انتخاب حماقت

نقطه صفر درگیری نظامی تمام‌عیار بین حزب‌الله لبنان و ارتش رژیم صهیونیستی بسیار نزدیک است. گواه این موضوع شاید خبر روز گذشته خبرگزاری سی‌ان‌ان به نقل از مقامات آمریکایی باشد که گفته‌اند کابینه اسرائیل به آن‌ها اطلاع داده است اسرائیل قصد دارد وارد نبرد زمینی و هوایی تمام‌عیار با نیرو‌های مقاومت در لبنان شود.
رسانه‌های عبری اعلام کردند کابینه نتانیاهو بعد از خروج گانتس از کابینه جنگ، به فرمولی دست یافته که بر اساس آن قصد دارد بعد از پایان عملیات در رفح، نیروی خود را معطوف به شمال اراضی اشغالی کند و با حمله زمینی محدود به جنوب لبنان، توان نظامی حزب‌الله را از بین ببرد. این خبر به حدی جدی بود که دبیرکل حزب‌الله لبنان در سخنرانی خود به مناسبت شهادت یکی از فرماندهان این حزب اعلام کرد ارتش رژیم صهیونیستی در حال رزمایش جنگ احتمالی تمام‌عیار با حزب‌الله لبنان در کشور قبرس جنوبی است. سیدحسن نصرالله تهدید کرد در صورت حمله به لبنان از خاک هر کشوری، به آنجا حمله موشکی و پهپادی خواهد شد.
روزنامه الاخبار چاپ لبنان هم در گزارشی ویژه اقدام خطرناک نتانیاهو برای حمله به لبنان را با عنوان «جنگ برای جنگ» تفسیر کرد. به نوشته این روزنامه، نتانیاهو در بدترین زمان زندگی خود حضور دارد و می‌داند با پایان جنگ و عدم آزادی بیش از ۱۲۰ اسیر اسرائیلی در غزه و نبود هدف مشخص برای غزه بعد از جنگ، بلافاصله بعد اتمام جنگ در غزه مستعفی شده و پس از آن راهی دادگاه خواهد شد، بنابراین راهبرد «جنگ برای جنگ» را دنبال می‌کند.
همچنین به گزارش خبرگزاری فرانسه، نیتزان نوریل، کارشناس برجسته نظامی می‌گوید: «من معتقدم تا چند هفته دیگر شاهد عملیات [نظامی]اسرائیل در لبنان خواهیم بود». وی گمان می‌کند این حمله ماه‌ها طول خواهد کشید. روند این جنگ خیلی به نحوه دخالت جهان و واکنش ایران بستگی دارد. هدف از این عملیات همزمان با حملات هوایی به سراسر لبنان، عقب راندن حزب‌الله به آن سوی رودخانه لیتانی در جنوب لبنان خواهد بود و این مرز شمالی منطقه غیرنظامی‌شده است که با اسرائیل در پایان جنگ ۲۰۰۶ توافق شد. ضربات حزب‌الله لبنان در ۸ ماه بعد از توفان الاقصی برای اسرائیل بسیار گران تمام شده است، از جمله چندده هزار نفر آواره اسرائیلی که اکنون حاضر به بازگشت به خانه‌های خود نیستند، همچنین حملات شدید حزب‌الله به مراکز نظامی اسرائیل تلفات زیادی در پی داشته است. در آخرین اقدام جدی حزب‌الله، آن‌ها با پرواز پهپاد به شهر حیفا رسیدند. همه این موارد نشان می‌دهد حزب‌الله برای یک جنگ تمام‌عیار آماده است.
از طرفی فضای لبنان با غزه بسیار متفاوت خواهد بود. موقعیت جغرافیایی لبنان با غزه که در محاصره ۳۶۰ درجه قرار دارد و مصر هم راهی برای حماس و گروه‌های مقاومت و حتی مردم این باریکه باز نکرد، با کشور لبنان متفاوت است. عقبه لبنان به سوریه بازمی‌گردد. این کشور و نظام حاکم بر آن همواره متحد تمام‌عیار حزب‌الله بوده و در جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ به عقبه لجستیکی لبنان تبدیل شده بود. از سوی دیگر بشار اسد مانند پدرش حافظ اسد علاقه و تمایل زیادی به اینکه در کنار لبنان قرار بگیرد دارد. همچنین ایران در سوریه جایگاه مستحکمی دارد و در صورت بروز جنگ تمام‌عیار باید منتظر اقدامات موثر از سوریه علیه اسرائیل بود. دومین نکته توان نظامی حزب‌الله است. مقاومت لبنان برخلاف حماس که در تنگنای جغرافیایی برای کمک‌های تسلیحاتی است، توان نظامی بالایی دارد. در اختیار داشتن انواع موشک‌های دوربرد و میان‌برد، داشتن پهپاد‌های رزمی، توان نظامی قوی و منظم‌تر از حماس و همچنین حضور در سوریه و توان رزمی بالفعل این حزب در همسایه شرقی از زمان جنگ سوریه نشان می‌دهد حزب‌الله از نظر توان رزمی با حماس بسیار فرق دارد.
