جشن عید فصح شدند، چیزی که پلیس اسرائیل بار‌ها گفته است که از آن جلوگیری خواهد کرد. سال گذشته گروه بنیادگرای یهودی موسوم به «بازگشت به کوه معبد» که از ساخت سومین معبد یهودی در حرم شریف قدس حمایت می‌کند و با گروه نژادپرست «کاخ» مرتبط است، اعلام کرد که قصد دارد حیوانات را به عنوان بخشی از مراسم عید فصح یهودی در حرم شریف قربانی کند.

حماس در پاسخ اعلام کرده بود که اجازه برگزاری چنین مراسمی را نخواهد داد و به هر قیمتی از آن جلوگیری خواهد کرد. تشکیلات خودگردان فلسطین و دولت اردن نیز این طرح‌ها را محکوم کردند. در هر حال واکنش‌های منفی مانع این اتفاق شد؛ اما امسال بار دیگر تلاش‌هایی از سوی جریان‌های صهیونیستی به این منظور آغاز شده است.

از زمان آغاز ماه رمضان، پلیس مسلمانان را مجبور به ترک محوطه اقصی پس از نماز تراویح شبانه کرده است تا اطمینان حاصل شود که آن‌ها شب نمی‌مانند. پلیس همچنین از ورود بسیاری از مردان جوان فلسطینی به مسجد برای نماز صبح جلوگیری کرده است.

در این گیرودار، پلیس رژیم صهیونیستی روز شنبه یک شهروند فلسطینی اسرائیل را در یکی از ورودی‌های مسجد به ضرب گلوله به شهادت رساند. خبرگزاری‌های فلسطینی گزارش دادند که وی پس از مداخله برای جلوگیری از تعرض یک زن فلسطینی در جریان درگیری کشته شده است.

پس از اشغال بیت‌المقدس شرقی توسط رژیم اشغالگر در سال ۱۹۶۷ (جنگ شش روزه)، وزیر جنگ در آن زمان، موشه دایان، تصمیم گرفت به اوقاف فلسطینی اجازه دهد که حرم شریف یا آن چه یهودیان «جبل الهیکل» می‌نامند را مدیریت کند.

حتی برخی خاخام‌های یهودی بر این باورند که ما نمی‌توانیم در مورد دیوار غربی موسوم به حائط المبکی (به عنوان مکان خاص عبادت یهودیان) ادعای حقوقی داشته باشیم و باید به یهودیان اجازه داده شود که در سراسر منطقه کوه معبد (محوطه مسجدالاقصی) نماز بخوانند.

بر این اساس، پیش از سال ۲۰۰۳، رژیم صهیونیستی به بیش از ۳ یهودی مذهبی به طور همزمان برای زیارت و بازدید از حرم اجازه نمی‌داد، اما از آن زمان به بعد این تعداد را به طور پیوسته به بیش از ۵۰ نفر رسانده است و این کار را بدون تأیید مقامات اوقاف اسلامی انجام می‌دهد.

در واقع رژیم صهیونیستی هر چند مدیریت مسجدالاقصی را به اوقاف فلسطیني‌ها سپرده و در ظاهر محدودیت‌هایی برای یهودیان جهت عبادت در مسجدالاقصی وضع کرده؛ اما عملا به آنان اجازه می‌دهد بدون محدودیت اعمال عبادی خود را انجام دهند؛ همین امر گاه موجب درگیری بین فلسطینی‌ها و یهودیان افراطی می‌شود.

هدف رژیم غاصب یهودی‌سازی تدریجی اماکن مقدس اسلامی در بیت‌المقدس و سیطره کامل یهود بر این اماکن است. ظهور دولت افراطی جدید به نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو موجب تشدید این روند شده و به همین دلیل رمضان امسال شاهد درگیری و بازداشت‌های گسترده در صحن مسجدالاقصی بودیم.

با این حال غیرت دینی فلسطینی‌ها اجازه تعرض و اجرای پروژه یهودی‌سازی را به اسرائیلی‌ها نداده و بیت‌المقدس و مسجدالاقصی به عنوان قبله‌گاه نخست مسلمانان و محل عروج پیامبر اکرم، کماکان صبغه اسلامی خود را حفظ خواهد کرد.

۱۴۰۲/۰۱/۲۰