خبرنگار شبکه خبری الجزیره عصر دوشنبه از وقوع تیراندازی جدید در نزدیکی فرودگاه بینالمللی کابل خبر داد.
الجزیره یا سایر رسانههای بینالمللی توضیحی درباره ماهیت این تیراندازی ارائه نکردهاند. این رسانه، ساعت ۱۹:۴۷ به وقت تهران، نزدیک به حدود ۳۰ دقیقه بعد از انتشار خبر اولیه تیراندازی در کانال تلگرامی خود نوشت که تیراندازی کماکان ادامه دارد.
هنوز رسانهها به جزئیات این تیراندازی و دلایل آن اشارهای نکرهاند.
همزمان یک مقام آمریکایی کشته شدن دو نفر توسط نظامیان آمریکایی در فرودگاه بینالمللی کابل در جریان تیراندازی چند ساعت قبلتر در همین فرودگاه تأیید کرده اما مدعی شده که نفرات کشته شده مسلح بودهاند.
روزنامه والاستریتژورنال به نقل از یک مقام آمریکایی نوشته نظامیان آمریکایی به دو فرد مسلح در فرودگاه بینالمللی کابل شلیک کرده و آنها را کشتند.
مقام آمریکایی مدعی شده این دو مرد مسلح در حال نزدیک شدن به نظامیان آمریکایی بودهاند که به منظور تأمین امنیت فرودگاه هنگام خروج آمریکاییها از آن در این منطقه مستقر شده بودند.
والاستریتژورنال نوشته که جزئیات اندکی درباره رویایی نظامیان آمریکایی و این افراد مسلح که هویتشان هم مشخص نشده در دسترس است.
مقام آمریکایی علاوه بر این گفته سه نفر از شهروندان افغانستانی که سوار کنارههای هواپیمای نیروی هوایی آمریکا شده بودند زیر گرفته شده و کشته شدند.
تصاویر و ویدئوهای منتشرشده از فرودگاه کابل نشان میداد چندین شهروند افغانستانی هنگام حرکت یک فروند هواپیمای نیروی هوایی آمریکا سوار کنارههای هواپیما و نزدیک به بال شده بودند.
ویدئویی دیگر نشان میداد که از یک هواپیمای در حین پرواز، دو جسم که گمان میشود انسان بودند به پایین پرتاب شد.
یکی از افراد حاضر در فرودگاه که خواسته نامش گمنام بماند به روزنامه والاستریتژورنال گفت: «من دیدم که وقتی هواپیما حرکت میکرد یک نفر به آن چسبیده بود و اندکی بعدتر او به زمین افتاد.»
در یک رویداد جداگانه، شاهدان عینی گفتهاند جسد سه انسان را در بیرون از ساختمان مربوط به ورودی مسافران مشاهده کردهاند که یکی از آنها جسد یک زن بوده است.
بعد از آنکه دولت افغانستان روز یکشنبه سقوط کرد ارتش آمریکا به منظور خارج کردن دیپلماتهای خارجی و شهروندان آمریکایی از افغانستان تأمین امنیت فرودگاه کابل را در اختیار گرفته است.
والاستریتژورنال نوشته هزاران نفر از شهروندان افغانستانی-که بسیاری از آنها با نیروهای آمریکایی همکاری میکردند- بعد از ورود طالبان به کابل به سمت فرودگاه هجوم آوردند. شایعاتی در فضای مجازی پخش شده بود که هواپیماها مسافران را حتی بدون بلیط و گذرنامه از افغانستان خارج میکنند.
شاهدان عینی در فرودگاه به والاستریتژورنال گفتهاند نظامیان آمریکا چندین بار برای متفرق کردن جمعیت اقدام به شلیک تیرهوایی کردند. تصاویر صدها غیرنظامی افغانستانی در نزدیکی هواپیماهای مستقر در فرودگاه کابل منتشر شدهاند.
مسافران گفتهاند ارتش آمریکا برای متفرق کردن جمعیت دو بالگرد نظامی را در ارتفاع پایین پرواز داده و اقدام به شلیک تیر هوایی کرده است.
مقامهای نظامی آمریکا یکشنبه گفتهاند نزدیک به ۶۰۰۰ نظامی آمریکا در فرودگاه کابل بودهاند و یا اینکه به این فرودگاه منتقل شدهاند. شمار دیگری از نظامیان آمریکا در کویت در وضعیت آمادهباش قرار دارند.
مقامهای آمریکایی گفتهاند «حق دفاع از خود» برای نظامیان مستقر در فرودگاه کابل محفوظ است و چنانچه طالبان یا افراد دیگری قصد دخالت در عملیات خروج آمریکاییها داشته باشند نظامیان آمریکایی میتوانند از زور کشنده استفاده کنند.
