نخستین حمله هوایی ارتش آمریکا در دوره ریاست جمهوری جو بایدن رییس جمهوری جدید آمریکا به دستور وی پنجشنبه شب ۷ اسفند 99 به مناطقی در مرز عراق و سوریه انجام شد.
«جان کربی» سخنگوی وزارت دفاع امریکا اعلام کرد آمریکا با دستور رئیس جمهور امریکا و در واکنش به حملات اخیر در عراق و تهدیدهای مدام علیه نیروهای امریکایی و نیروهای ائتلاف، به مواضع گروه های مسلح وابسته به ایران در مرز بوکمال سوریه حمله کرده است.
کربی تأکید کرده که در این حمله چند تأسیسات نظامی در یک پاسگاه مرزی هدف قرار گرفته و افزوده که این تأسیسات متعلق به شماری از گروه‌های مسلح وابسته به ایران ازجمله کتائب حزب الله و کتائب سیدالشهداء بوده است.
«لوید اوستن» وزیر دفاع امریکا، در واکنش به این عملیات، تأکید کرد که بابت آن چه هدف قرار داده ایم مطمئنیم، زیرا همان کسانی را زده ایم که حملات اخیر را انجام داده اند.
دیده بان حقوق بشر سوریه به نقل از منابع محلی خبر داد که جنگنده‌های امریکایی دست‌کم 6 بار سه کامیون حامل مهمات متعلق به گروه‌های نزدیک به ایران در نزدیکی شهر البوکمال را که در راه انتقال به پایگاه «امام علی» در نزدیکی البوکمال بوده هدف قرر داده‌اند و افزود که در این حمله افرادی جان باخته اند.
ناظر حقوق بشر سوریه هم ادعا کرده است در این حمله ۲۲ شبه نظامی مورد حمایت ایران کشته شدند.
حمله راکتی در اربیل
به گفته مقام های کاخ سفید، حمله به بوکمال در پاسخ به حمله راکتی در اربیل انجام شده است. در 27 بهمن ماه، چند راکت به سمت فرودگاه اربیل و خیابان های اطراف آن اصابت کرد که طی آن 2 تن جان باخته و 12 تن زخمی شدند. در این حادثه 14 راکت 107 میلی متری شلیک شده که 3 راکت آن به پایگاه نظامی برخورد کرده و در آن یک پیمانکار غیر نظامی (غیر امریکایی) جان باخته و 9 تن که 8 تن از آنها نیروی پیمانکار هستند زخمی شده اند و 4 مورد موج گرفتگی مغزی بر اثر انفجار ثبت شده است.
گروه عراقی موسوم به "سرایا اولیاء الدم" پس از برعهده گرفتن مسئولیت حمله به نزدیکی فرودگاه بین‌المللی اربیل، بیانیه ای را در این باره صادر کرد.
این گروه در بیانیه خود نوشت: به لطف خدا و دعای ملت عراق در ساعت ۹:۱۵ دقیقه دوشنبه شب به وقت محلی نیروهای سرایا اولیاء الدم موفق به انجام یک عملیات ویژه علیه اشغالگران آمریکایی در شمال کشور عزیزمان شده و موفق شدند با شلیک ۲۴ موشک ضربه مهلکی به آن ها بزنند.
واکنش ها
گروه های مقاومت عراق حمله آمریکا به نقطه مرزی را محکوم کرده و تهدید به انتقام کرده اند.
ائتلاف پارلمانی فتح به ریاست «هادی العامری»، با صدور بیانیه ای از نخست وزیری و فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق خواست در خصوص حمله امریکا در مرز عراق و سوریه تحقیقات انجام دهد.
ائتلاف فتح همچنین خواستار تحقیق در خصوص ادعای امریکا مبنی بر همکاری بین دولت عراق و وزارت دفاع امریکا در انجام این حمله شد. ائتلاف فتح این ادعا را خطرناک و مایه برهم زدن وحدت و انسجام میان دستگاه های امنیتی دانست و گفت بنابر ضرورت بالا و اهمیت ملی این مساله، منتظر نتایج تحقیقات هستند تا ملت عراق نیز در جریان قرار بگیرند.
کتائب حزب الله عراق نیز در بیانیه ای نسبت به توطئه برخی طرف های داخلی مورد حمایت عربستان و اسرائیل برای پیشبرد واشنگتن به سوی حمله به مواضع الحشد العشبی هشدار داد.
در ادامه بیانیه آمده است که اگر همکاری دستگاه امنیتی عراق در ارائه اطلاعات به امریکایی ها ثابت شود، اعترافی خطرناک به نقش خیانت کارانه ای خواهد بود که باید به اتهام خیانت بزرگ مجازات شود.
پیش از این وزیر دفاع امریکا گفته بود که برای این حمله با عراق مبادله اطلاعاتی انجام شده است. اما سخنگوی وزارت دفاع امریکا تأکید کرد که آمریکا برای تعیین اهداف خود در شرق سوریه از اطلاعات دریافتی ازجانب عراق استفاده نکرده است.
وزارتخانه های دفاع و کشور عراق نیز با صدور بیانیه های جداگانه هرگونه مبادله اطلاعات در این باره را تکذیب کردند.
«قیس الخزعلی»، دبیرکل عصائب اهل حق نیز با انتشار توئیتی ضمن محکوم کردن حمله آمریکا گفت: ما تاکید می کنیم که خروج نیروهای امریکایی از عراق تنها راه به ثبات رسیدن عراق است و عزم ملی، تصمیم سیاسی و قدرت مقاومت ضامن تحقق این امر است.
