«هلگا اشمید»، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اعلام پایان نشست کمیسیون مشترک برجام گفت که همه طرفهای این توافق مصمم به حفظ آن هستند.
اشمید در توئیتر نوشت: «همین الان ریاست جلسه کمیسیون مشترک برجام را به پایان رساندم. مهم است که میبینیم طرفهای مشارکتکننده در عزم خود برای حفظ توافق هستهای و یافتن راهی برای اطمینان از اجرای کامل آن علیرغم چالشهای فعلی متحد هستند.»
نشست کمیسیون مشترک برجام سه شنبه به وقت تهران با حضور هیأتهای ایران و نمایندگان گروه ۱+۴ و نماینده اتحادیه اروپا در هتل پله کوبورگ شهر وین پایتخت اتریش آغاز شد.
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ریاست این نشست را برعهده دارند.
این نشست در شرایطی برگزار شد که دولت آمریکا تلاشهای تازهای را برای تحت فشار قرار دادن طرفهای برجام به اجرای این توافق مورد تأیید شورای امنیت آغاز کرده است.
دولت آمریکا بعد از آنکه روز ۲۵ مردادماه پیشنویس قطعنامهاش برای تمدید محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران اعلام کرده در تلاش است با استفاده از مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران را بازگرداند.
در همین راستا، «مایک پامپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه (۲۱ اوت/۳۰ مرداد) با ارائه نامهای به رئیس شورای امنیت رسماً این شورا را از خواست خود برای بازگرداندن تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران مطلع کرد.
آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است.
چنانچه آمریکا از برجام خارج نشده بود، این نامه، روند ۳۰ روزهای را آغاز میکرد که میتوانست به «بازگشت خودکار» تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود.
در آن حالت، تمامی تحریمهای سازمان ملل نیمه شب ۲۰ سپتامبر به وقت گرینویچ (برابر با ۰۴:۳۱ بامداد ۳۰ شهریورماه) علیه ایران از سر گرفته میشدند. این تاریخ، چند روز قبل از سخنرانی دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.
با این حال، آمریکا اردیبهشت سال ۱۳۹۷ به مشارکتش در برجام خاتمه داده و طبق گفته اعضای شورای امنیت نمیتواند از حقوق تصریحشده در این توافق و متن قطعنامه صادرشده برای تأیید آن استفاده کند.
به همین دلیل، تلاش آمریکا از همان آغاز با مخالفتهای جدی روبرو شده است. خبرگزاری رویترز ۱ شهریورماه گزارش داد ۱۳ عضو شورای امنیت با نگارش نامههایی مخالفت خودشان را با خواست آمریکا برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران اعلام کردهاند.
با وجود این پامپئو پنجشنبه گذشته (۲۷ اوت/ ۶ شهریور) مدعی شد تحریمهای بینالمللی علیه ایران، در نتیجه اطلاعیه مورخ ۲۱ اوت (۳۰ مرداد) آمریکا به شورای امنیت ازنیمه شب ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) به وقت گرینویچ باز خواهند گشت.
ادعای پامپئو در حالی مطرح شده که بسیاری از اعضای شورای امنیت، تفسیر ایالات متحده درباره قانونی بودن اطلاعیه این کشور برای آغاز روند بازگشت تحریمها علیه ایران را زیر سئوال بردهاند.
به عنوان مثال نماینده چین در سازمان ملل روز چهارم شهریورماه در نشست شورای امنیت تصریح کرد اعضای شورای امنیت معتقدند ابلاغیه آمریکا به این شورا درباره ایران را نباید به معنی آغاز روند بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران تلقی کرد.
در همان جلسه نماینده روسیه در سازمان ملل هم گفت نامه هفته گذشته آمریکا به رئیس شورای امنیت برای بازگشت تحریمها علیه ایران را نمیتوان ابلاغیهای رسمی از سوی این کشور در نظر گرفت که ذیل بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت صادر شده است.