نشریه اخبار و تحلیل‌ها سه‌شنبه 28 دی

پایگاه بصیرت

▼ حرف روز          
سیاست متناقض
مواضع روز گذشته «دونالد ترامپ»‌ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، «جان کری» وزیر خارجه و «اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر عدم لغو تحریم‌های ایران، لگد دیگری بر برجام، این توافق در حال احتضار بود؛ اما جالب‌تر آنکه خانم موگرینی در پاسخ به مواضع مقامات آمریکایی اعلام کرد اروپا به برجام پایبند است و این توافق برای امنیت ما بسیار اهمیت دارد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز در این باره گفت، ایران به برجام پایبند است اما اگر طرف مقابل بخواهد آن را پاره کند، عکس‌العمل ما تندتر خواهد بود.
در مقابل نقض‌عهدهای مکرر آمریکا در اجرای برجام، تأکید اتحادیه اروپا بر این موضع تکراری است که ما به اجرای برجام پایبند خواهیم بود. حال آنکه این پایبندی اتحادیه اروپا دستاوردی برای ایران به همراه ندارد. در واقع به نظر می‌رسد، در قضیه برجام نوعی تقسیم‌کار میان اتحادیه اروپا و آمریکا وجود دارد و آنها براساس راهبردی مشخص با ایران رفتار می‌کنند؛ بدین صورت که هر وقت آمریکا به برجام لگدی می‌زند، بلافاصله اتحادیه اروپا از پایبندی خود به برجام سخن می‌گوید. این مدل رفتاری نشان می‌دهد، آنها با این اقدام خود درصدد هستند ضمن عمل نکردن به برجام و لفاظی صرف درباره ضرورت تداوم اجرای آن، همچنان بر حجم داده‌های ایران افزوده و در مقابل، از میزان ستانده‌های آن بکاهند. به بیان دیگر، نقض برجام از سوی آمریکا و تأکید اتحادیه اروپا بر پایبندی به آن، سیاست متناقضی است که تلاش دارد ایران را در حالی که همچنان تعهدات خود را در برجام اجرا می‌کند، به چیدن میوه‌های برجام امیدوار نگه دارد. حال آنکه تداوم این وضعیت برای ایران، خسارت محض است و تاکنون دستاوردی در پی نداشته است. آنچه در این میان بر نتیجه‌بخش بودن این سیاست غرب مهر تأیید می‌زند و به آن این اطمینان را می‌دهد که ایران به تداوم حیات برجام با همین سیاست راضی است و نباید گشایش‌هایی به نفع ایران صورت گیرد، ذوق‌زدگی و هیاهوی برخی در داخل کشور از کسب برخی دستاوردهای بسیار حداقلی، مانند خرید ایرباس و اعتراض نکردن آنها به حفظ ساختار تحریم‌های ضدایرانی است.

▼ گزارش روز                         
رسانه ملی بدون ثریا!
عدم پخش و انتشار مباحثی پیرامون تعطیلی، حاشیه‌های تکراری برنامه تلویزیونی ثریا است که رهبر معظم انقلاب در توصیف آن می‌گو‌یند: «من این برنامه را تماشا کردم، واقعاً لذت بردم، هم آقای طالب‌زاده، هم مجری جوان و هم سه فیلم کوتاهی که پخش شد، جالب بود. از چند نفر اشخاصی هم که آنجا بودند(مهمان‌ها) تشکر می‌کنم»؛ برنامه‌ای که رسالت خود را دیده‌بانی برای پیشرفت ایران اسلامی می‌داند و در ساعاتی که آنتن رسانه ملی را در اختیار دارد، به سراغ شعارهای بر زمین مانده، فقدان‌ها، کمبودها و عملکرد مسئولان رفته و آنها را زیر ذره‌بین قرار می‌‌دهد؛ اقدامی که اگر نگوییم امروز، مهم‌ترین نیاز جامعه ایران است، حتماً یکی از مهم‌ترین آنها خواهد بود! اما با این حال سرنوشت برنامه‌ای با این ویژگی‌ها در صداوسیما آنقدر نامعلوم است که تهیه‌کننده آن به ناچار در نامه‌ای خطاب به عوامل برنامه ثریا می‌نویسد، با توجه به مشکلات و روشن نبودن وضعیت ادامه یافتن برنامه، برای آینده شغلی‌شان تصمیم‌گیری کنند!
اما چرا باید در رسانه ملی شاهد چنین پدیده حیرت‌آوری باشیم و برنامه‌ای که به دور از بازی‌های سیاسی به دنبال پیدا کردن مشکلات کشور و گوشزد کردن اشتباهات است تا این حد با دشواری و نگرانی روبه‌رو باشد؟ پرسشی که پاسخ آن را شاید بتوان در این گفته‌های نادر طالب‌زاده دریافت که می‌گوید: «علت مخالفت‌ها با برنامه‌ای چون ثریا که گروه کارشناسان قوی دارد و با شناخت درست از مخاطب و مسائل جامعه به سراغ مسائل مهمی می‌رود که اصلاح آنها می‌تواند به پیشرفت کشور و حرکت ارگان‌های مختلف کمک بزرگی کند، «محافظه‌کاری دولتی»‌ است که در کشور ما نهادینه شده است. در صورتی که نقد باعث اصلاح امور شده و مسائل را باز می‌کند. اکنون ما به این نگاه و روش نیاز جدی و فراوانی داریم؛ اما متأسفانه فقط یک گروه مانند «ثریا» داریم و حتی دو تا هم نیستند و باید چنین گروهی تکثیر شوند.»

