▼ حرف روز
فرار از بحران با مرگ ساختگی
شایعه مرگ ترامپ با آن کبودیِ دستِ مرموز و سکوتِ رسانهای چند روزه ابزاری بود برای تبدیل بحرانهای واقعی به نمایشی پرهیاهو. کاهش محبوبیت در ایالتهای چرخشی، شکست طرح استقرار نیروهای فدرال در شیکاگو، و تنش با قضات درباره برکناری غیرقانونی مقامات، شکست در پرونده اتمام جنگ اوکراین و محکومیت در افکار عمومی در موضوع ادامه جنگ و جنایت صهیونیستها در غزه، همگی زیر سایه این «مرگِ جعلی» پنهان شدند. ترامپ با مهارتی که از سالها تحریف واقعیت کسب کرده، رسانهها را واداشت تا بهجای پرداختن به شکست سیاستهایش، ساعتها درباره تصاویر قدیمی زمین گلف و زمانبندی عمدیِ حضورش گمانهزنی کنند.
از سوی دیگر بیانیه دیروز کاخ سفید تکرار سیاستهای فردمحورانه و قلدرمآبانه ترامپی بود. تلاش برای همراه سازی افکار عمومی در رابطه با پروندههای مختلف با شعار نجات آمریکا از سقوط و افول همزمان با انتقاد از سیاستها و رفتارهای رئیس جمهور پیشین آمریکا، بایدن و نهایتاً نمایش رسانهای از قدرت حکومت فدرال با ادعا در رابطه به حمله و توقیف یک قایق حمل مواد مخدر فنتالین و یا اعزام نیروهای فدرال به ایالت شیکاگو برای سرکوب اعتراضات و برقراری نظم و انضباط شهری همه و همه تمرکز زدایی از مشکلات و مسائل واقعی ایالات متحده به ویژه در حوزه سیاست خارجی افراط گرایانه ترامپ ارزیابی میشود.
همزمان، انتشار گزینشیِ ۳۳ هزار صفحه اسناد تکراری پرونده اپستین با تنها ۳٪ محتوای جدید، نشان دهنده شفافیت گزینشی دولت ترامپ است. ترامپ که خود از متهمان و مظنونین اصلی این رسوایی محسوب میشود در این افشاگری هم نام خود و هم نام 17 نفر از سناتورهای حامی خود را حذف کرده است تا همچنان واقعیتهای پرونده رسوایی بزرگ اپستین در هالهای از ابهام باشد.
طنزِ نهایی آنجاست که آمریکا با ادعای نجات جهان از «هرج ومرج» خود به صحنهای از کمدی سیاه تبدیل شده است. شایعه مرگ رئیسجمهور، حمله به قایقهای ونزوئلا، و استفاده از نیروهای نظامی بهعنوانِ ابزارِ پروپاگاندا، همگی نشاندهنده افولِ ابرقدرتی است که ادعا دارد میتواند مسائل و مشکلات بین المللی را حل و فصل کند. حال آنکه در رابطه با مشکلات و مسائل نظام داخلی خود ناتوان از حل کردن و یا حداقل دچار دوگانگیهای متعدد و مختلف است که با ساخت بحران ساختگی سعی در مدفون نگه داشتن حقایق و واقعیتها دارد.
بهرحال آنچه در این سناریو مرگ ساختگی دیدیم، استیصال و درماندگی مقامات کشوری بود که وقتی بحرانها را نتوانستند حل و فصل کنند، با ساخت بحرانهای ساختگی و جعلی، خوراک رسانهای با محتوای زرد و بی ارزشی تهیه کردند تا از این طریق بتوانند از بحرانهای واقعی فرار کنند.(رامین نصیری)
▼ گزارش روز
جهان پساقطبی و فرصتهای ایران-چین
در سالهای اخیر، روابط ایران و چین روندی طبیعی و ریشهدار به سوی نزدیکی بیشتر را طی کرده است. حرکت جهان از نظم دو قطبی به پساقطبی، همراه با تلاش کشورها برای شکلدهی به یک نظام چندقطبی، زمینه نزدیکی ایران و چین را فراهم کرده است. این روند از حدود سال ۲۰۱۰ آغاز شد و با تغییرات اخیر در منطقه، به ویژه تحولات غزه و واکنشهای نظامی غرب آسیا، شتاب بیشتری یافته است.
