تأکید چند ساله رهبر معظم انقلاب اسلامی بر مسأله «تولید»، اهمیت این موضوع برای کشور را نشان میدهد، در مقطعی که کشور با مشکلات اقتصادی رو به روست مقام معظم رهبری سال گذشته را با عنوان «تولید، پشتیبانیها، مانع زداییها» و امسال را با عنوان سال «تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین» نامگذاری کردند، که این نامگذاریها بر اهمیت تولید دانشبنیان دلالت دارد، بنابراین بر تمام آحاد جامعه ضرورت دارد که هر فرد در حوزه کاری خود در این زمینه گام بردارد.
جامعه دانشگاهی نیز برای عمل به فرمان مقام معظم رهبری و تحقق تولید دانش بنیان عزم خود را جزم کردهاند به طوریکه کلا دانشگاه را محور تحقق این فرمان میدانند.
* وزیر علوم: لزوم عزم فرابخشی برای اجرای فرمان رهبری
محمدعلی زلفیگل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نامگذاری سال از سوی مقام معظم رهبری را نه یک شعار بلکه یک فرمان برای تمام نهادها عنوان کرد و گفت: وقتی از عنوان سال صحبت میکنیم بهتر است نگوییم شعار سال بلکه بگوییم فرمان سال؛ زیرا شعار لزومی برای اجرا ندارد اما نامگذاری سال یک فرمان از سوی فرمانده است و لازمالاجرا.
وی افزود: ما بسیار خوشحالیم که خداروشکر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی بحث اشتغال را به یک پروژه ملی تبدیل کردند زیرا در حال حاضر عمدهترین مشکل جامعه مشکل بیکاری جوانان است که اگر این مشکل حل شود جوانان ازدواج میکنند و امید و نشاط به جامعه بازمیگردد.
وزیر علوم با ابراز امیدواری از اینکه مباحث دانشبنیانی به یک فرهنگ تبدیل شود، خاطرنشان کرد: اینکه مبانی تمام تصمیمگیریهای کشور از جمله مبحث مهم تولید، دانشبنیانی باشد نشان میدهد تصمیم بسیار حکیمانه بوده است.
زلفیگل عنوان کرد: وزارت علوم بخاطر داشتن ۲۰۰ مرکز رشد و بیش از ۴۰ پارک علم و فناوری میتواند محل رویش تولیدات دانشبنیان باشد، امیدواریم با نگاه جامعی که دولت و کل حاکمیت به فرمان سال دارند به وزارت علوم کمک کنند تا با جذب نخبگان و صاحبان ایده شرایط تقویت شرکتهای دانشبنیان مهیا شود.
وی با تاکید بر اینکه عملیاتی شدن فرمان رهبری به یک عزم فرابخشی نیاز دارد، اظهار داشت: فرمان سال باید به سیاست و سپس به راهبرد و برنامه تبدیل شود و پس از آن باید مورد اقدام و عمل قرار گرفته و بعد نتایج مورد انتظار حاصل شده و در معرض پایش و بازخورد قرار بگیرد که این کار با کمک رسانهها امکانپذیر است، زیرا از این طریق میتوان آینده سازان را مطلع کرد که اگر بحث دانش بنیان در همه کارها مدنظر قرار گیرد و همه باور کنند که مبنای همه کارها اصول دانشبنیان است حتما محصولات رقابت پذیر و منحصر به فرد تولید میشود.
وزیر علوم گفت: امروز دنیا بر نظام ملی نوآوری بسیار تاکید میکند و برای مالکیت فکری و معنوی قوانین بسیار سختگیرانهای دارد و من خواهش میکنم رسانهها در این زمینه تلاش کنند تا ما هم نظام دانشبنیانی را بیشتر فرهنگسازی کنیم.
*رئیس دانشگاه علامه طباطبایی: دانشگاهها اصول تولید و بازاریابی را به دانشجویان آموزش دهند
عبدالله معتمدی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی نیز بحث تولید را یک بحث جدی و مورد تاکید مقام معظم رهبری در چند سال اخیر دانست و گفت: زمانی که تولید افزایش یابد سطح زندگی نیز ارتقا مییابد و رفاه و آرامش در زندگی مردم زیاد میشود.
وی افزود: مقام معظم رهبری بر روی تولیدات دانشبنیان تاکید دارند بنابراین تولید ما باید در راستای توسعه پایدار باشد؛ برخی تولیدات در کوتاه مدت نتیجه خوبی دارد اما در طولانی مدت دارای نتیجه خوب نیست بنابراین تولید باید در راستای توسعه پایدار بوده و با شرایط روز دنیا هم یکسان باشد.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: با توجه به اینکه قشر اصلی جوانان ما قشر تحصیلکرده هستند باید اشتغالی فراهم کنیم که دانشبنیان باشد تا جوانان کشور با استفاده آن ایدههای خود را به ثروت تبدیل کنند.
