بحران سیاسی عراق تمام شد؟

بعد از وقوع آشوب‌های اخیر در عراق توسط برخی طرفداران جریان صدر بسیاری از طرف‌های ذینفع داخلی و خارجی در این کشور منتظر بودند که حوادث خشونت‌آمیز در خیابان‌های بغداد و سایر مناطق عراق دست کم تا پایان مراسم اربعین حسینی ادامه داشته باشد. فارغ از اینکه چه کسانی پشت پرده این حوادث قرار داشتند اما نکته خطرناک در بهره‌برداری و موج‌سواری‌های محور وابسته به آمریکا و متحدانش بر این نابسامانی‌ها بود که روی تداوم هرج و مرج و بی‌ثباتی در عراق حساب باز کرده بودند و دستگاه تبلیغاتی این محور تلاش داشت تا خرابکاری حامیان جریان صدر را یک تظاهرات ضد ایرانی جلوه دهد.
در هر صورت متاسفانه تحرکات مخرب و شتابزده شماری از طرفداران جریان صدر وقایع خشونت‌باری را در عراق رقم زد که صدها کشته و زخمی بر جای گذاشت. اما برخلاف پیش‌بینی طرف‌های مذکور این شرایط دوام زیادی نداشت و از چند روز گذشته ثبات و آرامش به خیابان‌های عراق برگشته و ورود زائران برای انجام مراسم اربعین حسینی در کربلای معلی نیز به همان منوال قبل انجام می‌گیرد. 
اما در خصوص اینکه آرامش و ثبات در عراق پایدار خواهد بود یا این وضعیت شکننده است، برخی معتقدند که همه چیز بستگی به تصمیم دادگاه عالی فدرال عراق دارد که قرار است روز چهارشنبه در پاسخ به درخواست جریان صدر برای انحلال پارلمان تشکیل جلسه دهد. تلاش مقامات عراقی از جمله «مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر دولت موقت و سایر نیروهای سیاسی این کشور برای حل بحران سیاسی از طریق گفتگوی ملی و متقاعد کردن «مقتدی صدر» رئیس جریان صدر برای مشارکت در این گفتگوها ثمربخش نبود و بر همین اساس همه منتظر رای دادگاه فدرال برای انحلال پارلمان هستند.
در این شرایط کمیته چارچوب هماهنگی شیعیان سیگنال‌هایی  در خصوص تعامل مثبت با جریان صدر در رابطه با تصمیم دادگاه فدرال ارسال کرده است. «غضنفر البطیخ» یکی از اعضای این کمیته اعلام کرد، فارغ از اینکه دادگاه فدرال چه تصمیمی بگیرد و چه جریان صدر به پارلمان برگردد چه خارج از آن باشد، دولت با یک توافق سیاسی جمعی تشکیل خواهد شد و قطعا هر راهکار دیگری جز مذاکره برای حل بحران بسیار خطرناک و مخرب خواهد بود.
درحالی که در سایه  رهنمودهای مرجعیت و تدابیر آیت‌الله سید کاظم حائری در عراق، هرج و مرج و نابسامانی‌ها فروکش کرده پیش‌بینی می‌شود که دادگاه فدرال عراق با انحلال پارلمان موافقت کند و عراقی‌ها به سمت برگزاری یک انتخابات پارلمانی دیگر حرکت کنند. این به معنای آن است که سازوکار رسیدگی به پرونده سیاسی عراق و مسائلی همچون تشکیل دولت و انتخاب رئیس جمهور مجددا به نقطه صفر برمی‌گردد و فعلا نمی‌توان جدول زمانی مشخصی برای پایان بن‌بست سیاسی عراق تعیین کرد.
از طرف دیگر نیروهای سیاسی عراق تاکید دارند که تصمیم برای انحلال پارلمان باید با یک توافق جمعی اتخاذ شود و همچنین اگر قرار باشد پارلمان منحل و یک انتخابات جدید برگزار گردد این اتفاق باید بعد از تشکیل دولت رخ بدهد. این درحالی است که موضع‌گیری‌های برخی مسئولان جریان صدر علیه نیروهای سیاسی و به طور خاص چارچوب هماهنگی شیعیان ادامه دارد. 
صدری‌ها همچنین درباره ادامه اقدامات خشونت‌آمیز خود در خیابان‌ها هشدار می‌دهند. در همین راستا یک مسئول ارشد جریان صدر اعلام کرده که درگیری‌های اخیر در بغداد برای رساندن این پیام به همه بود که صدری‌ها می‌توانند بر خیابان‌ها مسلط شده و اجازه نخواهند داد که این جریان منزوی گردد. حامیان جریان صدر همچنین تهدید می‌کنند که اگر مطالبات آنها برآورده نگردد احتمال بازگشت رفتارهای خشونت‌آمیزشان وجود دارد.
بر همین اساس برخی ناظران بر این باورند که اساسا تشکیل دولت بدون توافق جریان صدر در عراق می‌تواند مجددا این کشور را در معرض سناریوهای خطرناک قرار دهد.اما در هر صورت پارلمان فعلی عراق نیز به ویژه بعد از درگیری‌های اخیر قادر به تصمیم‌گیری درباره مسائل حساس یا تشکیل دولت نیست و به نظر می‌رسد چاره‌ای جز انحلال پارلمان وجود ندارد. 
شاخص‌ها نشان می‌دهد که عراقی‌ها تصمیم دارند قبل از پایان مراسم اربعین حسینی هیچگونه اقدام سیاسی خاصی انجام ندهند و آنگونه که منابع گزارش می‌دهند احتمالا جلسات پارلمان نیز تا بعد از اربعین به تعویق خواهد افتاد. بعد از آن نیز عراقی‌ها راهی طولانی برای حل معضل سیاسی خود پیش رو دارند. با توجه به ساختار فرقه‌ای عراق رویدادهای سیاسی در این کشور همواره با حواشی و چالش‌های مختلف همراه بوده که یکی از مهم‌ترین آنها مداخله کشورهای خارجی است.
بعد از اشغال عراق توسط آمریکا در سال 2003 نیز ساختار سیاسی عراق هرگز جدا از مداخلات ایالات متحده و محور وابسته به آن نبوده است و همین امر تصمیم‌گیری درباره پرونده سیاسی را بری عراقی‌ها دشوار می‌کند؛ اتفاقی که در جریان انتخابات پارلمانی این کشور در چند ماه گذشته نیز رخ داد و نتیجه آن وضعیت متشنج سرنوشت سیاسی عراق است. در هرحال آنگونه که از شواهد پیداست برگزاری یک انتخابات زودهنگام دیگر در عراق دور از انتظار نیست و اگر مسئولان این کشور قصد تکرار سناریوهای فعلی را ندارند باید راهکاری ریشه‌ای و طبق منافع ملی عراق به دور از مداخلات خارجی برای تشکیل پارلمان و دولت و انتخاب رئیس جمهور جدید پیدا کنند.