جهش تولید و الزامات آن

یادداشت: به‌ تصریح رهبر انقلاب، «تولید» ستون فقرات اقتصاد مقاومتی است. با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب، اقتصادی که بر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی متکی است به دنبال رفاه و رفع مشکلات معیشتی مردم، جلوگیری از خسارت‌آفرینی‌های دشمنان، مقابله با فقر و استضعاف است. در سال‌های گذشته به سبب اصرارهای مؤکد رهبر فرزانه انقلاب روندی رو به رشد را در اقتصاد شاهد بوده‌ایم، اما به آن درجه مطلوب اقتصادی نرسیده‌ایم که اقتصاد در مقابل تکانه‌های خارجی دارای استحکام و مقاومت باشد؛ از این رو حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سال ۱۳۹۹ را سال «جهش تولید» نام‌گذاری کردند تا هم مسئولان دولتی و هم عموم ظرفیت‌های نیروی انسانی کشور در جهت تقویت حداکثری تولید نقش‌آفرینی کنند.
نکات تحلیلی؛ 1ـ یکی از ضرورت‌های ایجاد جهش در تولید، تکنولوژی است که به دلیل قدیمی بودن تکنولوژی صنایع ایران، بهره‌وری پایین و هزینه تمام‌شده تولید بالاست. 2ـ تا وقتی دولت‌های رانت‌محور از نعمت درآمدهای نفتی سرشار برخوردار هستند، اساساً هیچ انگیزه‌ای برای کنترل واردات ندارند. اکنون ضرورت دارد به مقابله با واردات کالاهای دارای مشابه داخلی، به عنوان تنها راه جهش تولید، توجه شود. این سیاست باید به شدیدترین وجه ممکن، حتی با ممانعت عرضه در خرده‌فروشی‌ها دنبال شود. 3ـ در بسیاری از تولیدات ساخت ایران دیده می‌شود مواد اولیه ساخت کالا داخلی است، اما کالای نهایی با ابزار و امکانات خارجی به بهره‌برداری می‌رسد یا بالعکس؛ به این منظور باید برای هر کالا لیست قطعات مختلف آن استخراج و سازنده ایرانی ملزم شود که در تمام مراحل ساخت از کالای ایرانی استفاده کند.
نکته راهبردی: کاهش ارزش پول ملی اگرچه آثار مخربی به ویژه در کاهش قدرت خرید مردم دارد، اما پیامدهای مثبتی نیز برای اقتصادهایی مثل ایران دارد که می‌تواند در بلندمدت به نتایج مطلوبی برای افزایش تولید ناخالص ملی منجر شود. بر این اساس وقتی ارزش پول ملی در یک کشور تنزل پیدا می‌کند، کالاهای خارجی با قیمت به مراتب بالاتری از گذشته در بین گزینه‌های مصرف‌کنندگان برای انتخاب قرار می‌گیرند و درنتیجه اگر تا پیش از این مشتری صرفاً کیفیت دو کالای مشابه خارجی و ایرانی را مقایسه می‌کرد، امروز علاوه بر کیفیت، مزیت‌های قیمتی کالای تولید داخل نیز در انتخاب او مؤثر هستند. این مزیت با توجه به خارج شدن برندهای خارجی، به‌تدریج به تغییر الگوی مصرف‌کننده‌ ایرانی به نفع تولیدات داخلی منجر خواهد شد و ان‌شاءالله اگر به نحو شایسته مدیریت شود، مقدمه جهش تولید را نیز فراهم خواهد کرد.