معتمدی با اشاره به نقش دانشگاهها در تحقق خواسته مقام معظم رهبری خاطرنشان کرد: دانشگاهها باید اصول بازاریابی و تولید را به دانشجویان آموزش دهند تا جوانان کشور با استفاده از تخصص و دانشی که آموختهاند بتوانند به تولید و ثروتزایی برسند.
* معاون پژوهشی وزیر علوم: سه راهکار برای تحقق خواسته مقام معظم رهبری
پیمان صالحی معاون پژوهشی وزیر علوم هم با بیان اینکه بحث حوزه اشتغال و شرکتهای دانش بنیان مساله مهمی است، گفت: ما باید این مبحث را بخصوص در زمینههایی که کشور نیاز بیشتری دارد بیشتر مدنظر قرار دهیم، به طور مثال در حال حاضر تعداد شرکتهای دانش بنیان در حوزه کشاورزی کم است که باید افزایش یابد.
وی افزود: به نظر بنده به عنوان معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم زیرساختها باید تقویت شود تا شرکتهای دانش بنیان بتوانند رشد کنند و البته باید بتوانند به صورت پیوسته پیشرفت و رشد داشته باشند تا به تولید و خودکفایی برسیم.البته در کشور حمایتهای خوبی از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و همچنین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای رشد و پیشرفت شرکتهای دانش بنیان و تقویت زیرساختها صورت گرفته است اما صحبت من این است که این حمایتها افزایش یابد، البته بحث من کیفی است نه کمی.
صالحی ادامه داد: در حال حاضر 40 پارک علم و فناوری، بیش از 200 مرکز رشد و 300 مرکز نوآوری زیرمجموعه وزارت علوم داریم که اینها کارخانجات دانش بنیان هستند یعنی شرکتها برای دانش بنیان شدن از این مراحل عبور میکنند و دانش بنیان میشوند. اما بسیاری از پارکهای علم و فناوری ما جوان هستند و از نظر امکانات به این شکل هستند که زمین گسترده دارند اما زیرساخت قوی ندارند، تقویت زیرساختها هم هزینه بر است بنابراین نهادهای دولتی باید برای تقویت زیرساختها حمایت کنند زیرا تقویت زیرساختها بسیار مهم و قابل توجه است.
معاون پژوهشی وزیر علوم ادامه داد: البته در بسیاری از کشورها حمایت از طریق اعطای گرنت هم انجام میشود اما نظام اعطای گرنت در کشور ما ضعیف است و به جای آن نظام وامی ما خوب شده که به دلیل ریسک بالای موجود در شرکتهای دانش بنیان بخصوص برای ایدههای اولیه نمیتوان روی وام به اندازه گرنت حساب کرد بنابراین حتما باید نظام اعطای گرنت را تقویت کنیم.
وی گفت: صندوق علوم، تحقیقات و فناوری در شورایعالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، این صندوق پس از صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران تنها صندوق نظام اعطای گرنت است.البته بودجه مجلس شورای اسلامی نیز برای تقویت نظام گرنت هست اما این بودجه کفایت نمیکند و باید امسال تقویت شود.
صالحی اظهار داشت: عرض دیگرم درباره اشتغال است، باید این را بدانیم که بیشترین اشتغال در شرکتهای کوچک و متوسط ایجاد میشود به طوریکه میتوان گفت بیش از 90 درصد اشتغالزایی از سوی این شرکتها انجام میشود بنابراین اگر نگاه ما به افزایش اشتغال است باید به این شرکتها توجه کنیم که اینها در مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری مستقر هستند. ما با وضعیت اقتصادی حال حاضر کشورمان ضرورت دارد که نگاهمان را بر شرکتهای کوچک قرار دهیم به عبارتی اگر با این داشتههای مالی فعلی میخواهیم پیشرفت کنیم باید شرکتهای دانشبنیان را توسعه دهیم.
