رشد ۸.۳ درصدی شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی با سیاست حمایتی دولت سیزدهم

پایش وضعیت کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی و صنعتی یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت سیزدهم بود که در همین راستا منجر به شناسایی واحدهای راکد و نیمه تعطیل، افزایش ظرفیت اسمی تولید واحدهای صنعتی و رفع موانع تولید شد.

دولت سیزدهم و شخص شهید جمهور آیت الله رئیسی از زمانی که بر روی کار آمد بر فعال سازی ظرفیت‌های بلااستفاده و معطل مانده ۴۰ درصدی ظرفیت بخش تولید و صنعت تاکید کرد؛ در همین راستا دستور تشکیل کارگروه تخصصی در وزارت صنعت، معدن و تجارت و رسیدگی به وضعیت کارخانه‌های تولیدی و صنعتی و بررسی شهرک‌های صنعتی شد.

در همین راستا بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت برنامه‌های راهبردی خود را در هفت محور رشد اقتصادی در بخش صنعت، معدن و تجارت، رشد مستمر تولیدات صنعتی و معدنی، افزایش حجم تجارت همراه با کاهش تراز تجاری غیرنفتی و تغییر ترکیب واردات با اولویت نیازهای بخش مولد اقتصاد، سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات و تجهیزات تولیدی، کاهش مستمر تورم تولیدکننده، روند کاهشی قیمت کالاهای صنعتی غیرخوراکی در سبد مصرف خانوار و اشتغال تدوین کرد.

برنامه‌ریزی و حمایت از کارگاه‌های بزرگ صنعتی باعث شد تا شاهد آمارهای مثبت در شاخص های تولیدی باشیم.

طبق اعلام بانک مرکزی، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی که در فصل بهار سال ۱۴۰۱ افزایش ۳ درصدی نسبت به فصل بهار سال قبل از آن را به ثبت رسانده بود. در فصل تابستان سال ۱۴۰۱ نیز نیز با افزایش ۱۰.۲ درصدی روبه‌رو و بدین ترتیب در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ از رشد ۶.۶ درصدی نسب مدت مشابه سال گذشته برخوردار شد.

طبق این گزارش، از آنجایی که نزدیک به ۷۰ درصد از ارزش‌افزوده بخش صنعت به عملکرد تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی اختصاص دارد، رشد محقق شده شاخص تولید کارگاه‌های مزبور در دوره مورد گزارش نقش مهمی در رشد ۵.۸ درصدی ارزش‌افزوده بخش صنعت و به نوبه خود بر عملکرد ۳ درصدی رشد اقتصادی در ۶ماهه اول سال ۱۴۰۱ داشته است.

بر اساس بخش‌های مختلف این گزارش، بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیت‌های صنعتی (بر حسب کدهای ISIC دو رقمی) نشان می‌دهد که در نیمه نخست سال ۱۴۰۱، شاخص تولید ۲۱ گروه صنعتی از مجموع ۲۴ گروه صنعتی (با سهم ۸۶.۵ درصدی از شاخص کل) از افزایش عملکرد نسبت به مدت مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند.

بنابر این گزارش، از مهم‌ترین رشته فعالیت‌های صنعتی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده شاخص مزبور در ۶ داشته‌اند می‌توان به «صنایع تولید فلزات اساسی», «صـنایع ‌تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم‌تریلر» و «صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی» اشاره کرد که در نیمه نخست سال ۱۴۰۱ به ترتیب از افزایش تولید ۱۳.۴، ۲۰.۸ و ۳.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰ برخوردار بوده‌اند.

رشد ۸.۳ درصدی شاخص تولید کارگاه های بزرگ صنعتی

بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی وزرت صمت و بانک مرکزی، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (شامل کارگاه‌های دارای ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتر که حدود ۷۰ درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش می‌دهد)، در ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ رشد ۸.۳ درصدی داشته است.

بر این اساس، در بین زیرگروه‌های این شاخص «سایر تولید وسایل نقلیه موتوری»، «صـنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر»، «صـنایع تولید سایر مصـنوعات طبقه بندی نشده در جای دیگر» و «تولید محصولات رایانه‌ای، الکترونیکی و نوری» بالاترین رشد و «صنایع تولید دارو و فراورده‌های دارویی، شیمیایی و گیاهی»، «صـنایع تولید چرم و مصـنوعات چرمی (کیف، کفش، چمدان و غیره)» و «صـنایع تولید مواد غذایی» کمترین رشد را تجربه کردند.

همچنین ۲۳ رشته فعالیت صنعتی رشد مثبت داشته است که بالاترین سهم از رشد مربوط به گروه‌های تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر (۴.۳۴ واحد درصد)، تولید فلزات اساسی (۲.۲۲ واحد درصد)، تولید مواد و محصولات شیمیایی (۱.۰۵ واحد درصد)، تولید محصولات کانی غیرفلزی (۰.۲۸ واحد درصد) و تولید مواد غذایی (۰.۱۵ واحد درصد) است. مجموع سهم از رشد این گروه‌ها معادل هشت واحد درصد از ۸.۳ درصد رشد شاخص کل است.

بررسی شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی طی ۹‌ماهه سال ۱۴۰۰ نشانگر رشد ۳.۴ درصدی این بخش نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۹ است؛ با توجه به اینکه نزدیک به ۷۰ درصد از ارزش‌افزوده بخش صنعت به عملکرد تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی اختصاص دارد، رشد محقق شده شاخص تولید کارگاه‌های مزبور منجر به ارزش‌افزوده بخش صنعت می‌شود.

بررسی شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی طی دوره (۱۴۰۰ - ۱۳۹۵) نشانگر آن است که در بین ۲۴ زیرگروه صنعتی، سطح تولید ۱۸ رشته فعالیت صنعتی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۵ بالاتر و سطح تولید ۶ رشته فعالیت صنعتی پایین تر است. این امر موید وجود ظرفیت‌های بسیار خالی در این ۶ رشته است.