نشریه اخبار و تحلیل‌ها چهارم اسفند 1403

یکی از مهم‌ترین رویدادهای جنگ اخیر، خبر شهادت سیدمقاومت «سیدحسن نصرالله» بود؛ اما شهادت سید مقاومت و تشییع باشکوه ایشان به یقین مبدأ تحولات تازه و تعیین‌کنند‌ه‌ای در محیط منطقه‌ای خواهد بود. بنابراین، تقسیم تحولات و روندهای سیاسی منطقه به پیش و پس از شهادت و تشییع سیدحسن نصرالله، تعبیر درست و واقع‌بینانه‌ای است. مرگ عادی شخصیت‌هایی، چون سیدحسن نصرالله پاداش یک عمر مجاهدت‌های آنان نیست. به همین دلیل امام خامنه‌ای در پیام خود به مناسبت شهادت سید مقاومت فرمودند: «سید عزیز مقاومت پاداش ده‌ها سال جهاد فی سبیل‎الله و دشواری‎های آن را در خلال یک پیکار مقدس دریافت کرد. فیض شهادت پس از این‌همه مجاهدت حق مسلّم او بود.»  از این نظر باید توجه داشت راه و مسیری که نصرالله بزرگ برگزیده بود، از ابتدا برای نیل به چنین آرزویی بود و وی بارها از خداوند خواسته بود، او را به همرزمان شهیدش برساند. بخش امیدوارکننده و مقتدرانه دیگری از پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی که اکنون آثار آن کاملاً هویداست، تأکید بر تداوم مضاعف انگیزه‌ها و حرکت مقاومت در لبنان است. معظم‌له فرمودند: «جنایتکاران صهیونیست بدانند که بسیار کوچک‎تر از آنند که به ساخت مستحکم حزب‌الله لبنان صدمه‌ مهمی وارد کنند. همه‌ نیروی مقاومت منطقه در کنار حزب‌الله و پشتیبان آن است.» بسیار روشن است که خون مطهر سیدحسن نصرالله و شهادت ایشان در نقش یک پیشران بسیار قوی در سطح منطقه و در تقویت جبهه مقاومت پدیدار خواهد شد.  در این زمینه با در نظر گرفتن جنگ اخیر باید گفت، حزب‌الله لبنان برای مقابله با نبرد زمینی رژیم صهیونی چند خط دفاعی تعریف کرده بود، که اگر خط اول سقوط کرد، خطوط بعدی وارد کارزار شوند؛ اما شگفتی بزرگ سازمانی که سیدحسن نصرالله ساخته بود و مردانی که پرورش داده بود، سبب شد تا روز پایان جنگ در جنوب لبنان همچنان خط اول مقاومت کند. بارها رزمندگان حزب‌الله گفتند که غم شهادت دبیر کل حزب‌الله لبنان التیام‎ناپذیر است، اما شهید نصرالله مکرر به ما سفارش می‌کرد، که از علاقه و پایبندی شما به من و سازمان حزب‌الله آگاه هستم، اما من خودم را در تابعیت امام خامنه‌ای و مقید به علاقه ایشان می‌دانم.  بر همین مبنا باور رزمندگان حزب‌الله این است که رهبری امام خامنه‌ای، رنج و محنت های فقدان سیدحسن نصرالله را به طور اساسی فروکاسته است. این است رمز و راز پایداری و پیروزی حزب‌الله قهرمان در مصاف با رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن. نظام و سازمان اعتقادی و سیاسی حزب‌الله و محبوبيت آن در میان آحاد مردم لبنان، این پدیده استثنائی مقاومت را درخشان‎تر از پیش ماندگار خواهد کرد. (عزیز‌ غضنفری)

