▼حرف روز
بورس همچنان حساس و هیجانی
شاخص بورس طی روزهای اخیر شاهد اصلاح حدود 12 درصدی بود که با توجه به اصلاح بیشتر برخی نمادهای شاخصساز، میتوان تصور کرد که بیشتر سهامداران اصلاح بالای 15 درصد را تجربه کردهاند. رشد و اصلاح نمایش ذات بازار سرمایه است و امکان ندارد که بازار سرمایه بدون نوسان باشد ولیکن نوسانات در همه بازارهای بورس دنیا مشابه نیستند.
نکات تحلیلی: 1- نوسان در بازار بورس محصول تصمیم سهامداران و فعالان بازار بورس نسبت به خرید یا فروش سهام است؛ بنابراین موضوعاتی که بر ادراک سهامداران تأثیرگذار است، بر بازار بورس نیز تأثیر میگذارد؛ حال این موضوعات اقتصادی باشد، سیاسی باشد و یا چیزی غیر از آن. 2- با توجه به اینکه بخش عمدهای از فعالین بازار سرمایه در ایران تازهوارد هستند و زمانی بازار بورس را شناختهاند که این بازار در حال رشد بوده، در حال حاضر دچار رفتارهای هیجانی هستند و بهگونهای رفتار میکنند که درنهایت حرفهایهای بازار از آن سود میبرند. 3- در روزهای اخیر شوک روانی دولت مبنی بر عدم واگذاری صندوق ETF دوم موسوم به دارا دوم و کاهش اعتماد عمومی مردم نسبت به تصمیمات اقتصادی دولت، آزادسازی 30 درصد دوم سهام عدالت و پایان مهلت تسویه اعتباریها باعث شد که فشار فروش بیش از قدرت خرید در بازار باشد. این اتفاقات در بازار بورس حساس ایران کافی بود تا بزرگترین سقوط شاخص روزانه در تاریخ بورس ایران رقم بخورد. 4- بازار سرمایه مانند سکهای است که دو رو دارد؛ یک روی آن فعالیت کوتاهمدت، روزانه و حتی نوسانگیری از بازار است که در این روی سکه قطعاً افراد کمتجربه بازنده هستند و حرفهایها با ایجاد هیجان و نوسان در بازار سود کسب میکنند. روی دیگر این سکه سرمایهگذاری بلندمدت است که هم با تأمین مالی بنگاههای تولیدی نقشی مثبت در فرآیندهای تولید ایفا میکند و همچنین باعث ایجاد و تقویت ثبات در تولید میشود و هم بازدهی بسیار خوبی را نسبت به بازارهای موازی پولی و مالی برای سهامداران دارد.
نکته راهبردی: بازار بورس ایران به دلیل ورود گسترده فعالین جدید، هیجانی و حساس است. در چنین شرایطی سیاستمداران باید از تحریک بازار، چه از نوع تشویق به خرید بیشتر سهام و چه عکس آن و رفتارهایی که نشاندهنده بیثباتی بازار باشد، پرهیز کنند. لازم است نهادها و ارگانهای دولتی این بازار را بهعنوان بهترین مکان برای جذب نقدینگی سرگردان، حفظ و تقویت کنند. سهامداران نیز باید از رفتارهای هیجانی پرهیز نموده و مطمئن باشند که همواره به دنبال اصلاحهای بازار سرمایه، رشد هم وجود دارد و در بلندمدت همه رکوردهای قبلی شکسته خواهد شد. (نویسنده: علی کارگر)
▼گزارش روز
چاخانیستهای سیاسی!
«چاخان» واژهای است که در فرهنگ عامه ایران برای کسانی که حرفهای توخالی میزنند، به کار میرود؛ این فرهنگ در سیاست بینالملل، برای مرعوب کردن کشورها و ملتها هم جای خود را باز کرده است. سالهای گذشته عرصه سیاسی کشور محل بروز و ظهور این تاکتیک بوده است. اگر بارها از سوی سردمداران آمریکایی شنیدهایم که «همه گزینهها روی میز» است، این یک نوع بازی با لفظ، هم برای ترغیب سیاستمداران به مذاکره و هم برای نگران کردن افکار عمومی ملت ایران بوده است. دیدیم که در دوران جرج بوش تا ترامپ این گزینهها همواره روی میز بود و کسی جرئت و شهامت استفاده از آن را علیه ملت ایران نداشت.
