مولود انقلاب اسلامی

تفکر و فرهنگ بسیجی به‌مثابه یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های درون‌زای کشور، تفکر و فرهنگی موازنه‌ساز در برابر تهاجم‌های ترکیبی دشمن در شرایط امروزی است که با اتکای به آن می‌توان ضمن خنثی‌سازی توطئه‌های دشمنان، همبستگی و انسجام ملی را ارتقا داد و ایران قوی را بیش از پیش محقق کرد. بسیج شجره طیبه‌ای است که فرازمانی، فرامکانی و فراملی فکر می‌کند، عمل می‌کند و قدرت خلق می‌نماید. حال این سؤال مطرح است که در وضعیت امروز کشور عزیزمان و منطقه غرب آسیا، به ویژه بعد از جنگ ۱۲ روزه و روند توطئه‌آفرینی‌های نتانیاهو و ترامپ، نقش‌آفرینی بسیج باید چگونه باشد؟ 

بسیج و تقویت مؤلفه‌های قدرت
مأموریت‌های بسیج بنا به اقتضائات انقلاب و کشور تغییر کرده و اکنون که دشمن تلاش می‌کند با فشار و تحریف، همبستگی و انسجام ملی در ایران را از بین ببرد و بستر‌های لازم برای تهاجم مجدد به ایران را فراهم کند، بسیج در تداوم رسالت‌های انقلابی خود باید در این حوزه نیز میدان‌داری کند. به طور خلاصه، مهم‌ترین اقداماتی که بسیج برای این منظور می‌تواند انجام دهد، عبارتند از:
۱- تبیین ریشه مشکلات
واقعیت مهم در ارتباط با وضع موجود و ریشه‌های آن، این است که قطعاً سهم عوامل داخلی کمتر از تحریم‌های خارجی نیست و اتفاقاً آسیب‌پذیری اقتصاد ملی از تحریم‌های خارجی، به دلیل آسیب‌های داخلی است. کلید حل این مشکلات منوط به تدبیر و اراده مسئولان است که در این زمینه چالش جدی وجود دارد. البته باید یادآور شد که حل مشکلات اقتصادی موجود در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست. بنابراین، باید در بلندمدت چاره‌ای اندیشید. در این میان، به نظر می‌رسد شکوفایی ظرفیت‌های تولیدی (جهش تولید) مهم‌ترین راه‌حلی است که می‌تواند ضمن کاهش وابستگی اقتصاد کشور به خارج، ساخت اقتصادی کشور را مستحکم کرده و در رفع چالش‌های مهم اقتصادی جامعه همچون بیکاری، کاهش میزان تورم، رفع آسیب‌های اجتماعی و... مؤثر باشد. بنابراین، حل مشکلات موجود نیازمند فرصت بوده و کوتاه‌مدتی و کوتاه‌نگری در حل مشکلات، مانند تلاش برای امتیاز دادن به دشمن برای حل مشکلات، به هیچ‌وجه مطلوب نیست. دولت و دستگاه‌های مسئول باید جوشش‌های درونی اقتصاد کشور را تقویت کنند. با توجه به آنچه گفته شد، پیچیدن نسخه مذاکره و درواقع، تسلیم در برابر آمریکا، به هیچ‌وجه حلال مشکلات موجود نیست و نه تنها گره‌گشایی در پی ندارد، بلکه آسیب‌زایی‌های مضاعف نیز ایجاد خواهد کرد. در این زمینه، باید گفت همانگونه که آمریکایی‌ها با لگد‌های مکرر به برجام و خروج از آن، سبب بهره‌مند نشدن ایران از مزایای اجرای برجام شدند و حمایت از رژیم صهیونیستی در حمله به ایران و اقدام برای بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران و در ادامه، فشار به اروپایی‌ها برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران، هرگونه توافق دیگری با این کشور نیز نمی‌تواند حلال مشکلات موجود کشور باشد. ضمن اینکه تجربیات گوناگونی، چه در ارتباط با ایران و چه کشور‌های دیگر وجود دارد که نشان می‌دهد اعتماد به دشمن، همواره سراب است و مذاکره برای از دست دادن قدرت و قابلیت‌های موجود با هدف رفع مشکلات اقتصادی، هیچ‌گاه موجب کاهش دشمنی‌های طرف مقابل نشده است؛ مانند لیبی در دوران قذافی، کره شمالی و عراق در زمان صدام. با توجه به آنچه گفته شد، بسیجیان در جهاد تبیین باید بکوشند با بازنمایی ریشه‌های داخلی مشکلات کشور، ضمن افزایش سطح آگاهی‌های عمومی و گفتمان‌سازی در این زمینه، مسئولان را متوجه تلاش برای رفع این آسیب‌ها کنند. فایده این امر آن است که از این طریق، نسخه‌پیچی جریان تحریف برای تسلیم نظام در برابر استکبار بی‌اعتبار می‌شود. درواقع، جریان تحریف در شرایط راه‌حل مشکلات کشور را در تسلیم در برابر فشار‌های خارجی می‌داند که افکار عمومی و حتی در مواردی نخبگانی، از ریشه‌های مشکلات کشور و در نقطه مقابل، ظرفیت‌های کشور برای حل مشکلات، اطلاع چندانی ندارد. با تبیین درست می‌توان این نقشه جریان تحریف را خنثی کرد و امید به بهبود وضع موجود را در جامعه زنده نگه داشت. 
