عربستان سعودی سالهاست قوانین بین المللی در زمینه حقوق بشر را نقض می کند. سازمان ملل، دیده بان حقوق بشر و شمار زیادی از دیگر سازمانها و نهادهای بین المللی فعال در زمینه حقوق بشر همواره ضمن انتقاد از نقض سیستماتیک و گسترده حقوق بشر در عربستان سعودی، خواهان بررسی و برخورد با پادشاهی عربستان بودهاند. اما آن چه سبب شد این موضوع بیش از پیش مطرح شده و واقعیت حقوق بشر در عربستان بر همگان آشکارتر شود، قتل دردناک زکریا بدر علی الجابر کودک 6 ساله عربستانی توسط یک وهابی جنایتکار به جرم فرستادن صلوات بر پیامبر اکرم (ص) و آل پیامبر، در شهر مدینه بود که با واکنشهای زیادی همراه شد. گروه بین الملل پایگاه خبری تحلیلی بصیرت به همین بهانه گفتگویی را با دکتر مسعود اسداللهی کارشناس برجسته مسائل خاورمیانه، حسن هانی زاده کارشناس ارشد مسائل منطقه و محمد اخباری کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا ترتیب داده است که در ادامه می خوانید.
دکتر حسن هانی زاده کارشناس ارشد مسائل منطقه در پاسخ به اینکه چرا مجامع بین المللی و حکّام کشورهای اسلامی بخصوص عربستان در مقابل اینگونه جنایتهای وحشیانه سکوت میکنند؟ میگوید: قتل دردناک کودک شیعی عربستانی توسط یک وهابی جنایتکار به جرم فرستادن صلوات بر پیامبر اکرم (ص) در شهر مدینه، یکی از نادرترین جنایات ضد بشری است که از تفکرات داعشی جامعه وهابی سعودی حکایت دارد. کودک 6 ساله شیعی زکریا جابر نام داشت و تنها جرم او شیعه بودن او بود که توسط یک وهابی تکفیری جنایتکار در برابر چشمان مادرش سر بریده شد. اگر چه ذبح این کودک خردسال وجدان میلیونها انسان آزاده را جریحهدار کرد. اما دو موضوع را برای جهانیان و آزادیخواهان جهان روشن ساخت. نخستین موضوع به جامعه بشدت خشونتآمیز عربستان باز می گردد که رفتار آن از آموزههای وهابیت سرچشمه می گیرد. این جامعه به سادگی انسانهای بیگناه را در برابر چشمان دیگران به قتل می رساند و دولت عربستان با سکوت خود در تشدید این رفتار خشونت آمیز کاملا مقصر است. قتل ناصر السعید از نخبگان سیاسی، قتل شیخ نمر النمر روحانی برجسته، قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار برجسته سعودی و سرانجام قتل دردناک کودک شیعی سعودی زکریا جابر نمونه هایی از رفتار داعشی وهابیت سعودی است. محاصره شیعیان قطیف، الاحساء، عوامیه و ظهران در شرق عربستان و منع جوانان شیعه از ورود به دانشگاه های سعودی از رفتار به شدت تبعیضآمیز رژیم آل سعود نسبت به شهروندان غیر وهابی خود حکایت دارد. آموزههای افراطی وهابیت که در تضاد کامل با هر گونه اندیشه غیر وهابی است از جامعه بسته، غیر دموکراتیک و جاهلی عربستان یک جامعه به شدت خشن و در تضاد با فضای جامعه جهانی، ایجاد کرده است. این جامعه در طول چهار دهه گذشته زمینه رشد افراط گرایی را فراهم کرده که دهها گروهک تروریستی مانند جبهه النصره، داعش، فیلق الرحمن، القاعده، لواء التوحید و جیش الاسلام بر آیند تفکرات ضد انسانی وهابیت بوده است. این گروهکها نوعا در طول 8 سال اخیر در سوریه، عراق و یمن هزاران جنایت را علیه مردم بیگناه این سه کشور در سکوت مطلق جامعه جهانی مرتکب شده اند. برایند گزارشها نشان می دهد که عربستان در طول این 8 سال بیش از 60 میلیارد دلار کمک مالی در اختیار این گروهکها قرار داده که قطعا این کمکها خارج از دید آمریکا و غرب نبوده است.
هانی زاده در پاسخ به اینکه چرا آمریکا و غرب در برابر خشونت وهابی های سعودی سکوت اختیار کرده اند و عکس العملی از خود نشان نمی دهند، معتقد است: قطعا دلارهای نفتی عربستان در سکوت جامعه جهانی و نهادهای مدعی دفاع از حقوق بشر بی تاثیر نیست. ضمن اینکه منافع مالی و اقتصادی گره خورده میان غرب و عربستان در تشدید خشونتها در این کشور کاملا موثر است. در سالهای دور قتل ناصر السعید و شیخ نمر النمر و سرانجام جمال خاشقجی و اکنون کودک بیگناه شیعی زکریا جابر آن چنانکه باید، یا بازتاب جهانی نداشته و یا مثل مورد جاشقجی بازتاب داشته اما واکنش عملی خاصی نداشته است. اگر شرایط اینگونه ادامه یابد خشونت غیر قابل توجیه وهابی ها، جهان و بخصوص منطقه را در آینده با یک چالش بزرگ امنیتی مواجه خواهد ساخت و در آنصورت قانون جنگل بیش از پیش جایگزین تعاملات بین المللی خواهد شد.