▼ خبر ویژه                         
چرا برخی از دفاتر پلمب شد؟!
برخی رسانه‌ها خبرهایی مبنی بر پلمب دفتر آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام و دفتر یاسر هاشمی و مشاوران وی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام منتشر کرده‌اند. پلمب دفتر مرحوم هاشمی در مجمع تشخیص بر مبنای یک قاعده قانونی و روال معمول صورت گرفته و پس از رحلت آیات مهدوی‌کنی، مشکینی و برخی مسئولان دیگر نیز همین روال برای مدت کوتاهی درباره دفاتر آنان انجام شده است. منابع مطلع درباره پلمب برخی دفاتر در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز گفته‌اند که افرادی، مانند مرتضی الویری که از پلمب دفاترشان صحبت کرده‌اند، هیچ ارتباط استخدامی یا مقامی در مرکز تحقیقات استراتژیک ندارند. اطلاعات دریافتی حاکی است، تاکنون یک طبقه از ساختمان مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در اختیار یاسر هاشمی رفسنجانی بوده و با توجه به اینکه در این دفاتر اسنادی از مرحوم هاشمی نگهداری می‌شود، طبق قاعده و روال معمول برای مدتی به منظور ساماندهی امور پلمب می‌شوند، کما اینکه دفاتر آقای هاشمی در دانشگاه آزاد و مجمع تشخیص نیز بر اساس همین قاعده پلمب شداند.
 
▼ اخبار
1ـ واردات 7/3 میلیارد نخ سیگار در 9 ماه امسال
«علی‌اصغر رمزی» رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات گفت: آمارها نشان می‌دهد در 9 ماه امسال 7/3 میلیارد نخ سیگار وارد کشور شده که در مقایسه با 11 میلیارد نخ وارد شده در مدت مشابه پارسال، 67 درصد کاهش داشته است. وی افزود: مجموع واردات سیگار سال گذشته 16 میلیارد و 400 میلیون نخ بود و میزان تولید 9 ماه امسال برابر با 12 میلیارد نخ است. به گفته وی، سال گذشته یک شرکت تولیدی با هشت میلیارد و 300 میلیون نخ سیگار 54 درصد تولید کشور را در اختیار داشت. به گفته این مقام مسئول، سال 1393 در سطح کشور هفت واحد تولید دخانیات فعالیت داشتند و اکنون به 12 واحد رسیده و تا پایان امسال دو کارخانه جدید نیز مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. برآوردها نشان می‌دهد، میزان واردات دخانیات امسال 75 درصد کاهش می‌یابد که این امر نقش بسزایی در جلوگیری از خروج ارز خواهد داشت. وی یادآور شد: پدیده قاچاق نیز از عوامل مخرب در این بخش محسوب می‌شود، به شکلی که در 9 ماه 1394 (منتهی به آذر) به میزان 9 میلیارد و 800 میلیون نخ سیگار وارد شده بود و برآورد می‌شود امسال در این دوره با افت 45 درصدی به رقم 5 میلیارد و 400 میلیون نخ رسیده باشد.

2ـ هشدار برای شفاف‌سازی
سازمان بورس و اوراق بهادار در اطلاعیه‌ای از همه شرکت‌ها و نهادهای نظامی، خیریه‌ها، صندوق‌های بازنشستگی وابسته به دستگاه‌های اجرایی درخواست کرد اطلاعات خود را به این سازمان اعلام کنند. کلیه مشمولانی که حداکثر ظرف مدت سی روز از تاریخ این فراخوان نسبت به گذراندن فرآیند ارائه اطلاعات حسب تشخیص سازمان اقدام نکنند، متخلف محسوب شده و طبق مقررات با آنها برخورد خواهد شد. بر اساس این، مدیران و اشخاص متخلف به پرداخت جریمه نقدی از  5/2 میلیون تا 250 میلیون تومان محکوم می‌شوند که این آرا قطعی و لازم‌الاجراست. بانک‌ها و مؤسسات غیر بانکی موظفند با اعلام سازمان و حکم مرجع قضایی ذی‌صلاح حساب‌های بانکی اعضای هیئت ‌مدیره (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) شرکت‌های متخلف را تا زمان انجام تکالیف مقرر مسدود کنند.

