ترور دانشمند و مغز متفکر برنامه هستهای ایران، از منظر اروپائیان فرصتی را پدید آورد که بتوان مجدد هراس بیشتری در افکار عمومی دنیا از برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود و زمینه مساعدتری برای بازگشت ایران به تعهدات برجامی و انجام مذاکرات مجدد درباره برجام فراهم شود.
پس از ترور شهید محسن فخریزاده، دانشمند ممتاز هستهای و صنعت دفاعی کشورمان، بسیاری از مقامات کشورها و کنشگران بینالمللی واکنشهای مختلف و متفاوتی از خود نشان دادند؛ دراینبین، واکنش کج دار و مریض اتحادیه اروپا و خودداری از تروریستی خواندن این عملیات تروریستی، بسیار قابلتأمل است. برخی از واکنشهای مقامات اروپایی به این جنایت تروریستیف طی هفتهای که گذشت به این شرح بوده است:
۱- صدور بیانیه توسط دفتر سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا؛ در این بیانیه آمده است، ۲۷ نوامبر ۲۰۲۰ (۷ آذر ۱۳۹۹) در منطقه آبسرد، یک مقام رسمی دولت ایران و چندین غیرنظامی در مجموعهای از حملات کشته شدند. این یک اقدام مجرمانه و مغایر اصول احترام به حقوق بشر اتحادیه اروپاست. نماینده عالی مراتب تسلیت خود را به خانوادههای قربانیان ابراز داشته و برای آنهایی که مصدوم شدهاند آرزوی بهبودی دارد. در این دوران پرابهام، بیش از هر زمان دیگری ضروری است که تمام طرفها آرامش خود را حفظ و خویشتنداری کنند تا از تشدید اوضاع که به نفع هیچکس نیست، جلوگیری شود.
۲- «کارل بیلت» نخستوزیر پیشین سوئد و رئیس اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا در پی ترور امروز محسن فخری زاده دانشمند برجسته ایرانی، در صفحه توییترش نوشت: «دور از ذهن نیست که این ترور انجام شده بخشی از تلاشها برای جلوگیری از دولت جو بایدن [رئیسجمهور منتخب آمریکا]در احیای دیپلماسی با ایران و بازگشت به توافق هستهای باشد». او در ادامه، در پیام توییتری دیگری دراینباره اظهار کرد: «تا حد زیادی غیرمحتمل است که این رخداد امروز اتفاقی بوده باشد. بیشتر احتمال دارد که محل شناسایی شده بود و یک تصمیم سیاسی برای به قتل رساندن امروز او گرفته شده است».
۳- «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس درحالیکه دو روز از ترور «شهید فخریزاده» دانشمند هستهای ایران میگذشت، بیآنکه قصد محکوم کردن این اقدام را داشته باشد، در مصاحبه با اسکای نیوز مدعی شد: «از باب وضعیت در ایران و در بُعد وسیعتر، منطقه نگرانیم و میخواهیم شاهد کاهش تنشها باشیم؛ و برای پرداختن به آنچه در ایران اتفاق افتاده، منتظریم تا شواهد و واقعیتها را بهطور کامل ببینیم؛ اما تأکید میکنم که ما در مورد هدف قرار دادن غیرنظامیان، به قوانین بسیار واضح بشردوستانه بینالمللی پایبند هستیم».
۴- وزیر خارجه آلمان نیز در واکنش به ترور شهید فخریزاده، این اقدام انزجارآور تروریستی را محکوم نکرده و تنها به درخواست حفظ خونسردی برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع منطقه بسنده کرد.
هایکو ماس با اعلام اینکه آلمان هنوز هیچگونه اطلاعات دقیقی درباره این حادثه ندارد، گفت: «این مسئله روشن است که ترور محسن فخری زاده، شرایط منطقه را تشدید میکند؛ آنهم زمانی که ما به چنین تشدید اوضاعی نیاز نداریم».
۵- وزارت امور خارجه بلژیک نیز شنبهشب ترور فخریزاده شهید صنعت دفاعی کشور در شرق تهران را محکوم کرد. در پیام توییتری وزارتخانه بلژیک آمده است: «ما اقدامهای خشونتآمیز در آبسرد ایران را محکوم کرده و خواستار احترام به حقوق بشر هستیم که بهشدت از آن دفاع میکنیم».
