▼ حرف روز
مردم مچکریم!
اقتصاد انرژی ایران دهههاست که با بحران «مصرف بیرویه» دستوپنجه نرم میکند. رشد فزاینده ناوگان حملونقل از یک سو و تثبیت قیمتها در شرایط تورمی از سوی دیگر، ایران را به یکی از پرمصرفترین کشورهای جهان در حوزه فرآوردههای نفتی تبدیل کرده است که رتبههای جهانی آن قابل تأمل و تدبر است. در حالی که ظرفیت پالایشی کشور با تمام توان در حال فعالیت است، ناترازی میان تولید و مصرف همواره زنگ خطر واردات بنزین را به صدا درآورده بود و مبالغ ارزی بالایی برای برون از این وضعیت هزینه شده است.
اما دولت با اجرای مدل «سهنرخی» و ساماندهی کارتهای سوخت جایگاهها، توانست در کمتر از یک هفته به دستاوردی برسد که سالها با روشهای تولیدمحور به دست نیامده بود. بنا به گفته محسن پاکنژاد، وزیر نفت، اجرای نرخ سوم برای بنزین علاوه بر ساماندهی کارتهای آزاد جایگاهها و شفاف شدن تراکنشها، روزانه مصرف بنزین را ۹ میلیون لیتر کاهش داد که این رقم معادل حدود ۷ درصد از کل مصرف بنزین کشور است. از منظر و محاسبه اقتصادی این مقدار کاهش مصرف به معنای ذخیرهسازی حدود ۳ میلیارد و ۲۸۵ میلیون لیتر بنزین در سال است. با نگاهی به قیمتهای جهانی و منطقهای بنزین، ارزش این صرفهجویی سالانه به بیش از ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار معادل احداث یک پالایشگاه میرسد.
با تبلیغ و همراهی رسانهها میتوان حتی فراتر از این مقدار هم دست یافت. پیش از اجرای این طرح، استفاده از کارت شخصی در حدود ۵۷ درصد بود و ۴۳ درصد صاحبان خودرو از کارتهای سوخت جایگاهها استفاده میکردند که این موضوع باعث میشد ردیابی مصرفکننده واقعی غیرممکن باشد و به نوعی یکی از موارد قاچاق سوخت از همین کانال تحلیل میشد. مضافاً از آنجا که بیش از ۷۰ درصد آلودگی هوای کلانشهرهایی مانند تهران ناشی از منابع متحرک (خودروها) است، کاهش این مقدار از مصرف سوخت، بهترین راه برای مقابله با بحران آلودگی هوا هم تحلیل میشود.
حال برای پایدار ماندن این کاهش ۹ میلیون لیتری، دولت باید گامهای تکمیلی را با دقت بردارد. توسعه زیرساختهای سیانجی (CNG) و تشویق استفاده از آن، نوسازی ناوگان فرسوده، تقویت حملونقل عمومی مثل مترو و اتوبوسهای برقی باید به قدری باشد تا برای مردم اصلاح قیمتی محسوس و ملموس باشد و وقتی که این حس تقویت شد، همراهیها بهتر میشود و تنها میتوان با چنین روشهای علمی و منطقی به جنگ ناترازیها رفت.(علی قاسمی)
▼ گزارش روز
بالستیک و معادله امنیتی منطقه
در ماههای اخیر، هشدارهای مکرر مقامات غربی و صهیونیست درباره توانمندیهای موشکی ایران به یکی از محورهای اصلی گفتمان امنیتی غرب آسیا تبدیل شده است. اظهارات اخیر لیندسی گراهام، سناتور آمریکایی، پس از بازدیدهای متعدد از فلسطین اشغالی، جلوهای از این نگرانی عمیقتر است. گراهام با اشاره صریح به تهدید واقعی برنامه موشکی ایران برای رژیم صهیونی، پرسشی حیاتی مطرح کرد: «آیا سامانه دفاعی گنبد آهنین و سایر لایههای دفاع موشکی اسرائیل واقعاً میتوانند در برابر موجی از موشکهای بالستیک ایرانی مقاومت کنند؟»
این نگرانی ریشه در دادهها و گزارشهای میدانی دارد که به تدریج از پشت پرده تبلیغات جنگی خارج میشوند. کانال تلویزیونی عبری «کان» در گزارشی اعتراف کرد که موشکهای ایرانی خسارات قابل توجهی به اهداف رژیم صهیونی وارد کردهاند و این خسارات در چارچوب «روایت موفقیت اسرائیلی» منتشر نشدهاند، اما تأکید میکنند که این سلاح بسیار مؤثر عمل کرده است.
