یادداشت: در زبان عربی ضربالمثلی وجود دارد که زبان حال امروز ترامپ، رئیسجمهور مفلوک آمریکاست: «الغرِيقُ يتشبَّثُ بكُلّ حَشيش» یعنی، کسی که در حال غرق شدن است، برای نجات یافتن، به هر خس و خاشاکی دست میزند. با مروری بر وضعیت داخلی و خارجی ترامپ در آستانه انتخابات ریاستجمهوری 2020 میتوان از چرایی پارهای رفتارهای نابخردانه، تصمیمگیریهای عجولانه و اقدامات ناقض حقوق بشر و ضد حقوق بینالمللی وی و دولت آمریکا رمزگشایی کرد.
نکات تحلیلی: 1- بحران کرونا امروز همچون دستگاه واقعنمایی در آمریکا عمل کرده و عیار کارآمدی سیستم الگوی پرمدعای لیبرال دموکراسی را عیان نموده است؛ بهگونهای که ناکارآمدی آن آشکارا در منظر جهانیان بهویژه آمریکاییهایی که میخواهند حدود سه ماه دیگر در پای صندوقهای رأی حاضر شوند، قرار گرفته است. از سوی دیگر، قاطبه نظرسنجیهای مؤسسات معتبر آمریکایی همانند پیو، گالوپ و سیانان به طور میانگین ترامپ را 5 تا 10 درصد عقبتر از رقیب دموکراتش ارزیابی میکنند. بسیاری از تحلیلگران اقدامات نابخردانهای از جنس تعرض اخیر دو جنگنده اف15 آمریکایی به هواپیمای مسافربری جمهوری اسلامی ایران را نوعی فرافکنی فشارهای تجمیع شده داخلی از این طریق تحلیل میکنند. 2- ترامپ و کاخ سفید از مواضع رهبر معظم انقلاب در دیدار مصطفیالکاظمی که فرمودند شهادت ناجوانمردانه و اقدام تروریستی آمریکا در ترور شهید سلیمانی را هرگز فراموش نمیکنیم و «ضربه متقابل» را به آمریکا خواهیم زد، بیمناک و هراسان شده است. لذا اقدامات ناقض حقوق انسانی و بینالملل اخیر آمریکاییها ارسال پیام لرزانی به ایران میتواند باشد تا در تهدید «ضربه متقابل» تجدیدنظر نماید. 3- محک و آزمودن ایران آزموده، دیگر حماقت آمریکاییهاست. ترامپ در عرصه سیاست خارجی یک بازنده بزرگ است؛ ولی هر تغییر وضعیتی میتواند هزینههای بزرگتری را برایش تولید کند.
نکته راهبردی: اگرچه موج محکومیتهای سیاسی و حقوقی از سوی سازمانها و کشورها درباره اقدام تعرضی آمریکا به هواپیمای مسافربری ایرانی با کندی در جریان است، اما حرکت آغاز شده خوب است و لازم است دستگاه دیپلماسی با تبیین ابعاد قضیه و اینکه اگر امروز جلوی اقدام احمقانه امریکا در به خطر انداختن امنیت کریدور هوایی هواپیماهای غیرنظامی گرفته نشود، میتواند فردا برای آنها نیز تکرار شود، محوریت حرکت و ائتلافی علیه امریکا را بر عهده بگیرد و پاسخ محکم و درخوری را برای آمریکاییها تمهید نماید. (نویسنده: فتحالله پریشان)