«مثل گاو شيردهاي است که تا شير داشته باشد آن را ميدوشيم» اين شايد يکي از بهترين جملات ترامپ در رابطه با عربستان باشد که به خوبي نيتش را در سفر به عربستان نشان ميدهد؛ نيتي که بايد گفت در کنار ديگر انگيزههاي سفر او ملغمهاي از جمع اضداد است. به گزارش ايسنا، ترامپ بالاخره پايش را از آمريکا بيرون گذاشت و اولين سفر خارجي خود را به عنوان چهل و پنجمين رئيس جمهوري ايالات متحده آغاز کرد؛ سفري که همانند بسياري ديگر از کارهاي او در آن تلاش شده تا از چارچوبهاي عادي خارج باشد. ترامپ برخلاف اسلاف خود به پاريس، لندن يا تورنتو نرفت؛ او با شعار مبارزه با تروريسم، صلح و گفتوگو بين اديان سفرش را با کشوري آغاز کرد که به اذعان خود آمريکاييها مهد تروريسم نوين است و خاستگاه افراطگرايي قديم.
ترامپ در ادامه سفرش به فلسطين اشغالي ميرود تا با نتانياهو راههاي رسيدن به صلح را بررسي کند و از آنجا راهي واتيکان ميشود تا از برابري همه انسانها و اديان سخن بگويد و در پايان به سيسيل ميرود و در ميان بزرگان اقتصاد دنيا براي توزيع عادلانه ثروت در جهان به ايراد نطق ميپردازد! اينکه در ابتدا گفته شد که سفرش ملغمهاي از جمع اضداد است، به همين خاطر است. در همين ابتدا بايد گفت:مقاصدي که ترامپ براي اين سفر انتخاب کرده يا مسائلي که به آن خواهد پرداخت با اهداف اعلام شده و کارنامه گذشته ترامپ کاملا متناقض است؛ترامپ مبارزه با تروريسم را در عربستان ميجويد، در فلسطين اشغالي و در کنار نتانياهو به دنبال صلح است و در واتيکان از ايده برابري اديان و آزادي دفاع ميکند.سفر چند روزه ترامپ از چند بعد قابل بررسي است؛ بعد داخلي که بيشتر افکار عمومي در آمريکا را هدف گرفته، بعد نظامي و امنيتي که در آن به دنبال راضي نگه داشتن اعراب و البته تامين امنيت اسرائيل است و بالاخره مسائلي مالي که شايد بتوان آن را مهمترين هدف ترامپ خواند.
ترامپ اولين سفر خود را به عنوان يک سفر مذهبي آغاز کرده که براي افکار عمومي در آمريکا يک پديده جديد است. او به پايتختهاي اروپايي همپيمان آمريکا نرفت بلکه به عربستان مهد آغاز اسلام رفته است و از آنجا به قدس اشغالي به عنوان مقدسترين شهر يهوديان خواهد رفت و در مقصد بعدي واتيکان را انتخاب کرده؛ پايتخت مسيحيت؛ در واقع ترامپ درصدد القاي اين تفکر به مخاطبان داخلي خود است که او به دنبال گفتوگو بين اديان و تعامل ميان انديشههاي مختلف است که با اقدامات عملي ترامپ در زمينه نژادپرستي و به ويژه اسلام هراسي در تضاد کامل است، يادمان نرفته که او همان کسي است که پيش از رياست جمهوري در کمپينهاي تبليغاتي و بعد از ورود به کاخ سفيد بارها بر مسلمانان تاخت و آنها را تروريست خواند و آن محدوديتهاي جنجالي را براي اتباع 7 کشور مسلمان ايجاد کرد.