گزاره تحلیلی:
بررسی واکنشهای مقامات اتحادیه اروپا و سران کشورهای اروپایی نسبت به این جنایت و ترور دانشمند ایرانی، در وهله اول بیش از هر چیز رویکرد دوگانه اتحادیه اروپا نسبت به حقوق بشر و ترور و تروریسم را بیشتر و شفافتر نمایان کرد.
همچنین به نظر میرسد، کشورهای اروپایی، به دلیل داشتن روابط استراتژیک با آمریکا و رژیم صهیونیستی، حفظ امنیت این رژیم را دارای اولویت میدانند و با درخواست خویشتنداری از ایران بابت عدم پاسخ به این ترور و جنایت، قصد ایجاد امنیت بیشتر برای رژیم غاصب صهیونیستی را دارند. لازم به ذکر است که با توجه به سخنان و اعترافات برخی کارشناسان و تحلیلگران و مقامات آمریکایی و اروپایی و صهیونیستی که در رسانهها بازتاب داشته است، رژیم کودک کش اسرائیل از مدتها قبل برای ترور شهید فخریزاده برنامهریزی کرده بود و از نظر مسئولان و مقامات ایرانی، آمریکا و رژیم اسرائیل از متهمان اصلی این ترور هستند و قطعاً پاسخ کوبندهای را دریافت خواهند کرد و از منظر اروپاییان، این عمل تروریستی میتواند زمینهای برای ایجاد بیثباتی اوضاع در منطقه فراهم کند و تحریک برای واکنش شدید تهران را فراهم سازد.
نکته مهم دیگر این است که آمریکا و اروپا قصد دارند، ضمن ایجاد اجماع، تلاش برای مهار مؤلفههای مختلف قدرت ایران را بهصورت موازی پیش ببرند. تروئیکای اروپایی در پی این هستند تا در آستانه ورود جو بایدن به کاخ سفید، با ایجاد جنگ رسانهای و فشار بر ایران، تهران را وادار کنند تا به توافق هستهای بهصورت کامل بازگردد، تا زمینه برای گفتگوهای دو و چندجانبه بعدی در راستای اصلاح آن و گنجاندن مسائل دیگر مهیا گردد و در مذاکرات مجدد، مؤلفههای قدرت بیشتر و توازن بازدارندگی عمیقتری نصیب اروپا و آمریکا و رژیم اسرائیل گردد. همچنین ترسیم مجدد قواعد بازی و تغییر و جابجایی خطوط قرمز و ایجاد روند راهبردی تازه، در مذاکرات جدید نیز، در دستور کار، برای غرب و رژیم صهیونیستی و آمریکا است.
با این استراتژی مدنظر اتحادیه اروپا، ترور دانشمند و مغز متفکر برنامه هستهای ایران، از منظر اروپائیان فرصتی را پدید آورد که بتوان مجدد هراس بیشتری در افکار عمومی دنیا از برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود و زمینه مساعدتری برای بازگشت ایران به تعهدات برجامی و انجام مذاکرات مجدد درباره برجام فراهم شود. ضمناً با این ترور، سایر دانشمندان و متخصصان ایرانی در صنعت هستهای را مورد ارعاب و تهدید بیشتری قرار دهند که حاضر به فعالیت و اقدام در زمینه رشد صنعت هستهای ایران نباشند.
در پایان باید گفت که بدون شک استاندارد دوگانه اروپا در برابر این ترور، از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران نهتنها کمکی به مسیر دیپلماسی با ایران نمیکند، بلکه ضربهای اساسی به چنین مسیری که اروپا ادعا میکند، وارد خواهد کرد؛ این قتل هدفمند فرامرزی خارج از درگیری مسلحانه، نقض قانون بینالمللی حقوق بشر و منشور سازمان ملل است و در ایران، اتفاقنظر وجود دارد که ترور شهید فخری زاده در اتاق فکر مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی تدارک دیده شده است و ایران حق پاسخگویی و انتقام سخت را برای خود محفوظ میداند.