داعش ممکن است در حال توسعه درآمدهای نفتی خود در لیبی باشد اما در حال حاضر، هدف اصلی این گروه، حفظ لیبی به عنوان یک کشور شکست خورده است.
استراتژی داعش این است که ناامیدی اقتصادی، مردم لیبی را وادار می کند تا به سمت آنها رویگردان شوند.
روزنامه «کریستین ساینس مانیتور» در گزارشی نوشت: در هفته های اخیر داعش در لیبی بسیار مشغول بوده است و تاسیسات عظیم نفتی این کشور در شمال آفریقا را تا حدی آماج حملات خود قرار داده که این نگرانی به وجود آمده که این گروه تروریستی همانند میدان های نفتی که آنها را در سوریه و عراق به دست گرفته است، به یک منبع سودآور در لیبی نیز دست پیدا کند.
تحلیلگران منطقه ای این را می گویند، ولی داعش ممکن است در لیبی هدف متفاوتی را در ذهن داشته باشد زیرا این گروه مخازن نفت، تاسیسات نفتی و شهرهایی را که این امکانات در امتداد خط ساحلی مدیترانه در آنها واقع است، هدف قرار می دهد.
این گروه از چهار سال جنگ میان دولت های رقیب و تضعیف اقتدار ملی در جهت مستحکم کردن جای پای خود در لیبی بهره گرفته است.
تحلیلگران می گویند داعش ممکن است در حال توسعه درآمدهای نفتی خود در لیبی باشد اما در حال حاضر، هدف اصلی آن گروه، حفظ لیبی به عنوان یک کشور شکست خورده است.
«فردریک وری» کارشناس شمال آفریقا در بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی در شهر «واشنگتن» می گوید: اگر دولت وحدت قادر باشد روی پای خود بایستند و ارائه خدماتی مانند امنیت را آغاز کند، داعش با خطری جدی مواجه خواهد شد. بنابراین همزمان داعش تلاش می کند تا به دولت این کشور اجازه ندهد به منابع مالی لازم برای این کار دست پیدا کند.»
او می افزاید: «من با این استدلال موافق نیستم که آنها می توانند این امکانات را سریعا به منبع درآمدی برای خود تبدیل کنند. اما تجربه به ما نشان داد که اخلال در تاسیسات نفتی همواره بخش مهمی از استراتژی داعش بوده است.»
از زمانی که دو جناح اصلی سیاسی لیبی در ماه گذشته با میانجیگری سازمان ملل در خصوص تشکیل یک دولت وحدت از اواسط ماه ژانویه به توافق رسیدند، داعش حملات خود را به تاسیسات نفتی این کشور تشدید کرده است. مقامات آمریکایی و دیگر کارشناسان می گویند که یک دولت وحدت ملی تحت حمایت نیروهای امنیتی وفادار می تواند کنترل تاسیسات نفتی این کشور را در اختیار بگیرد و صادرات نفت را به مسیر عادی خود بازگرداند.
این دقیقا همان چیزی است که داعش تلاش دارد از آن ممانعت به عمل آورد.
هفته گذشته عناصر داعش شهرهای بندری « راس لانوف» و «السدر» را هدف حملات توپخانه ای خود قرار دادند و شش مخزن بزرگ ذخیره نفت را به آتش کشیدند، در حالی که خودروهای بمب گذاری شده در ایست های بازرسی در خارج از میدان های نفتی امکان دسترسی به امکانات نفتی این کشور را مختل کرده بود.
تولید نفت لیبی در سال 2015 در بهترین حالت خود یعنی یک چهارم 1.65 میلیون بشکه در روز تولیدی آن در سال 2011 و پیش از سقوط رژیم «معمر قذافی» قرار داشت.
استراتژی داعش در اختلال در تشکیل دولت لیبی را هفته گذشته به وضوح زمانی می شد دید که در حمله با کامیون بمب گذاری شده ده ها تن از سربازان در یک آکادمی پلیس در شهر ساحلی «زلیتن» در حدود 200 کیلومتری غرب شهر «سرت» کشته شدند.
این گمانه زنی تشدید شده که با توجه به تشدید فشارها بر داعش در عراق و سوریه، این گروه قصد داشته باشد مرکز به اصطلاح ادعایی خلافت خود را از شهر «رقه» در سوریه به لیبی انتقال دهند. داعش تحت کنترل در آوردن سه «ولایت» و یا استان خلافت ادعایی خود در لیبی را در نوامبر سال 2014 اعلام کرد.
وری می گوید عواملی وجود دارد که نشان می دهد داعش برای محکم کردن جای پای خود در لیبی، با مشکلاتی بیش از سوریه و عراق مواجه است. او می گوید: «لیبی از بسیاری جهات متفاوت است. از یک نظر، مشکلات فرقه ای در این کشور وجود ندارد.»
وری می گوید برای ضربه زدن به ثروت نفتی لیبی، این گروه تروریستی با موانع زیادی از جمله یک خط ساحلی بسیار تحت نظارت، خطوط لوله تخریب شده و کمبود دیگر تجهیزات برای خروج نفت از کشو مواجه است. او می گوید: «آنها همچون سوریه و عراق به کامیون برای قاچاق نفت دسترسی ندارند.»
اما در لیبی داعش ممکن است اقداماتی را برای تغییر اوضاع انجام دهد. گزارش ها نشان می دهد داعش در حال استخدام مهندسان نفت و متخصصان دیگر نفتی از میان هزاران لیبیایی است که به واسطه آشفتگی در بخش نفتی این کشور، بیکار شده اند. وری می گوید که در نهایت، اگر تلاش های بین المللی برای بازگرداندن لیبی به اوضاع عادی با شکست مواجه شود، استراتژی این گروه تروریستی ممکن است با موفقیت مواجه شود.
وری می گوید: «استراتژی داعش این است که ناامیدی اقتصادی مردم این کشور را وادار می کند تا به سمت آنها رویگردان شوند و این پیش بینی، درست است. هر چند من هنوز مطمئن نیستم که آنها نفت خود را به فروش برسانند.»
اما دیگر کارشناسان در زمینه تامین مالی تروریست ها تاکید دارند که بخش قابل توجهی از نفت مسروقه داعش از عراق و سوریه در داخل همان کشورها به فروش می رسد، و آنها می گویند که معتقدند در خصوص لیبی نیز چنین رویه ای تکرار خواهد شد.
منبع: جماران
