تظاهرات طرفداران اتحادیه اروپا در گرجستان نشانه چیست؟ / سناریوی خطرناک غرب در تفلیس

اخیرا تفلیس، پایتخت گرجستان صحنه تجمع معترضین به سیاست‌های دولت و طرفداران پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا بود. تظاهرکنندگان به دلیل آنکه تقاضای نامزدی کشورشان برای الحاق به اتحادیه اروپا پس از موافقت بروکسل با درخواست‌‌ مشابه دو کشور اوکراین و مولداوی به زمان دیگری موکول شد دست به تظاهرات زدند و خواستار استعفای دولت شدند. بر اساس گزارش یورونیوز برخوردار نشدن گرجستان از وضعیت نامزدی برای پیوستن به اتحادیه بیش از ۳۵ هزار نفر از مخالفان سیاست‌های دولت را به خیابان‌های تفلیس، پایتخت این کشور کشانده است.

آنچه در تفلیس گذشت

تظاهرکنندگان با حرکت در خیابان‌های اصلی پایتخت جلوی عبور و مرور خودروها را گرفتند و پرچم های اتحادیه اروپا را به اهتزاز درآوردند.چندین حزب اپوزیسیون به همراه سازمان‌ها و تشکل‌های طرفدار اتحادیه اروپا از شهروندان خواسته بودند تا با شرکت در تظاهرات آخر هفته حزب حاکمِ «رویای گرجی» را به دلیل همین موضوع  تحت فشار قرار دهند.گرجستان در حالی به فهرست انتظار کشورهای متقاضی برای پیوستن به اتحادیه اروپا اضافه شده که سران بیست و هفت کشور عضو اتحادیه روز پنجشنبه ۲۳ ژوئن رسما با اعطای وضعیت نامزدی به دو کشور اوکراین و مولداوی موافقت کرده بودند.تظاهرکنندگان در تفلیس همچنین شعارهایی علیه بیدزینا ایوانیشویلی، بنیانگذار حزب «رویای گرجی» سردادند؛ فردی که گفته می‌شود بدون داشتن سمت سیاسی کنترل دولت را در گرجستان در دست دارد.سازمان‌دهندگان این تظاهرات در یک پست فیسبوکی اعلام کردند: «ما از ایوانیشویلی می‌خواهیم قدرت اجرایی را رها کند و با احترام به قانون اساسی، آن را به دولت وحدت ملی بسپارد.» در این پیام همچنین آمده است که دولت جدید باید «اصلاحات مورد نیاز اتحادیه اروپا را انجام دهد تا کشور ما شکل خودکار بتواند از وضعیت نامزدی برای عضویت در اتحادیه اروپا بهره‌مند گردد»

بازی در تفلیس پیچیده است

آنچه در گرجستان رخ می دهد بسیار پیچیده است. همزمانی اعتراضات اخیر در تفلیس با آنچه در صحنه نبرد اوکراین می گذرد قطعا نمی تواند موضوعی تصادفی قلمداد شود!

تفلیس تنها چند روز پس از تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین در ۲۴ فوریه گذشته، همراه با کی‌یف و کیشینائو (پایتخت مولداوی) رسما برای نامزدی جهت پیوستن به اتحادیه اروپا درخواست ارائه کرده بود.

رهبران اتحادیه اروپا ماه گذشته میلادی اعلام کردند که به شرط انجام اصلاحاتی اساسی در گرجستان به خصوص در دستگاه قضایی و سیستم انتخاباتی و نیز با فراهم کردن زمینه آزادی مطبوعات، آماده اعطای «وضعیت نامزدی» به این کشور هستند.با این حال، شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا پیش‌تر در سخنانی اعلام کرده بود که «آینده گرجستان در اتحادیه اروپا است»؛ اظهار نظری که از سوی تفلیس «تاریخی» خوانده شد.نخست وزیر گرجستان به تازگی اعلام کرده که دولت برای اجرایی کردن اصلاحات مورد تاکید اتحادیه اروپا بسیج شده است.با این حال، سوال اصلی اینجاست که چرا مقامات اروپایی و فراتر از آن، اعضای پیمان آتلانتیک شمالی می خواهند گرجستان را به همان دامی بیاندازند که کی یف امروز در آن گرفتار شده است؟ نباید فراموش کرد که گرجستان از جمله کشورهای نامزد ناتو برای پیوستن به پیمان آتلانتیک شمالی می باشد.

