بسیاری از افراد در انتخاب یک راه یا یک فرد یا یک گروه برای انجام کاری تردید دارند و سعی میکنند نسبت به آن شناخت پیدا کنند تا کاری که میخواهند به ایشان بسپارند به نحو احسن انجام شود تا متضرر نشوند و دچار خسارت نشوند. در امور روزمرّه بارها به این انتخابها دست میزنیم. برای تأمین مایحتاج زندگی و امور شخصی و خانوادگی این اتفاق میافتد. از خرید برای منزل گرفته تا تعمیر خودرو و... درباره انتخاب فرد یا افرادی به منظور اداره امور کشور هم همین تردید و تحقیق برای انتخاب وجود دارد. هنگامیکه ما با ملاکهای قرآنی و اخلاقی آشنا میشویم، راحتتر میتوانیم انتخاب کنیم. شناخت میتواند ما را از تردید و حیرت و حتی پشیمانی پس از انتخاب نجات دهد و راه پیشرفت در آینده را برای ما هموار کند. شخصی از امام صادق(ع) پرسید: «بین دو حاکم در تردیدم!» امام فرمود: «عادل، صادق، فقیه و با تقواترین را انتخاب کن.» شخص: «اگر به تشخیص نرسیدم؟» امام(ع) فرمود: «ببین افراد متدین به کدام مایلند؟» شخص گفت: «اگر نفهمیدم؟» امام(ع) فرمودند: «بنگر مخالفان آیین ما کدام را بیشتر میپسندند، او را کنار بگذار و ببین کدام بیشتر، آنها را خشمگین میکند، او را برگزین.»(اصول کافی، ج1، ص68) اولین شاخصهای که در قرآن برای افراد صالح ذکر شده است، «مؤمن» بودن شخص است. ایمان به مرکز و قلب هستی سبب میشود تا شخص در مسیر اجرای دستورات الهی گام بردارد و برای پیاده کردن آن در جامعه اسلامی تلاش کند. قرآن میفرماید: «أَفَمَنْ کانَ مُؤْمِناً کَمَنْ کانَ فاسِقاً لایَسْتَوُونَ»(سجده/18) کسیکه برای خداوند ارزش دارد و خدا او را دوست دارد، آن کسی است که تقوا دارد. پس برای ما هم باید «تقوا» ملاک باشد و افرادی را انتخاب کنیم که تقوا داشته باشند. قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ أَکرَمَکُم عِندَ اللَّهِ أَتقاکُم»(حجرات/13) شناخت این افراد کار آسانی است. کافی است به رفتارهای آنان نگاه کنیم؛ یعنی باید ببینیم آیا در رفتار و گفتار خود تقوا را رعایت میکند یا نه؟ یا آنکه در مسئولیتهای مختلفی که قبلاً داشته است، آیا پس از رأیی که از مردم گرفته است، نسبت به بیتالمال و حتی نسبت به مخالفان خود حدود الهی را رعایت میکند یا نه؟ ما در انتخابات بنا داریم سرنوشت خودمان و سرنوشت ملتمان را به افراد بسپاریم. پس باید در این مورد ملاکهای متعددی داشته باشیم و با در نظر گرفتن جمیع این ملاکها انتخاب کنیم. در اینجا اهلیّت و امانتداری که مهمترین خصلت پیامبر اسلام(ص) و اولیای خدا بوده حرف اول را میزند؛ زیرا در این مسیر خطیر هم تقوا لازم است، هم توانمندی و هم امانتداری؛ قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا»(نساء/ 58) این مهم آنقدر مورد توجه است که خداوند متعال کلمه «یأمرکم» را بهکار میبرد و امر به چیزی دلالت بر مهم بودن آن دارد. وفای بهعهد، یک ارزش اسلامی و انسانی است. در قرآن آمده است: «وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولا»(اسراء/34) کسیکه وفای بهعهد ندارد نباید انتخاب شود؛ زیرا وعده دادن مانند امانت بر دوش وعدهدهنده است که باید برای ادای این امانت تلاش کند. «وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ»؛ و آنها(مؤمنان) که امانتها و عهد خود را رعایت میکنند.(مؤمنون/8)