پنهان پشت نام محیط زیستی

«محمدمهدی مسعودیان» کارشناس اقتصادی با اشاره به اهمیت توجه به اجلاس‌های بین‌المللی و اثر آن بر توسعه ایران گفت: «در شرایطی که به‌نظر می‌رسد منافع برخی کشور‌ها در اولویت قرار دارد و دنیا به‌طور یکجانبه تصمیم‌گیری می‌کند، ضروری است که ایران با یک راهبرد منسجم و مشخص در این اجلاس‌ها شرکت کند.»

 اجلاس کاپ ۲۹ در باکو برگزار خواهد شد و نگرانی‌هایی درباره پیامد‌های آن برای ایران و کشور‌های تولیدکننده نفت و گاز در منطقه غرب آسیا وجود دارد. نظر شما در این‌باره چیست؟
اجلاس کاپ ۲۹ می‌تواند پیامد‌های بسیار جدی برای ایران و دیگر کشور‌های تولیدکننده نفت و گاز داشته باشد. در این اجلاس، تصمیم‌ها و سیاست‌هایی اتخاذ می‌شود که به محدودیت‌های جدی درخصوص استفاده از منابع نفت و گاز منجر می‌شود. این موضوع نه‌تن‌ها بر اقتصاد ملی ما تأثیر منفی خواهد گذاشت، بلکه امنیت انرژی کشور را نیز به خطر می‌اندازد.

 شما به محدودیت‌های ناشی از این اجلاس اشاره کردید. لطفاً بیشتر توضیح دهید که این محدودیت‌ها چگونه خواهند بود؟
به‌طور خاص، سیاست‌های مطرح شده در این اجلاس به‌دنبال کاهش انتشار کربن و محدودسازی تجارت بر مبنای تولید کربن است. این به معنای آن است که کشور‌های تولیدکننده نفت و گاز باید به‌تدریج از این منابع فاصله بگیرند و این موضوع به کاهش درآمد‌های نفتی و درنتیجه، آسیب به اقتصاد ملی منجر خواهد شد. ما در ایران، به‌منزله کشوری با منابع غنی انرژی، باید به این نکته توجه کنیم که این سیاست‌ها ممکن است به بحران‌های اقتصادی دامن بزنند.

 آیا شما فکر می‌کنید که حفاظت از محیط زیست و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی یک هدف مثبت نیست؟
قطعاً حفاظت از محیط زیست و کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی اهداف مهم و مثبتی هستند؛ اما این موضوع باید با تأکید بر منافع کشور‌های تولیدکننده سوخت‌های فسیلی همراه باشد. ما نمی‌توانیم به سادگی از منابع خود چشم بپوشیم و در عین حال محیط زیست را حفظ کنیم. باید راهکار‌هایی پیدا کنیم که هم به حفظ محیط زیست کمک کند و هم منافع اقتصادی ما را تأمین کند.

 با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌های موجود، چه نظری درباره پیوستن ایران به توافقات بین‌المللی، مانند «معاهده اقلیمی پاریس» دارید؟
پیوستن به هرگونه توافق بین‌المللی، به ویژه در وضعیت فعلی که ایران تحت تحریم قرار دارد و از به‌دست آوردن فناوری‌های لازم برای تولید انرژی هسته‌ای و انرژی‌های تجدیدپذیر محروم است، به امنیت ملی و منافع مردم ایران ضرر خواهد زد. ما باید به این نکته توجه کنیم که این تحریم‌ها نه تنها دسترسی ما به فناوری‌های نوین را دشوار کرده، بلکه مانع از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی پاک نیز شده است. در نتیجه، پیوستن به توافقات بین‌المللی در این شرایط موجب تحمیل فشار‌های بیشتر بر کشور خواهد شد.

 شما به‌منزله یک پژوهشگر اقتصادی، چه اقداماتی را ضروری می‌دانید تا ایران بتواند در این وضعیت به بهترین روش عمل کند؟
اولین قدم، ایجاد راهبرد جامع و الگویی توسعه محور برای مدیریت منابع انرژی کشور است. ما باید با همکاری کشور‌های همسایه و هم‌پیمان، به‌دنبال تقویت مواضع خود در مجامع بین‌المللی باشیم. همچنین، باید بر روی فناوری‌های نوین و انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنیم تا در آینده، در برابر فشار‌های بین‌المللی مقاوم‌تر شویم. در نهایت، ضروری است که تصمیمات کلان در این زمینه با در نظر گرفتن منافع ملی و امنیت کشور اتخاذ شود.

 به نظر شما رئیس‌جمهور باید در این اجلاس شرکت کند؟
حضور رئیس‌جمهور در این اجلاس ممکن است به تضعیف مواضع قبلی جمهوری اسلامی ایران در برابر رژیم صهیونیستی منجر شود. به ویژه در وضعیت کنونی که رژیم صهیونیستی در این اجلاس نقش فعالی ایفا می‌کند. این موضوع ممکن است به تصویر ایران در مجامع بین‌المللی آسیب بزند و این‌طور به‌نظر برسد که ایران به‌نوعی به این رژیم مشروعیت داده است. با وجود اینکه حضور در اجلاس کاپ ۲۹، فرصتی برای مذاکرات و گفتگو‌های بین‌المللی است، اما همزمان ممکن است به مثابه نشانه‌ای از پذیرش فشار‌های بین‌المللی نیز درنظر گرفته شود. این موضوع بر روند مذاکرات هسته‌ای و سایر مسائل بین‌المللی ایران تأثیرگذار خواهد بود.
در نهایت، حضور رئیس‌جمهور در این اجلاس باید با تأکید بر منافع ملی و امنیت کشور همراه باشد. اگر این حضور به‌گونه‌ای باشد که منافع ایران را به خطر بیندازد، پیامد‌های منفی بیشتری خواهد داشت. به طور کلی، حضور رئیس‌جمهور ایران در اجلاس کاپ ۲۹ با توجه به نقش رژیم صهیونیستی در این نشست، نیازمند بررسی دقیق و اتخاذ تصمیمات هوشمندانه‌ای است که منافع ملی و امنیت کشور را در اولویت قرار دهد.
البته ناگفته نماند در وضعیت فعلی جهان، نمی‌توان بدون توجه به مجامع بین‌المللی، سیاست‌گذاری‌های داخلی و خارجی کشور را ترسیم کرد؛ اما باید اولویت‌های جمهوری اسلامی که مهم‌ترین آن بهبود شرایط اقتصادی کشور و مردم است، در سیاست‌گذاری‌ها و رفتار دولت در مواجهه با توافقات بین‌المللی با دقت و اهمیت بیشتری مورد توجه باشد. این مسئله مختص به ایران نیست و بررسی رفتار بین‌المللی کشور‌های گوناگون، از اولویت ملاحظات سیاسی و اقتصادی داخلی نشست به سیاست‌گذاری‌های توافقات و مجامع بین‌المللی حکایت دارد.