محکومیت شرکت هلندی به پرداخت غرامت به‌ ایرانی‌های قربانی حملات شیمیایی

دادگاهی در هلند روز چهارشنبه شرکتی در این کشور را بابت فروش مواد شیمیایی به دولت صدام، دیکتاتور معدوم عراق در جریان جنگ با ایران به پرداخت غرامت به ۵ ایرانی محکوم کرد. 

خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد نماینده شرکت یادشده برای دفاع از خودش در پرونده‌ای که آن را به فروش مواد خام برای گازهای سمی به صدام متهم می‌کرد در دادگاه حاضر نشد. 

دادگاه مذکور در همان پرونده شرکت دیگری را از اتهامات وارده تبرئه و اعلام کرد این شرکت هنگام فروش مواد شیمیایی به صدام مطلع نداشته که قرار است از این مواد برای تولید گاز خردل استفاده شوند.

دادگاه مذکور در بیانیه‌ای اعلام کرد این ۵ ایرانی بعد از سه حمله شیمیایی که در سال‌های ۱۹۸۴ و ۱۹۸۶ در جریان جنگ ایران و عراق صورت گرفت دچار مجروحیت دائمی شدند. 

شاکیان این پرونده تصریح کرده‌اند که دو شرکت مذکور «مطلع بوده‌اند یا می‌بایستی اطلاع می‌یافتند» که از ماده «تیونیل کلرید» فروخته‌شده به عراق برای ساخت گاز خردل استفاده خواهد شد.

دادگاه شکایت واردشده علیه شرکت «Forafina Beleggingen I B.V.» که سابقاً با نام «KBS Holland» فعالیت می‌کرد را وارد دانست.

رویترز نوشته میزان خسارت تعیین‌شده هنوز مشخص نیست. 

وکلای شرکت دیگر به نام Otjiaha B.V که نام سابقش Melchemie بود ادعا کردند که این شرکت هیچ اطلاعی از اینکه ممکن است از مواد فروخته شده برای ساخت گازهای سمی استفاده شود نداشته است. 

دادگاه با این ادعا موافقت کرده و اعلام کرد: «در آن زمان هنوز حتی درباره استفاده رژیم عراق از گاز خردل در جنگ علیه ایران اطلاع گسترده‌ای وجود نداشت، چه برسد به اینکه مشخص باشد که عراق از کلرید تیونیل برای تولید آن گاز استفاده می‌کند.»

دادگاه هلندی ادعا کرد که از این ماده برای تولید آفت‌کش‌ و همچنین ساخت پلاستیک نیز استفاده می‌شود. این دادگاه همچنین اضافه کرد که در اوایل دهه ۱۹۸۰ دولت هلند از تجارت با عراق حمایت می‌کرد و هیچ محدودیت صادراتی برای این ماده وضع نکرده بود. 

رژیم بعث عراق در جریان جنگ با ایران چندین بار اقدام به انجام حمله شیمیایی به مناطقی از ایران کرد. در یکی از آن موارد، عملیات موفقیت‌آمیز والفجر ۱۰ و تصرف برخی از مناطق کردستان عراق از جمله شهر حلبچه و روستاهای اطراف آن، در ۲۳ اسفند ۱۳۶۶ و مستقر شدن نیروهای نظامی ایران در آن منطقه، منجر به آن شد که صدام تصمیم گیرد، در پاسخ به این شکست خصمانه‌ترین گزینه را در برابر مردم منطقه یعنی بمباران شیمیایی انتخاب کند.

در ۲۵ اسفند دولت بعث با دستور مستقیم صدام اقدام به بمباران شیمیایی مردم خود در منطقه حلبچه کرد. صدام  به پسرعمو و معاون خود، علی حسن‌المجید معروف به علی شیمیایی، دستور بمباران شیمیایی این مناطق را داد. براساس بررسی‌های سازمان ملل متحد که بعدها در قالب یک گزارش منتشر شد، در این حمله، از گاز خردل و چند ماده شیمیایی عامل اعصاب نامعلوم، استفاده شده بود.

یک روز پس از آن در حالی که چشم تمام دنیا معطوف به بمباران شیمیایی شهر حلبچه عراق بود مردم شهر مرزی نودشه نیز آماج حملات شیمیایی هواپیماهای عراقی قرار گرفتند.

بعثی‌ها به همین یک‌بار بمباران شیمیایی شهر نودشه بسنده نکردند و در فروردین‌ماه سال بعد باز هم در دو نوبت اقدام به بمباران شیمیایی این شهر کردند.