تدارک گسترده براي ديدار ترامپ با رهبران کشورهاي اسلامي و تعداد قابل توجه شرکت کنندگان (رهبران 55 کشور عربي-اسلامي) در اين نشست به خوبي نشان ميدهد که واشنگتن تا چه ميزان به آن به عنوان عاملي که باعث ميشود ديدگاهها درباره ترامپ و مقوله اسلامهراسياش تغيير کند، حساب باز کرده است. ترامپ مسلمانان را تروريست ميخواند و از ورود مسلمانان به آمريکا جلوگيري ميکند و حال قرار است در رياض براي رهبران کشورهاي اسلامي افاده فضل کند و راههاي مقابله با "افراطگري اسلامي" را بررسي کند. مساله دوم اين تناقض همان طور که پيشتر هم گفته شد انتخاب عربستان به عنوان اولين مقصد سفرهاي خارجي ترامپ است. عربستان بنابر آمار و اعلام نهادهاي حقوق بشري جهاني يکي از سياهترين سابقهها را در زمينه حقوق بشر دارد. تعداد اعدام، سرکوب آزادي رسانه، فقدان قدرت مردم در تعيين سرنوشت، جنگ افروزي، حمايت پنهان از جريانهاي راديکال همه و همه بخشهايي از موارد نقض حقوق بشر در عربستان است؛ عربستان طرفي است که جنگ خونين يمن را به راه انداخته و هزاران غيرنظامي را مستقيم يا غيرمستقيم به کام مرگ کشانده است.
حال ترامپ در اين سفرتوافقي به ارزش 110 ميليارد دلار را با سعوديها براي فروش سلاح و مهمات امضا کرد؛ نکته جالب در اين توافق ناديده گرفته شدن حقوق بشر و توجه به امنيت اسرائيل است. در بسته پيشنهادي آمريکا براي عربستان انواع موشک و بمب که در حال حاضر تنها محل استفاده از آنها يمن است در نظر گرفته شده است، کشتيهاي جنگي براي تقويت توان سعوديها در بسط سيطره خود بر درياي سرخ و به تبع آن تقويت محاصره دريايي يمني آمده است و سامانههاي ضد موشکي براي کاستن از نگرانيهاي رياض از توان موشکي ايران، همه اينها در اين ابرقرارداد نظامي هست اما از جنگنده اف35 که سعوديها آن را در روياهاي خود ميبينند و دستکم بر روي کاغذ ميتواند امنيت اسرائيل را به خطر بيندازد، خبري نيست. اين کمک آشکار ترامپ به سعوديها نه تنها باعث افزايش حملات آنها به يمن از لحاظ کميخواهد شد بلکه يک حمايت معنوي بسيار قوي براي عربستان است که دست خود را در سرکوب حوثيها در يمن بازتر ببيند. همين ديدگاه ترامپ که منافع آمريکا را در اولويت همه چيز و حتي جان هزاران انسان قرار داده يقينا باعث کشته شدن تعداد بيشتري انسان در يمن و چه بسا نقاط ديگري در جهان شود.
انگيزه اقتصادي يکي ديگر از قويترين دلايل ترامپ براي رفتن به عربستان است؛ علاوه بر توافق 110 ميلياردي دلاري فروش سلاح، عربستان وعده سرمايه گذاري 45 ميليارد دلاري در اقتصاد آمريکا را نيز داده است؛ در واقع ترامپ در اين سفر به وعدههاي خود براي دوشيدن عربستان به خوبي عمل کرده است. ترامپ بعد از عربستان راهي اسرائيل ميشود تا مذاکرات صلح خاورميانه را احيا کند؛ دو مانع بزرگ يا بهتر بگويم تناقض بزرگ در اين مسئله نيز به چشم ميآيد؛ اول موضع ترامپ براي انتقال سفارت آمريکا به قدس است که از خطوط قرمز فلسطينيان است و دوم انتخاب ديويد فريدمن، به عنوان سفير ايالات متحده در قدس. فريدمن در ميان ديپلماتهاي آمريکا يکي از نزديکترين افراد به اسرائيل و از حاميان پروپاقرص انتقال سفارت آمريکا به قدس است که در اين زمينه حتي گوي سبقت را از ترامپ هم ربوده است. به اين موضوع قدرت نفوذ بالاي جارد کوشنر، داماد يهودي ترامپ را نيز بايد اضافه کنيم. در واقع بايد گفت که علاوه بر خود ترامپ که يکي از جديترين رئيسجمهورهاي آمريکا در دفاع از اسرائيل است، اطرافيان و تيم او براي تعامل با قضيه فلسطين نيز تقريبا همه از دشمنان قسم خورده فلسطينيان هستند.