ایران و چین از پیشتازان نگاه چندقطبی به جهان هستند و طبیعتاً نمیتوانند با هژمونی آمریکا همسو باشند. همین واقعیت، روابط دوجانبه آنها را به سمت همکاریهای عمیق و پایدار سوق داده است. با این حال، در داخل ایران همواره نگرانیهایی مطرح بود؛ مانند افتادن در «تله بدهیهای چینی» یا «استعمار اقتصادی» که عمدتاً از سوی جریانهای طرفدار غرب مطرح میشد و بر پایه تفکری از دوران جهان دو قطبی و جهانیشدن شکل گرفته بود.
با تغییر شرایط منطقهای و فشارهای جهانی، این موانع کاهش یافته و فرصتها برای توسعه همکاریهای ایران و چین افزایش یافته است. اقدامات اخیر علیه کشورهای جنوب جهانی، به ویژه ایران، باعث شد نگاههای سنتی منفی نسبت به همکاری با چین کمتر مطرح شود. همزمان، فشارهای دولت جدید آمریکا و تضعیف جریانهای غربگرا در چین شرایطی ایجاد کرده که دو کشور بهصورت عملی به هم نزدیکتر شوند.
طراحی یک مدل همکاری واقعگرایانه و مبتنی بر منافع مشترک اهمیت ویژهای دارد. برای ایجاد مدل ایدئال همکاری، ایران باید اهداف و برنامههای خود را بازبینی کرده و نقاط اشتراک با اهداف طرف چینی را شناسایی کند. این همکاریها تنها محدود به حوزه اقتصادی نیست و میتواند شامل پروژههای مختلف امنیتی، فرهنگی و زیرساختی شود. کلید موفقیت در این مدل، در نظر گرفتن منافع دو طرف و تعریف پروژههایی است که هر دو کشور از آنها بهرهمند شوند.
سفر رئیسجمهور به چین و تأکید بر ظرفیتهای چابهار در اجلاس سران شانگهای میتواند نقطه عطفی برای تقویت همکاریهای استراتژیک ایران و چین باشد و مسیر توسعه روابط دوجانبه را به صورت پایدار و متوازن روشن کند. این روند نشاندهنده نزدیکی عملی دو کشور و شکلگیری یک الگوی واقعگرایانه همکاری در جهان پساقطبی است.(علیرضا سلیمانی نژاد)
▼ خبر ویژه
تحریف پرونده «امام موسی صدر» توسط BBC
خانواده امام موسی صدر به پخش مستند شبکه BBC با عنوان «معمای موسی صدر» واکنش شدیدی نشان داد و آن را تحریف واقعیت دانست. در بیانیه منتشر شده آمده است: «تصویری که این شبکه از سال ۲۰۱۱ در بیمارستان الزاویه طرابلس نشان داده، بدون اطلاع یا اجازه خانواده با تصاویر امام موسی صدر مقایسه شده و به دلیل تفاوتهای فاحش در شکل چهره، رنگ مو و دیگر ویژگیهای بدیهی، نمیتواند متعلق به ایشان باشد.» خانواده امام موسی صدر تأکید کردند که هدفشان از همکاری با تیم مستندساز خدمت به پرونده امام موسی صدر و دو همراهش بوده، اما شبکه BBC با بهرهگیری از فناوریهای هوش مصنوعی، اقدام به ارائه تحلیلی نادرست و ایجاد روایت غلط کرده است.در بیانیه خانواده آمده است که قاضی حسن شامی، دبیر کمیته رسمی پیگیری قضیه ناپدیدسازی امام موسی صدر و نماینده خانواده، همه ابهامها را شفاف توضیح می دهد. این اقدام خانواده امام موسی صدر نشاندهنده اعتراض رسمی به رویکرد BBC است که با نمایش تصاویر مبهم و ارائه تفسیر نادرست تلاش کرده است ذهن افکار عمومی را منحرف کند.