موضع رسمی ایران شفاف و تغییرناپذیر است. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، اعلام کرده است که برنامه موشکی کشور برای دفاع از موجودیت ایران توسعه یافته و موضوع مذاکره نیست. این توانمندیها هسته مرکزی استراتژی دفاعی-امنیتی ایران، یعنی «بازدارندگی»، را تشکیل میدهد و هرگونه تردید درباره آن، تهدید امنیت ملی قلمداد میشود.
اعترافات منابع صهیونیست نشان میدهد محاسبات تلآویو درباره هزینه یک درگیری تمامعیار با ایران در حال بازنگری است. ایران بر توسعه موشکهای دقیقتر، با سرعت و برد بیشتر تمرکز دارد و رژیم صهیونی و متحدانش ناچارند میلیاردها دلار صرف ارتقای سامانههای دفاع موشکی و جنگ الکترونیک کنند. موشکهای بالستیک ایران از یک تهدید نظری به عاملی عملی و تعیینکننده در معادله امنیتی غرب آسیا ارتقا یافتهاند و هزینه هر حمله به ایران را به شدت افزایش میدهند.
در آینه نگرانی سناتور آمریکایی و اعتراف تلویزیون رژیم صهیونی، تصویری جدید از توازن قوا دیده میشود؛ توازنی که بازدارندگی موشکی ایران را به واقعیتی انکارناپذیر تبدیل کرده و سیاستگذاریهای آینده غرب و رژیم صهیونی را ناچار به پذیرش این واقعیت یا مواجهه با ریسک غیرقابل محاسبه میسازد.(مصطفی علیجانزاده)
▼ خبر ویژه
حمله مجدد به ایران ویرانگر است
جان مرشایمر، نظریهپرداز آمریکایی، درباره جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونی گفت: «ایران در این درگیری به اسرائیل ضربه خیلی سختی وارد کرد و بر اساس درسهای این جنگ، در صورت حمله مجدد میتواند تلآویو را در هم بکوبد.» او افزود: «ترامپ برای پایان دادن به جنگ بهشدت دستپاچه شد، زیرا تهدید بستهشدن خلیج فارس اقتصاد جهانی را تحت تأثیر قرار میداد.»مرشایمر با تأکید بر توانمندی موشکی کشورمان گفت: «ایرانیها در استفاده از موشکهای بالستیک، کروز و پهپاد برای نفوذ به سامانههای پدافندی اسرائیل، روزبهروز کارکشتهتر شدند.» او همچنین درباره آینده خاورمیانه توضیح داد: «اسرائیل همچنان لبنان و سوریه را بمباران میکند و قصد ترک جنوب سوریه را ندارد. نتانیاهو همچنین اعلام کرده هیچ کشور مستقل فلسطینی شکل نخواهد گرفت.»وی درباره سیاست داخلی رژیم صهیونی خاطرنشان کرد: «مرکز ثقل سیاسی اسرائیل به جناح راست منحرف شده و کابینهای میانهرو قادر به تغییر اوضاع نخواهد بود. اسرائیل به شدت جنگطلب و نژادپرست است و متخاصمتر خواهد شد.»
▼ اخبار
چهره دوگانه غرب و هوادارانش!
