صبح صادق >>  دین >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۰۹ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۸  ، 
کد خبر : ۳۶۰۳۰۴

جاودانگی با محبت و احسان

پایگاه بصیرت / سیدحسین خاتمی‌خوانساری/ گروه دین
خوبی کردن به دیگران و کمک به جامعه در زندگی انسان مؤمن، از اهمیت بسیاری برخوردار است. این اقدامات نه تنها به دیگران کمک کرده و مشکلات آنان را برطرف می‌کند؛ بلکه حال و زندگی خودمان را نیز بهبود می‌بخشد و احساس رضایت و خوشبختی بیشتری به ما می‌دهد و حتی در احادیث آمده است که عمر انسان را زیاد می‌کند. امام صادق(ع) می‌فرمایند: «يَعيشُ الناسُ بِاِحْسانِهِمْ اَکثَرَ مِما يَعيشونَ بِاَعْمارِهِمْ وَ يَموتون بِذُنوبِهِمْ اَکثَرَ مِما يَموتونَ بِآجالِهِمْ»؛ مردم، بيشتر از آنکه با عمر خود زندگى کنند، با احسان و نيکوکارى خود زندگى مى‌کنند و بيشتر از آنکه با اجل خود بميرند، بر اثر گناهان خود مى‌ميرند.(دعوات، ص291، ح33) البته خوبی کردن، با احسان و نیکی رفتار کردن و... انواع و اقسام مادی و معنوی دارد. ما می‌توانیم از منابع دینی درباره خوبی کردن و نشر خوبی‌ها در جامعه مطالب و نمونه‌های مختلفی بیاوریم که شامل هرگونه خیرخواهی برای دیگران است. 
اولاً: قرآن کریم با تأکید زیاد به ما توصیه می‌کند به جامعه و افراد آن احسان و نیکی کنیم. در آیات متعددی از قرآن، احسان و مشتقات آن به ما سفارش شده است؛ مانند «إِن اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُکمْ لَعَلکمْ تَذَکرُونَ»(النحل/۹۰)؛ احسان به‌معنای بخشش و نفع رساندن به دیگری و عمل را نیکو انجام دادن و رفع نیازهای امروزی فوری و ضروری جامعه است. احسان به خویشاوندان، یتیمان، مساکین، همسایه، رفیق، همسفر، مسافر، همسر، فرزند، زیردستان، اسیران، اموات، حیوانات و... سفارش‌های زیادی شده است. 
ثانیا: خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَلْتَکنْ مِنْکمْ أُمَةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکرِ وَأُولَئِک هُمُ الْمُفْلِحُونَ»؛ و باید از شما گروهی باشند که [همه مردم را] به سوی خیر [اتحاد، اتفاق، الفت، برادری، مواسات و درستی] دعوت نمایند و به کار شایسته و پسندیده وادارند و از کار ناپسند و زشت بازدارند و اینانند که یقیناً رستگارند.(آل‌عمران/104) یعنی اول قرآن به ما توصیه می‌کند که خوب و نیکوکار باشیم و به دیگران خوبی کنیم و دوم اینکه دیگران را به خوبی و احسان کردن امر کنیم که این احسان و نیکی کردن به دیگران هم شامل کمک به نیازمندان، رفع مشکلات دیگران، کمک به همسایگان، خویشاوندان و... است. همچنین قرآن به ما توصیه می‌کند به یتیمان احسان کنیم و آنها را مورد محبت و مراقبت قرار دهیم و به هیچ وجه آنها را نرنجانیم. خداوند در قرآن به ما توصیه می‌کند که به مساکین و نیازمندان احسان کنیم و آنها را در رفع نیازهای‌شان یاری کنیم. همچنین توصیه می‌کند به همسایگان خود احسان کنیم و با آنها روابط صمیمی و دوستانه برقرار کنیم. خداوند در قرآن به ما توصیه می‌کند که به همسر خود احسان کنیم و با او به عدل و محبت رفتار کنیم و نیز توصیه می‌کند به فرزندان خود احسان کنیم و آنها را به درستی تربیت کنیم و به نیازهای‌شان رسیدگی کنیم. قرآن به ما توصیه می‌کند به زیردستان خود احسان کنیم و آنها را به عدل و محبت مورد توجه قرار دهیم. در داستان‌های قرآن صبر، احسان، نیکی، محبت، مواسات، عادلانه رفتار کردن از سوی اولیاء خدا نیز آمده است که می‌تواند الگوی مناسبی برای ما باشد. در محتوای قصص قرآن انواع و اقسام خوبی کردن‌ها و امر به خوبی کردن‌ها آمده است که باید با تأمل در معانی و مفاهیم آن را استخراج کنیم و به‌کار بگیریم. هدف دین این است که خوبی‌ها مدام در جامعه رشد کنند و ما دشتی پر از گل فراگیری داشته باشیم. دوام و قوام جامعه به این مهربان بودن و محبت کردن است. انسان‌ها با کمک به یکدیگر است که می‌توانند جامعه را رشد دهند و خوشبختی و سعادت را رقم بزنند.
ثالثاً: آن کسی‌ که شر، دشمنی، نفرت، تفرقه و بدی را امر می‌کند و خواهان رشد بدی‌هاست، جز شیطان شخص دیگری نیست. قرآن می‌فرماید: «الشَيْطَانُ يَعِدُکمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُکمْ بِالْفَحْشَاءِ...»؛(بقره/268) در میان انسان‌ها، افرادی هستند که خوب بودن و خوبی کردن در وجودشان کوران می‌کند و همه عالم را فرامی‌گیرد. هر انسان پاکی آنان را دوست دارد و به عنوان الگو به ایشان نگاه می‌کند. در واقع، انسان‌های پاک اطراف او جمع می‌شوند و محبتش را در دل قرار می‌دهند. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: «مَن أحْسَنَ إلى الناسِ، اسْتَدامَ مِنهُمُ المَحَبةَ»؛ آن که به مردم نيکى کند، محبت آنان را [نسبت به خود] استمرار بخشد.(غررالحکم/ ح۸۷۱۵) امام خمینی(ره) در این‌مورد انسان ویژه‌ای بودند که بنای کمک و احسان به دیگران را داشتند. یکی از مهم‌ترین خوبی‌هایی که از سوی امام خمینی(ره) نسبت به مردم دیده شد، این بود که ایشان نمی‌توانست مردم کشورش و مردم مسلمان را زیر یوغ استکبار
 ببیند.
 مردمی که در بی‌عدالتی و تحقیر مستکبران، حق‌شان، استعدادشان و حرمت‌شان پایمال می‌شد. محبتی هم که مردم به ایشان دارند و سال‌های سال آن را فراموش نمی‌کنند، به دلیل خوبی کردن و نشر خوبی‌ها در جامعه است که ایشان را در قلب‌ها جاودانه کرد. به‌همین دلیل پیروان و سربازان امام راحل هم در قلب‌ها جای می‌گیرند و همه انسان‌های آزادی‌خواه محبت ایشان را در دل خود جای می‌دهند؛ زیرا بنای‌شان محبت، نیکی و احسان کردن به مردم است.
نظرات بینندگان
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات