چرا صدام حسین پیشرفته‌ترین جنگنده‌های عراق را در شن و ماسه دفن کرده بود؟

در سال ۲۰۰۳ میلادی نیروهای ائتلاف جهانی به رهبری آمریکا با ادعای اینکه عراق انباری مخفی از تسلیحات هسته‌ای، بیولوژیکی و شیمیایی دارد به این کشور حمله کردند. 

آمریکایی‌ها هرچند در نهایت هیچ کدام از اینها را در عراق نیافتند اما چیزهای عجیب و غریب هم کم پیدا نکردند که از آن جمله می‌توان به توالت‌ها و تفنگ‌های ساخته شده از طلا، قرآنی که با خون نوشته شده بود و البته رمان عاشقانه صدام حسین اشاره کرد. 

در حوزه تسلیحاتی هم نیروهای آمریکایی توانستند سلاح‌ها و هواپیمایی‌هایی را پیدا کنند که به شکل عجیبی در شن و ماسه در کنار یک فرودگاه دفن شده بودند.

نیروهای آمریکایی  در سال ۲۰۰۳ در نزدیکی پایگاه هوایی  التقدوم در عراق تعداد زیادی از جنگنده‌های میگ ۲۵ و فروگ فوت ۲۵ را از زیر شن و ماسه بیرون کشیدند. این هواپیماها هرچند از زیر شن و ماسه بیرون آمده بودند اما در شرایط نسبتا خوبی بودند. پیدا شدن این جنگنده‌ها بسیاری را متعجب کرد. چرا صدام حسین دست به چنین کاری زده و این هواپیماها را دفن کرده است؟ 

پاسخ این ماجرا احتمالا به پیشینه جنگ‌هایی مربوط می‌شود که عراق در آن سالها از سر گذرانده بود. در سال ۱۹۸۰ ارتش عراق با حمله به مرزهای ایران، جنگی را کلید زد که به مدت ۸ سال به طول انجامید. در طول این سالها عراق توانست دربرابر نیروی هوایی ایران که عموم هواپیماهای آن پیش از انقلاب سال ۵۷، از آمریکا خریداری شده بود مقاومت کند. 

در عین حال اما تسلط و مهارت خلبانان ایرانی در آن سالها بسیار مورد توجه قرار گرفته بود و باعث می‌شد نیروی هوایی عراق حرف چندانی در مقابل نیروی هوایی توانمند و باتجربه ایران نداشته باشد و گزارش‌های متعددی از فرار هواپیماهای جنگنده عراقی از دست خلبان‌های ایرانی در آن زمان منتشر شده است. با این حال پس از سالهای ابتدایی جنگ، عراق توانست ناوگان هوایی خود را نونوار کند و با خرید جنگنده‌های پیشرفته توازن را در درگیری‌های هوایی با ایران برقرار سازد. 

هرچند نیروی هوایی عراق و جنگنده‌های این کشور در منطقه خاورمیانه و در برابر رقبای منطقه‌ای می‌توانستند حرفی برای گفتن داشته باشند اما صدام حسین خوب می‌دانست که این جنگنده‌ها در مقابل آمریکا کاری از پیش نخواهند برد. در نتیجه وقتی در سال ۲۰۰۳ میلادی ائتلاف به رهبری آمریکا به عراق حمله کرد، صدام که نمی‌خواست ناوگان نیروی هوایی‌اش نابود شود، دستور داد پیشرفته‌ترین جنگنده‌های این کشور به نزدیکی پایگاه هوایی التقدوم منتقل و در شن دفن شوند. 

صدام حسین همچنین به خوبی به یاد داشت که وقتی در جنگ اول خلیج فارس تعدادی از جنگنده‌های خود را به ایران فرستاد تا از حمله آمریکا در امان بماند، چه اتفاقی افتاد؛ جایی که هرچند صدام به صورت موقت آنها را به ایران فرستاده بود، اما جمهوری اسلامی هرگز آنها را به عراق پس نداد. 

به عبارت دیگر عراق و صدام حسین به خوبی می‌دانستند که نیروهای آمریکایی می‌توانند چه بلایی بر سر جنگنده‌های عراقی و ناوگان نیروی هوایی این کشور بیاورند و به همین علت تصمیم گرفت آنها را سالم نگه دارد. احتمالا صدام حسین امیدوار بوده که حمله آمریکا به سرنگونی او منجر نشود و پس از حملاتی محدود مانند حمله ده دهه قبلی ایالات متحده به این کشور پس از مدت زمان کوتاهی به پایان برسد و او بتواند بار دیگر بدون مشکل به حکومت خود ادامه دهد. همین باور احتمالا موجب شده تا او به فکر آینده باشد و با دفن کردن جنگنده‌های پیشرفته خود، آنها را برای آینده احتمالی محفوظ نگه دارد.