مذاکرات قاهره؛از سنگ‌اندازی اسرائیل تا مانور رسانه‌ای آمریکا

در حالی که نشست قاهره درباره مذاکرات مربوط به آتش بس غزه و تبادل اسرا، همانند مذاکرات قبلی روی دور باطل چرخید و به نتیجه‌ای منجر نشد، روزنامه الاخبار لبنان به نقل از منابع آگاه، محورهای اختلاف در این مذاکرات را منتشر کرد.

چرا مذاکرات قاهره به نتیجه نرسید؟

منابع آگاه در این زمینه به الاخبار گزارش دادند که خواسته‌های رژیم صهیونیستی درباره آینده وضعیت گذرگاه رفح و محورهای فیلادلفیا و نتساریم در نوار غزه، دستیابی به توافق را دشوار می‌کند. منابع شرکت کننده در نشست‌هایی که طی چند روز گذشته در قاهره برگزار شد، گفتند که هیئت اسرائیلی به میانجی‌ها اطلاع داده که نمی‌تواند موافقت نهایی خود را با هیچ یک از بندهای ارائه شده درباره توافق آتش بس اعلام کند و بازگشت این هیئت به تل آویو اجباری است.اعضای هیئت صهیونیستی در قاهره اعلام کردند که تصمیم گیرنده نهایی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم است.

منابع مذکور اعلام کردند که میانجی‌ها متوجه شکافی در موضوعات مطرح شده میان اعضای هیئت اسرائیلی شدند که انتظار می‌رود امروز مجدداً برای مذاکرات درباره آتش بس، پس از رایزنی‌هایی که با مقامات صهیونیست انجام داده‌اند، به دوحه بروند.

مانور رسانه‌ای آمریکا در مذاکرات قاهره

منابع آگاه در خصوص اخبار مثبتی که در برخی رسانه‌ها درباره مذاکرات قاهره منتشر شده است، اعلام کردند که این یک مانور رسانه‌ای در چارچوب تلاش‌های آمریکا برای جلوگیری از تشدید تنش‌های منطقه‌ای بوده و واقعیت آن است که هنوز مسائل بحث برانگیز و مورد اختلاف زیادی در مذاکرات وجود دارد که بارزترین آنها به شکل زیر است:

محور فیلادلفیا

رژیم صهیونیستی می‌گوید که آمادگی خروج همه جانبه و کامل از محور فیلادلفیا را ندارد و تنها با دور شدن از گذرگاه رفح موافقت می‌کند و نیروهای خود را در مناطقی دور از مکان‌های شلوغ و پرتردد غزه، مجدداً مستقر خواهد کرد. منابع آگاه گزارش دادند که اسرائیلی‌ها روی جنبه امنیتی تونل‌ها تمرکز کرده‌اند و خواستار ایجاد یک دیوار آهنی هستند که تا عمق زمین کشیده شود و همچنین تجهیزات فنی ویژه‌ای در آنجا قرار داده شود که تضمینی برای عدم حفر تونل‌های جدید و عدم رسیدن سلاح‌ها و یا نیروهای انسانی از طریق سیناء مصر به رفح باشد. همچنین رژیم صهیونیستی بر لزوم مشارکت خود در تمامی تدابیر امنیتی در امتداد مرز غزه و مصر تاکید دارد.

گذرگاه رفح

در رابطه با گذرگاه رفح، اطلاعات منابع آگاه حاکی از آن است که طرف صهیونیستی، گذرگاه رفح را، راه نجات حماس و تیپ‌های مسلح در غزه می‌داند و مدعی است که این گذرگاه تنها منبع ورود کمک‌های انسانی و کالا به نوار غزه نیست. در شرایطی که اشغالگران، مردم غزه را تحت یک محاصره همه جانبه قرار داده و اجازه ورود هیچگونه کمک‌های انسانی به این باریکه را نمی‌دهند، رژیم صهیونیستی مدعی است که اجازه ورود کمک‌های انسانی به غزه را از طریق گذرگاه‌های دیگر از سمت شرق و شمال داده بود.

به گفته منابع مذکور، اسرائیل صراحتاً به آمریکا و میانجی‌های عربی گفته که حتی اگر گذرگاه رفح در زمان آتش بس بازگشایی شود، این رژیم هرگز نمی‌پذیرد که این گذرگاه به شرایط قبلی برگردد و در دسترس همگان باشد و باید از این گذرگاه، تنها برای موارد خاص استفاده گردد؛ همانند انتقال بیمارانی که برای درمان به سفر به خارج نیاز دارند. همچنین تعداد محدودی از کامیون‌های حامل کمک‌های انسانی هم می‌توانند از طریق این گذرگاه وارد غزه شوند، اما قبلاً باید به طور دقیق بازرسی شوند.

همچنین دشمن صهیونیستی خواستار انجام دور جدیدی از تحقیقات فنی در گذرگاه رفح شده و این ماموریت را به «غسان علیان» هماهنگ کننده فعالیت‌های اسرائیل در اراضی اشغالی و معاون وی سپرده است که بین قاهره، دوحه و ابوظبی حرکت می‌کنند.

محور نتساریم

نیروهای اشغالگر صهیونیستی حضور خود را در محور نتساریم از نظر امنیتی ضروری می‌دانند، این همان چیزی است که روسای هیئت امنیتی اسرائیل به میانجی‌ها توضیح دادند و گفتند که موضوع فقط مربوط به عملیات‌های انتقال بین جنوب و شمال نوار غزه نیست، بلکه باید آزادی حرکت نیروهای اسرائیلی در صورت نیاز به انجام عملیات غافلگیرانه جهت مقابله با هر تهدید قریب الوقوعی، تضمین شود.

