سفر «بنیامین نتانیاهو» به واشنگتن و دیدار پرحاشیه با ترامپ در روز دوشنبه این هفته، نه یک رویداد معمول دیپلماتیک، بلکه پردهای نو از نمایشی کلاسیک در سیاست خاورمیانه به شمار میآید که پیامآور نقشههای خبیثانه و منفعلانه و سراسر شکست و استیصال غرب و آمریکا در منطقه است. این ملاقات در نگاه نخست، تکرار کلیشهای اتحاد سنتی تلآویو ـ واشنگتن به نظر میرسد، اما زیر پوست این «همکاری استراتژیک»، لایههای پنهانی از محاسبات شیطانی وجود دارد که تنها با عبور از لنز انتقادی و تحلیل موشکافانه قابل رصد است. برای جهانیان، این سفر نه یک دستدادن ساده، بلکه هشداری است بر تشدید پروژه هژمونی منطقهای غرب و متحدانش و همچنین زنگ خطری است برای کوک مجدد ناقوس جنایات بی حد و حصر غربیها علیه بشریت. کلان موضوعات گفتوگویی محتمل در این دیدار عبارت است از تعرفههای تجاری جدید ترامپ، وضعیت منطقه و ادامه جنگ در غزه و موضوع پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران. پیش از این قرار بود سفر نتانیاهو به ایالات متحده در هفتههای بعد و در زمان هفته عید پسح (14 آوریل تا 21 آوریل) انجام شود؛ اما با تأکید و اصرار ترامپ این سفر خیلی زودتر از موعد مقرر انجام شد. این سفر نتانیاهو که همزمان با تشدید بحرانهای داخلی در آمریکا و سرزمینهای اشغالی ـ اعتراضات سراسری به سیاستهای جنگی نتانیاهو و اعتراضات به سیاستهای ترامپ در آمریکا ـ اتفاق میافتد، نشان میدهد این دو متحد در منجلاب افتاده به دنبال تلاش برای خروج از باتلاقها و گرفتاریهایی هستند که هم اکنون در آن قرار دارند. ترامپ که خود را معمار «توافقهای قرن» میخواند، نیازمند نمایش پیروزیهای نمادین و رسانهای در موضوع پرونده هستهای ایران و روند مذاکرات است و از سوی دیگر نتانیاهو به دنبال بازگرداندن تعرفه اعمال شده ترامپ علیه رژیم منحوس صهیونیستی و همچنین تلاش برای جلوگیری از کاهش فشار حداکثری ایالات متحده علیه ایران است. بنابراین این دیدار که به سان تئاتر زنده سیاسی شیاطین قلمداد میشود، برای هر دو دیو دنیای سیاست، ابزاری برای بقا و حفظ حیات سیاسی خود به شمار میآید: نتانیاهو میخواهد با چسبیدن به تصویر «متحد بیبدیل آمریکا»، مشروعیت فروپاشیده داخلی خود را ترمیم کند و شهرکنشینان را با ترساندن از خطر دائمی محور مقاومت و به ویژه خطر تهدید هستهای ایران کنترل کند، و ترامپی که در پی تحکیم پایگاه حمایتی راست افراطی و لابیهای صهیونیستی در آمریکاست و میخواهد در خلال اخبار مذاکرات با ایران صحنهگردان و روایتگر اول فضای دیپلماسی بوده و همچنین به دنبال دلجویی از کارفرمای اصلی، یعنی رژیم منحوس صهیونی باشد. بنابراین، امروز وظیفه نخبگان سیاسی، نه ترس از نمایشهای دیپلماتیک، بلکه تبدیل هر حرکت دشمن به فرصتی برای بازتعریف هژمونی مقاومت است. به قول «سان تزو»: «جنگ واقعی، پیش از شروع نبرد، در ذهن استراتژیستها برنده میشود.»
(رامین نصیری)
▼ گزارش روز
رفتار تعرفهای آمریکا با سه کشور روسیه، چین و ایران
در چند سال متوالی اخیر، در سند امنیت ملی آمریکا، روسیه و چین دو رقیب جدی مطرح میشوند، اما با وجود این، مدل رفتاری ترامپ در مواجهه با این دو کشور متفاوت است و رویکردی رادیکالتر نسبت به چین دارد. این مدل رفتاری در اظهارات و میزان تعرفههای وضع شده برای چین کاملاً مشهود است، اما این مدل رفتاری میتواند تبعاتی برای جامعه آمریکایی نیز به همراه داشته باشد.
