از جنگ ۶ روزه تا جنگ ۱۲ روزه

درک اشتباه رژیم صهیونی از شرایط  ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه، به‌ویژه بر پایه مقایسه‌ای سطحی با تجربیات گذشته‌اش از جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷، یکی از مهم‌ترین دلایل شکست محاسباتی آن بود. رهبران سیاسی و نظامی صهیونیست، تصور می‌کردند که می‌توانند با ایجاد یک شوک سریع، همان‌گونه که ارتش‌های عربی را در شش روز به عقب‌نشینی و فروپاشی کشاندند، ساختار تصمیم‌گیری و اراده دفاعی کشورمان را نیز تحت تأثیر قرار دهند. اما واقعیت نظامی و راهبردی ایران به‌کلی با آنچه در دهه ۶۰ میلادی در جهان عرب وجود داشت، متفاوت است.

در جنگ شش‌روزه، کشورهای عربی نظیر مصر، اردن و سوریه، با وجود برخورداری از ارتش‌های بزرگ و تسلیحات قابل‌توجه، از ضعف‌های ساختاری شدیدی رنج می‌بردند. عدم هماهنگی بین ستادهای کل، اختلافات سیاسی میان رهبران عرب ، اتکای بیش‌ازحد به تسلیحات وارداتی، و مهم‌تر از همه، بی‌ثباتی سیاسی داخلی، باعث شد ارتش‌های آن زمان نتوانند در برابر حمله برق‌آسای رژیم صهیونی ایستادگی کنند. روحیه سربازان تضعیف‌شده، فرماندهی فاقد تجربه جنگ واقعی و نبود عمق استراتژیک، باعث شد جنگ حتی پیش از آنکه به یک درگیری تمام‌عیار زمینی تبدیل شود، به شکست تبدیل گردد.در مقابل، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه گذشته ساختاری متفاوت، چندلایه و ترکیبی از تجربه، فناوری و عقبه راهبردی ایجاد کرده‌اند. برخلاف ارتش‌های عربی که در جنگ شش‌روزه وابسته به تجهیزات غربی و شرقی بودند، ایران عمده توان نظامی خود را بومی‌سازی کرده است

. از موشک‌های بالستیک گرفته تا سامانه‌های پدافند هوایی، جنگال، پهپادها و سامانه‌های اطلاعاتی – همگی حاصل سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و توسعه‌یافته درون کشورند که امکان بی‌نیاز شدن از کمک‌های خارجی را فراهم کرده‌اند.افزون بر این، نیروهای مسلح کشورمان از انسجام و تجربه عملیاتی بالایی برخوردارند. از دوران جنگ ایران و عراق تا مأموریت‌های فرامنطقه‌ای در سال‌های اخیر، این نیروها تحت سخت‌ترین شرایط رزمی، توانسته‌اند خود را با تهدیدات پیچیده و ترکیبی تطبیق دهند. برخلاف فرماندهی‌های جزیره‌ای ارتش‌های عربی، ساختار فرماندهی نیروهای مسلح ایران، انعطاف‌پذیر، چابک و مبتنی بر تصمیم‌سازی اطلاعات‌محور است؛ چیزی که در فضای جنگ مدرن، تفاوت اصلی میان پیروزی و شکست را رقم می‌زند.ویژگی مهم دیگر ایران، انسجام نسبی میان جامعه و حاکمیت در مواجهه با تهدید خارجی است. در حالی که در جنگ شش‌روزه، اغلب کشورهایی که وارد جنگ با اسرائیل شدند از شکاف‌های عمیق داخلی و ضعف مشروعیت سیاسی رنج می‌بردند، ایران نشان داده است که در شرایط بحرانی، توان بسیج اجتماعی، انسجام رسانه‌ای و تاب‌آوری روانی در برابر جنگ ترکیبی را دارد.

در مجموع، اشتباه محاسباتی رژیم صهیونی در مقایسه ایران امروز با ارتش‌های عربی دهه ۶۰ میلادی، نتیجه تحلیلی ناقص از تحولات ساختاری و راهبردی ایران است. ایران نه‌تنها از نظر نظامی و فناورانه در سطح بالاتری قرار دارد، بلکه در سطح راهبردی نیز دارای عقلانیتی پیچیده و منعطف است که توانسته قدرت سخت و نرم را در هم بیامیزد و ساختاری مقاوم در برابر تهاجم مستقیم ایجاد کند.