جنبش النجباء از دیگر گروه های مقاومت عراق هم گفت که حمله امریکا بدون مجازات و پاسخی سخت از سوی نیروهای مقاومت که متناسب با حجم حمله باشد، نخواهد ماند.
«ابو الاء الولائی»، دبیرکل کتائب سید الشهداء نیز با انتشار توئیتی گفت: از حمله امریکا به مواضع گروه های مقاومت غافلگیر نشدیم، چرا که چنین انتظار می رود، زیرا ما وارد جنگ برای آزادسازی سرزمینمان از اشغالگری هستیم که افراد ملی گرای نابینا آن را نمی بینند.
در سطح خارجی، ایران، روسیه و چین تجاوز آمریکا به خاک سوریه را محکوم کردند.
تحلیل و دورنما
چالش آمریکا با گروه های مقاومت عراق که در دوره دولت ترامپ تشدید شده بود، در دولت جدید آمریکا همچنان ادامه دارد.
از یک سو عراقی ها قائل به خروج آمریکا از خاک کشور خود بر اساس مصوبه پارلمان در دی ماه 98 هستند. اما از طرفی، مواضع دولت بایدن نسبت به چشم انداز حضور نیروهای آمریکایی در عراق نشانه ای به دست نمی دهد که واشنگتن در آینده ای نزدیک این نیروها را خارج کند.
این در حالی است که دولت مصطفی الکاظمی به رغم آن که تاکید دارد که عراق نباید به صحنه تسویه حساب ایران و آمریکا بدل شود، ولی خود را از حضور نیروهای آمریکایی، آن هم در شرایطی که گفته می شود نیروهای داعش در حال بازسازی و قدرت گیری مجدد هستند بی نیاز نمی بیند.
به همین دلیل، دولت الکاظمی به عنوان مجری مصوبه پارلمان عراق، چندان به اجرای این مصوبه پای بند نبوده و بلکه در مذاکراتی که در مرداد گذشته با دولت ترامپ در واشنگتن انجام داد بر نیاز عراق به نیروهای آمریکایی برای آموزش و توسعه نیروهای ارتش و دستگاه های امنیتی تاکید کرده و خروج این نیروها را منوط به مصلحت های دو کشور دانست.
در چنین شرایطی، جریان مقاومت در عراق به اعمال فشار برای خروج آمریکا از عراق روی آورده که معمولا در ایجاد ناامنی و حمله به مقرهای حضور نیروها و پرسنل آمریکایی در مناطق مختلف این کشور بروز یافته و اغلب هم کسی مسئولیت آن را به عهده نگرفته است. از زمانی که دولت بایدن زمام امور را در آمریکا در دست گرفته، دست کم سه حمله به مراکز آمریکایی در عراق انجام شده است.
اما حملات آمریکا تنها مقاومت عراق را هدف قرار نداده و به نوعی اولین هماوردخواهی نظامی دولت بایدن با جمهوری اسلامی ایران تلقی می شود.
مطابق معمول دولتمردان آمریکا گروه های اصلی مقاومت و جمهوری اسلامی را به عنوان حامی آن ها، مسئول حملات راکتی علیه آمریکا قلمداد کرده و حمله اخیر در مرز عراق و سوریه بر این اساس انجام گرفته است.
به همین دلیل بایدن در مصاحبه ای کوتاه در واکنش به حمله اخیر تاکید کرد که ایران از مجازات در امان نخواهد بود.
از این منظر، حمله پنجشنبه شب به مواضع نیروهای نزدیک به ایران در عراق حاوی این پیام بود که واشنگتن از مواجهه سخت هر چند به شکل نیابتی با ایران ابایی ندارد و تلاش های مربوط به احیای برجام ملاحظاتی را در این رابطه ایجاد نمی کند.
هدف دولت بایدن از این حمله، علاوه بر نشان دادن ضرب شصت و محدودسازی قدرت منطقه ای ایران و کاهش تاثیر و نفوذ آن در صحنه سیاسی عراق، ناظر به تداوم حضور نیروهای آمریکایی در خدمت پیشبرد سیاست های واشنگتن در منطقه قلمداد می شود.
البته باید دید واکنش عملی مقاومت به حمله اخیر آمریکا چیست و آیا چرخه ای از تقابل بین دو طرف ادامه خواهد یافت یا اوضاع به شکل نسبی آرام خواهد شد؟
با توجه به مخالفت دولت الکاظمی با هر گونه تنش در عراق به ویژه در آستانه انتخابات زودهنگام، به نظر می رسد با اشاره آمریکا، سیاست ها و اقدامات مربوط به مهار گروه های مقاومت در دستور کار دولت عراق قرار گرفته و اعمال فشار بیشتری بر این گروه ها صورت خواهد گرفت.
این مساله به اضافه واکنش نظامی آمریکا به هر گونه حملات علیه منافع آمریکا در عراق، کار گروه های مقاومت را دشوارتر می کند. با این حال نمی توان پیش بینی کرد که مقاومت تلاش ها و حملات خود را علیه آمریکا متوقف خواهد کرد. لذا آمریکایی ها نهایتا چاره ای جز ترک خاک عراق ندارند.
البته باید دید واکنش عملی مقاومت به حمله اخیر آمریکا چیست و آیا چرخه ای از تقابل بین دو طرف ادامه خواهد یافت یا اوضاع به شکل نسبی آرام خواهد شد؟ 