از سوی دیگر به نظر نمی‌رسد اسرائیل قصد تکرار اشتباه سال ۱۹۸۳ را داشته باشد و بخواهد وارد فاز اشغال لبنان شود. در خوشبینانه‌ترین حالت، اسرائیل می‌خواهد تا پشت رود لیتانی را پاکسازی کند که باز توان عملیاتی آن بسیار قابل چالش خواهد بود. واشنگتن - متحد تل‌آویو - هم بار‌ها از ۲ طرف خواسته است تنش را کنار بگذارند. پیام روشن و مشخص حزب‌الله آن است که باید جنگ غزه تمام شود تا جنگ در شمال هم پایان یابد. هوکشتاین، فرستاده ویژه آمریکا در امور لبنان بار‌ها طرح خود را برای پایان جنگ ارائه کرده، اما این طرح به دلیل اینکه به سود تل‌آویو است مورد موافقت قرار نگرفت. گواه این سختی جنگ برای اسرائیل در مقابل حزب‌الله، در صحبت‌های سیدحسن نصرالله بازتاب داشت. دبیرکل حزب‌الله لبنان در کلامی کوتاه گفت: «از جنگ با ما بترسید»! دبیرکل حزب‌الله لبنان به نکته مهم دیگری هم اشاره کرد. وی گفت جنگی رخ خواهد داد که تاکنون کسی ندیده!
حتی تهدید قبرس توسط سیدحسن نصرالله باعث شد رئیس‌جمهور قبرس جنوبی اعلام کند «ما طرف جنگ نیستیم»! سال ۲۰۲۲ صد‌ها سرباز اسرائیلی در رزمایش‌های گسترده در قبرس تحت عنوان «ارابه‌های آتش» با هدف «بهبود آمادگی و کارایی نیرو‌ها در مأموریت‌های عملیاتی در عمق خاک دشمن» شرکت کردند. به گفته ارتش اسرائیل، این مانور‌ها در مناطق شهری و روستایی و مناطق کوهستانی مشابه لبنان برگزار شد. نیرو‌های جذب شده و ذخیره از لشکر ۹۸ چتر نجات به همراه یگان‌های نیروی هوایی و سایر نیرو‌های ویژه مانند یگان دریایی ۱۳ شیت در این مانور شرکت کردند. سال ۲۰۱۷ ارتش اسرائیل به مدت ۴ روز در تمرینات مشترک با همتای قبرسی خود شرکت کرد. ارتش صهیونیستی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «آموزش نیرو‌های نظامی در مناطقی که ماهیت آن‌ها را نمی‌شناسند، مانند مناطق کوهستانی و مناطق پرجمعیت شبیه روستا‌های لبنان و سوریه و در شرایط سخت، اهمیت دارد تا آن‌ها آماده باشند».
همچنین در جریان نبرد جاری در غزه، رادیو ارتش صهیونیستی آوریل گذشته فاش کرد نیروی هوایی اسرائیل مانور‌های هوایی در حریم هوایی قبرس با همتای قبرسی خود در شبیه‌سازی حمله اسرائیل به ایران انجام داده است.
