ترامپ؛ طاعون جهان سیاست!

شروع دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ تا به الان، موجی از نگرانی‌ها را در میان متحدان سنتی آمریکا و جامعه جهانی برانگیخته است. رویکرد غیرمتعارف و غیرقابل پیش‌بینی ترامپ به دیپلماسی بین‌الملل، ثبات و امنیت جهانی را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است و حتی صدای متحدین دیرینه آمریکا،یعنی اروپایی ها را هم در آورده است.«یانز لیپشتاد»، تحلیلگر ارشد مسائل اروپایی در این زمینه هشدار می‌دهد: «ترامپ با رفتارهای خودخواهانه، نه تنها همپیمانان سنتی آمریکا را دچار سردرگمی کرده، بلکه آینده و نظم جهان را به مخاطره انداخته است.»

ترامپ در این چند ماه، با انتقادهای تند از ناتو و متحدان اروپایی، بنیان‌های اتحاد تاریخی غرب را نشانه رفته است. او با به چالش کشیدن اصل تعهد متقابل در پیمان آتلانتیک شمالی، این پرسش جدی را مطرح کرده که آیا آمریکا در دوره ترامپ همچنان حافظ امنیت اروپا خواهد بود؟!

سیاست تجاری تهاجمی ترامپ دیگر نقطه تاریک دوره جدید ریاست‌جمهوری اوست. او با اعمال تعرفه‌های سنگین بر کالاهای وارداتی از متحدان و رقبای آمریکا، جنگ تجاری تمام‌عیاری را به راه انداخته که نتیجه آن تنها افزایش تورم جهانی و کاهش رشد اقتصادی برای همه طرف‌های درگیر بوده است. این رویکرد یکجانبه‌گرایانه، نقش آمریکا به عنوان رهبر اقتصاد جهانی را به شدت زیر سوال برده است.

البته این رویکرد ترامپ مسبوق به سابق است چرا که در دور اول ریاست جمهوری خود با خروج از توافق پاریس، برجام و سازمان جهانی بهداشت، تعهد آمریکا به نهادهای بین‌المللی را زیر سؤال برد و اکنون نیز نشانه‌هایی وجود دارد که این روند ممکن است حتی با شدت بیشتری ادامه یابد. تضعیف این نهادها در شرایطی صورت می‌گیرد که جهان بیش از هر زمان دیگری به همکاری‌های چندجانبه برای حل بحران‌هایی مانند تغییرات اقلیمی و همه‌گیری‌ها نیاز دارد.

عملکرد و نگاه ترامپ به مسائل امنیتی نیز نگرانی‌های فراوانی ایجاد کرده است. به عنوان مثال تمایل او برای افزایش حضور نظامی آمریکا در نقاط حساس جهان، توازن قوا  در مناطق مختلف جهان را بر هم زده و حمایت بی‌قید و شرط  از برخی متحدان منطقه‌ای، ثبات غرب آسیا را بیش از پیش تهدید کرده است.

در مجموع، با بررسی کارنامه چند ماه اخیر ریاست ترامپ به نظر می‌رسد باید منتظر دورانی پر از عدم قطعیت و بی‌ثباتی برای نظم بین‌الملل بود.متاسفانه شهروندان جهان و رهبران بین‌المللی با نگرانی شاهد بازگشت سیاستمدارانی هستند که منافع کوتاه‌مدت را بر تعهدات بلندمدت ترجیح می‌دهند و همکاری‌های بین‌المللی را قربانی شعارهای نژادپرستانه می‌کنند.