گزیده تحلیل رسانه ها

صدای آن طبل‌ها!
کیهان: کسانی که محبوبیت و مقبولیت آنها نزد ملت به صفر نزدیک شده و دستاوردی جز «نعش برجام»، «خسارت محض» و «دستاورد هیچ» و «تعطیلی مسکن مهر» و «مصیبت خواندن یارانه‌های مردم» و «حقوق‌های نجومی» و «اختلاس‌های اطرافیان» ندارند که به ملت عرضه کنند تلاش دارند خود را از تیغ عدالت برهانند و در روند مبارزه با فساد شک و ‌تردید ایجاد کنند. رهبر معظم انقلاب بارها با تأکید بر مبارزه با هرگونه فسادی و در هر سطحی هشدار دادند و تأکید کردند «این را باید همه مسئولان کشور بفهمند!»، «مرکزی که باید مبارزه با مفاسد اقتصادی را دنبال کند، دولت است و قوّه قضاییّه در مرحله آخر است»، «وقتی شما ارز ۴۲۰۰ تومانی را می‌دهید به بانک که به آن کسانی‌که معین شده داده شود، بعد دلال این ارز را می‌فروشد شش هزار تومان که این را آقای رئیس‌جمهور گفتند به بنده. این واقعاً جز خیانت معنای دیگری ندارد» و«با آغاز مبارزه جدی با فساد اقتصادی و مالی به تدریج جیغ‌ و فریادها و نعره‌های مخالف از سوی کسانی‌ که متضرر می‌شوند، بلند خواهد شد. طبیعی است بددلانی هم با آنان همصدا شوند و یا ساده‌دلانی از القائات آنها تأثیر بپذیرند. اما نباید در عزم راسخ شما تأثیری بگذارد». آنچه از زبان مقامات آمریکایی و رسانه‌های وابسته به آنها و نیز گاه در داخل کشور می‌شنویم، تداعی‌کننده صدای همان طبل‌هاست که برای فریب افکار عمومی‌ و تغییر محاسبات مسئولان به صدا در آمده است و صد البته، مانند همیشه نمی‌تواند از دیوار بصیرت مثال‌زدنی ملت عبور کند.
نهاد‌های انقلابی چگونه در اقتصاد ورود کنند؟
جوان: نهاد‌های انقلابی در این شرایط جنگی تنها و اصلی‌ترین مأموریتی که باید دنبال کرد، همان مأموریتی است که در دوران دفاع مقدس به خوبی در آن موفق بودند. در دوران دفاع مقدس نیرو‌های انقلابی اعم از نیرو‌های سپاه وارتش، جهاد همه دست به دست هم داده‌بودند و در کنار مردم به دفاع می‌پرداختند و این کار جز با سرمایه‌های اجتماعی بالا محقق نمی‌شد. از این‌رو نهاد‌های انقلابی باید در این روز‌ها در تراز انقلاب اسلامی پای کار بیایند و در جهت افزایش سرمایه‌های اجتماعی نقش واسطه‌ای را در مردمی کردن اقتصاد ایفا کنند. اکنون که دشمن با تحریم و حمله به منافع افراد و آحاد جامعه، ما را به جنگ اقتصادی کشانده تا حاکمیت و مردم را از یک دیگر به طور کلی جدا کند، باید بدانیم که دقیقاً فن بدل آن مردمی کردن اقتصاد است.
در زمان حاضر که بیکاری زیاد شده و جوانان بیکارهستند و توان ازدواج کردن و تأمین سر پناه هم ندارند نمی‌توان وجود ۵۳ میلیارد بشکه زیر پای ملت را به عنوان خبر خوش و بهبود وضعیت اقتصادی آن‌ها تلقی کرد، بلکه باید درست مانند زمان جنگ مردم را در جنگ اقتصادی پای کار آورد. بدیهی است به‌رغم تأکیدات مکرر رهبری و امام راحل، دولت‌ها در دوره‌های قبلی و کنونی نشان داده‌اند بیش از آنکه به دنبال بهبود فضای کسب و کار و مردمی کردن اقتصاد باشند به فکر نحوه چگونگی تخصیص منابع نفتی بوده‌اند و در مقاطعی که با کاهش قیمت نفت مواجه بوده‌ایم کل دولت دچار سرگیجه و سردرگمی بزرگی شده‌اند که در نرخ تورم و نرخ رشد و فشار به اقشار مختلف نمود داشته‌است.
