پس از اعلام جزئیات لایحه بودجه سال 1403 واکنشهایی به بودجه انقباضی از سوی کارشناسان اقتصادی و مردم صورت گرفته است؛ چرا که با وجود مطلوب بودن انقباضی بسته شدن بودجه، اما کاهش نیافتن هزینههای دولت و فشار مالیاتی و افزایش نیافتن حقوق به میزان تورم نگرانیهایی ایجاد کرده است. «رحمان سعادت»؛ عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان ابعاد گوناگون بودجه سال آینده را در گفتوگو با صبح صادق تشریح کرده است.
«رحمان سعادت» عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان درباره جزئیات منتشر شده از لایحه بودجه ۱۴۰۳ گفت: «قطعاً لایحه بودجه سال آینده از سوی کارشناسان امر تحلیل خواهد شد؛ اما اولین نکته درباره این لایحه، این است که لایحه بودجه سال 1403 را رئیس جدید سازمان برنامه و بودجه، یعنی آقای دکتر منظور ارائه داده است که وی قبل از ورود به سازمان برنامه و بودجه مدیر سازمان مالیاتی بود.»
وی در این باره گفت: «با اینکه عملکرد آقای دکتر منظور در سازمان مالیاتی، به ویژه درباره دیدگاههای وی در بخش مالیات ـ که به توجه به دریافت مالیات از پایههای مالیاتی جدید یا مالیاتستانی هوشمند منجر شدـ اما به نظر میرسد انتقال دیدگاههای مالیاتی به سازمان برنامه و بودجه در وضعیت کنونی که حمایت از تولید بسیار ضروری است، درست نباشد.»
عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان و استاد اقتصاد گفت: «بخش عمدهای از اتکای بودجه سال آینده روی درآمدهای مالیاتی استوار شده است؛ یعنی برای اولین بار است که درآمد مالیاتی از درآمد کل بودجه بیشتر شده و درآمد مالیاتی دولت به حدود ۵۲ درصد رسیده است که از یک جنبه خوب است و نشان میدهد به سمت اقتصاد سالم حرکت میکنیم؛ اما از سمت دیگر فشار مالیاتی روی مردمی که بخش قابل توجهی از آنها یا زیر خط فقر هستند یا به سختی تأمین معاش میکنند، اصلاً مطلوب نیست.» کارشناس و تحلیلگر اقتصادی تصریح کرد: «دولت نباید بیش از این مردم را با دریافت مالیات تحت فشار قرار دهد؛ زیرا به جز مالیاتی که مردم به صورت مستقیم به دولت پرداخت میکنند، مالیاتهای غیر مستقیمی نیز مانند مالیات تورمی وضعیت را برای مردم سخت کرده است. بنابراین، مردم به اندازه کافی مالیاتهای پیدا و پنهان پرداخت میکنند، چون تورم نوعی مالیات پنهان است. به این ترتیب، با افزایش مالیات در سال آینده به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کنار مالیات تورمی که همچنان به دلیل کسری بودجه وجود دارد، فشار معیشتی بر مردم افزایش مییابد.»
رحمان سعادت درباره تناسب نداشتن بین افزایش حقوق و دستمزد با موضوع افزایش مالیاتستانی گفت: «در حالی که سهم دریافت مالیات از مردم بسیار پررنگ است؛ اما در لایحه بودجه سال آینده رقم مناسبی برای افزایش دستمزد و حقوق کارگران و کارمندان در نظر گرفته نشده است. با اینکه نزدیک به ۴۰ درصد تورم وجود دارد، اما دستمزد ۱۸ درصدی هرگز با معیشت و هزینههای مردم تناسبی ندارد. این در حالی است که انتظار میرفت رئیس سازمان برنامه و بودجه حقوقها را متناسب با تورم افزایش دهد.»
رحمانسعادت خاطر نشان کرد: «متأسفانه، کاهش درآمد مردم و فشار مالیات بالا مردم را در سال آینده به سمت فقیر شدن بیشتر میبرد و فقر رادر جامعه گسترش میدهد و بسیاری از طبقه متوسط به سمت طبقه ضعیف و کم درآمد شدن حرکت میکنند؛ روندی که به هیچ عنوان خوشایند جامعه پرتنش ایران نیست. بنابراین، آنچه میتوان از مجلس شورای اسلامی در آخرین سال حضور خود درخواست کرد، این است که درباره بودجه بسیار انقباضی و ضد طبقه متوسط مواضع درستی اتخاذ کرده، بودجه را به نفع عموم مردم جامعه و طبقه متوسط و آسیب دیده اصلاح کند.»
کارشناس و تحلیلگر اقتصادی گفت: «با اینکه در بودجه تلاش شده است وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی کم شود که البته مطلوب است؛ اما برای توسعه و رشد اقتصاد کشور و تأمین نیاز آیندگان نیازمند درآمدهای نفتی هستیم، سرمایهگذاری بیشتر میتوان تولید را افزایش داد و به نوعی درآمد نفتی را برای تأمین نیازهای توسعهای و حمایت از نسلهای آینده به صندوق ذخیره ارزی که در سالهای اخیر برداشت زیادی از آن صورت گرفته، واریز کرد تا ضمن غنی شدن صندوق توسعه ملی، زیرساختهای اقتصادی توسعه بیابند و درآمدهای مازاد نیز پساندازی برای آیندگان باشد.»