ضرورت توجه دولت به احیای واحدهای راکد تولیدی

عدم ارائه تسهیلات کافی، عدم حمایت از رونق تولید داخلی برخلاف شعار‌های سال طی یک دهه اخیر، مشکلات پولی و بانکی، تأمین مالی، کمبود سرمایه در گردش و نقدینگی، بدهی به نظام بانکی و عدم‌ توانایی در بازاریابی، تحریم‌های ظالمانه غرب و متحدانش علیه کشورمان و برخی خودتحریمی‌های داخل سبب شد که طی سالیان گذشته بسیاری از واحد‌های تولیدی و صنعتی عطای تولید را به لقایش ببخشند.

به همین دلیل شاهد بودیم که بسیاری از این واحد‌ها تعطیل شده و از مسیر تولید خارج شدند، به‌طوری‌که این امر به یکی از شایع‌ترین و حادترین معضلات اقتصادی کشورمان تبدیل شده بود. از این‌رو از سال۱۴۰۰ تاکنون نهضت احیای واحد‌های تولیدی و صنعتی در دستور کار دولتمردان قرار گرفته و این روند در دولت چهاردهم نیز ادامه دارد؛ به‌طوری‌که از۵۰ هزار واحد شناسایی شده در اقصی نقاط کشور تا سال گذشته، ۸۷۷۰ واحد تولیدی و صنعتی (۱۸درصدآنها) احیا شده و این روند در سال‌جاری نیز ادامه داشته است.

احیای ۴۰۸ واحد راکد تولیدی
رضا انصاری، مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در همین خصوص اظهار کرد: در شش ماه اول سال ۱۴۰۳ جمعا تعداد ۴۰۸ واحد راکد صنعتی در۳۱ استان کشور به چرخه تولید بازگشته که و از مجموع این واحد‌ها ۳۶۹ واحد داخل شهرک‌ها و نواحی صنعتی و ۳۹ واحد خارج از شهرک‌ها و نواحی صنعتی بوده است. وی ادامه داد: با توجه به اجرای عملیات احیا در ۳۱ استان کشور، شرکت شهرک‌های صنعتی استان‌ها مشارکت بالایی داشتند و در راه‌اندازی واحد‌های راکد از روش‌های مختلفی از‌جمله تأمین مواد اولیه، رفع مشکل بازار و مشارکت با سرمایه‌گذار جدید برای تولید محصول جدید استفاده کرده‌اند. به گفته مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، اخذ تسهیلات و رفع مشکلات زیرساختی و در برخی مواقع واگذاری کامل واحد توسط مالک اصلی به سرمایه‌گذار از دیگر روش‌های احیای واحد‌های راکد بوده است.

انصاری با اشاره به دیگر روش‌های احیا با مشارکت و همکاری شرکت شهرک‌های صنعتی، افزود: حل مشکل اختلاف شرکا، ارتقای فناوری و بهینه‌کردن خط تولید، حل مشکلات حقوقی و واگذاری توسط بانک به سرمایه‌گذار جدید نیز از دیگر روش‌های احیا بوده که به همت شرکت شهرک‌های صنعتی استان‌ها در دستور کار قرار گرفته است. با این‌حال به‌نظر می‌رسد بخش عمده این ۴۰۸ واحد تولیدی احیا‌شده در زمان دولت چهاردهم بوده است، به‌طوری‌که براساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، در ۱۰۰ روز فعالیت دولت چهاردهم ۷۶۲ واحد صنعتی که زیر ظرفیت تولید و به صورت نیمه‌فعال مشغول به کار بودند، افزایش ظرفیت تولید داده شد. همچنین در ۱۰۰ روز فعالیت دولت چهاردهم شش شهرک و ناحیه صنعتی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی مصوب، وارد فاز اجرایی شده و ۵۵ هکتار تامین اراضی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی، ۱۴۵ هکتار زمین صنعتی، ۲۵۹ هکتار فاز عملیاتی جدید و دو واحد کارگاهی کوچک‌مقیاس دانش‌بنیانی ایجاد شده است.

این امر به منزله آن است که ۹۱۷۸ واحد تولیدی و صنعتی تاکنون‌به چرخه تولید بازگشته ولی همچنان ۴۰هزار و۸۲۲واحد (۸۲درصد واحدها) وضعیت‌شان تفاوت چندانی نکرده است. نکته جالب این‌که عمده واحد‌های احیاشده نیز در استان‌های تهران، فارس، اصفهان، خراسان‌رضوی، خوزستان، مرکزی، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، گیلان، قزوین، قم و مازندران بوده‌اند تا مشخص شود توجه چندانی به برخی استان‌های کوچک، مرزی و محروم صورت نگرفته است. برخی کارشناسان معتقدند باید واحد‌های تولیدی احیا‌شده در کشورمان در خدمت صادرات و ارزآوری باشند، به‌طوری‌که استدلال آنها این است که عمده صادرات کشور به‌جز مواد معدنی استخراجی و محصولات کشاورزی شامل محصولاتی می‌شود که با پایه خوراک ارزان یا انرژی ارزان تولید می‌شو‌د، در غیر این صورت توانایی رقابت و صادر کردن آنها وجود نداشت؛ بنابراین در چنین محیطی نمی‌توان انتظار داشت که بخش تولید بدون مشکل به کار خود ادامه دهد. با این‌حال گفته می‌شود بازفعال‌سازی ۱۸۴۰ واحد صنعتی و افزایش ظرفیت تولید ۳۲۱۵ واحد صنعتی نیمه‌فعال، از مهم‌ترین برنامه‌ها برای واحد‌های صنعتی است که از سوی سازمان شهرک‌های صنعتی در دولت چهاردهم مورد توجه قرار گرفته است.

احیای واحد‌های راکد در دستور کار مجلس و دولت
سید‌جواد حسینی‌کیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در همین خصوص به موضوع احیای صنایع تعطیل و نیمه‌فعال کشور اشاره کرد و گفت: احیای این واحد‌ها با جدیت در دستور کار مجلس و دولت است. این مسئول در پاسخ به سؤالی درخصوص همراهی‌نکردن برخی بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به مردم و تولیدکنندگان افزود: بانک‌هایی که به وظایف خود در این زمینه عمل نکنند، رویه کاری آنها مصداق ترک‌فعل است و در این زمینه جرم‌انگاری خواهد شد. اکنون چند سال از اجرای طرح احیای واحد‌های تولیدی و صنعتی غیرفعال می‌گذرد که تا پایان سال ۱۴۰۲، ۸۷۷۰ واحد صنعتی احیا شد. یکی از مزایای احیای واحدهای تولیدی راکد و نیمه‌راکد، احیای مشاغلی است که برای مدتی ازبین رفته‌اند. ازمحل این اقدام ۱۵۰هزار فرصت شغلی تا پایان سال گذشته دوباره به چرخه کار برگشته و حفظ شده است.