آمریکا آچمز شده است!

«رابرت مالی» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، روز چهارشنبه گذشته در گفتگویی با رادیو فردا، به ابعاد مذاکرات هسته‌ای و توافق احتمالی آینده با ایران اشاره کرد. بررسی جنبه‌های مختلف اظهارات وی، موضوع این گزارش است.

گزاره‌های تحلیلی: نکته حائز اهمیت که در سراسر اظهارات رابرت مالی موج می‌زند و نمی‌تواند آن را کتمان نماید، اشتیاق آمیخته با نگرانی برای آغاز دور جدید مذاکرات هسته‌ای است. دراین‌باره قرائنی وجود دارد که نشان می‌دهد آمریکایی‌ها دائماً در حال ارسال پیام و سیگنال‌هایی به ایران و اعلام آمادگی برای توافق هستند. چیزی که رابرت مالی در این مصاحبه تصریح می‌کند و ازقضا گردانندگان کنونی کاخ سفید را فاقد راهبرد نموده، این است که ایران به‌هیچ‌عنوان زیر بار فشار، امتیاز نخواهد داد. این برآورد در حال حاضر تبدیل به بخشی از محاسبات آمریکا شده است. اظهارات مالی که می‌گوید: «دولت پیشین ما با کمپین فشار حداکثری، اشتباه محاسباتی کرد»، دال بر این مدعاست. نکته دیگری که وی به آن اشاره می‌کند، دقیقاً همان بخش چالشی مذاکرات است که اجازه نداد گره مذاکرات باز شود و آن‌هم این است که رابرت مالی می‌گوید، آمریکا ضمانت نمی‌دهد و اگر بخواهد ضمانت دهد، باید توافق دیگری داشته باشیم. چالش کنونی دقیقاً در همین گزاره نهفته است. ایران شرط ضمانت دادن آمریکا را با هدف انتفاع اقتصادی خود از برجام گذاشته که در انتهای آن عملاً آمریکا از حیث به‌کارگیری ابزار تحریمی، خلع سلاح می‌شود. این شکل از توافق از منظر آمریکا یک فاجعه بزرگ است؛ چراکه بسیاری از موضوعات ادعایی آن‌ها در حوزه منطقه‌ای و موشکی لاینحل باقی خواهد ماند؛ اما آمریکا دادن ضمانت را به‌گونه‌ای دیگر تعریف می‌کند. متصدیان کنونی کاخ سفید دادن ضمانت را در مذاکراتی توسعه‌یافته‌تر و جامع‌تر دنبال می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که در انتهای آن، ایران -به تعبیر آن‌ها- نرمال و خالی از مؤلفه‌های قدرت گردیده و کلیه اختلافاتش با آمریکا نیز حل شده باشد.

جمع‌بندی: اکنون شرایط برای آمریکایی‌ها سخت و پیچیده و به عبارتی آچمز شده است. به این دلیل که ایران بر روی توسعه حوزه‌های مرتبط با فناوری‌های هسته‌ای خود متمرکز شده، به رجزخوانی و تهدیدات بدون پشتوانه آمریکایی‌ها بی‌اعتنا است و از همه مهم‌تر اینکه، در حال خنثی‌سازی تحریم‌ها و عبور از شرایط موجود است. این وضعیت، آمریکایی‌ها را به هراس انداخته، چراکه انتهای این دالان چیزی نیست جز تن دادن به آنچه ایران می‌خواهد؛ دادن ضمانت واقعی و عملی.