ترامپ در پايان سفر خود به واتيکان ميرود تا ايده گفتوگوي اديان خود را تکميل کند و از آنجا راهي سيسيل ميشود تا در نشست 7 اقتصاد برتر دنيا شرکت کند؛ اين نشست ترامپ نيز همانند ديدارهاي پيشين او خالي از ابهام نيست. او در حالي که شعار "اول آمريکا" را سرلوحه کار خود قرار داده، در نشستهاي اقتصادي، بسيار بيشتر از سلف خود توانش را براي تامين منافع ايالات متحده به کار ميگيرد تا جايي که حتي کار به سهم آمريکا از بودجه سازمان ملل و نهادهاي امداد رسان جهاني هم کشيده شده است که عمدتا براي کمک به بحرانهاي بزرگ انساني در دنيا اختصاص داده ميشود. مقامات آمريکايي بارها از تلاش خود براي کاهش هزينههاي آمريکا در اين زمينه سخن گفتهاند و اينکه بتوانند بخشي از وظايف خود را به گردن ديگر قدرتهاي اقتصادي بيندازند. درست است که شايد ترامپ به همه اهداف اعلام شده و نيات واقعي خود در اين سفرها دست نيابد، اما تاريخ جهان نشان داده که هرجا پول و قدرت کنار هم باشند بايد جانب احتياط را نگه داشت.
کوشنر مغز متفکر توافق تسليحاتي 110 ميليارد دلاري آمريکا با عربستان
جارد کوشنر، داماد رئيسجمهوري آمريکا بعدازظهر روز اول مه از يک هيات عاليرتبه از مقامات سعودي استقبال کرد و توانست وعده فروش بيش از 100 ميليارد دلار سلاح به عربستان را بگيرد؛ مسالهاي که در صدر دستورکار سفر ترامپ به رياض قرار گرفت. به گزارش ايسنا، به نوشته روزنامه اينديپندنت، جارد کوشنر در آن روز يک توافق تسليحاتي 110 ميليارد دلاري را پيش کشيد که دولت واشنگتن به دنبال امضاي آن با طرف سعودي و اعلاماش در جريان سفر دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريکا به عربستان است. هر دو طرف درباره ليست خريدي مذاکره کردند که شامل هواپيما، کشتي و بمبهاي هدايت شونده است اما در اين نشست يکي از مقامات آمريکايي مساله خريد يک سيستم راداري پيشرفته طراحي شده براي ساقط کردن موشکهاي بالستيک توسط عربستان سعودي را نيز مطرح کرد.
چندين تن از مقامات دولت واشنگتن گفتند: از آنجايي که هزينه بالاي اين سيستم يک مشکل به حساب ميآمد، جارد کوشنر در همان نشست با ماريلين هيوسن، مدير اجرايي کمپاني مارتين لاکهيد تماس گرفت و از او خواست بررسي کند که آيا ميتوان قيمت را پايين بياورد يا خير. اين مقامات افزودند: در حالي که مهمانان کوشنر منتظر شنيدن پاسخ مثبت بودند، هيوسن به کوشنر گفت که اين مساله را بررسي ميکند. مداخله شخصي کوشنر در اين قرارداد فروش تسليحاتي مدرک ديگري از آمادگي کاخ سفيد به رياست ترامپ براي صرفنظر کردن از رسم و رسوم معمول به منظور امضاي قراردادهاي غيررسمي و عملي است. مداخله شخصي کوشنر همچنين نشان ميداد که دولت واشنگتن خواستار تغيير موضع آمريکا در خاورميانه است.
دولت ترامپ انتظار دارد اين توافق به ارزش 110 ميليارد دلار براي 10 سال را به عنوان سنبل تجديد "تعهد آمريکا به امنيت خليج فارس" امضا کند اما مقامات سابق آمريکايي ميگويند که باراک اوباما، رئيسجمهور سابق آمريکا که توافقات تسليحاتياش با عربستان به طور کلي 115 ميليارد دلار بود پيشتر با فروش برخي از تسليحات مذکور در اين بسته موافقت کرده بود. درک چالت که در زمان رياستجمهوري اوباما معاون وزير دفاع آمريکا در امور امنيت بينالمللي بود گفت: هر دو طرف ميخواهند اين مساله را به عنوان عصر جديدي در همکاريهاي آمريکا با اعراب خليج فارس اعلام کنند اما چيزي که تغيير کرده اين است که عربستان در حال حاضر به صورت مستقيم با يکي از اعضاي خانواده ترامپ سروکار دارد. براي آنها کاملا عادي است که با داماد يک رئيسجمهوري بنشيند و توافق امضا کند.
