کارشناس اقتصادی و عضو هیئت علمی دانشگاه گفت: «استفاده از فناوری‌های روز دنیا در تأمين منابع آبی در جهت عرضه و تولید آب بسیار ضروری است؛ چراکه با استفاده از فناوری‌های جدید در جهت کاهش تقاضا و صرفه‌جویی در مصرف آب، می‌توان اقدامات خوبی صورت داد.»
به گزارش «صبح صادق»، تأمین آب یکی از موضوعات مهمی است که دولت‌ها برای آن برنامه‌ریزی‌های گوناگونی صورت می‌دهند؛ چراکه خشکسالی و نبود منابع آبی مورد نیاز کشور راه‌های توسعه اقتصاد را مسدود می‌کند؛ به همین دلیل امروزه مباحث مرتبط با تولید، توزیع و مصرف آب به یکی از کارشناسی‌ترین بحث‌های روز جهان تبدیل شده است. «عبدالمجید شیخی» دراین باره با اشاره به آنچه برای حفظ منابع آبی و تولید بیشتر آب شیرین و آب مورد نیاز در بخش کشاورزی لازم است، گفت: «تأمین آب شرب، آب مورد نیاز بخش صنعت و کشاورزی و... در دنیای امروز به مسئله‌ای چند بعدی تبدیل شده است، یعنی کشورهای توسعه‌یافته برای روش‌های درست مصرف، صرفه‌جویی در طرف تقاضای آب و تأمين آب در طرف عرضه آب بسیار کارشناسی شده و دقیق عمل می‌کنند، بنابراین با توجه به اهمیت ابعاد موضوع باید تا دیر نشده جلوی زیان را بگیریم؛ چراکه هر وقت نسبت به این موضوع بها داده‌ایم و توجه کرده‌ایم، مانع تحمیل زیان‌های بیشتری به کشور شده‌ایم.»
شیخی خاطرنشان کرد: «بنده معتقدم بخشی از منابع ارزی آزاد شده یا بودجه دولت باید صرف تحقق و تکمیل طرح جامع آبخیزداری کشور شود. بنا به آنچه در اساسنامه صندوق توسعه ملی آمده است، برای تحقق طرح جامع آبخیزداری، منابع لازم باید در اختیار بخش خصوصی قرار داده شود نه بخش دولتی، از این رو رهبر معظم انقلاب نیز بنا به پیشنهاد دولت قبول کردند منابعی از محل صندوق برای اجرای طرح جامع آبخیزداری تخصیص داده شود که نشان از اهمیت این مسئله دارد.»
این کارشناس اقتصاد کشاورزی درباره راهکارهای تحقق طرح جامع آبخیزداری گفت: «استفاده از فناوری‌های روز دنیا در تأمین منابع آبی در جهت عرضه و تولید آب بسیار ضروری است؛ چراکه با استفاده از فناوری‌های جدید در جهت کاهش تقاضا و صرفه‌جویی در مصرف آب اقدامات خوبی می‌توان صورت داد.»
وی تصریح کرد: «فناوری‌های جدید سبب شده است کشورهایی که عمدتاً دارنده زمین بیابانی هستند؛ یعنی نقطه سرسبزی ندارند با استقرار دستگاه‌های مولد آب در مناطق کویری، آب آشامیدنی مورد نظر خود را تأمین کنند، هر چند ممکن است این فناوری‌ها آب مورد نیاز بخش کشاورزی را تأمین نکند؛ اما تأمين به صرفه آب آشامیدنی نیز موضوع بسیار مهمی است.»
وی درباره اهمیت صرفه‌جویی در مصرف آب گفت: «بخشی از آبی که باید صرف تأمين آب آشامیدنی مردم شود، متأسفانه به دلیل استفاده نکردن از فناوری‌های مناسب، صرف شست‌وشو می‌شود، در حالی که در سراسر جهان آب شست‌وشو از آب شرب تفکیک می‌شود.»
شیخی توضیح داد: «صرفه‌جویی در مصرف آب با روش‌های علمی بسیار کارآمد است. متأسفانه، با نیم نگاهی به زندگی شهری متوجه می‌شویم در ایران آب شرب در فلاش تانک‌های سرویس‌های بهداشتی استفاده می‌شود؛ یعنی به راحتی آب را هدر می‌دهیم؛ در حالی که تأمين هر مترمکعب آب برای دولت طبق آخرین عددها در دو سه سال گذشته حدود 450 هزار تومان تمام می‌شده که با قیمت 90 هزار تومان به دست مردم می‌رسیده است.»
این استاد دانشگاه درباره اهمیت چرخه بازیافت آب برای جلوگیری از بی‌آبی گفت: «در ایران متأسفانه میزان اسراف و هدررفت آب بسیار است؛ در حالی که باید چرخه بازیافت آب در منازل طراحی شود تا برای نمونه آب حاصل از شست‌وشوی ظروف وارد فلاش تانک شود تا آب شرب صرف مصرف شرب شهری شود و پساب‌های شهری به منظور آبدهی فضای سبز مورد استفاده قرار گیرند، تا آب شرب در محل مصرف خود، یعنی نوشیدن استفاده شود.»