 ۲- بصیرت‌افزایی تحلیلی 
در یک نگاه کلی، در تحلیل و بررسی شرایط موجود کشور و ارائه راهکار برون‌رفت از این شرایط، سه نوع نگاه و تحلیل وجود دارد که می‌توان آنها را تحت عناوین زیر نام‌گذاری کرد: «قرائت، تحلیل و نگاه تحریف‌آمیز» که با بی‌اعتمادی به ظرفیت‌های داخلی، راه‌حل مشکلات کشور را در تسلیم در برابر استکبار می‌داند، «قرائت، تحلیل و نگاه آرمان‌گرایانه» که در عین دغدغه‌مند بودن، توجه چندانی به واقعیت‌ها، مقتضیات زمان و شرایط موجود کشور ندارد و در موارد زیادی هم مدعی عبور از ساختار‌های موجود نظام است و «قرائت آرمان‌گرایان واقع‌بین» که حل مشکلات را با فعال‌سازی ظرفیت‌های درونی و تعامل و استفاده عزت‌مندانه از ظرفیت‌های خارجی میسر می‌داند. قرائت مطلوب قرائت سوم است و بسیج نیز باید بکوشد تا ضمن ترویج این قرائت و کمک به تحقق آن، به ویژه با قرائت اول مبارزه کند. در این راستا، باید اقدامات تبیینی متعددی، چون بررسی مقایسه‌ای هزینه‌های مقاومت و سازش، چرایی برتری منطق مقاومت در برابر منطق مذاکره، خسارت‌های جریان تحریف و بزک کردن مجدد آمریکا پس از تجربه برجام، دستاورد‌های انقلاب، مقایسه وضعیت ابتدای انقلاب با شرایط کنونی، توانمندی‌های نظام برای عبور از وضعیت امروزی، شالوده‌شکنی پیش‌فرض‌های جریان تحریف مانند مفروض گرفتن فروپاشی اجتماعی در کشور و بن‌بست‌نمایی از وضعیت کشور و... مدنظر قرار گیرد. 
 ۳- اعتمادسازی به تدبیر و تصمیم نظام
با توجه به تنوع و تکثر موجود در بسیج و از سویی، فعالیت وسیع مراجع و رسانه‌های گوناگون، طبیعی است که بخشی از بدنه بسیج در شرایط موجود از برخی روایت‌ها درباره شرایط کشور و تصمیم‌های نظام اثر بپذیرد؛ روایت‌هایی که گاهاً در تعارض با روایت رسمی نظام قرار دارد. برای رهایی از این وضعیت، مجموعه بسیج باید با اعتماد به تصمیم و تدبیر نظام، خود را در فضای انبوه پادروایت‌ها از شرایط کشور، مصون و محفوظ بدارد. برای نمونه، طرح روایت‌هایی درباره چرایی اجرا نشدن عملیات وعده صادق ۳ (قبل از جنگ ۱۲ روزه) و طرح اتهاماتی علیه برخی فرماندهان، مسئولان دولتی و زیرسؤال بردن برخی توانایی‌های دفاعی کشور در حالی بود که هیچ‌کدام از این روایت‌ها مبتنی بر واقعیت‌های کشور نبود. در چنین شرایطی، بسیج و بسیجیان باید تصمیم و تدبیر نظام را مبنا قرار داده و خود را در دام هر روایتی گرفتار نکنند. 
 سخن پایانی
بدون شک، کارآمدی بسیج در عرصه‌های گوناگون سبب شده است تا در هر شرایطی توجه به ظرفیت‌های گره‌گشای آن به عنوان ظرفیت درون‌زای نظام برای عبور از چالش‌ها و تداوم صراط مستقیم انقلاب مورد توجه قرار گیرد. از این‌رو، در برهه کنونی که دشمن با وجود جنگ ترکیبی و تصاعد فضای تهدید درصدد است تا نظام اسلامی را در برابر خود به تسلیم وادارد، بسیج قادر است در همراهی با دولت و سایر دستگاه‌ها، با نقش‌آفرینی در زمینه تقویت مؤلفه‌های قدرت و به‌ویژه تقویت انسجام و تاب‌آوری ملی، خنثی‌کننده تهدید‌های دشمنان باشد. آنچه اطمینان به موفقیت در نقش‌آفرینی بسیج را تقویت می‌کند، آن است که بسیج از یک سو از تجربیات ارزشمندی برخوردار است که به آن ظرفیت حل‌ورفع چالش‌های مختلف را می‌دهد و از سوی دیگر، به منزله مولود انقلاب اسلامی، در مقایسه با سایر نهاد‌ها و ارگان‌ها نسبت به حفاظت از انقلاب و نظام اسلامی و تقویت روزافزون آن در زمینه‌های مختلف احساس تعهد و تکلیف بیشتری دارد و هم از امکانات لازم برای اقدام در این زمینه برخوردار است. از این‌رو، این نهاد در همراهی با دولت باید بکوشد تا همچون زمان دفاع مقدس، به حفظ انسجام درونی و تقویت مقاومت مردم در مقابل توطئه‌های دشمنان همت بگمارد.