گزارههای خبری: 1- در ماههای اخیر جریان ترامپیست در داخل آمریکا به دنبال آن بود که یک اجماع بینالمللی علیه ایران در شورای امنیت ایجاد کند که موفق نشد. 2- پس از این شکست، ترامپ تهدید کرده است که مکانیسم ماشه را میچکاند و تحریمها را برمیگرداند که این طرح هم از لحاظ حقوقی امکانپذیر نیست؛ زیرا آمریکا از برجام خارج شده است و نمیتواند از مکانیسم ماشه استفاده کند. 3- درحالیکه ترامپ درصدد است با تفنگ خالی ماشه را بچکاند، جریانهای رسانهای داخلی در حال ایجاد شوک در کشور هستند که ترامپ برای پیروزی در انتخابات میخواهد مهرماه به ایران حمله کند و عدهای هم میگویند که اکنون موقع معامله و مذاکره با آمریکا است.
گزاره تحلیلی: یکی از مهمترین دلایل و علل افول و کاهش قدرت آمریکا این است که جمهوری اسلامی ایران در همه عرصههای تقابلی با آن، به پیروزی رسیده است و مسئولان آمریکایی میدانند که اگر کوچکترین خطایی از ترامپ سر بزند و کوچکترین حمله به ایران صورت گیرید، ایران پاسخی قاطع در سطحی بالاتر به آن خواهد داد؛ بهگونهای که مجبور خواهد شد پایگاههای نظامی خود را در غرب آسیا به سرعت تخلیه نمایند. البته نهادهای رسمی آمریکا با تصویب قوانینی هرگونه تحرک علیه ایران را از ترامپ سلب کردهاند؛ زیرا آنها به توان ضربه متقابل ایران آگاهاند. جریانهای بزککننده قدرت آمریکا با تحریف قدرت آمریکا به دنبال چاخانیزه کردن قدرت آمریکا و هل دادن کشور به مذاکره هستند. (نویسنده: فرهاد مهدوی)
▼ خط تحریف
پیروزی بایدن، موفقیت بزرگ ایران؟!
«احمد نقیب زاده» فعال سیاسی اصلاحطلب که پیشازاین گفته بود «برای کسب رضایت اروپا باید بُرد موشکهایمان را کاهش دهیم»! در مصاحبه با روزنامه آرمان اضافه کرد: «اگر بایدن به ریاستجمهوری برسد و به برجام نیز بازگردد، یک موفقیت بزرگ نصیب جمهوری اسلامی خواهد شد. اگر بایدن بهعنوان رئیسجمهور بعدی آمریکا انتخاب شود و ترامپ در انتخابات شکست بخورد، شاید نیاز به نرمش نیز وجود نداشته باشد. بااینوجود سیاست خارجی ایران دچار یک بیسرانجامی شده است. ایران باید شرایط بینالمللی را درک کند. امروز در عصر دولت ملی به سر میبریم و یک دولت برای یک ملت را باید پذیرفت!» نقیب زاده در ادامه گفت: «حضور قوی ایران هزینه دارد. این در حالی است که این سیاستها درنهایت به پاشنه آشیل اقتصاد ایران نیز تبدیل شده است. در سیاست خارجی نیز نیاز به واقعبینی وجود دارد. اگر نسبت به منافع ملی واقعبین باشیم و با یک رویکرد دقیق و علمی در عرصه بینالمللی عمل کنیم، تنها در چنین شرایطی است که میتوان به بهبود وضعیت اقتصادی در ایران امیدوار بود. تجربه تاریخی نیز نشان داده ما بیش از آنکه به فکر استفاده از فرصتها باشیم، بیشتر فرصتسوزی کردهایم». غربزدگان داخلی با تحریف واقعیات، از پیروزی دموکراتها در انتخابات با عنوان «رؤیای ایرانی» نام میبرند. این در حالی است که آمریکا از آغاز پیروزی انقلاب تاکنون ۳۵ بار ایران را تحریم کرده است که ۲۴ مورد در زمان دموکراتها و ۱۱ بار در زمان جمهوریخواهان بوده است. اوباما با ۱۱ تحریم، رکورددار تحریم علیه ایران است که درواقع شدیدترین تحریمهای تاریخ علیه یک کشور بوده است. جو بایدن نیز در دولت اوباما، معاون رئیسجمهور بوده است.