شیخی در زمینه ظرفیت ایران برای تولید آب شیرین معتقد است: «در زمینه تولید آب صاحب بهترین استعداد هستیم به دلیل اینکه از منابع فسیلی گاز و نفت و منابعی برخورداریم که با استفاده از آن می‌توانیم شیرین‌کن‌ها را در جای‌جای کشور مستقر کنیم، ضمن اینکه خوشبختانه دو هزار کیلومتر مرز آبی در شمال و جنوب داریم و می‌توانیم با نصب آب شیرین‌کن‌ها بخشی از آب مصرفی مورد نیاز بخش خانگی و کشاورزی را تأمین کنیم.»
وی با اشاره به چرایی نصب نکردن آب شیرین‌کن‌ها گفت: «به این دلیل آب شیرین‌کن‌ها نصب نمی‌شود که از منابع انرژی کشور به درستی استفاده نمی‌کنیم. بیش از 120 سال استکه از گازی که همراه با استخراج نفت در مشعل بالای چاه‌های نفت می‌سوزد، به درستی استفاده نمی‌شود؛ در حالی که می‌توانیم این گاز را به فرآورده‌های پتروشیمی تبدیل کنیم و بار دیگر به نیروگاه‌های برق برای تولید برق ارسال کنیم یا اینکه از این طریق انرژی آب شیرین‌کن‌ها را تأمین کنیم.»
این استاد دانشگاه همچنین توضیح داد: «ایران سرزمین آفتاب‌خیزی است که به راحتی با نصب صفحات خورشیدی می‌توانیم انرژی تولید کنیم که در خدمت تولید آب قرار بگیرد. نصب مولدهای تولید آب در مناطق بیابانی، مانند بسیاری از کشورهای جهان، مثل کشورهای جنوب خلیج‌فارس سبب شده است بدون نیاز به سوخت فسیلی با استفاده از انرژی خورشیدی تولید آب و برق به صرفه شود. انرژی خورشیدی اگر درست استفاده شود، مانع تبخیر آب پشت سدها می‌شود.»
وی درباره راه‌های درست صرفه‌جویی در مصرف آب نیز گفت: «برای صرفه‌جویی در مصرف آب نباید به دنبال ساختن سدهای مخزنی و ذخیره‌سازی آب سطحی و رو سطحی در سدهای خاکی یا سدهای سنگی باشیم؛ بلکه با عملیات آبخیزداری می‌توانیم آب‌ها را به سفره‌های زیرزمینی هدایت کنیم؛ چون میزان تبخیر آب پشت سدها به طور متوسط در کشور 12 درصد است؛ اما میزان تبخیر آب در طرح‌های آبخیزداری حداکثر 2 درصد است.»
شیخی خاطرنشان کرد: «در طرح‌های آبخیزداری، آب جذب لایه‌های پایینی زمین می‌شود، بنابراین می‌توانیم با ایجاد سدهای ذخیره‌سازی آب زیرزمینی که جزء روش‌های آبخیزداری است هم ظرفیت ذخایر خود را افزایش دهیم و هم اجازه ندهیم آب‌های شور با آب‌های شیرین مخلوط شود و آب‌های شیرین هدر برود.»
وی در این باره توضیح داد: «با تکمیل طرح جامع آبخیزداری علاوه براینکه اجازه نمی‌دهیم آب زمستانی به سیل تبدیل شود، آب برای تابستان ذخیره می‌شود، ضمن اینکه در این مسیر از آب باران بارش‌های ناگهانی فصل بهار به خوبی استفاده می‌کنیم و مانع خرابی‌های سیل، مانند فروردین سال ۱۳۹۸ می‌شویم که به خرابی در استان‌های گوناگون منجر شد.»
شیخی معتقد است: «بی‌تردید نیازمند راه‌اندازی شبکه جامع توزیع آب، مانند شبکه جامع توزیع برق هستیم که حوزه‌های آبخیز را با هم مرتبط کند. مانند تونلی که از سدی در استان کردستان آب را به دریاچه ارومیه منتقل می‌کند، اگر در سال ۱۳۹۸ مازاد بارش را از حوزه آبخیز کرخه، دز و کارون اضافه می‌کردیم، همان موقع آب به استان‌های کم آب منتقل می‌شد و شاهد خرابی‌های ناشی از سیل و بی‌آبی سایر هموطنان در شهرهای مختلف کشور نبودیم.»
شیخی در پایان گفت‌وگو خاطرنشان کرد: «در حال حاضر طرح جامع آب برای توزیع مصرف را داریم؛ اما طرح جامع تأمين آب در مرحله عرضه را نداریم. اگر بین حوزه‌های آبریز ارتباطی برقرار کنیم و نظام توزیع آب با برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و درازمدت بازنگری شود تا به سمت حفظ، ذخیره‌سازی، تولید، توزیع بهینه آب و مصرف بهینه آب برویم، قطعاً بخش بزرگی از مشکلات مرتبط با کمبود آب و خشکسالی از بین می‌رود.»