وضع تعرفه ها و طولانی مدت کردن آن میتواند دو مشکل اساسی را برای آمریکا به دنبال داشته باشد. اول آنکه این اقدام اروپا را در مقابل آمریکا منسجم و متحد خواهد کرد؛ دیگر آنکه افزایش تعرفهها میتواند منجر به افزایش قیمت شده و در نهایت افزایش هزینه برای جامعه آمریکایی را به همراه داشته باشد. چین از نظر تولید در صدر فهرست جهانی قرار دارد. این کشور ۳۱.۶۳ درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص داده است. آمریکا نیز از این تولیدات استفاده می کند، لذا افزایش تعرفه.ها می تواند خصوصاً بر قشر آسیبپذیر جامعه آمریکایی اثر منفی داشته باشد. بنابراین، شاید بتوان به عنوان یک مسکن مقطعی به سیاست تعرفهگذاری بر کالاهای وارداتی توجه کرد، اما قطعاً راه حل اساسی برای حل مشکلات آمریکا نخواهد بود.
در خصوص روسیه، هرچند رویکرد ترامپ منعطفانه است، اما به هرحال ایده «اول آمریکا» و باورهای امپریالیستی ترامپ نمیخواهد روسیه را به عنوان یک قدرت هم عرض بپذیرد. در واقع ترامپ در مواجهه با روسیه، الگوی صلح زیر سایه اقتدار را دنبال میکند. به گزارش یورو نیوز برخی منتقدان رابطه ترامپ و روسیه را مربوط به دهه ۹۰ میدانند، زمانی که دونالد ترامپ پس از شکستهای مالی متعدد از سوی بانکهای آمریکایی به عنوان فردی با اعتبار مالی پایین شناخته شد. این وضعیت باعث شد که او به دنبال منابع مالی جایگزین بگردد.
در همین دوره سرمایهگذاران روس، از جمله الیگارشهای نزدیک به کرملین، به تأمین مالی پروژههای ترامپ روی آوردند. منتقدان باور دارند که این ارتباط در نوع مدل رفتاری ترامپ اثرگذار بوده است. اما ایران به عنوان یک کشور مستقل و قدرتمند در غرب آسیا همواره مورد توجه دولت های آمریکایی بوده است. در خصوص دولت کنونی آمریکا باید گفت، پسزمینه اظهارات ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه ثانویه علیه ایران، طرح تحریمی لیندسی گراهام علیه ایران است. تعرفههای ثانویه بهطورمستقیم کشورهایی را هدف قرار میدهد که از ایران نفت و پتروشیمی وارد میکنند که میتواند پازلی از پروژه فشار حداکثری باشد، اما به نظر میرسد که اقدامات ترامپ بیشتر افکار عمومی را هدف قرار داده باشد، چرا که تحریم های مختلف در سالیان پی در پی، حالت خودایمنی را در مقابل تحریم برای ایران رقم زده که میتواند در شرایط تحریم تابآوری داشته باشد. از این رو سیاستهای تعرفهای ترامپ در خصوص ایران نیز نمیتواند نتیجه خاصی برای دولت آمریکا داشته باشد.
(محمد حکیمی)
▼ خبر ویژه
وقاحت نماینده ترامپ!
«مورگان اورتگاس» معاون نماینده ویژه دولت آمریکا در امور خاورمیانه پس از دیدار با مقامات لبنانی در بیروت، در مصاحبه اختصاصی با شبکه «العربیه»، با تشبیه کردن حزبالله لبنان به «سرطان» خواستار «خلع سلاح کامل» این جنبش مقاومت شد. وی بدون اشاره به نسلکشی رژیم صهیونیستی در غزه و زیادهخواهیهای این رژیم در منطقه و تجاوزهای مکرر آن به لبنان و سوریه، «ایران را مسئول کشیده شدن خاورمیانه به یک مرحله خطرناک و جدید بیثباتی» دانست. اورتگاس در ادامه لفاظیهایش علیه مقاومت گفت: «لبنان در صورتی میتواند به بهبودی دست یابد که حزبالله را بهطور کامل ریشهکن کند.» وی در پایان این سفر و قبل از ترک بیروت، به شبکه «ال بی سی آی» لبنان گفت: «باید حزبالله و دیگر گروههای مسلح در لبنان هرچه سریعتر خلع سلاح شوند.»