عباس سلیمینمین، کارشناس سیاسی، در یادداشتی درباره جلسه اخیر اصلاحطلبان با رئیسجمهور نوشت: «در داخل کشور معتقدند حتی در برابر صاحبان زور باید از مظلوم دفاع کرد، اما در سطح بینالملل چنین باوری ندارند.» او تأکید کرد که بخشی از جریانهای اصلاحطلب به لحاظ الگوی حکمرانی، تمایل جدی به غرب دارند و سبک حکمرانی غربی را تبلیغ میکنند. سلیمینمین افزود: «غرب دو چهره دارد: یک چهره تئوریک و یک چهره عملی. در عرصه نظری بسیار جاذب است، اما در عمل، حقوق انسانی و ارزشهای آن را زیر پا میگذارد.» وی درباره اصرار جریان رادیکال اصلاحات برای مذاکره با آمریکا افزود: «این جریانها نمیخواهند الگوی غرب در عمل رسوا شود.» او تأکید کرد که تجربه گذشته و منافع ملی نشان میدهد آمریکا هیچ تضمینی نمیدهد و تداوم مذاکرات بدون رعایت اصول، تنها به پذیرش زورگویی منجر میشود. سلیمینمین هشدار داد که این رویکرد در پی نفی الگوی جمهوری اسلامی و جایگزینی آن با حکمرانی غرب است.
فرار متحدان از زیر چتر آمریکا
بر اساس مقالهای مشترک در مجله «فارن افرز» به قلم دو مقام سابق آمریکایی، متحدان واشنگتن در حال جستجوی یک «طرح جایگزین» برای نظام امنیتی به رهبری ایالات متحده هستند. فیلیپ گوردون و مارا کارلین در مقالهای با عنوان «متحدان پس از آمریکا» هشدار میدهند که دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ میتواند به معنای «پایان عصر اعتماد» و گسست از اتحادهای ۸۰ ساله گذشته باشد. به گفته نویسندگان، تیم فعلی دور ترامپ اتحادها را «بار» میدانند و این دیدگاه در مواضع منفعلانه واشنگتن در قبال نقض حریم هوایی لهستان و رومانی توسط روسیه مشهود بود. آنها مینویسند: «این خلاء رهبری، رهبران اروپایی را به این درک رساند که چتر آمریکا دیگر از خطر روسیه محافظت نمیکند.» در آسیا نیز واشنگتن با توقف تحویل سلاح به تایوان و مشروط کردن دفاع از آن به امتیازات اقتصادی، احساس عدم اطمینان را تقویت کرده است. نویسندگان تأکید میکنند متحدان اکنون به دنبال «طرح بی» از طریق افزایش هزینههای دفاعی، تقویت همکاریهای منطقهای و حتی بررسی امکان دستیابی به تواناییهای هستهای مستقل هستند.
تروریست ها به جان هم افتادند!
درگیری میان نیروهای رژیم جولانی و نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) در مرکز حلب شدت گرفته است. منابع خبری گزارش دادند که تبادل آتش در اطراف محلههای الاشرفیه و شیخ مقصود ادامه دارد و قسد با خمپاره، تیربار سنگین و تکتیرانداز، محلههای الجمیلیه و اطراف بیمارستان رازی را هدف قرار داده است. وزارت بهداشت سوریه اعلام کرد: «یک کودک و مادرش کشته شده و دستکم ۱۵ نفر دیگر، عمدتاً زنان و کودکان، زخمی شدند.» سخنگوی وزارت کشور سوریه مدعی شد: «قسد همواره آغازگر درگیریهاست و حمله دولت صحت ندارد.» در مقابل، نیروهای قسد تأکید کردند: «دولت دمشق با تانک و توپخانه محلهها را هدف قرار داده است.» استاندار حلب از ادامه حملات قسد به مناطق غیرنظامی خبر داد و افزود: «تلاشها برای انتقال ساکنان به نقاط امن ادامه دارد.»این درگیریها با وجود توافق آتشبس پیشین همچنان ادامه دارد و شمال و شرق سوریه ماههاست شاهد تنش مداوم بین دو طرف است.
🔺فراخوان دومین جشنواره هادیان جهادگر فضای مجازی 🔺
🔹روایت حقیقت 🔹
📌قالبهای جشنواره: یادداشت و سناریو/ کلیپ سازی/ تولید پادکست / ساخت عکس نوشت/ موشن و انیمیشن/ آثار تولیدی با AI / انسان رسانه ها و فعالین مجازی
📌محورهای جشنواره: سیاست داخلی/ منطقه و بین الملل/ مسائل اقتصادی/ فرهنگ و رسانه
❇️بخش ویژه: روایت جنگ تحمیلی ۱۲ روزه
✅زمان جشنواره: دی ماه ۱۴۰۴
✅ مهلت ارسال آثار: تا ۱۹ دی ماه
✅ نشانی ارسال آثار: https://basirat.ir/rh2
🔈 برای اطلاعات بیشتر به سایت بصیرت مراجعه نمایید.