***
سابقه طولانی همکاری‌های نظامی قبرس و اسرائیل
همکاری نظامی قبرس و رژیم صهیونیستی سابقه‌ای طولانی دارد که از جمله آن‌ها مانور‌های متعدد شبیه‌سازی جنگ با لبنان است؛ رابطه‌ای که می‌تواند تا حدی گسترش یابد که اگر فرودگاه‌های رژیم از کار افتاد، قبرس با باز کردن فرودگاه‌های خود به روی هواپیما‌های رژیم اشغالگر، درگیر هرگونه تجاوزی علیه لبنان شود. سوال اینکه آیا تهدید سیدحسن نصر‌الله، قبرس را از ارتکاب این حماقت باز خواهد داشت؟ نیکوس کریستودولیدس، رئیس‌جمهور قبرس، در توئیتی از طریق حساب شخصی خود در پلتفرم ایکس تأیید کرد کشورش به هیچ وجه در هیچ گونه اقدام خصمانه شرکت نمی‌کند و این رویکرد بخشی از راه‌حل است نه بخشی از مشکل. در واقع سخنان رئیس‌جمهور قبرس به مثابه تاکیدی بر این بود که وی با جدیت کامل همسو با آنچه سیدحسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله در آخرین سخنرانی خود در مراسم یادبودی که چهارشنبه شب در جهت تکریم سردار شهید طالب عبدالله و یارانش در حومه جنوبی لبنان برگزار شد رفتار خواهد کرد. آنچه سیدنصرالله درباره اجرای مانور‌های زمینی در مناطق کوهستانی قبرس که زمین آن مشابه زمین لبنان است، برای شبیه‌سازی نبرد در جبهه شمالی (لبنان) به آن اشاره کرد، بر اساس اطلاعات دقیقی از سابقه طولانی همکاری‌های نظامی دو طرف اسرائیلی و قبرسی بود که تعدادی مانور را شامل می‌شد و قابل توجه‌ترین آن‌ها مانور «ارابه‌های آتش» است که بین ماه مه تا ژوئن ۲۰۲۲ انجام شد. به گفته عباس اسماعیل، مدیر بخش امور اسرائیل در شبکه المیادین، در گزارشی با عنوان «اسرائیل در قبرس برای حمله به لبنان روش، اهداف و مقابله با چالش‌ها را آموزش می‌بیند» در این مانور که آن زمان اسرائیلی‌ها آن را بزرگ‌ترین مانور در تاریخ «اسرائیل» توصیف کردند؛ نیرو‌های لشکر «۹۸» که شامل تیپ کماندویی «ارتش» اشغالگر و نیروی هوایی اسرائیل است، شرکت کردند. این مانور به عنوان گامی ضروری برای مقامات اشغالگر، در زمینه درس‌آموزی از ناکامی‌های جنگ ژوئیه ۲۰۰۶ و مصیبت بدی که «ارتش» اشغالگر اسرائیل به طور کلی و یگان‌های زمینی به طور خاص متحمل شدند که زنگ خطر را در سطوح سیاسی و نظامی در «اسرائیل» به صدا درآورد و بحث‌های بلندی را در داخل این نهاد به راه انداخت، انجام شد. روزنامه اسرائیلی «اسرائیل هیوم» درباره دلایل انتخاب قبرس در میان باقی کشور‌ها به نقل از افسران ارتش اشغالگر بیان کرد: قبرس نسخه‌ای از لبنان در همان حد فاصل است، همچنین قبرس در کوه‌ها، پوشش گیاهی، همچنین لزوم عملیات در میان غیرنظامیان به لبنان شبیه است، چرا که برای افسران و سربازان جوانی که اندکی قبل از عقب‌نشینی از لبنان متولد شدند و در جنگ دوم با لبنان شرکت نکردند؛ لبنان دنیایی جدید و ناشناخته است. به گفته این روزنامه، خلاصه مانور این است که آنچه در جنگ دوم لبنان اتفاق افتاد هرگز نباید بار دیگر اتفاق بیفتد؛ اتفاقاتی نظیر اینکه نیرو‌ها در یک متری حصار گیر کرده بودند. مجروحان ساعت‌ها برای تخلیه پزشکی منتظر ماندند. تدارکات و مواد غذایی جنگی به موقع نرسید، ارتش از زیردستان خود رکب خورد و سربازان راه را گم کردند. بعد از مانور ارابه‌های آتش، مانور خورشید آبی نیز در سال ۲۰۲۳ در آوریل گذشته به عنوان آخرین مانور مشترک اسرائیل و قبرس برای شبیه‌سازی حمله اسرائیل به ایران انجام شد. روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارانوت در مارس گذشته فاش کرد که «اسرائیل در حال حرکت برای دستیابی به بندری در قبرس، به بهانه حفاظت از واردات کالا‌های خود در صورت هدف قرار گرفتن بندر حیفا» است و اشاره کرد این ابتکار «پاسخی به سناریو‌های امنیتی و چالش‌های مربوط به خدمات لجستیک دریایی» است. همچنین این گزارش از علاقه قبرسی‌ها به پیشنهاد اسرائیل خبر داد و افشا کرد هزینه تخمینی این خرید حدود ۱۴۰ میلیون دلار است. بر اساس آنچه جمال وکیم، استاد تاریخ و روابط بین‌الملل در دانشگاه لبنان در مقاله خود بیان داشته است؛ مقامات قبرسی بیم آن را دارند که تشدید درگیری و تبدیل آن به جنگ گسترده صد‌ها هزار پناهجوی سوری را به دلیل تهدید ثبات و امنیت در آنجا به سمت قبرس روانه کند تا از قبرس عبور و به سمت کشور‌های اتحادیه اروپایی فرار کنند.