گروه طالبان یکشنبه (۱۵ اوت/۲۴ مردادماه) بعد از خروج «اشرف غنی»، رئیسجمهور سابق افغانستان وارد شهر کابل شد. والاستریتژورنال، ورود نیروهای طالبان را به منزله خاتمه تلاشهای ۲۰ ساله آمریکا و دیگر کشورهای غربی برای «بازسازی افغانستان به شکل یک دموکراسی مدرن» دانسته است.
«محمد نعیم»، یکی از سخنگویان طالبان به شبکه خبری الجزیره گفته که شکل حکومت جدید افغانستان به زودی مشخص خواهد شد. او همچنین گفت که طالبان به دنبال روابط صلحآمیز با کشورهای دیگر است.
کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و آلمان گفتهاند که قصد دارند شهروندانشان را از افغانستان خارج کنند. روسیه، ترکیه و چین گفتهاند سفارتخانههایشان را در افغانستان حفظ خواهند کرد.
«بن والاس»، وزیر دفاع انگلیس روز دوشنبه گفت ۶۰۰ چترباز برای کمک به تخلیه نظامیان انگلیسی و سایر شهروندان این کشور وارد کابل شدهاند.
پیش از این قانونگذاران محافظهکار پارلمان انگلیس خروج نظامیان این کشور از افغانستان در بحبوحه پیشرویهای طالبان را «به شدت تحقیرآمیز» توصیف کرده بودند.
نمایندگان پارلمان انگلیس که از زمان حمله آمریکا به افغانستان، عضو این مجلس بودهاند روز جمعه از تصمیم لندن برای قطع حمایت نظامی از دولت مستقر در کابل به شدت انتقاد کرده و گفته بودند این رویداد تمامی «دستاوردهای» دو دهه قبل را از بین میبرد.
«جانی مرسر» که چند ماه پیش از سمت مشاور وزیر دفاع استعفا کرد به بیبیسی گفت: «فکر میکنم مشاهده نابودی تمام آنچه اینقدر سخت برای به دست آوردن آن و ایجادش در افغانستان تلاش کردهایم به شدت تحقیرآمیز است.»
مرسر افغانستان را «یکی از آسیبپذیرترین نقاط دنیا» توصیف کرد و گفت: «ما نتیجه این اقدام را در انگلیس خواهیم دید همانطور که قبلاً هم دیدهایم، خواه از طریق بحران پناهجویان باشد یا از طریق اوضاع امنیتی.»
«تام تانگنهات»، رئیس کمیته امور خارجه پارلمان انگلیس گفته بحران فعلی را میتوان نتیجه اشتباهات تک تک سه رئیسجمهور قبلی آمریکا دانست. او اضافه کرد این تصور «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا مبنی بر اینکه افغانستان بعد از خروج نظامیان غربی میتواند به امنیت داخلی دست پیدا کند اشتباه است.
بعد از توافق فوریه ۲۰۲۰ آمریکا و طالبان و امضای «توافقنامه صلح» بین دو طرف، روند خروج نظامیان آمریکایی و متحدان این کشور از افغانستان شروع شد. این در حالی است که طی هفتههای اخیر جنگ در افغانستان شدت گرفته و طالبان موفق شدهاند بسیاری از مناطق افغانستان را به تصرف خود درآورند.
ایالات متحده و دیگر کشورهای عضو ناتو در سال ۲۰۰۱ در پاسخ به حملات ۱۱ سپتامبر همان سال در آمریکا، به افغانستان حمله نظامی کردند و از آن زمان، حضور نظامی و اشغالگری آنها در افغانستان ادامه داشته است.
«راری استیوارت» از مشاوران سابق کابینه انگلیس که اقدام به تأسیس یک خیریه در کابل کرده بود گفت: «ایران و روسیه خلأ موجود را پر خواهند کرد، پاکستان هم در خلایی که ما به جا گذاشتهایم حضور دارد.»
«فیلیپ هاموند»، وزیر خارجه اسبق انگلیس انگشت اتهام را به سمت واشنگتن نشانه گرفت. او در گفتوگو با رادیو تایمز گفت: «فکر میکنم که باید صادقانه گفت خروج در این مقطع زمانی نتیجه یک سوءقضاوت از سوی بایدن بوده است.»
«بن والاس» وزیر دفاع انگلیس هم روز جمعه درخصوص احتمال تبدیل افغانستان به آنچه «دولت درمانده» نامید، هشدار داد.او با اشاره به احتمال بازگشت گروه تروریستی القاعده به افغانستان گفت: «من کاملاً این نگرانی را دارم که دولتهای ناکام به زمین حاصلخیزی برای اینگونه افراد تبدیل شوند».
والاس همچنین در مصاحبه دیگری گفت، افغانستان «در حال حرکت به سمت جنگ داخلی است» و او دستور داده چند صد نیروی نظامی انگلیسی برای خارج کردن شهروندانش از افغانستان، عازم این کشور شوند. او در ادامه گفت، در صورتی که قرار باشد نقشههایی تروریستی علیه انگلیس در افغانستان طراحی شود، لندن حق مداخله دارند.