بنابراین نهاد‌های انقلابی با درک چنین فضایی باید از یک سو مراقب افتادن در دام درآمدزایی و تصدی‌گیری باشند و از سوی دیگر باید نقش تسهیل‌گری در مردمی کردن اقتصاد را که نتیجه‌اش اشتغال و پیشرفت است، بسیار پر رنگ کنند.
تجربه‌هایی مانند تکمیل پروژه ستاره خلیج فارس از سوی قرار‌گاه خاتم الانبیا، توانمند‌سازی منطقه محروم قلعه گنج می‌تواند به خوبی به عنوان پروژه‌های قابل تعمیم مد‌نظر قرار گیرد. به خصوص که امروز بدنه بسیج نیز با صد‌ها هزار نیرو‌هایی مستعد و جوان در سرتا سر کشور پای کار هستند. این نیرو‌های مستعد می‌توانند بار دیگر در قالب گروهان‌های اقتصادی «تعاونی‌های تولید و توزیع» با روحیه‌ای جهادی ساماندهی شده و بسته به مزیت‌های منطقه‌ای چرخ اقتصاد را بچرخانند و در قالب حرکت‌های جمعی ضمن تأمین منافع خود در پیشرفت منطقه و کشورشان نقش ایفا کنند. همچنین می‌توان از این نیرو‌ها در کمک به تشکیل هسته‌های تعاونی مردمی حول طرح‌های توجیه‌دار اقتصادی مدد گرفت و اقتصاد را مردمی کرد.
حضور یک متهم اقتصادی در حلقه نزدیکان روحانی
وطن امروز: در تازه‌ترین تصاویر منتشر شده از سفر رئیس‌جمهور به استان کرمان، مهدی جهانگیری که از متهمان فساد اقتصادی است و پرونده مفتوح در دادسرای تهران دارد در حلقه نزدیکان رئیس‌جمهور قرار گرفته است. بر اساس تصاویر منتشر شده، مهدی جهانگیری در افتتاح پروژه‌های استان کرمان، همچنین در بازدیدهای انجام‌شده و در زمان سخنرانی رئیس‌جمهور در نزدیک‌ترین نقطه به روحانی حضور داشته است. گفتنی است، پرونده مهدی جهانگیری با اتهامات اقتصادی و مالی در دادسرای تهران مفتوح و خبرهایی درباره ادامه روند بررسی اتهامات وی در روزهای گذشته شنیده شده است.
آقای روحانی قبل از سخنرانی اندکی فکر کند
جهان نيوز: آیت الله حسن ممدوحی: شرایط فعلی کشور هیچ ارتباط و شباهتی با دوران حیات پیامبر اکرم(ص) ندارد؛ در آن دوران اقتضائات و مسائلی بوده که پیامبر(ص) این پیمان را می‌بستند. در آن دورانی که پیامبر دعوت عمومی را آغاز کردند پیروان ایشان اندک بودند و دشورای‌های فراوانی وجود داشت. این مقایسه غلطی است که وضعیت زمان پیامبر را با وضعیت امروز مقایسه می کنند، امروز همه دنیا با ما هستند. در این دورانی که همه مفاسد را می دانند و همه چیز روشن است، پیمان صلح معنی ندارد کما اینکه تا کنون پیمان های صلحی بسته شد و ضربه های بزرگی به خاطرآن به کشور وارده شده است. هر کسی یک موضوع تجربه شده را دوباره تجربه کند غیر از پیشمانی هیچ چیز بدست نمی آورد. ما این ها را تجربه کردیم و نتیجه را می دانیم. فلسطینی‌ها، لبنانی‌ها و عراقی‌ها هم به این موضوع پی بردند اما باجود اینکه همه چیز مثل روز روشن است مجداد می‌روند و با دشمنان مذاکره می‌کنند. از ایشان در خواست دارم اگر کاری می خواهد انجام دهد یا صحبتی کند پیرامون آن اندکی فکر کند و با فکر درباره آن حرف بزند.
