سیل واکسن کرونا در ایران
رئیسی که با شعار ایران قوی و حمایت از محرومان سکان دولت سیزدهم را به دست گرفت. وی در جریان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ۲۸ خردادماه ۱۴۰۰ با کسب ۱۷ میلیون و ۹۲۶ هزار و ۳۴۵ رای، به عنوان هشتمین رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد، در اول تیرماه طی سخنرانی خود در مشهد مقدس تاکید کرد که «در اسرع وقت واکسیناسیون عمومی را انجام می‌دهیم؛ این از برنامه‌های فوری ماست که از روز اول دولت آن را اجرا می‌کنیم که هم مردم آرامش پیدا کنند و هم تولید رونق پیدا کند.»در شرایطی که روزانه بیش از پانصد نفر در کشور جان می‌باختند دیری نپایید که وعده رئیسی محقق شد و در کنار حمایت از تولید سیل واردات واکسن کرونا در کشور به راه افتاد و طبق آخرین آمار وزارت بهداشت تا کنون بیش از ۱۵۵ میلیون دز واکسن تزریق شده است که همین موضوع باعث فروکش کردن این بیماری هولناک در کشور شد.
![]()
به سرانجام رسیدن یک قانون ۱۵ ساله
همچنین تیر ماه ۱۴۰۱ بود که قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری پس از حدود ۱۵ سال از تصویب آن، جهت اجرا ابلاغ شد و برای اولین بار در تاریخ پرستاری کشور، ضریب K و ارزش نسبی خدمات پرستاری تعریف شد که برابر با سایر گروه‌های پروانه‌دار یا پزشکان غیر عضو هیئت علمی است. بر این اساس بودجه در نظر گرفته شده برای این کار ۵۲۰۰ میلیارد تومان برای یک سال کامل ۱۴۰۱ و سه ماه پایانی ۱۴۰۰ درنظر گرفته شد.هرچند پرداختی به پرستاران بر اساس تعرفه گذاری خدمات پرستاری در ابتدای اجرا با مشکلاتی همراه بود، اما بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۲ مقرر شد تا تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری ذیل سرانه سالانه سلامت دیده شود تا دیگر حداقل و حداکثری برای بودجه آن وجود نداشته و بر اساس میزان خدماتی که هر پرستار ارائه دهد و آن خدمت در سامانه‌های بیمارستانی ثبت شود، بیمه مکلف به پرداخت وجوه باشد.
![]()
پوشش بیمه برای 45 میلیون ایرانی
هزینه‌های سرسام‌آور درمان بیماری‌ها و تهیه دارو، باعث شده بود که جمعیت زیادی از قشر کم درآمد و محروم جامعه، قید درمان را بزنند و با بیماری و درد خود کنار بیایند. بر همین اساس موضوع بیمه رایگان افراد کم درآمد جامعه در دستور کار دولت قرار گرفت و در این راستا ابتدا در چند سال گذشته سه دهک درآمدی پایین جامعه به صورت رایگان بیمه و از خدمات سازمان بیمه سلامت بهره‌مند می‌شدند.اخیرا نیز براساس مصوبه دولت در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲، دو دهک دیگر به مجموع بیمه‌شدگان رایگان سازمان بیمه سلامت اضافه شد و بر این اساس در قالب طرح «پوشش همگانی» ۵ دهک درآمدی پایین جامعه حق بیمه آنها به صورت رایگان است.طبق آمار، نزدیک به 45 میلیون نفر از جمعیت کشور تحت پوشش سازمان بیمه سلامت هستند و بهره‌مندی 32 میلیون ایرانی از بیمه سلامت به صورت رایگان از مهمترین تحولاتی است که در دولت سیزدهم محقق شد و طبق برنامه هفتم توسعه درمان پنج دهک جامعه آسان‌تر شد.