▼ اخبار
آمادگی دفاعی ایران در بالاترین سطح قرار دارد
«ابراهیم رضایی»، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس، از نشست اعضای کمیسیون با «امیر سرلشکر موسوی» رئیس ستادکل نیروهای مسلح و معاونان وی خبر داد و گفت: «سرلشکر موسوی تاکید کرد که با قوت و قدرت در برابر دشمنان میایستیم و از کشور دفاع میکنیم.»در این جلسه گزارش کاملی از آخرین وضعیت نیروهای مسلح، آمادگی دفاعی و عملکرد در دوره جنگ ۱۲ روزه ارائه شد. رضایی افزود: «نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در بالاترین سطح آمادگیهای دفاعی و رزمی قرار دارند و آماده پاسخ پشیمانکننده به هر تجاوز احتمالی هستند.» وی تأکید کرد که توان و آمادگی نیروهای مسلح اکنون بسیار بالاتر از گذشته است و در صورت هرگونه حمله، واکنش قاطعتر و دردناکتر خواهد بود.رضایی همچنین گفت که اعضای کمیسیون ضمن تقدیر از مجاهدتها و ایثارگریهای نیروهای مسلح، بر حمایت کامل مجلس از ارتقای بنیه دفاعی و تأمین نیازهای معیشتی کارکنان نیروهای مسلح تاکید کردند.
ایران در موضع برتر، آتشبس را پذیرفت
«سردارعلیمحمد نایینی» سخنگوی سپاه، اعلام کرد: ایران در حالی آتشبس را پذیرفت که در موضع برتر قرار داشت و در صورت ادامه حملات، تلآویو ضربات سنگینتری متحمل میشد.» وی تاکید کرد: «ایران با مقاومت مردم، رهبری حکیمانه و توانمندی نیروهای مسلح، همه محاسبات دشمن را بر هم زد و پیروزی در جنگ تنها در میدان نبرد نیست بلکه در جنگ روایتها نیز معنا دارد.»نایینی با یادآوری اشتباهات دشمنان و ناکامی برنامههای ترامپ و نتانیاهو افزود: «مردم ایران در کنار نظام ایستادند و اتحاد ملی، پیروزی بزرگ کشور را رقم زد.» وی همچنین با اشاره به توانمندی اقتصادی ایران در برابر تحریمها، مقاومت نیروهای مسلح و پاسخ موشکی و پهپادی، آن را از عوامل اصلی موفقیت کشور دانست.سخنگوی سپاه تأکید کرد: «چهار عامل اصلی پیروزی ایران، نصرت الهی، رهبری حکیمانه، نیروهای مسلح مقتدر و مردم ایران بودند و اشتباهات دشمن نیز به نفع ما تمام شد.»
کاهش مهاجرت نخبگان؛ بازگشت به مسیر رشد علمی دهه ۸۰
«حسین افشین» معاون علمی رئیس جمهور اعلام کرد: «در شش ماهه دوم سال ۱۴۰۳ و امسال، حدود ۲۳ درصد در حوزه علوم مهندسی و ۱۸ درصد در حوزه علوم پزشکی نسبت به سال گذشته کاهش مهاجرت داشتیم.» وی افزود که بودجه «بنیاد ملی نخبگان» حدود ۵۰۰ میلیارد تومان است و ۴۵۰ میلیارد تومان آن صرف حمایت از دانشجویان و اساتید جوان در قالب طرحهای مختلف میشود.افشین با اشاره به بازگشت نخبگان گفت: «هدفگذاری ما رسیدن به ۱۰ درصد نرخ بازگشت در ۵ سال آینده است.» او از صدور کد استخدامی برای ۱۷۶ نفر از نخبگان پزشکی و مهندسی خبر داد و بودجه «بنیاد ملی علم» را از ۱۰۰ به ۶۰۰ میلیارد تومان افزایش داد تا گرنتهای پژوهشی به اساتید اختصاص یابد.وی تاکید کرد: «معاونت علمی نیازمند حمایت مستمر مجلس و دولت است و سرمایهگذاری هدفمند در فناوری و علوم پایه، بازگشت به رشد علمی دهه ۸۰ را محقق میکند.»