تحرکات حامیان داعش در عراق
جمهوری اسلامی: دولت عراق، نهادهای امنیتی و محافل سیاسی عراق در این زمینه متفق‌القولند که دست‌های ناپاک عوامل آمریکا و برخی رژیم‌های منطقه در پشت حوادث جاری عراق به‌وضوح قابل دیدن هستند و کسانی با نفوذ در میان معترضین خیابانی تلاش می‌کنند از یکطرف اجتماعات خیابانی را به درگیری، آشوب و خشونت بکشانند و ازسوی دیگر با موج‌سواری و طرح مسائل انحرافی، خواسته‌های خود را از زبان عناصر نفوذی خود در جمع معترضین خیابانی، مطرح و تکرار نمایند. دولت بغداد اعتراضات علیه فساد و خواسته‌های معترضین برای مقابله با فساد و رانت‌خواری را حق طبیعی معترضین می‌داند و برای تحقق خواسته آنان اعلام آمادگی کرده و حتی در این زمینه تصمیمات جدیدی گرفته که مطابق یک جدول زمانی عملیاتی شود. بعلاوه ارتش و نیروهای امنیتی اصرار دارند تیراندازی‌های منجر به مرگ از درون جمعیت و از فاصله نزدیک صورت گرفته، که وجود عناصر نفوذی و برانداز را ثابت می‌کند. هم ارتش و نیروهای امنیتی و هم دولت بغداد به مرزبندی میان مردم و عناصر نفوذی معتقدند و بر حمایت از خواسته مردم و مقابله با نفوذی‌ها اصرار می‌ورزند.
معترضین دقیقاً به حساسیت و پیچیدگی شرایط کنونی توجه خاصی داشته باشند و مانع ورود و نقش‌آفرینی آن دسته از عناصر نفوذی شوند که هیچ وظیفه و ماموریتی به جز تکرار خواسته و تامین اهداف بیگانگان نداشته و ندارند. قرار بود عراق و سوریه جولانگاه داعش و قلمرو حاکمیت انبوه تروریست‌های اجاره‌ای شوند، ملت عراق و نیروهای مقاومت پس از شکست داعش مسئولیتی سنگین‌تر دارند و آن خنثی کردن توطئه عناصر نفوذی است که ممکن است بازماندگان داعش باشند و همان ماموریت گذشته را برای ایجاد ناامنی و هرج و مرج در قالب جدیدی برعهده گرفته‌اند.
سیاستی که به کمکِ تحریم‌کنندگانِ ایران رفت
تسنیم: حسن روحانی رئیس جمهور دیروز در سخنانی تامل برانگیز اظهار داشت: "کسی که خیلی آشنا نیست به مسائل بودجه و اقتصاد کشور، ممکن است بگوید که "نفت نفروشید"؛ اشکالی ندارد، می‌شود درِ همه معادنی که استفاده می‌کنیم را قفل کنیم و بعداً استفاده کنیم. زمین کشاورزی را می‌توان مهر و موم کرد، بعدها کاشت کنیم. این گازی را هم که استخراج می‌کنیم و به مردم می‌دهیم را می‌توانیم درش را قفل کنیم و بعدها استخراج کنیم. منابع بزرگ خداداد برای استفاده است، در بستن و در تخته کردن و قفل کردن که هنر نیست؛ باز کردن هنر است."