اين در حالي است که کاخ سفيد و کمپاني لاکهيد مارتين از اظهارنظر درخصوص تماس تلفني ميان کوشنر و هيوسن يا اين توافق تسليحاتي بزرگ امتناع کردهاند .اگرچه تماس تلفني کوشنر در وسط يک جلسه با يک مقاطعه کار نظامي غيرمعمول است اما مقامات کنوني و سابق آمريکا تاکيد دارند که اين مساله غيرقانوني نيست. کمپاني لاکهيد مارتين تنها سازنده سيستم ضد موشکي تاد است و اين اقدام کوشنر يادآور اقدام ترامپ در فوريه سال جاري ميلادي براي تماس با هيوسن درخصوص کاهش قيمت جنگنده اف 35 است.
مقامات کاخ سفيد تاکيد کردند: کوشنر در جريان دوره گذار قدرت برقراري رابطه با اعضاي خاندان سلطنتي آل سعود را آغاز کرد. هنگامي که ترامپ در مارس سال جاري ميلادي با محمد بن سلمان، معاون وليعهد عربستان در کاخ سفيد ديدار کرد کوشنر نيز حضور داشت. به گفته روزنامه نيويورک تايمز، در جريان نشست ماه مه، کوشنر بررسي استراتژيک روابط آمريکا، عربستان را پيشنهاد داد اما مقامات تاکيد دارند که اقدامات کوشنر براي بستن اين قرارداد با عربستان بخشي از تلاشهاي گستردهاي است که شامل وزارت خارجه، وزارت دفاع و شوراي امنيت ملي ميشود.
آنها همچنين اذعان کردند که اين فروش تسليحاتي تنها يکي از موضوعات سفر دو روزه ترامپ به عربستان است که شامل ديدار با سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان، نشستي با رهبران شوراي همکاري خليج فارس، نشستي با رهبران کشورهاي مسلمان و سفر به يک مرکز جديد براي مبارزه با تروريسم و افراطگرايي است. ترامپ در جريان سخنرانيهايش در عربستان خواستار اتحاد جهان مسلمان عليه "موج افراط گرايي" خواهد شد. هدف ترامپ اتحاد متحدان آمريکايي درخصوص يکسري اهداف مشترک از جمله موضعي جديتر عليه ايران و تعهد به تشريک فشار امنيتي در اين منطقه است. ترامپ در جريان اين سخنراني به خاطر نقش آمريکا عذرخواهي نخواهد کرد.
دولت اوباما فروش تجهيزات هدايت شونده به سعوديها را متوقف کرده بود چراکه ميترسيد عربستان از اين تسليحات براي بمباران غيرنظاميان در يمن استفاده کند اما دولت ترامپ فروش اين تسليحات به عربستان را آزاد کرد که بخشي از اين بسته 110 ميليارد دلاري خواهند بود.اين بسته شامل تجهيزات دريايي از جمله کشتي نيز است که به عربستان کمک ميکند تا کنترل بيشتري بر خليج فارس و درياي سرخ داشته باشد. اين بسته شامل جنگندههاي پيشرفته اف 35 نخواهد بود چراکه فروش اين تجهيزات به عربستان هشداري براي اسرائيل خواهد بود. از سوي ديگر بعيد است که ترامپ در جريان اين سفر نگرانيهاي حقوق بشري را با مقامات سعودي مطرح کند. تحليلگران و مقامات سابق پيشبيني ميکنند که به خاطر عدم مطرح شدن مسائل حقوق بشر و مطرح بودن مساله فروش تسليحاتي سفر ترامپ به عربستان يک موفقيت خواهد بود. ادامه دارد...
ش.د9601719