صبح صادق >>  دین >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۱۴ آبان ۱۴۰۳ - ۱۴:۵۸  ، 
شناسه خبر : ۳۶۷۹۰۵
به مناسبت میلاد حضرت زینب(س) در پنج جمادی الاول سال ششم هجری
پایگاه بصیرت / سیدحسین خاتمی خوانساری

حضرت زینب (س) شخصیتی برجسته در تاریخ اسلام است که در واقعه عاشورا و پس از آن، نقش بسیار مهمی در حفظ و پاسداشت پیام امام حسین (ع) و ارزش‌های اسلامی ایفا کرده است. «شجاعت»، «بصیرت» و «استقامت» ایشان پس از شهادت برادرشان امام حسین (ع)، به‌منزله الگویی برای مسلمانان و همه آزادگان جهان تا قیامت شناخته می‌شود. حضرت زینب (س) پس از واقعه عاشورا و شهادت امام حسین (ع)، با شجاعتی مثال‌زدنی و بی‌نظیر به میدان آمد. ایشان در شرایطی سختی قرار داشت و به شدت از نظر روحی آسیب‌دیده بود و وضعیتی داشت که تحمل آن برای هیچ انسانی ممکن نبود. با این حال، ایشان نه تنها از ترس و وحشت دوری گزید، بلکه به مثابه رهبری قوی در برابر ظلم یزید، سربازان و تمام دسیسه‌های شیطانی آنان ایستاد. حضرت زینب (س) مانند یک قهرمان، با نگاهی قاطع و بی‌پروا به دشمنان، از ارزش‌های انسانی و اسلامی دفاع کرد. ایشان در موقعیت‌های گوناگون، از جمله در دربار یزید، با شجاعت و قاطعیت حقیقت را بیان و از ظلم و فساد حاکم بر آن زمان انتقاد کرد. این شجاعت در دفاع از ارزش‌های اسلامی باید مورد توجه ما قرار بگیرد. آنچه شخص اباعبدالله (ع) و یاران و پیروان ایشان به ما آموخته‌اند، این بود که در دفاع از ارزش‌های انسانی و اسلامی از به‌خطر افتادن جان، مال و آبروی خود نترسید و حق را هر آنچه لازم است و به هر روشی که موجب تعالی آن می‌شود، بیان کنید؛ محکم بایستید و روی آن پافشاری کنید. زندگی مؤمنانه حضرت زینب (س) نیز نشان می‌دهد ایشان عالم و آگاه به مسائل دینی بودند و حد و مرز دین را می‌شناختند و این علم و تسلط‌شان به مفاهیم دینی، قدرت ایشان را زیاد کرده بود. اینکه یک مسلمان و مؤمن بتواند بر روی اعتقادات دینی خود پافشاری کند و شجاعت داشته باشد، دلیلش قدرت اندوخته‌های اوست که به زبان و گفتارش نیرو می‌دهد. آن‌کسی که در دلش شک و تردیدی نیست، می‌تواند در تمام میدان‌ها حاضر شود. شناخت و آگاهی دینی عمیق، منبع قدرتمندی برای استحکام اراده و شخصیت انسان است. وقتی انسان به درک عمیقی از معارف دینی دست می‌یابد، نه‌تن‌ها با اصول و مبانی دین آشنا می‌شود، بلکه فلسفه احکام و دستورات الهی را نیز درک می‌کند. این شناخت عمیق، به او اطمینان قلبی می‌بخشد و باعث می‌شود با اراده‌ای محکم‌تر در مسیر حق گام بردارد. عالم بودن و تسلط بر معارف دینی، قدرت کلام انسان را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد؛ زیرا فرد عالم می‌تواند با استدلال‌های منطقی و محکم، حقایق دینی را برای دیگران تبیین کند. برای تبلیغ صحیح دین و دفاع از مرز‌های اعتقادی و اخلاقی، باید ابتدا خود به درک درستی از دین رسیده باشیم. این امر مستلزم مطالعه عمیق منابع اصیل دینی، آشنایی با تفسیر قرآن، احادیث معتبر و سیره اهل بیت (ع) است. همچنین باید با مسائل روز جامعه و نیاز‌های مخاطبان آشنا باشیم تا بتوانیم پاسخ‌های دینی را متناسب با شرایط زمان ارائه دهیم. در دنیای امروز که شبهات و تردید‌ها نسبت به دین زیاد شده است، آگاهی دینی به ما کمک می‌کند تا با درایت و حکمت با این چالش‌ها مواجه شویم. باید بدانیم که دفاع از دین صرفاً با احساسات و تعصب امکان‌پذیر نیست، بلکه نیازمند استدلال منطقی و گفت‌وگوی سازنده است. یکی از مهم‌ترین اصول در تبلیغ دین، رعایت اخلاق و حکمت است. خداوند در قرآن می‌فرماید، مردم را با حکمت و موعظه نیکو به راه پروردگار دعوت کنید. این یعنی باید متناسب با ظرفیت و درک مخاطب سخن بگوییم و از تندروی و افراط پرهیز کنیم. عمل به آموزه‌های دینی نیز مهم‌ترین شیوه تبلیغ دین است. وقتی دیگران ببینند که ما به آنچه می‌گوییم عمل می‌کنیم، تأثیر کلام ما چندین برابر می‌شود. رفتار ما باید آینه‌ای از تعالیم دینی باشد تا بتوانیم دیگران را به سمت این تعالیم جذب کنیم. همچنین نباید به روز بودن و آشنایی با علوم مختلف را فراموش کنیم. در دنیای امروز، ترکیب دانش دینی با علوم روز می‌تواند به ما در تبیین بهتر معارف دینی کمک کند. این امر به‌ویژه در گفتگو با نسل جوان که با سؤال‌ها و چالش‌های جدید مواجه هستند، اهمیت دارد. صبر و استقامت در مسیر تبلیغ دین ضروری است. نباید انتظار داشته باشیم که همه افراد به سرعت حرف ما را بپذیرند. باید با صبر و حوصله و البته با روشی منطقی و استدلالی، به شبهات پاسخ دهیم و حقایق دینی را تبیین کنیم. در نهایت، حفظ وحدت و همبستگی جامعه اسلامی در کنار دفاع از مرز‌های دینی اهمیت دارد. نباید اجازه دهیم دفاع از دین به تفرقه و اختلاف منجر شود. باید با حفظ اصول و ارزش‌های اسلامی، راه وحدت و همدلی را پیش بگیریم. آگاهی دینی و عمل به آن، نه تنها فرد را در مسیر هدایت قرار می‌دهد، بلکه او را به الگویی برای دیگران تبدیل می‌کند. این همان چیزی است که امروز جامعه ما به آن نیاز دارد: افرادی آگاه، مستدل و عامل به دین که بتوانند چراغ راه دیگران باشند. حضرت زینب (س) تمام این ویژگی‌ها را داشتند و همین خصوصیات مؤمنانه بود که قدرت تبیین و نشر نهضت اباعبدالله (ع) را به ایشان داد.