اینکه آیا زهران ممدانی میتواند به این ادعاها در دوران تصدی خود – چه در زمینه سیاسی و چه در زمینه اقتصادی – جامه عمل بپوشاند، بسیار مبهم است. اما همین مسئله که فردی با چنین گذشته و اندیشهای در حال رسیدن به مقام ریاست بزرگترین شهر جهان است، نشان از تغییرات عمده در نگاه و نگرش مردم آمریکا به مسائل سیاسی در سالهای آینده دارد، و انتخاب این جوان مسلمان را میتوان یک لحظه حیاتی و مهم در این تغییر دامنهدار دانست.
بسیاری نیویورک را پایتخت جهان میدانند، حرف بیراهی هم نیست. وال استریت، قلب اقتصاد آمریکا و با ارفاق، جهان، در نیویورک قرار دارد. همچنین نیویورک منزل بسیاری از سازمانهای بینالمللی است که مهمترین آنها محل دائمی سازمان ملل متحد است، با حضور نمایندگان ۱۹۳ ملت. از طرف دیگر، نیویورک دارای جمعیتی بهغایت متنوع است، بهطوری که برآوردها حاکی از آناند که در شهر نیویورک، بهصورت روزمره، ۸۰۰ زبان مختلف استفاده میشود. پس میتوان حدس زد که مقام شهرداری نیویورک تا چه حد میتواند حائز اهمیت باشد. فیورلا لاگواردیا، رودی جولیانی و مایکل بلومبرگ جزو همین گروه هستند و توانستند به واسطه تصدی این مقام، نام خود را در عرصه بینالمللی بر سر زبانها بیندازند.
در این میان، برآورد میشود که حدود ۱۰ درصد از جمعیت این شهر را مسلمانان تشکیل میدهند، و پس از سالیان سال، در واقع برای اولینبار، آنها یک صدای رسا در سطح بالای مدیریت این شهر خواهند داشت. و آن، زهران ممدانی است؛ جوان ۳۳ سالهای که هماکنون در قامت نماینده مجلس ایالتی خدمت میکند، و برآوردها حاکی از آن است که وی رقیب اصلی خود را، یعنی فرماندار سابق اندرو کوآمو – که در سال ۲۰۲۱ به علت اتهامات جدی در زمینه آزار جنسی زنان از پست خود استعفا داد – را پشت سر گذاشته است و بهزودی پیروزی قطعی خود را در شهر نیویورک اعلام خواهد کرد.
زهران، متولد شهر کامپالا در اوگاندا است و در سن ۷ سالگی بههمراه خانوادهاش به آمریکا مهاجرت کرده است. او تحصیلات خود را در همان محله برانکس نیویورک گذرانده است و در سالهای کالج خود، یعنی کالج باودوین، بههمراه چند تن دیگر، دست به بنیانگذاری یک سازمان دانشجویی در راستای حمایت از فلسطین زد. نکته مهم درباره ممدانی نیز همین است: او تعریف متفاوتی از نیویورکی بودن ارائه میدهد. او در شبکههای اجتماعی خود ویدئویی منتشر میکند که در آن تماماً به اردو صحبت میکند، مرتباً به مساجد سر میزند، روزه خود را در مترو با خوردن بوریتو باز میکند و البته بیمحابا از فلسطین حمایت میکند. او معتقد است که برای سالها این تنوع در نیویورک نادیده گرفته شده است و حالا یک لحظه تاریخی برای تغییر آن فرا رسیده است.
اما برنامه ارائهشده ممدانی برای کمپین خود بر چه اهدافی متمرکز است؟ او معتقد است که نیویورکیها – یعنی ساکنان ثروتمندترین شهر جهان در ثروتمندترین کشور جهان – لایق زندگی بهمراتب بهتری هستند. در حالی که به گفته او، از هر چهار نفر در نیویورک، یک نفر در فقر به سر میبرد و بیش از پانصد هزار کودک نیویورکی شبها گرسنه سر بر بالین میگذارند. او معتقد است که تمرکز باید بر افزایش تواناییهای اقتصادی مردم باشد. نیویورکیها بخش زیادی از پول خود را به اجاره خانه، خرید مایحتاج روزمره و سیستم حملونقل شهری اختصاص میدهند. در صورتی که، برای مثال، سیستم متروی نیویورک در کند بودن، کثیف بودن و در کل نامناسب بودن زبانزد است. به همین سبب، ممدانی یکی از پایههای اصلی تغییر را بر سیستم حملونقل شهری قرار داده است. همین روند باعث شده است که وی بتواند یکی از بزرگترین کمپینهای تاریخ شهر نیویورک را – که اتفاقاً متکی بر افراد و خود شهروندان، علیالخصوص جوانان نیویورکی است – پایهگذاری کند، در حالیکه بسیاری از بنگاههای رسانهای و لابیهایی که قدرت در آنها متمرکز است، آنچنان علاقهای به حمایت از او ندارند.
در مقابل اما، مخالفین او زهران را به دلیل عدم تجربه در مدیریت، نالایق میدانند و برنامههای او را، هرچند زیبا و امیدبخش، اما در عمل ناممکن و نامناسب برای شهری مانند نیویورک میخوانند.
اما درباره ممدانی، تبلیغات علیه او تا حدود زیادی بر جنبه دیگری از بحثهای سیاسی متمرکز است و آن، مسئله فلسطین است. همانطور که گفته شد، گذشته او نشان داده است که تا چه حد به آرمان فلسطین وفادار است (حداقل تا اینجای کار). همین مسئله نیز دستاویزی برای مخالفین او شده است.
او نه بهشکلی غیرمستقیم، بلکه بهوضوح اسرائیل را یک آپارتاید مینامد که مردم یک سرزمین را بر اساس دین و نژاد طبقهبندی میکند، حقوق بشر را بهراحتی زیر پا میگذارد و اخیراً نیز نتانیاهو را عامل اصلی یک نسلکشی عظیم علیه مردم غزه معرفی میکند. او حتی پا را از این نیز فراتر میگذارد و میگوید که بهعنوان شهردار نیویورک، خود را موظف میداند که در صورت ورود نتانیاهو به نیویورک، وی را بهعنوان یک جنایتکار بازداشت کند و به دست عدالت بسپارد. همین اظهارات باعث شده است که او به یهودستیزی متهم شود و به گفته خودش، تا به حال چندین بار تهدید به قتل خود و خانوادهاش شده است. او خود را در برابر تمامی دیگر کاندیداهای این مقام – که خود را حامی اصلی اسرائیل میدانند – تنها مییابد و تنها میتواند به همان آرای عمومی مردم نیویورک، سازمانهای مردمی و محلی کوچک تکیه کند.
اینکه آیا زهران ممدانی میتواند به این ادعاها در دوران تصدی خود – چه در زمینه سیاسی و چه در زمینه اقتصادی – جامه عمل بپوشاند، بسیار مبهم است. اما همین مسئله که فردی با چنین گذشته و اندیشهای در حال رسیدن به مقام ریاست بزرگترین شهر جهان است، نشان از تغییرات عمده در نگاه و نگرش مردم آمریکا به مسائل سیاسی در سالهای آینده دارد، و انتخاب این جوان مسلمان را میتوان یک لحظه حیاتی و مهم در این تغییر دامنهدار دانست.