▼ اخبار
بمبارانهای بیفایده!
شبکه قطری «الجزیره» به نقل از یک مسئول آمریکایی نوشت، این کشور از زمان آغاز عملیات در ماه مارس بیش از ۳۰۰ هدف متعلق به حوثیها در یمن را بمباران کرده است. این مسئول آمریکایی با اشاره به تداوم حملات روزانه علیه یمن، اظهار داشت: «بمبافکنهای B2 از پایگاه خود در جزیره دیگو گارسیا در بمباران استحکامات حوثیها مشارکت دارند.» وی با بیان اینکه ارزیابی نتایج حملات علیه حوثیها ادامه دارد و هنوز زود است درباره کارآمدی آن سخن گفت، اظهار داشت: «حوثیها همچنان توانمندی خود را برای انجام حملات علیه نیروی دریایی آمریکا و کشتیهای دیگر در منطقه حفظ کردند.» سخنان این مسئول آمریکایی در انجام حملات علیه یمن از جزیره دیگو گارسیا در حالی است که رهبر انصارالله پیشتر در سخنرانی خود از فرار ناو هواپیمابر آمریکایی ترومن به شمالیترین نقطه دریای سرخ در پی ضربات موشکی و پهپادی یمن خبر داده بود.
تشکیل نیروی ضد صهیونی در سوریه
نشریه آمریکایی «نیوزویک» در گزارشی خبر داد، در تحولی قابل توجه در صحنه پیچیده سوریه، گروه جدیدی با عنوان «جبهه مقاومت اسلامی در سوریه - اولی البأس» اعلام موجودیت کرده و هدف خود را مقابله با اشغالگری اسرائیل و آنچه «محور شرارت جهانی» به رهبری ایالات متحده میخواند، عنوان کرده است. این گروه که در پی تحولات اخیر در سوریه و در بحبوحه رقابت منطقهای برای نفوذ شکل گرفته، مدعی است، در کنار «محور مقاومت» قرار دارد. به گفته دفتر سیاسی این گروه، آنها معتقدند ایالات متحده به دلیل حمایت رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ از اسرائیل و ترکیه، بخشی از این «محور شرارت جهانی» است. اولی البأس با انتقاد از نقش آمریکا به عنوان «حامی هرج و مرج، تروریسم و شرارت در سراسر جهان»، تأکید کرده است بین دولت آمریکا و مردم آن تمایز قائل است و از ارسال پیام مستقیم به رئیسجمهور فعلی خودداری کرده است. این گروه در اولین بیانیه خود که پس از پایان حکومت بشار اسد در سوریه منتشر شد، از آغاز یک کارزار مسلحانه علیه نیروهای اسرائیلی که در حال تصرف مناطق بیشتری در جنوب سوریه، فراتر از بلندیهای جولان اشغالی هستند، خبر داده است. ظهور این گروه جدید نشاندهنده پویایی و تغییرات مداوم در صحنه سیاسی و نظامی سوریه است و میتواند پیامدهای مهمی برای آینده این کشور و منطقه داشته باشد.
ملت ایران در برابر زبان زور و تهدید، متحدانه و قاطع واکنش نشان میدهد
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در مقالهای برای «واشنگتنپست» درباره مذاکرات ایران و آمریکا تأکید کرد: «اگر آمریکا بهدنبال راهحل دیپلماتیک واقعی است، ما مسیر آن را پیشتر نشان دادهایم؛ اما اگر هدفش تحمیل اراده از طریق فشار باشد، باید بداند: ملت ایران در برابر زبان زور و تهدید، متحدانه و قاطع واکنش نشان میدهد.» «سیدعباس عراقچی» نوشت: «مدلی که ما برای این تعامل پیشنهاد میدهیم، نوآورانه یا بیسابقه نیست. ایالات متحده خود در حال میانجیگری مذاکرات غیرمستقیم میان روسیه و اوکراین است؛ مناقشهای بهمراتب شدیدتر و پیچیدهتر که ابعاد راهبردی، سرزمینی، نظامی، امنیتی و اقتصادی را در بر میگیرد. من شخصاً نیز تجربه هدایت مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده را داشتهام. این روند که در سال 2021 با میانجیگری اتحادیه اروپا انجام شد، هرچند پیچیدهتر و دشوارتر از مذاکره مستقیم بود، اما هم امکانپذیر و هم ثمربخش بود. اگرچه آن زمان به خط پایان نرسیدیم، اما دلیل اصلی آن، نبود اراده واقعی از سوی دولت جو بایدن بود. پیگیری مذاکرات غیرمستقیم نه یک تاکتیک است و نه بازتاب یک گرایش ایدئولوژیک؛ بلکه انتخابی راهبردی است که بر پایه تجربه اتخاذ شده است. ما با دیواری بزرگ از بیاعتمادی مواجه هستیم و نسبت به صداقت نیتها تردیدهای جدی داریم؛ تردیدهایی که با اصرار ایالات متحده بر از سرگیری سیاست «فشار حداکثری» پیش از هرگونه تعامل دیپلماتیک، تشدید شدهاند.»