زمین ۴۵ هزار واحد مسکونی محرومان تامین شد
«علیرضا صادقیانفر» معاون فنی و مهندسی سازمان ملی زمین و مسکن اعلام کرد: «در اجرای تفاهمنامه مشترک با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، تاکنون برای نزدیک به ۴۵ هزار واحد مسکونی ویژه محرومان زمین تأمین شده است.» وی افزود: «شتاببخشی به پروژههای نهضت ملی مسکن بهویژه برای دهکهای یک تا چهار تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد، از اولویتهای دولت چهاردهم است.»این موضوع در نشست مشترک مدیران سازمان ملی زمین و مسکن با نهادهای حمایتی بررسی شد. صادقیانفر گفت: «در این نشست، تکمیل پروژههای نیمهتمام مسکن مهر در استانهای کشور و نحوه تخصیص کمکها در قالب دستورالعمل وزارت راه و شهرسازی مورد بحث قرار گرفت.»او تأکید کرد: «مدیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) آمادگی کامل برای همکاری در پیشبرد این طرحها را دارند و تصمیمات اتخاذشده مسیر تسریع در خانهدار شدن محرومان را هموار خواهد کرد.»
▼ اخبار کوتاه
◄ «اسماعیل بقایی» سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به اظهارات «مایکل مکنامارا» نماینده پارلمان اروپا نوشت: «او جنایات جنگی و نسلکشی رژیم صهیونیستی در غزه، سرکوب فلسطینیان در کرانه باختری و تجاوز علیه ایران را تبیین کرد.» بقایی افزود: «این همان نکتهای است که اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی باید جدی بگیرند، اگر میخواهند بهعنوان طرفهای مذاکراتی معتبر و مسئولیتپذیر در صلح جهانی شناخته شوند.»
◄ اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران با صدور بیانیهای، مواضع اخیر شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را «ادعاهای واهی و غیرحقوقی» دانست و محکوم کرد. در این بیانیه تأکید شده است: «جزایر سهگانه بخش جداییناپذیر از تمامیت ارضی ایران هستند و هرگونه ادعای خلاف آن مردود و بیاعتبار است.» اسکودا همچنین از نهادهای بینالمللی خواست به جای مواضع سیاسی، به اصول حقوق بینالملل و احترام به حاکمیت کشورها پایبند باشند.
◄ «هاردیپ سینگ پوری» وزیر نفت هند در واکنش به انتقادها از خرید نفت روسیه گفت: «این واردات سودجویی نیست بلکه به تثبیت بازار و جلوگیری از جهش قیمتها کمک کرده است.» وی تأکید کرد: «نفت روسیه هرگز مانند نفت ونزوئلا تحریم نشده و معاملات هند با سازوکار قانونی انجام میشود.» پوری افزود: «بدون نفت روسیه، قیمتها به ۲۰۰ دلار میرسید.» هند اکنون بزرگترین خریدار نفت دریایی روسیه است.
◄ «سیدعلی مدنیزاده» وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه اجلاس شانگهای در چین گفت: «ایران با جدیت روابط اقتصادی با چین را دنبال میکند و موانع موجود در مسیر سرمایهگذاری و تولید را برطرف خواهد کرد.» وی تأکید کرد: «ظرف یکی دو ماه آینده پیگیریها به نتایج عملی خواهد رسید.» او همچنین سازمانهایی مانند شانگهای و بریکس را جایگزینی برای مقابله با یکجانبهگرایی دانست. سفیر ایران در چین نیز بر اهمیت این حضور برای افزایش حجم تبادلات تجاری تأکید کرد.
◄ «رضوان حکیمزاده» معاون وزیر آموزشوپرورش اعلام کرد: «همه مدارس کشور در سال تحصیلی جدید بهصورت حضوری بازگشایی میشوند و خبری از شروع مجازی کلاسها نیست.» وی تأکید کرد: «شایعههای مطرحشده درباره برگزاری آنلاین مدارس صحت ندارد.»
◄ «داوود گودرزی» معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران اعلام کرد: «شهرداری در دو سال اخیر بیش از ۴ هزار میلیارد تومان برای احداث تصفیهخانهها هزینه کرده و ۱۲۹ کیلومتر لولهکشی در حاشیه شهر انجام داده است.» وی افزود: «هدف، استفاده از پساب تصفیهشده برای آبیاری ۶۵ هزار هکتار فضای سبز تهران است.»