آمریکا سرشکسته از عدم موفقیت کارزار فشار حداکثری علیه ایران و درک این واقعیت که تحریم هم دیگر جوابگوی آمریکا برای مهار ایران نیست، به رژیم صهیونیستی و رژیمهای مرتجع عربی پناه آورده و از این طریق میخواهد با باز کردن پای رژیم صهیونیستی به منطقه خلیج فارس، کانونهای فشار را در اطراف جمهوری اسلامی متمرکز کند.
شکست بیسابقه و مفتضحانه آمریکا در نشست اخیر شورای امنیت و رأی ممتنع و وتوی ۱۳ عضو دائم و غیردائم شورا علیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا مبنی بر تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران که قرار است مهرماه منقضی شود، حقیقتاً یک پیروزی بزرگ دیپلماتیک برای جمهوری اسلامی ایران بود.
این برای نخستین بار بعد از جنگ جهانی دوم است که ایالات متحده آمریکا در ارجاع یک موضوع به شورای امنیت سازمان ملل متحد که خود یکی از اعضای دائم و بانفوذ آن است، به این شکل تحقیر شده و با بنبست مواجه میشود. شکست آمریکا در نشست اخیر شورای امنیت متأثر از عوامل متعدد بینالمللی و منطقهای است که بحث درباره آن خارج از موضوعیت این نوشتار است.
آنچه که مورد تأکید نوشتار حاضر است، توجه و حساسیت خاص در قبال این موضوع است که شیرینی این موفقیت سیاسی و دیپلماتیک در شورای امنیت، نباید با این تصور غلط که همه چیز به خوبی پیش میرود و روسیه و چین و حتی کشورهای اروپایی نیز بر حقانیت جمهوری اسلامی ایران در پرونده مربوط به لغو تحریمهای تسلیحاتی صحه گذاشتند، موجب غفلت، سهلانگاری و سادهاندیشی در مواجهه با توطئهها و برنامههای آمریکا و اروپا در خصوص کشورمان شود که به انحاء مختلف در حال پیگیری است. آمریکا همچنان یک نیروی متخاصم در سیاست خارجی ایران است و کشورهای اروپایی نیز در سطح کلان روابط بینالملل همواره در اردوگاه آمریکا تعریف شده و نشان دادهاند که منافع آمریکا بر منافع سایر کشورهایی که حتی با آنها تعامل دارند، اولویت داشته و ارجح است.
بهرغم شکست کاخ سفید در شورای امنیت، تلاشهای ضد ایرانی آمریکا به شیوههای گوناگون همچنان ادامه دارد. تشکیل کانونهای امنیتی فعال در محیط پیرامونی ایران، جدیدترین دستور کار آمریکا برای فشار بر ایران در این زمینه است. رژیم صهیونیستی و گاوهای شیرده آمریکا در منطقه دو ستون اصلی این دستور کار آمریکایی را تشکیل میدهد.
توافق اخیر امارات و رژیم صهیونیستی مبنی بر عادیسازی رسمی مناسبات دوجانبه در عرصههای مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی، تجاری و ... که در ماههای آینده احتمالاً این روند در رابطه با بحرین، عربستان و عمان نیز تکرار شود، با اینکه اتفاق غافلگیرکنندهای نیست و از قبل هم وجود داشته و هماکنون رسمیت یافته است، اما از منظری خاص بخشی از پروژه دولت آمریکا برای تشکیل کانونهای امنیتی ضد ایرانی در اطراف مرزهای جمهوری اسلامی و منطقه خلیج فارس است.
در حقیقت علنیسازی روابط بین امارات که همیشه نقش تخریبکننده و بولدوزر غرب در منطقه را داشته است با رژیم صهیونیستی که به تدریج به سایر رژیمهای مرتجع عربی حاشیه خلیج فارس نیز تسری خواهد یافت، همچنان که ترامپ نیز اعلام نمود میخواست اسم این توافق را «توافق دونالد جی ترامپ» بگذارد، یک دستور کار آمریکایی است که اهداف متعددی را در سه سطح داخلی، منطقهای و بینالمللی دنبال میکند. از جمله اهداف مهم این توافق، طرح ایران به عنوان دشمن مشترک عبری – عربی در منطقه است. به بیان سادهتر آمریکا در صدد است تا به صورت جدی منازعه عربی – اسرائیلی را به منازعه عربی – ایرانی تبدیل کرده و رژیم صهیونیستی را به عنوان یکی از کانونهای منطقهای پیشبرد این سناریو انتخاب کند. مقدمه این سناریو علنیسازی و تنوعبخشی به مناسبات تلآویو با کشورهای عربی و شکستن قبح این رابطه در بین کشورهای اسلامی است؛ لذا آمریکا سرشکسته از عدم موفقیت کارزار فشار حداکثری علیه ایران و درک این واقعیت که تحریم هم دیگر جوابگوی آمریکا برای مهار ایران نیست، به رژیم صهیونیستی و رژیمهای مرتجع عربی پناه آورده و از این طریق میخواهد با باز کردن پای رژیم صهیونیستی به منطقه خلیج فارس که ایران حساسیت ویژهای به آن دارد، کانونهای فشار را در اطراف جمهوری اسلامی متمرکز کند. اینجاست که میطلبد تا نظام تصمیمسازی و تصمیمگیری در ایران با هوشمندی و حساسیت خاصی به موضوع نگاه کند و از هماکنون تدابیری برای مقابله تراکمبخشی به کانونهای امنیتی در محیط پرامونی کشور، در دست اقدام داشته باشد.
واکنش رئیس جمهور کشورمان و هشدار سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران و در کنار این، دو بیانیهای که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در واکنش به توافق امارات و رژیم صهیونیستی صادر کرد، در گام اول موضع مناسبی است که صورت پذیرفت. همچنان که سرلشکر باقری اعلام داشتند، قطعاً مناسبات جمهوری اسلامی ایران با امارات از اساس تغییر خواهد کرد و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز به این کشور با محاسبات دیگری نگاه خواهند کرد و چنانچه اتفاقی در منطقه خلیجفارس بیفتد و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دچار خدشه هرچند اندک شود، آن را از چشم کشور امارات متحده عربی میبیند و تحمل نخواهد کرد.
حمید خوشآیند*