درمان رایگان زوجین نابارور
با اجرای قانون جوانی جمعیت که به اذعان وزارت بهداشتی‌ها سهم این وزارتخانه از اجرای آن تا ۶۰ درصد برآورد می‌شود از دیگر اقدامات دولت سیزدهم بود که با تشکیل قرارگاه جوانی جمعیت در وزارت بهداشت دنبال شد. روندی که در راستای آن همگانی شدن بیمه درمان ناباروری را شاهد بودیم؛ قانونی که بر اساس آن سازمان بیمه سلامت ایران مکلف شد نسبت به پوشش بیمه‌ای همه زوجین نابارور فاقد بیمه پایه اقدام کند.این پوشش بیمه‌ای ۹۰ درصدی برای هزینه‌های خدمات تخصصی کمک باروری شامل خدمات میکرواینجکشن، لقاح داخل رحمی، انتقال جنین فریز شده و IVF با تعرفه دولتی است. همه خدمات در درمان ناباروری تحت پوشش بیمه سلامت هستند تا ۹۰ درصد پوشش در بخش‌های دولتی و ۹۰ درصد تعرفه عمومی غیر دولتی در مراکز ملکی دیگر تحت پوشش قرار گرفته است.
تشکیل صندوق بیماری‌های خاص
در ادامه راه، صندوق بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج برای اولین بار در تاریخ سوم آبان ماه سال ۱۴۰۱ رونمایی شد و به دنبال آن فهرست بیماری‌هایی که قرار بود تحت پوشش این صندوق قرار گیرند در مرحله اول با ۲۷ گروه از بیماری‌ها آغاز شد تا این بیماران تدریجا خدمات شامل ویزیت، دارو، پاراکلینیک و توانبخشی را دریافت کنند. روندی ادامه‌دار که تاکنون و در گذر زمان به اذعان مدیرعامل سازمان بیمه سلامت تعداد بیماری‌های تحت پوشش به ۱۰۷ بیماری رسیده است.
ابلاغ سند ملی بیماری‌های نادر به دستگاه‌های اجرایی
کار مهم دیگر دولت سیزدهم، ابلاغ «سند ملی بیماری‌های نادر» به دستگاه‌های اجرایی در فروردین ماه قبل جاری بود؛ اقدامی که پس از سال‌ها روی زمین ماندن، بالاخره به یک سرانجام مشخص رسید.سند ملی بیماری‌های نادر توسط بنیاد بیماری‌های نادر با همراهی دانشگاه علوم پزشکی تهران تهیه شده است و در آن تمام مسائل مهم در ارتباط با پیشگیری، تشخیص، درمان، توانبخشی، آموزشی و... بیماران نادر قید شده است تا به دنبال آن هر سازمان و نهادی وظایف خود را در قبال بیماران نادر ثبت شده در کشور که شامل ۶۵۰۰ نفر هستند را بداند؛ آماری که به تخمین بنیاد ملی بیماری‌های نادر به حدود ۱.۵ تا ۲ میلیون نفر هم می‌رسد و همین آمار بر لزوم ارائه خدمات مدون به این بیماران صحه می‌گذارد.
دولت سیزدهم و اقدام برای تحقق یک طرح چندین ساله
کامل شدن برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع یکی از دغدغه‌های مهم دولت سیزدهم بود که از همان روزهای نخستی که کاندیداهای ریاست جمهوری برنامه‌های خود را اعلام می‌کردند، در حوزه سلامت به آن اشاره شد؛ از این رو سعی شد تا در راستای این هدف اقداماتی انجام شود.در همین راستا در دولت سیزدهم و طی سال گذشته، سند ملی «سلامت‌بخش» طی مراسمی رونمایی شد و به عنوان مرحله اول طرح مقرر شد بستری بیمارانی که از طریق نظام ارجاع به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، در شهرهای زیر ۲۰هزار نفر و روستاهای سه استان بوشهر، خراسان جنوبی و کردستان به صورت رایگان اجرایی شود و این طرح اکنون در شهرهای مذکور در حال اجراست و پس از مشخص شدن چالش‌ها، رفع آنها و تامین اعتبارات لازم، به سایر شهرها نیز گسترش می‌یابد.
