درس بزرگ امام و رهبری برای امروز و فردا
جمله به جمله پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت یکصدمین سالگرد باز تأسیس حوزه علمیه قم، از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از نقاط اوج پیام رهبر حکیم انقلاب اسلامی آنجایی بود که ایشان به نقش دو عنصر زمان و مکان در در اجتهاد اشاره کردند. ایشان فرمودند که ««زمان» و «مکان» دو عنصر تعیینکننده در اجتهادند؛ ممکن است موضوعی در گذشته حکمی داشته ولی با تغییر روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد، اکنون حکم جدیدی یافته باشد. این تغییر حکم ناشی از آن است که موضوع هر چند در ظاهر همان موضوع قبلی است ولی با توجّه به تغییر روابط سیاسی و اجتماعی و غیره، در واقع تغییر کرده و موضوع جدیدی شده است، پس حکم جدیدی می طلبد. افزون بر این، حوادث پی در پی جهانی و پیشرفتهای علمی و غیره در مواردی میتواند فقیه ماهر را در یک مدرک از کتاب و سنّت، به فهم تازهای برساند و حجّت شرعی برای تغییر حکم شود.»
پیشتر تلاش و مجاهدتهای ده ساله حضرت امام(ره) در رهبری و هدایت نظام جمهوری اسلامی که مبتنی بر سعه صدر، وسعت دید، آیندهنگری، درک موقعیت و تشخیص درست شرایط بود، حقیقتاً فصل زرین و کاملاً نوینی در حیات سیاسی آن و سرمشق و راهگشایی برای برون رفت از مشکلات و بنبستهای اجتماعی در هر دوره خواهد بود. پیام هشتم دیماه ۱۳۶۷ به اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد حدود اختیارات آن شورا و سفارش به شورای نگهبان را میتوان از آن جمله به حساب آورد؛ در ادامه پیام حضرت امام خمینی رحمهالله علیه عینا از نظر میگذرد:
«تذکرى پدرانه به اعضاى عزیز شوراى نگهبان مىدهم که خودشان قبل از این گیرها، مصلحت نظام را در نظر بگیرند، چرا که یکى از مسائل بسیار مهم در دنیاى پر آشوب کنونى نقش زمان و مکان در اجتهاد و نوع تصمیمگیریها است. حکومت فلسفه عملىِ برخورد با شرک و کفر و معضلات داخلى و خارجى را تعیین مىکند. و این بحثهاى طلبگى مدارس، که در چهارچوب تئوریهاست، نه تنها قابل حل نیست، که ما را به بنبستهایى مىکشاند که منجر به نقض ظاهرى قانون اساسى مىگردد. شما در عین اینکه باید تمام توان خودتان را بگذارید که خلاف شرعى صورت نگیرد- و خدا آن روز را نیاورد- باید تمام سعى خودتان را بنمایید که خداى ناکرده اسلام در پیچ و خمهاى اقتصادى، نظامى، اجتماعى و سیاسى، متهم به عدم قدرت اداره جهان نگردد.»)عزیز غضنفری(
▼ گزارش روز
نقشه راه اقتصاد در اثنای مذاکرات
آنچه در اثنای مذاکرات اهميت مضاعف مییابد و چه بسا تاثیر غیر مستقیمی نیز بر روی میز مذاکرات دارد، وضعیت اقتصاد کشور است. از این جهت لازم است تا به موازات پیشبرد فضای مذاکرات، اقتصاد نیز، ذیل یک نقشه راه مدیریت گردد. این نقشه راه میتواند چندلایه و هوشمندانه باشد که در ادامه، چهار محور اصلی آن به دولت پیشنهاد می گردد.
۱. ثبات ارزی و مدیریت بازار مالی
*مدیریت انتظارات تورمی: بانک مرکزی باید با شفافسازی سیاستهای پولی و ابزارهای ارتباطی، انتظارات تورمی جامعه و بازار را کنترل کند تا از واکنشهای هیجانی جلوگیری شود. *نظارت بر بازار رمزارز و مهار نرخ تتر: کنترل و نظارت سختگیرانه بر کارگزاریهای دیجیتال، بهویژه معاملات تتر بهعنوان شاخص غیررسمی نرخ ارز، برای جلوگیری از سفتهبازی و التهاب در بازار ارز ضروری است. کارگزاریهای رمزارز، از دو جهت به بازیگرانی پنهان اما مؤثر در تعیین نرخ ارز تبدیل شدهاند. یکی گسترش سفتهبازی و دیگری وارد ساختن تقاضای کاذب به بازار. *دلاریزدایی و تهاتر: ایران طی یک سال گذشته، با کشورهای روسیه، چین و هند توافقهایی برای تهاتر نفت با کالا یا استفاده از ارزهای ملی انجام داده است. مثلاً صادرات نفت به ونزوئلا و واردات طلا یا کالاهای اساسی در قالب تهاتر، یکی از نمونههای موفق در کاهش فشار ارزی بوده است.