به گفته وی، برای دستیابی به این هدف، نظام نوآوری باز جوابگوست؛ این نظام در دنیا جایگاه ویژهای دارد یعنی شرکتها باید تولید و نوآوری را بازسازی کنند و اینگونه نباشد که شرکتهای بزرگ تمام خدماتشان را خودشان انجام دهند. ما باید به سمت ایجاد نظام نوآوری باز برویم و شرکتهای خصوصی واقعی و زایشی داشته باشیم زیرا در حال حاضر هنوز بسیاری از شرکتهای ما خصولتی هستند یعنی خصوصی و دولتی هستند و هنوز هیکل دولت درشت است که با ایجاد نظام نوآوری باز این مساله هم حل میشود.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف: مسؤولیت دانشگاهیان در راستای تحقق خواسته رهبری
رسول جلیلی رئیس دانشگاه صنعتی شریف نیز با بیان اینکه سخنان مقام معظم رهبری برای جوانان سرشار از امید است، گفت: این مساله بسیار اهمیت دارد که در آغاز قرن 15 هجری شمسی چنین امیدی در جوانان و فرهیختگان کشور ایجاد میشود؛ البته برای اینکه این امید همیشگی باشد ما باید نقشه راه داشته باشیم، نقشه راه هر انسان نیز این است که به کمال و تعالی برسد و این کمال و تعالی در حل مسائل اولیه زندگی مدنظر جوان مخاطب ما است.
وی افزود: مسیر کمال و تعالی انسان جز با امیدواری و خوشبینی رخ نمیدهد و امید و خوش بینی نیز مستلزم کار خوب است یعنی کاری که تمام اعضا و جوارح فرد را مشغول و اثرآفرین کند که این همان کار دانش بنیان است زیرا در این کار نوآوری و فن آفرینی وجود دارد.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف شعار سال را بسیار دقیق و متناسب با جامعه نخبگانی کشور برشمرد و اظهار داشت: دانشگاهیان حتما در برابر با شعار سال و برای تحقق آن مسوول هستند، ما موظف هستیم زندگی پس از تحصیل دانشجویان را هم ببینیم و ترسیم کنیم، باید فضای مکمل دانش و پژوهش، یعنی فضای کارآفرینی و فن آوری و نوآوری را ایجاد کرده و توسعه دهیم، البته بسیاری از دانشگاهها پارکهای علم و فناوری ایجاد کردند، دانشگاه صنعتی شریف نیز مفتخر است که در منطقه طرشت در کنار دانشگاه، پارک علم و فناوری بسیار بزرگ و پیش تازانه ای را تاسیس کرده است که حدود ۵۰۰ شرکت دانش بنیان در آن مستقر هستند و شیب رشد کمی و کیفی شرکتهای پارک رو به فزونی است.
جلیلی عنوان کرد: ما باید شرکتهای دانش بنیان بزرگ بیشتری داشته باشیم، شرکت دانش بنیان بزرگ یعنی شرکتی که در مقیاس 4 رقمی کارمند و فناور وپژوهشگر داشته باشد، اگر تعداد خیلی بیشتری از چنین شرکتهایی داشته باشیم فکر میکنم تا حدودی توانسته باشیم بخشی از انتظارات مقام معظم رهبری را جامه عمل بپوشانیم.
به گزارش فارس، نه تنها مسولان وزارت علوم و دانشگاههای زیرمجموعه آن بلکه مسوولان دانشگاه آزاد هم عزم جزمی برای تحقق خواسته مقام معظم رهبری دارند.
* رئیس دانشگاه آزاد: برنامهریزی دانشگاه آزاد برای ایفای نقش مناسب در عمل به خواسته رهبری
محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد گفت: برای عملی کردن خواسته مقام معظم رهبری همه باید دست به کار شویم، تحقق شعار سال به عزم همه جانبه در رویکردهای مختلف دانشگاهی و اجرایی نیاز دارد.
وی افزود: ما باید در دانشگاهها رویکرد تحولی را دنبال کنیم و دانشگاه آزاد برای این کار پیشقدم شده است به طوریکه براساس برنامهریزیهایمان طرح گام دوم را با رویکرد تحولی در اردیبهشت 1401 همزمان با چهلمین سالگرد تاسیس دانشگاه آزاد اجرا میکنیم.
رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه سهم دانشگاه آزاد در تحقق خواسته مقام معظم رهبری سهم بسزایی خواهد بود، اظهار داشت: ما برای افزایش شرکتهای دانشبنیان دانشگاه و به دنبال آن افزایش تولید دانشبنیان برنامهریزی داریم.
مسوولان نهادهای علمی و آموزشی دیگر مانند شورایعالی انقلاب فرهنگی و جهاد دانشگاهی هم از اتحاد و هماهنگی برای تحقق عنوان سال میگویند.
* دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی: تولید مبتنی با نوآوری و متناسب با نیاز کشور باشد
سعیدرضا عاملی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی با تبیین معنای تولید دانش بنیان گفت: تولید دانشبنیان و شغل آفرین یعنی تولید باید تخصصی و در مرز پیشرفت علم بوده و همچنین مبتنی بر نوآوری و متناسب با نیاز کشور باشد.
وی افزود: مقام معظم رهبری در نگاهشان به تولید نگاه تمدنی هم دارند و هدف را تمدن نوین اسلامی قرار میدهند.
عاملی با بیان اینکه نگاه مقام معظم رهبری به موضوعات بخصوص موضوع تولید مانند نگاه سایر کشورها نیست، عنوان کرد: مقام معظم رهبری با این نامگذاری هدف مهمی دارند و دانشگاهیان نیز مانند سایر قشرها برای تحقق این هدف تلاش میکنند.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی گفت: در این نگاه، تولید براساس رفع نیازهای اساسی مردم مانند غذا، مسکن، محیط زیست و غیره وجود دارد، نیاز به انرژی سالم هم بسیار اهمیت دارد چرا که امروز یکی از خطراتی که کشورها را تهدید میکند انرژیهای فسیلی است.
عاملی با اشاره به نقش دانشگاهیان در تحقق شعار سال اظهار داشت: اگر محورهای دانشی و شغلآفرینی در دانشگاهها در کنار هم جایگاه حقیقی خود را داشته باشند این هدف تحقق مییابد، در حال حاضر مسیر تولید دانش و شغل آفرینی در دانشگاهها جداست اما باید در کنار هم باشد.
*رئیس جهاد دانشگاهی: مسوولان شرایط تحقق شعار سال را فراهم کنند
حمیدرضا طیبی رئیس جهاد دانشگاهی با ابراز خوشحالی از اینکه مقام معظم رهبری مانند همیشه بسیار بجا و صحیح نام سال را انتخاب کردند، گفت: در حال حاضر ضرورت کشور ما توسعه اقتصاد دانشبنیان است.
وی با اشاره به نقش جهاد دانشگاهی در تحقق خواسته مقام معظم رهبری اظهار داشت: ما جهاد دانشگاهی را یکی از الگوهای موفق توسعه دانشبنیان میدانیم و با برنامهریزیهایی که در راستای عمل به فرمان ولایت فقیه داریم امیدواریم سال 1401 سال موفقی برای جهاد دانشگاهی در حوزه تولید و تجاریسازی محصولات دانشبنیان باشد.
طیبی اضافه کرد: با کمک مقام معظم رهبری بودجه بخش تولید دانشبنیان افزایش یافته بود و این مساله قطعا تاثیر بسیاری در حوزه اقتصاد دانشبنیان دارد.
رئیس جهاد دانشگاه تأکید کرد: البته مسوولان باید شرایط اجرایی شدن خواسته مقام معظم رهبری را فراهم کنند، یعنی اول اینکه نظارت بیشتری بر اقدامات این حوزه داشته و دوم اینکه از تولید دانش بنیان حمایت بیشتری داشته باشند.
اساتید دانشگاه هم عزم جزمی برای توسعه تولید در کشور دارند.
*عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف: دانشگاهها بساط تولید را پهن کنند
مهدی گلشنی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به نامگذاری سال نو از سوی مقام معظم رهبری با عنوان "تولید، دانشبنیان، اشتغالآفرین" گفت: افزایش تولید برای ما دو مزیت مهم به همراه دارد؛ یکی اینکه ما را از بیگانه بینیاز میکند و اگر خودمان تولید داشته باشیم مجبور نیستیم به هر خواسته بیگانگان تن دهیم؛ دیگر آنکه از طریق تولید عدهای جوان بیکار در کشور صاحب کار میشوند.
وی افزود: برخی افراد سرمایهشان را در بانکها گذاشتهاند در حالیکه اگر پولشان را در مسیر تولید قرار دهند به پیشرفت کشورمنجر میشود.
عضو سابق شورایعالی انقلاب فرهنگی نقش دانشگاهها در تحقق نام سال عنوان کرد: دانشگاهها بخصوص دانشگاههای فنی و مهندسی باید بساط تولید را راهاندازی کنند، در حال حاضر دانشگاهها نقش مهمی در تولید ندارند اما باید به این موضوع ورود کنند.
گلشنی اظهار داشت: با افزایش تولید داخلی واردات غیرضروری کاهش مییابد و سود آن به جوانان کشورمان میرسد.
امید است با اراده و اتحادی که میان مسوولان مراکز علمی و آموزشی شکل گرفته، رونق تولید را در پایان سال 1401 شاهد باشیم.