تحقق نسخه الکترونیک
طرح مهم دیگر دولت سیزدهم به سرانجام رساندن نسخه نویسی الکترونیک و الزام حذف نسخ کاغذی بود که از ابتدای دی ماه ۱۴۰۰ به یکی از موضوعات مهم نظام سلامت کشور بدل شد؛ موضوعی اجرای کامل آن به طور رسمی از اسفند ۱۳۹۷ آغاز شده بود. سازمان بیمه سلامت ایران نیز طرح نسخه نویسی الکترونیکی را آبان ۱۳۹۸ در ۲۳۵ شهر اجرا کرد. از سوی دیگر شیوع کرونا سبب شد تسریع روند این طرح بیشتر مورد توجه قرار گیرد.درحال حاضر ۹۲.۵ درصد پزشکان در حال حاضر نسخه الکترونیکی تجویز می‌کنند که آمار قابل قبولی پس از استقرار ۲ ساله نسخه الکترونیک است؛ روندی که منجر به احصاء آمار تجویز ۹۸ درصدی نسخه الکترونیک در بیمه سلامت است و این مفهوم را می‌رساند که ۹۸ درصد نسخ پذیرش شده بیمه‌شدگان بیمه سلامت به صورت الکترونیکی است.
![]()
دولت سیزدهم و اجرای طرح دارویار
اواخر تیر ماه سال قبل برای کوتاه کردن دست محتکران و مفسدان بازار دارو ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی از بازار دارو و رفع کمبودهای دارویی، "طرح دارویاری" با اعتباری ۷۳ هزار میلیارد تومانی آغاز شد. در این طرح مقرر شد تا با انتقال یارانه دارو از طریق بیمه‌ها به مردم، پوشش بیمه‌ای داروها افزایش یافته و اقلام بیشتری از داروها زیر چتر بیمه‌ها رفته و در عین حال قیمت دارو بدون افزایش پرداخت از جیب مردم، به سمت واقعی شدن برود.به این ترتیب تعدادی از داروهای ضروری و پرمصرف که پیش از این تحت شمول حمایت‌های بیمه‌ای نبودند، زیر چتر پوشش بیمه‌ای قرار گرفتند و در قالب این طرح، ۳۶۶ قلم داروی ضروری پرمصرف برای بیماران مزمن تحت پوشش بیمه قرار گرفت تا افزایش قیمتی برای بیماران به دنبال نداشته باشند.از طرفی ارز دارو تک نرخی شد تا محدودیت در تخصیص ارز دولتی و همچنین محدودیت در تنوع ارزهای تخصیصی که صف‌های طولانی ارز ترجیحی را ایجاد کرده بود از بین رفته و دیگر بهانه برای ثبت سفارش دیر هنگام دارو و مواد اولیه و به دنبال آن تاخیر در تامین دارو که منجر به کمبودهای مقطعی برخی داروها می‌شد، از بین برود.
از بین رفتن صف کاشت حلزون
طی ادوار گذشته یکی از دغدغه‌های خانواده‌هایی که کودکانشان دارای مشکل شنوایی هستند، از دست رفتن زمان طلایی برای کاشت حلزون با ماندن طولانی در فهرست انتظار دریافت کنندگان حلزون شنوایی بود؛ اما با تدابیر دولت مردمی و مدیریت این موضوع صف کاشت حلزون به صفر رسید.بهمن ماه سال گذشته معاون درمان وزارت بهداشت با اعلام صفر شدن صف انتظار کاشت حلزون شنوایی و ریشه‌کنی کم شنوایی عمیق کودکان نیازمند کاشت حلزون شنوایی، از کاشت رایگان حدود ۲۰۰۰ حلزون شنوایی در کودکان ناشنوا برای نخستین بار در کشور خبر داد.تجهیز و افزایش تخت‌های بیمارستانی، افتتاح کلان بیمارستان‌های شهر تهران و احداث و افتتاح مراکز بهداشت و درمان در مناطق محروم کشور، تامین داروهای بیماران SMA و بیماران خاص و خدمات فراوان دیگر از جمله مواردی بود که طی سال‌های قبل توسط رئیس جمهور شهید آیت الله رئیسی پیگیری شد و به سرانجام رسید.
دولت سیزدهم در اوج بحران کرونا، سکان مدیریت کشور را بر عهده گرفت؛ شرایطی که سبب شد تا موضوع بهداشت و درمان از همان روزهای نخست به دغدغه اصلی ابراهیم رئیسی و کابینه‌اش بدل شود. اما این تمام داستان نبود چراکه می‌بایست در همان شرایط بحرانی به سایر چالش‌های حوزه سلامت نیز پرداخته می‌شد؛ چالش‌های زیادی که در عمر کوتاه ریاست جمهور شهید بخش زیادی از آنها مرتفع شد. 