کسری بودجه فعلی ایران نتیجه وابستگی شدید اقتصاد و بودجه ایران به خام فروشی نفت است. وابستگی‌ای که باعث شد روحانی محدودیت های مورد نظر آمریکا را برای صنعت هسته ای کشور بپذیرد و وارد توافق برجام با این کشور شود. یکی از اصلی ترین خواسته های دولت ایران در برجام لغو تحریم‌ها در زمینه فروش نفت بود. هرچند ایران پس از برجام توانست در برهه ای حتی تا 2.6 میلیون بشکه در روز نفت بفروشد، اما خطر تحریم همچنان بیخ گوش دولت روحانی بود. کشور در باد برجام فرو رفت به گونه ای که هیچ برنامه ای برای کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت در فرصت پیش آمده، در دستور کار قرار نگرفت و دولت همچنان اصرار به تامین بودجه از طریق فروش نفت داشت. پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه سال 97 دور جدید تحریم ها علیه ایران آغاز شد و رفته رفته فروش نفت ایران کاهش یافت.
با این روند برای نفت خام هم ارزش افزوده ایجاد می شود هم صادرات فرآورده راحت‌تر است. اما چرا در این سال‌ها در ساخت پالایشگاه سهل انگاری شده است؟ بررسی تاریخچه ساخت پالایشگاه در ایران نشان می‌دهد که از مجموع 9 پالایشگاه نفتی کشور، 7 پالایشگاه قبل از انقلاب ساخته شده و 2 پالایشگاه نیز بعد از انقلاب و در دورانی ساخته شده که بیژن زنگنه، وزیر نفت فعلی و شخصی که چهار دوره وزیر نفت کشور بوده بر مسند وزارت نفت حضور نداشته است. در واقع کارنامه ساخت پالایشگاه در ایران به روشنی بیان می‌کند که بیژن زنگنه وزیر دولت روحانی نمره مردود در این حوزه کسب کرده است. اظهارات دیروز روحانی نشان داد تا این دولت و ژنرال های نفتی آن بر مسند باشند درِ بودجه کشور بر همان پاشنه خام فروشی نفت خواهد چرخید و تلاشی هم برای اصلاح آن صورت نمی‌گیرد.
پشت پرده ماجراجویی جدید نتانیاهو
خراسان: دیروز مرزهای غزه شاهد تنش‌هایی مانند جنگ‌های دوروزه در سال‌های گذشته بود؛ تبادل آتشی هدفمند و محدود اما جدی. این بار هم شروع ماجراجویی با صهیونیست‌ها بود. درست چند روز پس از انتصاب نفتالی بنت به وزارت جنگ، شاهد دو ترور هدفمند در شجاعیه غزه و دمشق بودیم.هدف هر دو ترور، رهبران جهاد اسلامی بودند.
چرایی انتخاب رهبران جهاد اسلامی در این برهه هم از نکات حائز اهمیتی است که از گنجایش این یادداشت خارج است اما به‌طور کلی می‌توان به ترس و هشدارهای پیاپی رسانه‌ها و نهادهای امنیتی اسرائیلی از گسترش قدرت موشکی سرایاالقدس (شاخه نظامی جهاد اسلامی) طی دو سال اخیر اشاره کرد. به‌گونه‌ای که از جنگ ۵۱ روزه به این‌سو ما شاهد نقش‌آفرینی بیشتر جهاد در ساختار نظامی و امنیتی نوار غزه بوده‌ایم. این نقش‌آفرینی‌ها در حوزه سیاسی پس از انتخاب زیاد النخاله به رهبری جهاد اسلامی هم تسریع یافته است. حضور هیئت‌های سیاسی و نظامی جنبش جهاد اسلامی در مصر طی ماه‌های اخیر نشان دهنده فعالیت جهاد اسلامی است. ترور صهیونیست‌ها در شجاعیه غزه هدفی مشخص داشت؛ بهاءالدین ابوالعطا مشهور به ابوسلیم، مردی که از سران نظامی جنبش جهاد اسلامی بود. وقتی اهمیت این انتخاب مشخص می‌شود که بدانیم در تاریخ ۲۹ اکتبر (۷ آبان) روزنامه صهیونیستی و نزدیک به نهادهای امنیتی اسرائیل «اورشلیم پست» در یادداشتی سه دشمن اصلی و سه سرلیست ترور برای اسرائیل را معرفی کرده است. سید حسن نصرا... و حاج قاسم سلیمانی دو چهره مشهور این یادداشت بودند اما نفر سوم کمتر شناخته‌شده، کسی نبود جز «شهید ابوالعطا».