۲. تقویت تولید و اصلاح ساختار مالی دولت
*حمایت از تولید داخل: واردات بیرویه پوشاک، لوازم خانگی و خوراک دام در سالهای گذشته ضربه سنگینی به تولید داخلی زد. واردات کالاهای لوکس و دارای مشابه داخلی ممنوع شود. *اصلاح بودجه و انضباط مالی: وابستگی یک سوم بودجه به درآمدهای نفتی در شرایط تحریم، کشور را آسیبپذیر کرده است. صرفه جویی در اولویت نهادها و سازمان ها باشد و استحکام مالیاتی با قدرت پیگیری شود. * سریعا قوانین ناکارا و دستوپاگیر و تودرتوی نهادی باید حذف شوند.
۳. پایداری اجتماعی و دیپلماسی اقتصادی فعال
*مهار سفتهبازی در بازارها: جهش قیمت خودرو، ملک و سکه در زمستان ۱۴۰۱ نمونهای از بیثباتی بازارهاست. استفاده از قوانین ضد سفته بازی و ایجاد صندوقهای سرمایهگذاری مولد و توسعه ابزارهایی مانند اوراق نفتی، راهی برای جذب نقدینگی سرگردان و تحقق شعار سال خواهد بود. *توسعه روابط منطقهای: همکاریهای اقتصادی با اتحادیه اوراسیا و تقویت مراودات با اعضای بریکس، فرصت مناسبی برای کاهش انزوای اقتصادی است. تجارت با همسایگان از طریق تهاتر کالا یا ارزهای محلی باید تسهیل شود. *حمایت از اقشار آسیبپذیر: یارانه نقدی بدون هدفگذاری اثر محدودی دارد. دولت باید مسیر کنونی در سیاست های حمایتی را از مسیر کارتهای اعتباری و کالایی یا پوشش بیمهای هدفمند، با قدرت بیشتری طی کند.
در نهایت، مدیریت اقتصاد در غیاب توافق، نیازمند ترکیب سیاستهای کنترلی، تشویقی و دیپلماسی منطقهای فعال است؛ نه انتظار برای رفع تحریم. )علی محمدی(
▼ خبر ویژه
قطرگیت؛ ضربه امنیتی تازه به صهیونیستها!
رسانههای رژیم صهیونیستی از ورود دو مقام پیشین موساد به پرونده جنجالی «قطرگیت» خبر دادهاند. بر اساس گزارش شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، شاباک و پلیس این رژیم در حال بازجویی از دو مقام سابق موساد به ظن همکاری با دستگاه اطلاعاتی قطر هستند. یکی از این افراد با نام مستعار «شین» و دیگری «دیوید سایگ»، از نزدیکان پیشین نتانیاهو بودهاند. این افراد با «یوناتان اوریخ» و «الی فیلدشتاین»، دستیاران سابق نخستوزیر، و نیز با «یوآو مردخای»،ژنرال بازنشسته، ارتباط تجاری داشتهاند. گفته میشود پولهایی از طریق شرکتهای واسطه به لابیگر طرفدار قطر منتقل شده است.همزمان، دادگاه بازداشت اوریخ را تمدید کرده و احتمال افزایش فشار قضایی بر دفتر نتانیاهو بالا گرفته است. این پرونده اعتبار موساد و نهادهای امنیتی اسرائیل را به شدت خدشهدار کرده است.
▼ اخبار
تحریم و تهدید؛ نسخه تکراری!