یک فرمول راهبردی خطرناک

آنچه امروز در گرجستان می گذرد، به وضوح از استمرار یک راهبرد کلان و خطرناک در میان آتلانتیکی ها پرده بر می دارد. این راهبرد، بر مبنای ایجاد گره‌های کور امنیتی  جدید در نظام بین‌الملل  استوار شده است. اکنون مقامات آمریکایی علاوه بر غرب آسیا که نقطه کانونی مداخله‌گرایی آن‌ها بوده است، درصددند بحران‌های مستمر، عمیق و دامنه‌داری را در دیگر نقاط جهان خلق کرده و آن‌ها را تقویت کنند. حمایت تسلیحاتی گسترده غرب از دولت زلنسکی در کی یف شدیدا قابل‌تأمل می‌باشد.هدف آمریکا از این بحران سازی گسترده در جهان، تغییر شکل  مداخله‌گرایی جهانی  واشنگتن به بهانه مواجهه با این بحران‌هاست. این تغییر شکل، بر مبنای « عدم حضور مستقیم در میدان نبرد» ، «حمایت از مهره‌های نیابتی» و «تقویت خصلت تخریب زیرساختی» استوار خواهد بود. این قاعده در خصوص گرجستان نیز صادق است. مقامات غربی در صدد هستند به هر نحو ممکن گرجستان ، مولداوی و حتی اذربایجان را نیز در این چرخه بحرانی و خطرناک وارد سازند تا از این طریق، دوگانه امنیتی "ناتو-روسیه" را به یک منظومه پرخطر در نظام بین الملل تبدیل کنند. غربی ها معتقدند که این مسئله منجر قه تقویت قدرت بازدارندگی و اقدام انها خواهد شد اما چنین تصوری پوچ و بیهوده به نظر می رسد.

خاکریزهای نبرد غرب

در یک نتیجه گیری کلی می توان گفت که غربگرایان گرجستان و اعضای ناتو و اروپای واحد تلاش می کنند تا تفلیس را به یکی دیگر از کانونهای بحرانساز در نظام بین الملل تبدیل کنند. از ابتدا مشخص بود که بحران اوکراین ، نقطه آغاز رویارویی  روسیه و غرب نیست بلکه « نقطه آشکارساز» تقابل کاخ سفید و کاخ کرملین در ابتدای هزاره سوم محسوب می‌شود. طرفداران ناتویی شدن اوکراین اصلی‌ترین نقش را در تبدیل کشور خود به زمین منازعه جدید غرب و روسیه در ابتدای هزاره سوم بازی کرده‌اند. درهرحال آسمان و زمین اوکراین طی ماه‌های اخیر به میدان بازی خطرناکی تبدیل‌شده است که نتیجه آن هر چه باشد، به سود شهروندان اوکراینی نخواهد بود! حتی برخی از طرفداران پیوستن اوکراین به ناتو و اتحادیه اروپا، خطرات ناشی از این بازی خطرناک را در کشورشان درک کرده‌اند. فراتر از آن، بسیاری از تحلیلگران مسائل اوکراین نسبت به اینکه کشورشان نقطه آغاز تغییر چهره ژئو استراتژیک یا حتی ژئو پلیتیک  آسیای مرکزی، قفقاز و شرق اروپا باشد به‌شدت نگران هستند.

واشنگتن و اتحادیه اروپا در هدایت اوکراین به‌سوی این دوراهی سخت و دشوار نقش پررنگی داشته‌اند. البته بسیاری از مقامات غربی تصور واکنش صریح و سریع روسیه را در قبال اصرار اوکراینی‌ها مبتنی بر پیوستن به ناتو نمی‌کردند! واقعیت امر این است که غرب هم‌اکنون نسبت به اوکراین دید دوگانه‌ای دارد!

بر این اساس اوکراین حتی یک عضو بالقوه اروپا یا ناتو نیز شمرده نمی‌شود و صرفا حکم یک خاکریز نبرد را برای غربی ها ( در مصاف با روسیه) داشته و خواهد داشت. گرجستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. زمزمه هایی که امروز در تفلیس به گوش می رسد، ترجمانی از همان سناریوی شوم ناتو و سران اتحادیه اروپاست...