دکتر مسعود اسداللهی کارشناس برجسته مسائل خاورمیانه در این مورد معتقد است، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، همواره شاهد بودهایم که قدرتهای غربی و کشورهای عربی که به عنوان ارتجاع عربی شناخته می شوند در برخورد و تعامل با انقلاب اسلامی معیارهای دوگانه ای را بهکار میبردند. به گونهای که هر بار با دلایل واهی، اتهام هایی علیه ایران به بهانه حقوق بشر، قوانین بینالمللی، حمایت از حقوق فردی و یا آزادیهای فردی مطرح کردهاند و بر این اساس، حملات رسانهای، سیاسی و عملیات روانی سنگین در طول چهل سال گذشته علیه جمهوری اسلامی انجام دادهاند، اما در طرف مقابل عربستان سعودی، در عرصه حقوق بشر، جنایت های بسیار وحشتناکی یا توسط خود دولت عربستان و عناصر رسمی آنها اتفاق افتاده و یا توسط شهروندانی سعودی که دارای تفکر تکفیری-وهابی هستند که این نوع مسائل نشان از نقض آشکار حقوق بشر در عربستان دارد. در این زمینه حتی سازمان های بین المللی و قدرت های جهانی، از طرح پرونده حقوق بشری این رژيم در نشست های علنی مرتبط با این موضوع هم اجتناب می کنند تا مبادا تجارت های سرسام آور و زد و بندهای میلیاردی آنها با رژیم ریاض، آسیب ببیند و دست شان از چاه های نفت آن کشور، کوتاه شود.
سازمان های بین المللی مانند کنفرانس اسلامی و یا اتحادیه عرب اسامی بزرگی دارند ولی از نظر محتوا بسیار پوچ هستند. متاسفانه کدام یک از حکام کشورهای اسلامی را در جهان اسلام میبینید که با یک موضع گیری قاطع توانسته باشد حق را به حقدار برساند؟ در طول سال های متمادی شاهد این هستیم که رهبران این سازمان ها وابسته به قدرتهای غربی هستند و اختیاری از خودشان ندارند.
محمد اخباری کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در گفت وگو با خبرنگار بین الملل پایگاه خبری تحلیلی بصیرت در مورد نقض حقوق بشر در عربستان سعودی می گوید: در این باره قدرت های جهانی تلاششان این هست که بتوانند در منطقه خاورمیانه نقشی ایفا کنند. چرا که جهان در حال دوره گذار است. در دوره گذار همه قدرتها به دنبال این هستند که بتوانند نفوذ داشته باشند و در مرحله بعد این نفوذ را گسترش دهند. به اذعان سازمان ملل، عربستان سعودی سال هاست حقوق بشر را نقض کرده است. متاسفانه در وضعیت فعلی قدرت های جهانی به دنبال این هستند که بتوانند از موضوعات این چنینی در جهت منافع خودشان استفاده کنند لذا موضوع انسانیت نمی تواند برای آنها اولویت اول باشد. مثلا در سطح بین المللی ائتلاف متجاوز عربی به رهبری عربستان مسئول کشته شدن کودکان یمنی و معلول شدن آنها است. در سطح داخلی حتی موضوع قتل خاشقجی را به اتحادیه عرب سپردند که عملا نتیجه ای نخواهد داشت و خیلی هم نمی تواند مثمرثمر باشد. در سطح جهانی موضوعات حقوق بشری در اولویت های سوم و چهارم قدرت ها و سازمان های بین المللی قرار دارد. در همین زمینه مقام معظم رهبری چندین بار فرمودند که این موضوع حقوق بشر دستاویزی است در جهت اعمال اراده قدرت ها برای سرکوب ملت ها و کشورهایی که علاقمند نیستند که در میدان آنها بازی کنند.
اخباری درباره اینکه چرا مجامع بین المللی و حکام کشورهای اسلامی در مقابل اینگونه جنایت ها سکوت اختیار می کنند اظهار داشت، این موضوع دو دلیل دارد؛ اول آنکه اغلب حکام کشورهای اسلامی از مشروعیت برخوردار نیستند. دوم هم اینکه آنها وابستگی به قدرت های فرا منطقه ای و سازمان های بین المللی دارند که با تصمیم آنها اقدامات انجام شده را تائید یا تکذیب می کنند.
مصاحبه از وحید قاسمی