«استیو ویتکاف» فرستاده ویژه ترامپ، در اظهاراتی تهدیدآمیز مدعی شد اگر ایران در مذاکرات با آمریکا «اشتباه» کند، با تبعاتی روبهرو خواهد شد. او در گفتوگو با پایگاه محافظهکار «بریتبارت» گفت: «اگر ایران تصور کند میتواند زمان بخرد، جایگزینی بد در انتظارش است.» این در حالی است که همزمان، آمریکا دور جدیدی از تحریمها علیه صادرات نفت ایران اعمال کرده است.در شرایطی که ایران بارها بر گفتوگو بر پایه احترام متقابل تأکید کرده، تهدیدهای نماینده ترامپ نشاندهنده تناقض آشکار در رویکرد واشنگتن است؛ از یکسو سخن از دیپلماسی و از سوی دیگر تشدید فشار.کارشناسان معتقدند جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر تجربه، منافع ملی را قربانی هیچگونه تهدید یا هیاهوی رسانهای نخواهد کرد و اگر گفتوگویی شکل بگیرد، تنها از موضع اقتدار خواهد بود.
هوش مصنوعی در خدمت سرکوب دانشجویان!
در سالهای اخیر، آمریکا با الگوبرداری از رژیم صهیونیستی، سامانهای پیشرفته برای رصد و سرکوب فعالیتهای آنلاین توسعه داده است. الگوریتمهایی شبیه ChatGPT برای تحلیل محتوای کاربران شبکههای اجتماعی، اکنون به ابزاری جهت اخراج یا بازداشت دانشجویان خارجی بدل شدهاند؛ صرفاً بهدلیل پستهایی در حمایت از فلسطین. چهرههایی چون «محمود خلیل» و «رومیسا اوزتورک» نمونههایی از قربانیان این سیاستاند. وزارت خارجه آمریکا نیز در مارس ۲۰۲۵، ابتکار هوش مصنوعی برای تسریع لغو ویزای دانشجویان را کلید زد. این فناوریها، که در همکاری با غولهایی مانند «آمازون»، «گوگل» و «پالانتیر» شکل گرفتهاند، ابتدا در سرزمینهای اشغالی آزمایش شدند و اکنون علیه شهروندان و مهاجران در داخل آمریکا استفاده میشوند. به گفته «اینترسپت»، این روند به گسترش فضای سرکوب، تبعیض و محدودسازی آزادیها در ایالات متحده انجامیده و نشانهای هشداردهنده از حرکت بهسوی یک حکومت توتالیتر است.
دور زدن تلآویو از سوی کاخ سفید!
پس از اعلام ناگهانی توافق آتشبس میان آمریکا و انصارالله توسط «دونالد ترامپ»، تحلیلگران و رسانههای صهیونیستی از شوکه شدن مقامات تلآویو خبر دادند. شبکه «کان» و «اسرائیل هیوم» اعلام کردند که تلآویو از محتوای این توافق بیاطلاع بوده و نمیداند که آیا نامی از رژیم صهیونیستی در آن آمده است یا خیر. «باراک راوید» خبرنگار مشهور صهیونیست ، این وضعیت را «رسوایی سیاسی» خواند.این نخستینبار نیست که مقامات رژیم صهیونیستی از تصمیمات کاخ سفید بیاطلاع میمانند. پیشتر نیز گفتوگوهای محرمانه نماینده ترامپ با حماس و پیشنهاد آتشبس به این گروه، تلآویو را غافلگیر کرد. حتی آغاز مذاکرات با تهران نیز در حالی از سوی ترامپ اعلام شد که نتانیاهو در کنار او نشسته بود و اطلاعی نداشت!
پیام واشنگتن، غافلگیری ممنوع!
روزنامه عبریزبان «معاریو» به نقل از منابع صهیونیستی گزارش داد که آمریکا به تلآویو پیامی ارسال کرده و خواستار پرهیز از عملیات نظامی گسترده در نوار غزه پیش از سفر قریبالوقوع دونالد ترامپ به خاورمیانه شده است. واشنگتن تأکید کرده که ترجیح میدهد آتشبس برقرار شود و از هرگونه تنش نظامی جدید پیشگیری گردد. این منابع افزودند که دولت آمریکا از رژیم صهیونیستی خواسته «ما را قبل از سفر ترامپ غافلگیر نکنید» و هشدار داده که هرگونه اقدام نظامی ممکن است فشارها را بر نتانیاهو برای پذیرش توافقی ناخوشایند در غزه افزایش دهد.به گفته معاریو، مقامهای رژیم صهیونیستی معتقدند اجرای عملیات نظامی پیش از سفر ترامپ دشوار است و اضافه کردهاند: «اگر محال نباشد، سخت است که نتانیاهو به ترامپ نه بگوید.» گفته میشود ترامپ هفته جاری راهی خاورمیانه میشود، ولی برنامهای برای سفر به سرزمینهای اشغالی ندارد.
نگرانی دروزیها از بوق تبلیغاتی تلآویو!
