سرگرمی راهبردی!

سری بازی‌های کال آف دیوتی (ندای وظیفه) از معروف‌ترین بازی‌های رایانه‌ای در ایران و جهان است. امروزه، جهان غرب و به ویژه آمریکایی‌ها از این ابزار سرگرم‌کننده استفاده راهبردی می‌کنند. این در حالی است که چنین بازی‌هایی در سراسر جهان و ازجمله در ایران، کاربران بسیاری دارند.
بازی‌های کال آف دیوتی محصول شرکت آمریکایی «اکتیویژن بلیزارد» است که در کنار سری کال آف دیوتی، بازی‌های مشهور دیگری، مانند وارکرفت، اووِرواچ و دیابلو را نیز ساخته است.
در سال ۲۰۲۳ پس از فروخته شدن اکتیویوژن بلیزارد، این شرکت به زیرمجموعه‌ای از بخش بازی‌سازی شرکت چندملیتی مایکروسافت تبدیل شد؛ یعنی کمپانی ابرقدرت مایکروسافت علاوه بر تولیدات تکنولوژیک و فناورانه، در حوزهٔ فرهنگ عمومی و به دست گرفتن رسانه‌ها نیز وارد شده و بخش جداگانه‌ای برای تولید بازی دارد که حتی اکتیویژن را با حدود بیست میلیارد دلار سرمایه خریده است.

کال آف دیوتی نسخه‌های گوناگونی دارد؛ نسخه بلک آپس یا عملیات‌های مخفی با محوریت سازمان‌های اطلاعاتی غربی است که در هر قسمت داستانی را با چاشنی جنگ‌های معروف جهان روایت می‌کند.
نسخهٔ ششم از این سری که پاییز امسال آمد به جنگ خلیج‌فارس دست می‎زند و به همین علت با حواشی گوناگونی از جمله ممنوع شدن در کویت روبه‌رو شده است.
این بازی علاوه بر درونمایه سیاسی و تبلیغاتی، جهان‎بینی خاصی را هم القا می‎کند. متأسفانه، فضای نقد بازی در کشور ما بسیار ضعیف است و جز تبلیغ این آثار، مطلبی دیده نمی‌شود. در حالی که غرب صد‌ها میلیارد تومان برای ساخت یک بازی صرف می‌کند، ما نیز باید دقت کنیم تا به بهانه سرگرم شدن، بذر جهان‌بینی غیرالهی در وجودمان کاشته نشود.

داستان بازی از سال ۱۹۹۱، در اواسط عملیات «طوفان سحرا» آغاز می‌شود. سه مأمور سی‌آی‌ای آمریکا به نام‌های «تروی مارشال»، «ویلیام کیس کلدران» و «جین هرو» برای دستگیری و پیدا کردن وزیر دفاع عراق به نام «سعید علوی»، به مرز عراق و کویت اعزام می‌شوند. ما با شخصیت کیس بازی می‌کنیم.
در بازی کال‌آف‌دیوتی: بلک آپس۶، بازیکن به عنوان یکی از عناصر سی‌آی‌ای دشمنان خود را اعم از عراقی و ... می‌کشد تا دشمنان آمریکا در هزاران مایل آن طرف‌تر، نابود شوند. از طرفی جهان اثر با مضامین ماورائی همچون جهان موازی و جنبه تاریک و سایه‌گونه انسان مخلوط شده است تا مبارزه بیرونی را به مبارزه درونی متصل کند.
در این بازی، جهان موازی فضایی ترسناک و شرارت‌بار دارد و اگر کسی به جهان موازیِ درونی سفر کند، جز مبارزه با هیولا‌ها چیز خاصی عائدش نمی‌شود. البته در همین جهان‌های باطنی است که صدایی زنانه بازیکن را از راز‌های عالم مطلع می‌کند؛ ولی صرفاً اجازه علنی کردن بخشی از آن را می‌دهد.

در بازی کال آف دیوتی، مفهوم وحی و الهام راستی و الهی جای خود را به الهام موجودی مؤنث که آن را نمی‌شناسیم داده و البته در بخش‌هایی از بازی همین موجود ما را از فاش کردن راز‌های این آزمایشگاه زیرزمینی، منع می‌کند.
رگه‌های فانتزی و ماورائی در بازی‌های بلک‌آپس قابل توجه است؛ اینکه بازی‌های اکشن و شوتر با مفاهیم رازآمیز و ماورائی مخلوط شده است، نشان‌دهنده گذار غرب از علم‌گرایی افراطی به معنویت‌گرایی شیطانی است. اینکه الهام ماورائی مورد توجه قرار می‌گیرد؛ اما جهان موازی مکانی شیطانی و مملو از زامبی و هیولا‌های دیگر است، نشان‌گر ترسیمی شیطانی و غیرالهی از ماوراء ماده در این بازی پرمخاطب است.
درحالی‌که در جهان‌های موازی، هم موجودات الهی و هم شیاطین حضور دارند، غالب آثار غربی و شرقی غرب‌زده سعی دارند ماوراء ماده را جهانی شیطانی و تاریک معرفی کنند. این نگاه تاریک و شرگرا به هستی در تعالیم کابالیسم شیطان‌گرا و فرقه‌های متأثر از آن ریشه دارد.

به نظر می‌رسد در روند گذار تمدن غرب از علم‌گرایی افراطی به معنویت‌گرایی شیطانی، باید شاهد اختلاط مضامین ماورائی و فانتزی شرگرا و تاریک در آثار هنری و رسانه‌ای پر مخاطب باشیم. چنانکه در سینما و سریال و انیمه و انیمیشن همین‌گونه است، بازی‌های کامپیوتری هم از رقابت ترویج جهان‌بینی تاریک و شرگرا جا نمانده، سرباز سی‌آی‌ای آمریکایی را که حاصل آزمایش‌های مخفی آمریکا است به عنوان پیامبر عصر جدید، ناجی مردم جهان به رهبری آمریکایی‌ها نشان می‌دهد.

سی‌آی‌ای صحت وقوع این آزمایش‌ها را تأیید کرده و اذعان داشته است در این آزمایش‌ها حتی از جادوگری هم استفاده شده است.
بازی نیز با استفاده از مضمون آزمایش‌های مخفی در آمریکا، ناجی مردم و نیروی اطلاعاتی آمریکا را حاصل همین آزمایش‌های مخفی نشان می‌دهد تا از شکنجه‌ها و فعالیت‌ها غیرقانونی و ضدانسانی خود در خلال این آزمایش‌ها، قبح‌زدایی کند.
همچنین با قرار دادن المان‌هایی که یادآور نفوذ فرقه‌های مخفی در دولت‌های آمریکایی است، با زبان تصویر مدعی فعالیت گسترده و رسمی ماسون‌ها در آمریکا می‌شود. البته نفوذ ماسون‌ها در آمریکا مطلب جدیدی نیست؛ تا جایی که در پایگاه کتابخانه ترومن، پانزده رئیس‌جمهور آمریکا از «جورج واشنگتن» تا «ترومن ماسون» معرفی شده‌اند!