همچنین اسرائیل خواستار ایجاد ساز و کاری برای اداره برخی مناطق از جمله نقاط نظارت و بازرسی در منطقه الرشید در غرب و صلاح الدین در شرق شده و خواستار ایجاد برج‌های نظامی برای حضور نیروهای اسرائیلی در آنجاست.

درباره بازگشت آوارگان به مناطق خود در نوار غزه هم، رژیم صهیونیستی گفته که عملیات انتقال آنها در مرحله اول باید منحصر به خانواده‌ها به استثنای مردان 17 تا 55 ساله باشد و همچنین افراد اجازه استفاده از وسایل نقلیه موتوری برای بازگشت را ندارند.

همچنین باید سازوکارهایی برای بازگشت آوارگان به مناطق از پیش تعیین شده در شمال سازماندهی شود. علاوه بر آن، همه افراد از جمله زنان بنا به دلایل امنیتی باید مورد تفتیش و بازرسی قرار بگیرد تا اطمینان حاصل شود که نیروهای حماس در میان آنها نیستند.

تشکیلات خودگردان و سازمان ملل متحد

رژیم صهیونیستی همچنان می‌گوید که هرگونه نقش کامل سازمان ملل متحد در مدیریت امور بشردوستانه در نوار غزه را رد می‌کند و تاکید دارد که مشارکت تیم‌های مدنی یا نظامی وابسته به تشکیلات خودگردان فلسطین در مدیریت نوار غزه نیز، وابسته به تعهدات این تشکیلات و تضمین‌های طرف‌های عربی و بین‌المللی است.

منابع آگاه گزارش دادند که تلاش‌های آمریکا و امارات برای مشارکت دادن نمایندگان سازمان ملل در مذاکرات به نتیجه نرسید و «مهند الهادی» هماهنگ کننده کمک‌های بشردوستانه در اراضی اشغالی، تلاش زیادی داشت تا در مذاکرات آتش بس شرکت کند و هنوز مشخص نیست که چه کسانی با مشارکت او مخالفت کردند.

از طرف دیگر، «تور وینسلاند» هماهنگ کننده ویژه سازمان ملل در روند صلح در خاورمیانه و «سیگرید کاگ» هماهنگ کننده امور انسانی در نوار غزه، فشار زیادی برای نقش آفرینی سازمان‌های بین‌المللی در این باریکه وارد کردند.

از سوی دیگر، نیروهای اشغالگر در تلاش برای ایجاد یک گروه کاری مشترک میان وزارتخانه‌های مربوطه در راستای پروژه موسوم به «افراطی زدایی» در غزه هستند و می‌خواهند که این مسئله به شکل واضح و علنی در مواضع و بیانیه‌های رسمی و حتی برنامه‌های درسی در غزه بیان شود. رژیم صهیونیستی همچنین لغو هرگونه حضور آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» در غزه را به عنوان بخشی از اهداف بلند مدت خود اعلام کرده است.

کمک‌های بشردوستانه

در حالی که سازمان ملل متحد از طریق «آنتونیو گوترش» دبیرکل این سازمان اعلام کرده که از نظر لجستیکی، قادر به مدیریت یک عملیات بزرگ جهت انتقال کمک‌های انسانی به نوار غزه نیست، منابع مربوطه گزارش می‌دهند که موافقت اسرائیل با ورود 700 کامیون به نوار غزه در روز، صرفاً یک مانور رسانه‌ای است؛ زیرا رژیم اشغالگر می‌داند که توزیع این کمک‌ها نیاز به یک ساز و کار منظم و تیم‌های کاری دارد که در حال حاضر چنین تیم‌هایی در غزه نیستند.

در شرایطی که رژیم اشغالگر تظاهر می‌کند مایل به ورود کمک‌های انسانی به نوار غزه است، اما حقیقت چیز دیگری می‌گوید؛ زیرا این رژیم نه به سازمان ملل متحد و نه دیگر سازمان‌های بین‌المللی اجازه تشکیل تیم‌های مورد نیاز برای مدیریت عملیات ورود و توزیع کمک‌ها در غزه را نمی‌دهد.

درباره بازسازی نوار غزه هم بحث‌هایی درباره پیشنهادات مربوط به اجرای یک طرح جهت آماده سازی بازسازی نوار غزه انجام شده است، اما تنها بعد از آنکه اسرائیل چراغ سبز را نشان دهد و تایید کند که نیروهای حماس در این منطقه وجود ندارند.

فرصت‌طلبی تشکیلات خودگردان

از طرف دیگر تشکیلات خودگردان فلسطین هم به دنبال استفاده از فرصت برای نفوذ در غزه و بازیابی اعتبار از دست رفته خود میان مردم فلسطین است و درخواست کرده که نقش فعالی در هماهنگی برنامه‌های بشردوستانه در غزه داشته باشد.

تشکیلات خودگردان به میانجی‌ها گفته که حضور در برنامه‌های بشردوستانه در نوار غزه،این تشکیلات را قادر می‌سازد تا موقعیت خوبی در میان مردم فلسطین برای خود ایجاد کند و در روز بعد از جنگ، به مقبولیت عمومی بین ملت فلسطین برسد.

با این تفاسیر مشخص می‌شود که اساساً مذاکرات قاهره مانند مذاکرات قبلی صرفاً یک پروژه در راستای منافع و خواسته‌های رژیم صهیونیستی است و آمریکا و اسرائیل قصد دارند، اگر هم قرار است توافقی صورت بگیرد، به شکل یک جانبه و در چهارچوب مطالبات آنها باشد.

بنابراین روشن است که مردم و مقاومت فلسطین که تاریخچه فریبکاری‌های آمریکا و دشمن صهیونیستی را به خوبی می‌دانند، هرگز در این دام نخواهند افتاد.