روزنامه عبریزبان «کالکالیست» در گزارشی اعتراف کرد که جامعه دروزیهای سوریه از تبعات اعلام حمایت رژیم صهیونیستی بهشدت نگراناند. دروزیها میگویند حمایت رسانهای تلآویو نهتنها کمکی به آنها نمیکند، بلکه موقعیتشان را در میان مردم سوریه به خطر میاندازد و آنان را به «مزدور اسرائیل» جلوه میدهد«فؤاد عطشی»، یکی از دروزیان سوریه، با انتقاد از اظهارات اخیر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی تأکید کرده است که چنین اظهاراتی میتواند فاجعهبار باشد. وی تصریح کرد که ما بخشی از ارتش سوریه بودهایم و اکنون با این فضاسازیها به چشم خائن دیده میشویم. دروزیها ضمن اشاره به امنیت دوران اسد، از افزایش فشارهای طایفهای و مذهبی در سوریه ابراز نگرانی کردند.
▼ اخبار کوتاه
◄ نمایندگی ایران در سازمان ملل در واکنش به گزارش ساختگی رسانه آمریکایی «فاکسنیوز» درباره سایت ادعایی هستهای، اعلام کرد: «روشکار گروهک تروریستی منافقین حکایت از این دارد که این گروهک، گزارشهای ساختگی را در قالب یافتههای بهاصطلاح اطلاعاتی در اختیار سرویسهای غربی ازجمله آمریکا قرار میدهد تا کسب اعتبار کند.»
◄ «آکسیوس» در گزارشی نوشت:« دور چهارم مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا در مسقط، یکشنبه با حضور «عباس عراقچی» و «استیو ویتکوف» برگزار میشود. این مذاکرات در حالی انجام میشود که تنشها میان دو طرف پابرجاست و همزمان، اختلافات واشنگتن و تلآویو بر سر نحوه مواجهه با ایران افزایش یافته است.
◄روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» در خبری اعلام کرد، جلسات سری مستقیمی بین ساختار جدید حاکم بر سوریه و مسئولین صهیونیست ، در (فلسطین اشغالی) و در شهر تلآویو انجام و دو طرف درباره آینده سوریه، شرایط مرزی، نوع حضور نیروهای سوریه و حمایت از دروزیها به مذاکره پرداختند.«الجولانی» در سفر اخیرش به فرانسه اعلام کرد، سوریه تحت حاکمیتش آماده گفتگو و همکاری با تمام طرفهای منطقهای و بین المللی است!
◄منابع نظامی پاکستان اعلام کردند که ارتش هند در اقدامی تهاجمی چند پایگاه مهم نظامی این کشور را هدف موشکهای خود قرار داده است.بر اساس بیانیه ارتش پاکستان، پایگاههای «نورخان» در راولپندی، «مرید» در حوالی شهر شکوال و «شورکوت» در مرکز ایالت پنجاب از جمله اهداف این حملات بودهاند.
◄دولت سودان با انتشار بیانیهای رسمی از قطع کامل روابط دیپلماتیک با امارات متحده عربی خبر داد. بر اساس گزارش رسانههای سودانی، «خارطوم» سفیر خود را از ابوظبی فراخوانده و تمامی همکاریهای سیاسی و نظامی با این کشور را متوقف کرده است. شورای امنیتی و دفاعی سودان علت این اقدام را حمایت امارات از نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) در درگیریهای داخلی عنوان کرده است.
◄«مجید تفرشی» پژوهشگر تاریخ،در اظهاراتی گفت:«ترامپ در حد و اندازهای نیست که بتواند نام خلیج فارس را تغییر دهد. نام خلیج فارس با مسئولیت ترامپ انتخاب نشده و او در حد و اندازهای نیست که بخواهد این نام را تغییر دهد؛ تاریخ، جوامع و سازمانهای بینالمللی این نام را ثبت کردهاند؛ حتی در اسناد تاریخی بریتانیا هم این نام ثبت شده است. خلیج فارس از نقاط مشترک ایرانیان است؛ ما باید از هویت و حقوق خود دفاع کنیم؛ ترامپ وارد یک بازی باخت باخت و یک خطای راهبردی شده است!»
◄در آستانه مذاکرات تجاری میان ایالات متحده و چین، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که آماده است تعرفههای اعمالشده بر کالاهای چینی را به ۸۰ درصد کاهش دهد. این موضع جدید در پی پیامی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» اعلام شد.