«جلیل جلالیفر» کارشناس تجارت خارجی و فعال اقتصادی در گفت‌وگو با «صبح صادق» با اشاره به اهمیت شروع همکاری ایران و روسیه در زمینه تجارت آزاد و کمکاریهای ایران در این موضوع پر اهمیت که میتواند نیاز‌های کشور را تأمین کرده و آغازی بر توسعه صادراتی ایران باشد، گفت: «در این موضوع شکی نیست که روسیه در راستای توسعه اقتصادی و همگرایی خود با کشور‌های گوناگون، از جمله کشور‌های همسایه و منطقه استراتژی نگاه به جلو را در نظر گرفته است؛ به این دلیل خواهان همکاری تجاری و اقتصادی با کشور‌های دوست و همپیمان، از جمله جمهوری اسلامی ایران است؛ موضوعی که ایران باید به نحو احسن به آن توجه داشته باشد؛ چرا که طبیعتاً افزایش ارتباط تجاری با همه کشور‌ها و اقتصادها، از جمله همسایگان و کشور‌های دوست جزء اولویت‌های ما به شمار میرود.»
وی در این باره خاطرنشان کرد: «روسیه در راستای راهبرد توسعه اقتصادی و همگرایی خود با کشور‌های همسایه و منطقه، سند راهبردی همکاری تجارت آزاد با جمهوری اسلامی ایران را در ۸ نوامبر ۲۰۱۷ به تصویب رساند تا تجارت آزاد با ایران را کلید بزند؛ چرا که روسیه به ظرفیتهای بزرگ و مهم تجاری ایران بسیار واقف است.»
این فعال تجاری و اقتصادی خاطرنشان کرد: «بحث تجارت آزاد ایران و روسیه در دولت سیزدهم به امضای دو طرف رسید و موافقتنامه موقت ایران و روسیه بین دولت سیزدهم و دولت روسیه امضا شد و متعاقب آن مذاکرات تجارت آزاد صورت گرفت و در نهایت به جایی که الآن هستیم، رسیدهایم. در این مدت شاهد بودیم که این توافق‌نامه در بین کشور‌های عضو، یعنی کشور‌های همپیمان اوراسیا در مجلس و دولت این کشور‌ها مصوب شده، اما در ایران هنوز خبری از تصویب این توافق‌نامه نیست که به نظر می‌رسد ما به اهمیت این موضوع چندان واقف نیستیم.»
جلیل جلالیفر با تأکید بر اینکه دولت و مجلس در اتمام موارد مرتبط با امضای توافق‌نامه و کلید زدن کار تجارت آزاد با روسیه متأسفانه کمکاریهایی می‌کنند که از هر جهت به زیان اقتصاد و تجارت کشور است، گفت: «مشخص نیست چرا مجلس، وزارت صمت و در نهایت دولت در این زمینه کمکاری می‌کنند؟ بهتر است در این باره به افکار عمومی توضیح دهند که چرا پیشزمینههای تجارت آزاد با روسیه را شروع نمیکنند؟ در حالی که مسئله اقتصاد و به تبع آن تجارت باید جزء اولویت‌های اصلی ما باشد، کم توجهی به چنین مواردی پذیرفته نیست.»
وی در این باره گفت: «سستی و بیعملی دولت و مجلس در این موضوع بسیار مهم جای تعجب دارد؛ چرا که هر دولت و هر مجلس دیگری در کشور‌های کوچک یا بزرگ اگر این توافق‌نامه را با روسیه امضا می‌کرد، بیشک برای تحقق آن همه کار‌ها را زمین میگذاشت تا این امر را میسر کند، نه اینکه موضوع را رها کرده یا به آن بیتوجه باشد.»
این فعال اقتصادی و تجاری یادآور شد: «امروز بسیاری از کشور‌های دنیا تلاش می‌کنند با روسیه ـ که ۳۰۰ میلیارد دلار واردات و تجارت دارد ـ چنین تفاهمنامهای را به امضا برسانند و تجارت آزاد خود را با روسها به بهترین شکل ممکن آغاز کنند؛ اما این توافق‌نامه که در دولت سیزدهم به امضا رسید، اکنون در پیچ و خم مصوبه مجلس مانده است.»