▼ اخبار کوتاه
◄ علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، با تأکید بر ظرفیتهای اقتصادی عراق گفت: «ایران میتواند با شرکای عراقی، علاوه بر صادرات کالا، به سمت تولید مشترک و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی حرکت کند.» وی در همایش فرصتهای صادراتی به عراق افزود: «موفقیت صادراتی بدون پیوند میان تولید، سرمایهگذاری و بازار هدف ممکن نیست.» آقامحمدی با اشاره به لزوم کیفیت و قیمت رقابتی تصریح کرد: «تداوم حضور در بازار عراق نیازمند تولید مقیاسپذیر و صادرات پایدار است.»
◄ منابع خبری اعلام کردند شورای امنیت سازمان ملل متحد امروز نشستی را بهطور اختصاصی برای بررسی اجرای توافق هستهای کشورمان برگزار میکند. این نشست با تمرکز بر گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره روند اجرای قطعنامه مرتبط با برجام تشکیل میشود. بر اساس گزارشها، این جلسه به درخواست کشورهای «دانمارک، فرانسه، یونان، کره جنوبی، اسلوونی، انگلیس و آمریکا» برگزار می شود و آخرین تحولات مرتبط با پرونده هستهای در آن بررسی خواهد شد.
◄ بانک مرکزی اعلام کرد از ابتدای سال تا ۲۸ آذر ماه، در مجموع ۴۲ میلیارد و ۹۳۲ میلیون دلار برای واردات کشور تأمین ارز شده است. از این میزان، بیش از ۹.۱ میلیارد دلار به کالاهای اساسی و دارو اختصاص یافته که شامل ۷ میلیارد و ۶۳ میلیون دلار برای نهادهها و بخش کشاورزی و ۲ میلیارد و ۹۷ میلیون دلار برای دارو و تجهیزات پزشکی است. همچنین یک میلیارد و ۳۱۷ میلیون دلار برای ذخایر راهبردی و بیش از ۳۱ میلیارد دلار برای واردات کالاهای تجاری و صنعتی تخصیص یافته است.
◄ سالار آبنوش، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هشدار داد هرگونه ماجراجویی جدید علیه ایران، جنگی «کاملاً منطقهای» را رقم خواهد زد. وی تأکید کرد: «دست ما روی ماشه است، اما جنگی رخ نخواهد داد.» رئیس کمیته دفاع مجلس با اشاره به شکست جبهه متحد غرب در جنگ ۱۲ روزه گفت: «تمام توان دفاعی و موشکی کشور بازسازی و تقویت شده است» او هشدار داد در صورت خطای آمریکا و رژیم صهیونی، شاهراههای اقتصادی منطقه ناامن خواهد شد.
◄ به گزارش المیادین، منابع محلی از وقوع یک انفجار شدید در شهر البوکمال در شرق استان دیرالزور سوریه خبر دادند. این انفجار در محله طویبه رخ داده و اطلاعات اولیه نشان میدهد یک بسته انفجاری کارگذاریشده در داخل یک دستگاه خودرو عامل حادثه بوده است. به گفته منابع محلی، خودروهای امدادی و آمبولانسها بلافاصله به محل انفجار اعزام شدهاند و تاکنون گزارشی درباره تلفات انسانی یا میزان خسارات مادی منتشر نشده است.
◄ فاطمه صمادی، کارشناس ارشد مسائل ایران در مرکز پژوهشهای الجزیره، درباره اهمیت برنامه هستهای کشورمان گفت: «موضوع اصلی در پرونده هستهای ایران، امنیت ملی است.» وی افزود: «این برنامه نقش مهمی در حفظ امنیت کشور دارد و تصمیمات مربوط به آن همواره با ملاحظات امنیتی اتخاذ میشود.»