▼ گزارش روز 

مخدّر نفت

کاهش وابستگی بودجه به درآمدهای حاصل از نفت موضوعی است که همیشه مورد تأکید کارشناسان بوده است؛ اما آنچه دولت‌ها در عمل برنامه‌ریزی و تدوین کرده‎اند، متفاوت از آن بحث‌ها و شعارهایی است که درباره ضرورت قطع وابستگی به نفت سر داده می‌شود. این در حالی است که کاهش وابستگی بودجه به نفت اصلی بوده که در سال‌های گذشته، دولت‌ها روی آن تأکید داشته‎اند؛ ولی تاکنون در همه دولت‌ها اتکا به درآمدهای نفتی وجود داشته است. بر اساس چشم‎انداز بیست ساله، در افق ۱۴۰۴ پیش‎بینی شده بود که سالانه ۵ درصد سهم نفت کم شود و طی ۲۰ سال، سهم نفت در بودجه به طور کامل از بین رفته و به صفر برسد. اما سهم درآمدهای نفتی از کل منابع لایحه بودجه‌ سال آینده ۳۵ درصد، معادل ۲۱۰۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. در کنار این موضوع، اگر محقق نشدن سهم ۴۸ درصدی صندوق توسعه از نفت را در این سال‌ها درنظر بگیریم، می‎بینیم که با وجود پیشرفت‎ها، متأسفانه از جایی که باید بودیم، بسیار فاصله داریم. وابستگی کشور به نفت به جز تأثیرات منفی اقتصادی، به حوزه سیاست نیز کشیده شده و سبب شده است تا کانون فشار تحریمی نیز از همین ناحیه باشد. به عبارتی، هر اندازه سهم نفت در بودجه به صفر نزدیک باشد، تأثیرگذاری تحریم‎ها نیز کمتر خواهد بود. بنابراین، یکی از مسیر‌های خنثی‌سازی تحریم، کاهش وابستگی بودجه به نفت است.

وابستگی به نفت موجب شده است به نیروی داخل و جوشش داخلی و به ظرفیت‌های غیر نفتی توجه چندانی نشود، و همین خود عامل عمده‌ مشکلات کشور باشد. اگر بتوانیم نفت را از بودجه جدا کنیم،  بهترین فرصت را از تهدید دشمن، برای خودمان به دست آورده‎ایم. اتفاقاً در سیاست‎گذاری‌های آمریکا نیز این مسئله دیده شده و به اندیشکده‌های آنها توصیه می‌کنند که نگذارید ایران، اقتصاد بدون نفت را تجربه کند؛ چراکه اگر ایران به کلی از نفت منقطع شود، سراغ اقتصاد غیرنفتی خواهد رفت!

از طرفی دقت در این موضوع هم بسیار مهم است که بدانیم از حیث توسعه علم و تکنولوژی‌ در بخش‎های غیر نفتی در شرایط فوق‎العاده بالایی قرار داریم. در واقع، توان بالقوه کاهش وابستگی به نفت کاملاً مهیاست و این امکان وجود دارد که با توجه به گسترش فناوری پتروپالایشی‎ها در کشور، بتوانیم از نفت ارزش‎افزوده چند برابری داشته باشیم.

این نکته همیشه مورد تأکید رهبر معظم انقلاب نیز بوده است، ایشان در ۲۳ فروردین ۱۴۰۱ فرمودند: «یک مسئله‌ که خیلی مهم است و البته بلندمدت است، مسئله‌ رشد اقتصادی بدون نفت است؛ مثل این کشورهایی که نفت ندارند، رشد اقتصادی هم دارند، پیشرفت اقتصادی هم دارند، کم هم نیستند. این ماده‌ مخدر نفت از صد سال پیش تا حالا متأسفانه ما را معتاد کرده؛ یعنی واقعاً یک اعتیاد بسیار سختی است.» (علی محمدی)

▼ خبر ویژه  

 دیکتاتوری باند تبهکار در زندان اوین!

در ادامه افشاگری‌های عجیب ‌و غریب از بند زندان اوین و رفتارهای غیرمتعارف «نرگس محمدی» و برخی هم‌بندی‌های او، یکی دیگر از زندانیان سابق امنیتی پس از مدت‌ها سکوت زبان به افشاگری علیه برنده جایزه صلح نوبل باز کرده است. «آتنا فرقدانی» در چند سری استوری اینستاگرامی روایت سایر شاهدان از رفتارهای خاص نرگس محمدی را تأیید کرده و نوشته است، این محکوم امنیتی با راه انداختن یک باند تبهکار در بند نسوان باعث از بین رفتن آسایش سایر محکومان در این اندرزگاه شده است. فرقدانی با اشاره به کتک زدن سایر زندانیان به دست نرگس محمدی نوشته است: «چه‌بسا زمانی تصمیم گرفته شد که گروهی جداگانه و مستقل از شما تشکیل شود، اما به‌قدری با تهدید خانواده‌های آنها و مشت و لگد از آنها پذیرایی شده بود که یکی‌یکی منصرف شدند. با وجود این‌ همه ناعدالتی که در یالت رنگارنگ شما در قبال هم‌بندی‌های خود به چشم می‌خورد، انتظار داشتید سیاهی‌لشکر بیانیه‌های شما می‌شدیم تا فقط عدد بالاتری را ثبت کنید و باید پای دروغ‌ها و تبعیض‌های شمارا امضا می‌کردیم!»

 ▼ اخبار