▼ تا انتخابات
◄ علی‌اصغر احمدی، معاون سیاسی وزیر کشور درباره تصمیم نهایی در زمینه برگزاری انتخابات الکترونیکی گفت: ظرف یک هفته آینده نتیجه نهایی درباره برگزاری الکترونیکی انتخابات اعلام می‌شود. وی درباره فعالیت‌های جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی و فرایند دریافت مجوز این جبهه اظهار داشت: برابر قانون جدید، احزابی که پروانه معتبر دارند، می‌توانند در کنار هم قرار گرفته و به کمیسیون ماده 10 احزاب اطلاع دهند و به عنوان یک جبهه و برای زمانی مشخص فعالیت کنند. معاون سیاسی وزیر کشور همچنین درباره وضعیت جبهه یکتا (یاران کارآمدی و تحول ایران اسلامی) و جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی گفت: تنها یکی از این دو جبهه برای ما نامه‌ای نوشته است و غیر از این نامه بنده نامه دیگری دریافت نکرده‌ام.

◄ اکبر اعلمی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده سابق مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از عملکرد دولت تدبیر و امید گفت: اگر در انتخابات 96، عقبه سیاسی روحانی مرکب از اشخاص حقیقی و حقوقی وابسته به جریان‌های سیاسی تحول‌خواه که در سال 92 از او حمایت کردند، این بار از او حمایت نکنند، رأی خالص او به اعتبار وزن سیاسی خودش بین 4 تا 6 میلیون نفر در نوسان خواهد بود که عمدتاً مربوط به تکنوکرات‌ها و قشر متوسط و شهرنشین جامعه است.

▼ اخبار کوتاه
◄ «پل کِرگ رابرتس» از مشاوران ارشد ریگان و معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در دولت وی که با سیاست‌های جنگ‌افروزانه دولت بوش و اوباما به شدت مخالف بوده و این نوع اقدامات را خلاف منافع ملی آمریکا و امنیت جهانی می‌داند، گفت: ایران هرگز نباید به آمریکا اعتماد کند. ایالات متحده حتی به متحدان خود هم خیانت می‌کند؛ لذا ایران باید به جای تمرکز بر آمریکا، بر بهبود روابطش با سایر کشورها، به ویژه روسیه و چین تمرکز کند.
◄ بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد، از رقم 320 هزار میلیارد تومان منابع عمومی دولت در بودجه سال آینده، در نهایت حدود 258 هزار میلیارد تومان آن محقق می‌شود (62 هزار میلیارد تومان عدم تحقق). درباره مصارف عمومی نیز انتظار این است که هزینه‌های جاری حدود 213 هزار میلیارد تومان، طرح‌های عمرانی حدود 33 هزار میلیارد تومان و پرداخت‌ بدهی‌های دولت 12 هزار میلیارد تومان محقق شود.
◄ رئیس فدراسیون واردات ایران با بیان اینکه ارزش واردات موبایل 5/2 تا 3 میلیارد دلار در سال است، گفت: 97 درصد واردات موبایل به صورت قاچاق انجام می‌شود و فقط سه درصد آن رسمی است. وی با اشاره به موضوع رجیستری موبایل‌ها بیان داشت: متأسفانه‌ با وجود اینکه یک سال از مطرح شدن این موضوع گذشته، اما هنوز این کار اجرایی نشده است.
◄ زنگنه، وزیر نفت با مطلوب ارزیابی‌کردن وضعیت بازار نفت، از احتمال افزایش بیشتر قیمت نفت خبر داد و گفت: درآمد نفتی ایران امسال به ۴۱ میلیارد دلار افزایش می‌یابد. وی درباره توقف واردات گاز از ترکمنستان هم گفت: حجم واردات گاز از این کشور همسایه، ناچیز بوده است.
◄ 72 تشکل دانشجویی در بیانیه‌ای خطاب به رئیس سازمان صدا‌و‌سیما ضمن درخواست برای اجرای برنامه ثریا طبق روال قبلی، اعلام کردند: در سازمانی که شما ریاست آن را به عهده دارید، تقبیح اشرافی‌گری برخی مسئولان با توقیف برنامه «ثریا» پاسخ داده می‌شود.
◄ علیرضا زاکانی، نماینده سابق مردم تهران در مجلس با بیان اینکه فردی که به تازگی دستگیر شده، 2 هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان فقط در یک فقره به بانک ملی بدهکار است، گفت: حامی آقای دانیال‌زاده برادر آقای روحانی است.