▼ اخبار کوتاه
◄ دبیرکل سازمان ملل خطاب به خبرنگاران گفت، غزه به «میدان کشتار» تبدیل شده است و رژیم صهیونیستی را به ممانعت از کمکرسانی و ناتوانی در اجرای تعهدات خود برای برآوردن نیازهای ساکنان فلسطین متهم کرد. به گزارش «فرانس 24»، وی همچنین درباره شرایط کرانه باختری هشدار داد. «گوترش» در این باره گفت: «مسیر کنونی به بنبست رسیده است. این شرایط از نظر حقوق بینالملل و تاریخ کاملاً غیر قابل تحمل است.» دبیر کل سازمان ملل متحد افزود: «خطر تبدیل کرانه باختری اشغالی به غزهای دیگر اوضاع را بدتر میکند. اکنون زمان پایان دادن به غیر انسانیسازی، محافظت از غیرنظامیان، آزادی گروگانها، اطمینان از (ارسال) کمکهای حیاتی و تمدید آتشبس فرا رسیده است.»
◄ «آندری رودنکو» معاون وزارت خارجه روسیه در جمع خبرنگاران گفت: «گزینهها و سناریوهای مختلف درباره آنچه بعد از انقضای قطعنامه فعلی شورای امنیت در تاریخ ۱۸ اکتبر، رخ خواهد داد، در حال بررسی است.» پیشتر «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه به «تاس» گفته بود که رایزنی سهجانبه ایران، روسیه و چین در سطح کارشناسی هشتم آوریل در مسکو برگزار میشود. رودنکو گفت: «طرفها با دقت نظارهگر خواهند بود که با توجه به تلاشهای فعلی ایالات متحده برای حل قهری این مسئله (موضوع هستهای ایران)، چه اتفاقی برای توافق هستهای خواهد افتاد.»
◄ روابط عمومی قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) در اطلاعیهای اعلام کرد: «با هوشیاری و مشارکت بهموقع مردم شریف استان کردستان و اقدامات قاطعانه و بهموقع نیروهای جان بر کف فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا)، یک تیم تروریستی وابسته به گروهک تکفیری داعش در روزهای ابتدایی سال جدید شناسایی و منهدم شد. بر پایه این اطلاعیه، اعضای این تیم تروریستی که از اتباع خارجی و از عناصر آموزشدیده داعش بودند، قصد انجام عملیات انتحاری در جریان جشنهای نوروزی مردم در استان کردستان را داشتند که با عنایات الهی و رصد دقیق نهادهای اطلاعاتی و امنیتی، پیش از هرگونه اقدامی، به هلاکت رسیدند.»
◄ با وجود تأکید مقامات ایران برای دوری آمریکا از هرگونه تهدید علیه ایران و معرفی این مسئله به منزله یکی از نیازهای اساسی برای موفقیت هرگونه مذاکرات، وزیر انرژی آمریکا ایران را با تحریمهای بیشتر تهدید کرد. «کریس رایت» وزیر انرژی آمریکا، ایران را با «تحریمهای گستردهتر» تهدید کرد. طبق گزارش خبرگزاری انگلیسی «رویترز»، رایت با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم پیش روی واشنگتن و تهران در عمان، ایران را تهدید کرد: «در صورت شکست مذاکرات، ایران آماج تحریمهای شدیدتری قرار خواهد گرفت تا بلکه آنها وادار به رها کردن برنامه هستهای خود شوند.» تهدیدات او علیه ایران در حالی است که مقامات ایران تأکید کردهاند این کشور هرگونه زورگویی یا قلدری را نخواهد پذیرفت.