سینما و دانشگاه در مکتب امام (ره)

امام خمینی(ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی دیدگاه ویژه ای نسبت به دانشگاه به عنوان مکتب علمی انقلاب و کسب دانش و علم و پیشرفت در این زمینه داشتند. در همین راستا با دکتر رضا روستا آزاد رئیس اسبق دانشگاه صنعتی شریف گفتگویی داشتیم که در ادامه میخوانید.

دکتر روستا آزاد، از منظر شما نگاه امام به دانشگاه و سینما چه بود و چطور این نگاه را به شرایط امروز میتوان تعمیم داد؟

مسئله این است که تمدن امروز بشر فکر و محتوای فرهنگی و اجتماعی دارد و این محتوای فرهنگی و اجتماعی را با ابزاری در جامعه مستقر میکند. دانشگاه و سینما دو ابزاری بودند که در رابطه با استقرار فرهنگ غربی در جامعه خیلی موثر بودند تئاتر،سینما، فضای مجازی که البته آن موقع زیاد نبود و به تدریج رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‎‌ای در این حوزه ورود کردند.

با این حال در همان زمان امام (ره) روی جایگاه علمی دانشگاه خیلی تاکید داشتند چرا که خیلی از روشن فکران ما در دانشگاه پرورش پیدا میکنند و تفکرات مختلف را میگیرند و بعد از فراغت از تحصیل هم میتوان گفت مروج آن تفکر در حوزه خودشان هستند. بنابراین ایندو ابزارهای قوی هستند که مکتب فرهنگی و اجتماعی جامعه ای میسازند و در این بین دانشگاه از سینما هم شاید قوی تر باشد و نقش موثر تری در ساخت فرهنگ جامعه و توسعه و پیشرفت آن ایفا می کند.

این نگاه امام خمینی به حوزه فرهنگ، دانشگاه و سینما راچطور میتوان به جامعه امروز تعمیم داد؛ این دو چطورمیتوانند در جامعه امروز تاثیرگذار باشند؟

در پاسخ قبلی به فضای مجازی اشاره کردم هر چند در زمان انقلاب و تلاش امام راحل برای پیروزی آن وجود نداشت اما حضور در این فضاا لان قوی تر شده تا جاییکه مقام معظم رهبری آیت الله خامنه‌ای فرمودند: اگر من رهبر نبودم  در فضای مجازی کار میکردم. این فضا در ساختن فکر و اندیشه، رفتار، آداب و رسوم و به طور کلی فرهنگ یک جامعه خیلی موثر هستند هم دانشگاه و هم سینما و هم فضای مجازی.

اما به نظر می‌آید که این دستگاه‌هایی که ما داریم مثل صدا و سیما،فضای مجازی، وزارت ارشاد نمیتوانند به خوبی از این ابزار استفادهکنند و با تعلیم دانشجویان ما و همین طور تعلیم توده مردم و تفکرایرانی، اسلامی که ما به دنبال آن هستیم را در جامعه مستقر کنند. کما اینکه عکس این قضیه در مورد غربی‌ها است که با بافستیوال‌هایی مثل کن و هالیوود، مثل تفکر حاکم بر دانشگاه‌ها کهسعی میکنند تفکر خودشان را رایج  و بستش بدهند.  ولی به لطف خداوند به نظر می‌آید در سینما با کارگران‌های خوبی مثل ابراهیم حاتمی‌کیا، مجید مجیدی، مرحوم سیف‌الله داد، میتوانیم با آن ها هم‌آوردی داشته باشیم با و البته دانشگاه را هم نباید فراموش کنیم.

با توجه به مقام آوردن ایرانی‌ها بعد از انقلاب درفستیوال‌های جهانی تاثیر دیدگاه امام را در این مواردچطور میبینید؟

خود نظام به قدری در هدایت استعدادها در فضاهای مختلف ضعیف عمل کرده ولی ما  افرادی داشتیم که پیش قراول و آتش به اختیار درصحنه‌های مختلف درخشیده‌اند در نظام، ورزش، هنر. ما تک تکالمان‌های مربوطه را داریم در تمام حوزه‌ها ولی به نظر من نظام باید به شکل سازمان یافته اقدامات بزرگتری در این راستا انجام دهد و مثلا ورزش را ملاک قرار بدهد تا در این زمینه ما بتوانیم دیپلماسی ورزشی داشته باشیم. در علم و فناوری داریم عزیزانی که خوب کارمیکنند و پر استناد هم هستند که باید سازمانشان بدهیم، در زمینه نظامی افرادی مثل قاسم سلیمانی را داریم، در زمینه علم افرادی مثلعلی محمدی، شهریاری، احمدی روشن و... اینها هم افرادی بودند که میتوانیم به کمک اینها شبکه‌هایی را ایجاد کنیم و به عنوان تمدن اسلامی به دنیا معرفی کنیم.

به نظر من در این زمینه جای کار زیاد است که در خود نظام چه وزارت ارشاد و چه وزارت علوم  و وزارت ورزش و جوانان و بقیه باید بتوانند ازاین ستاره‌ها خوب استفاده کنند و یک شبکه ایجاد شود تا آن اثرگذاری که امام راحل در ابتدای انقلاب مد نظر داشتند و رهبری در بیان دغدغه های خود عنوان میکنند، میسر گردد. لذا به نظر می‌آید که باید در این زمینه بیشتر کار شود