▼ اخبار
هزینه عدم نظارت دولت بر بازار را مردم میپردازند
در جلسه شورای سیاستگذاری حزب «ندای ایرانیان» موضوعات مختلف ازجمله گرانفروشی مورد بررسی قرار گرفت. طی این جلسه تأکید شد که جریمههای گرانفروشی به شیوه فعلی بازدارنده نیستند و مسئله گرانفروشی را حل نمیکند و دردی از مردم را دوا نمیکنند. متأسفانه حقوق مردم در خسارت [جریمه] گرانفروشیها تأمین نمیشود و پول ناشی از گرانفروشی به مردم، به جای پرداخت به مردم، به جیب دولت میرود و مردم هزینه این گرانفروشی و بعضاً کمفروشی را داده و میدهند. اعضای شورای سیاستگذاری این حزب اصلاحطلب تأکید کردند که در قوانین ما حقوق مصرفکننده تأمین نشده است و جبران ضرر و زیان مردم دیده نمیشود، موضوعی که نیاز است با کمک مجلس اصلاح گردد. هدف از کنترل و نظارت بر بازار باید تأمین منافع مردم باشد. انتظار میرود دولت گامهای عملی و کارآمد در زمینه توزیع کالاها، کنترل و نظارت بر قیمتها و مقابله با گرانفروشی بردارد.
وضعیت ماهوارهبرها و توانمندی کشور در تولید سلاح
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اعلام کرد: «ماهوارهبر «ذوالجناح» از نظر شکل و اندازه به ماهوارهبر «سیمرغ» شباهت دارد، اما از نظر سوخت تفاوت دارد و سوخت جامد است که میتواند از پرتابگر سیار پرتاب شود. فکر میکنم امسال از هر دوی این ماهوارهبرها پرتاب داشته باشیم؛ البته پرتاب تحقیقاتی است. ماهوارهبر «قاصد» نیروی هوافضای سپاه هم برای محمولههای کوچکتر که شبیه سفیر، البته متفاوتتر از سفیر است، انشاءالله مورد استفاده قرار خواهد گرفت. برای وزنهای ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم ماهوارهبر «سریر» را داریم و البته برای مدارهای بالاتر یعنی مدار ۳۶ هزار کیلومتر هم ماهوارهبر «سروش ۱» و «سروش ۲» و همچنین بلوکهای انتقال مداری را خواهیم داشت. امیر حاتمی افزود: «تحریم برای ما محدودیت ایجاد نکرده و همه این پیشرفتها در شرایط تحریم و محدودیتها به وجود آمده است. ما سعی میکنیم از ظرفیتهای دنیا برای تأمین نیازهای تسلیحاتی خود و فروش و صادرات تسلیحات بعد از رفع محدودیتها استفاده کنیم. با توجه به شرایط خوبی که در تولید سلاح داریم، آمادهایم نیازمندیهای تسلیحاتی لبنان را تأمین کنیم، اما انتخاب با خود آنهاست.»
چرا «جنگ روایتها» مهم شده است؟
اندیشکده رند 20 سال پیش کتابی درباره «جنگهای شبکهای» منتشر کرد که یک جمله کلیدی داشت: «در جنگهای فردا برنده کسی نیست که بزرگترین بمبها را دارد، کسی پیروز است که بهترین روایت را دارد.» برنده شدن به خاطر روایت غالب را پیروزی بدون جنگ تعبیر میکنند. جنگی که با قدرت تولید معنا و روایت و قدرت رسانه صورت میگیرد و طبیعی است که در عصر رسانه و اینترنت، روایت غالب تعیین میکند پیروز نهایی یک میدان نبرد کیست. در سند استراتژی پنتاگون که در سال ۲۰۱۲ نیز تنظیم شده، به جنگ «ایدهها» و «روایتها» در عصر بینظمی حاصل از اینترنت، اشاره شده است. جریانی در عرصه فکری و ذهنی پیروز است که بتواند «روایت بسازد»، «کنترل روایت» را به دست بگیرد و روایت خود را تثبیت کند. کسی که «روایت اول» را ارائه میدهد و تثبیت میکند، چه از ایدئولوژی، چه از اتفاقات جاری، افکار را تصاحب میکند و میتواند سیاستهای خود را بر آنها تحمیل کند.
باید کاندیدا هم صادر کنیم!
محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به این سؤال که «برخی کارشناسان و فعالان سیاسی در راستای همین گفتههای شما معتقدند که همراستا بودن دولت آینده با مجلس فعلی میتواند نقش مؤثری در همافزایی قوا با یکدیگر داشته باشد؟ نظر شما درباره اینکه بهتر است گزینه نهایی ریاست جمهوری فردی باشد که از نظر مشی سیاسی نزدیک به مجلس یازدهم باشد، چیست؟» گفت: «پاسخ به این سؤال را با یک شوخی میدهم. واقع امر این است که با توجه به تعداد زیاد اشخاصی که برای کاندیداتوری ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ مطرح میشوند، ما باید تعدادی از این اشخاص را به کشورهای تازه استقلالیافته، صادر کنیم! از طرف دیگر اینکه عدهای میگویند رئیسجمهور آینده باید از نظر سیاسی همراستا با مجلس باشد، مسئلهای صددرصد تبلیغاتی است.»
▼ اخبار کوتاه
◄ تغییر رویکرد ایران نسبت به امارات/ «سرلشکر باقری»، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح اظهار داشت: «چنانچه اتفاقی در منطقه خلیجفارس بیفتد و امنیت ملی ایران دچار خدشه هرچند اندک شود، ما آن را از چشم کشور امارات متحده عربی میبینیم و تحمل نخواهیم کرد. قطعاً رویکرد ملت ایران به این کشور همسایه از اساس تغییر خواهد کرد و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز به این کشور با محاسبات دیگری نگاه خواهند کرد.»
◄ چرا عربستان روابطش با رژیم صهیونیستی را علنی نمیکند؟/ «مجتهد»، فعال توییتری معروف به افشاگر اسرار خاندان سعودی در توئیتی نوشت: «محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی و آمریکاییها هماکنون در حال چانهزنی بر سر این هستند که در مقابل اعلام عادیسازی روابط، شاهزادههای مخالف را به بیعت با او (بن سلمان) به عنوان پادشاه مجبور کنند». «جرد کوشنر»، داماد و مشاور ترامپ که روابط خوب و بسیار نزدیکی با بن سلمان دارد، گفته است که «توافق صلح بین اسرائیل و پادشاهی سعودی، حتمی و تنها مسئله زمان مطرح است». روزنامه «یدیعوت آحارانوت» نیز دیروز به نقل از «حاییم سابان» تاجر صهیونیست، میانجی و پدرخوانده توافق تلآویو- ابوظبی، گزارش داده بود که ولیعهد سعودی در مراسمی به او گفته است که علت اصلی عدم عادیسازی علنی روابط ریاض- تلآویو، ترس از ایران و قطر است.
◄ در برجام نیستیم که بتوانیم تحریمها را برگردانیم/ «بلینکن»، مشاور بایدن اذعان داشت: «کاخ سفید در خروج از توافق هستهای، دقیقاً آن را پایان مشارکت آمریکا در برجام عنوان کرد.» ازاینرو، بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت با استفاده از مکانیزم ماشه برای آمریکا امکانپذیر نیست. سخنگوی سیاست خارجی اتحادیه اروپا در همین زمینه میگوید: «از آنجا که آمریکا از برجام خارج شده است، توانایی فعال کردن مکانیسم ماشه را ندارد.»
◄ تعداد دارندگان کد بورسی به ۵۰ میلیون نفر رسید/ مدیر اطلاعرسانی بورس خبر داد: «تعداد دارندگان کد بورسی در کشور به ۵۰ میلیون نفر رسیده است که عمده این افراد دارای سهام عدالت هستند. تاکنون ۳۰ میلیون نفر در بازار بورس حداقل یکبار سفارش گذاشتهاند. مردم انتظار نداشته باشند در این بازاری که ریسک دارد، همیشه سود کنند. یکی دیگر از علتهایی که باعث زیان دیدن افراد تازهوارد میشود، این است که آنها در زمان منفی بودن، سهمشان را میفروشند و زمان مثبت بودن، سهام میخرند که این موضوع هم باعث آسیب دیدن این افراد است.»
◄ سفر به عراق ممنوع میشود!/ کمیته عالی بهداشت و سلامت عراق، مسئول مقابله با کرونا، ضمن اعلام تصمیمات جدید برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، مصوب کرد؛ ورود زائران به عراق همزمان با نزدیک شدن به ماه محرم ممنوع میشود.
◄ احکام سیاسی (سؤال ۲۱): آیا به صرف برخی شنیدهها، میتوان اخباری را در خصوص اشخاص و اتفاقات در نشستهای سیاسی مطرح نمود؟ پاسخ: مطالبی که حقیقت و واقعیت آن محرز نشده، نباید مطرح شود.