وی در این باره تصریح کرد: «آغاز به تجارت آزاد با روسیه فقط وابسته به مصوبه مجلس است؛ موافقتنامهای که امضا شده و منتظر تصویب مجلس است؛ اما به نظر می‌رسد مجلسیها توجه چندانی به این موضوع ندارند.»
این فعال اقتصادی گفت: «اگر در این کشور صادرات برای مجلس شورای اسلامی اهمیتی داشت، قطعاً اجازه نمی‌داد یک شب از امضای این توافق‌نامه بگذرد؛ یعنی نمایندگان همان شب در مجلس این توافق‌نامه را به امضا میرساندند؛ اما متأسفانه شاهد هستیم مجلس و دولت در این قضیه قصور و کوتاهی بسیار زیادی صورت دادهاند و در زمینه سرانجام تجارت آزاد با روسیه به فعالان اقتصادی، تجاری و صادرکنندگان پاسخگو نیستند.»
جلالیفر با اشاره به این موضوع که افزایش تجارت با اوراسیا، از جمله روسیه به نفع اقتصاد کشور است، گفت: «امضای تجارت آزاد با روسیه یا سایر کشور‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا به این دلیل اهمیت دارد که ضمن خنثیسازی اثر تحریمهای آمریکا، دست ما را برای واردات کالا‌های مورد نیازمان و صادرات ایران به کشور‌های عضو باز میکند؛ یعنی تحریمها خاصیت باقیمانده خود را نیز از دست میدهند. در واقع، این موضوع گام دیگری در راستای بیاثر کردن تحریمهاست.»
این فعال اقتصادی و تجاری معتقد است: «اگر مجلس شورای اسلامی در این زمینه کاری صورت دهد و موافقتنامه تجارت آزاد را مصوب کند، با توجه به اینکه در تجارت طراحی شده ذیل این موافقتنامه تعرفهها صفر میشود، آن زمان دیگر لازم نیست هزینه اضافی به واسطه تحمیل تحریمها برای واردات کالای مورد نیازمان بپردازیم. این مورد هم یکی از مزایای این همکاری با روسیه و کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیاست.»
جلیل جلالیفر معتقد است: «متأسفانه در ایران همواره شاهد فرصتسوزیهای بسیاری از سوی مسئولان و دستاندرکاران مربوطه در خصوص مواردی بودهایم که به صورت مستقیم در اقتصاد تأثیرگذار است. اگر این توافق‌نامه و همکاری در مجلس شورای اسلامی مصوب شود، بیتردید فرصت همکاری جدیدی برای نشان دادن ظرفیتهای ایران باز میشود؛ یعنی ما در میدان عملی قرار میگیریم که قطعاً برای اقتصاد کشور بازدهی بسیاری دارد.»
وی در این باره تأکید کرد: «یک بار برای همیشه باید طعم رقابتپذیری و رقابت با کشور‌های برتر جهان را بچشیم؛ این موضوع تحقق نمییابد مگر اینکه فرصتهای پیش رو را از دست ندهیم؛ یعنی در اجرای توافق‌نامه آزاد با روسیه و کشور‌های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا کاهلی و تنبلی نکنیم.»
جلیل جلالیفر خاطرنشان کرد: «برای رسیدن به توسعه کشور باید کار را از اولین گام، یعنی همکاری با کشور‌هایی شروع کنیم که متخاصم نیستند و به همکاری با ایران تمایل دارند. کشور‌هایی که ظرفیتهای همکاری با ما را میشناسند و به دنبال کاهش هزینههای صادراتی هستند.»
این کارشناس تجارت خارجی و فعال اقتصادی در پایان این گفتگو خاطرنشان کرد: «بعد از تصویب توافق‌نامه تجارت آزاد با روسیه در مجلس شورای اسلامی که شبیه عبور از هفتخان رستم شده، لازم است همه مسئولان امر به موضوع تقویت زیرساختها و لجستیک مورد نیاز تجارت آزاد با روسیه و کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا اهمیت دهند. در غیر این صورت حتی با تصویب مجلس شورای اسلامی وقتی لجستیک و زیرساختها آماده نباشند، نمیتوانیم از این توافق‌نامه و تجارت آزاد آنگونه که برای آن برنامهریزی کردهایم، بهرهبرداری کنیم.»