روح الله دهقانی فیروزآبادی؛ سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به چاپ مقاله‌ای در مجله نیچر اظهار کرد: این مجله یکی از دو مجله معتبر علمی دنیا است و در حوزه‌های علم و فناوری، مقاله و تحلیل‌هایی را در عالی‌ترین سطح، منتشر می‌کند. این مجله در می سال 2005 مقاله‌ای را منتشر کرد با عنوان "رژه بزرگ ایران". در بخش نخستین این مقاله آمده است. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر عالی ایران که نقش بسیار موثری در سیاست‌گذاری‌های کشور دارد، بطور جدی در مورد علم صحبت می‌کند و از کشورش پیشرفت برای خودکفایی در همه حوزه‌های علمی را می‌خواهد.
دهقانی فیروزآبادی افزود: این فراخوان در جامعه کوچک علمی ایران طنین‌انداز شده است، جامعه‌ای که به خوبی از تاریخ علمی و پیشینه دستاوردهای علمی خود، آگاه است. در ادامه تحلیل، آثار این سیاست‌گذاری کلان را مورد بحث قرار داده و سوتیتر یادداشت را به عنوان نتیجه‌گیری، این عبارت انتخاب کرده است که "مرجعیت علمی" در ایران در حال بازسازی است، مگر با آشوب‌های سیاسی و تحریم‌های بیشتر.
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ادامه داد: مسئله این مقاله، دشمنی با پیشرفت و اقتدار ایران است و هدف آنها هم رهبر عالی ایران، جامعه علمی و دانشگاه‌های کشور، خودکفایی علمی و پیشینه تاریخی علمی ایران است که باید بین آنها با ابزارهای دشمنی چون آشوب و تحریم فاصله بیاندازند.
وی خطاب به مقام معظم رهبری گفت: قطعاً فرزندان نخبه شما با بصیرت کامل، پرهیز از حواشی و تمرکز و تشدید حرکت جهادی در رسیدن به قله‌های علم و فناوری، برای تحق کامل اقتصاد مقاومتی دانش‌بنیان نقشه‌های دشمن را نقش بر آب خواهند کرد.
دهقانی فیروزآبادی ادامه داد: بنیاد ملی نخبگان و معاون علمی و فناوری با تدبیر شما و بر مبنای قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات، مصوب مجلس شورای اسلامی در سال 89 در کشور شکل گرفت. مدیران خدومی هم با دلسوزی و تلاش در سال‌های گذشته زحمت کشیدند تا زیر‌ساخت‌های زیست‌بوم فناوری و نوآوری کشور را بر مبنای توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان شکل دهند. آنچه امروز شاهد آن هستیم که توجه به علم و فناوری به عنوان یک گفتمان ملی در همه دستگاه‌ها شکل گرفته، به مدد تأکیدات و پیگیری‌های مداوم شما است.
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به اینکه گفتمان ملی شروع کار است و باید در این زمینه به باور ملی برسیم، بیان کرد: انتظار می‌رود وقتی با هدفگذاری کلان تولید دانش‌بنیان و اشتغال آفرین، سال را آغاز می‌کنیم، بتوان بر مبنای قانون مترقی جهش تولید دانش‌بنیان که امسال در مجلس مصوب شد، چشم انداز جدیدی را با مدیریت و برنامه‌ریزی در معاونت علمی و فناوری شاهد باشیم. در دوره جدید معاونت علمی و فناوری به دنبال تحقق مدیریت اقتصاد مقاومتی دانش‌بنیان بر مبنای اجرای نظام ملی نوآوری در همه ارکان و فرآیندهای کشور هستیم.
وی ادامه داد: قانون جهش تولید دانش‌بنیان، ظرفیت‌های بسیاری را ایجاد کرده است که معاونت علمی باید به عنوان نماینده رییس جمهوری، در جایگاه هماهنگ‌کننده و حمایت‌کننده، نظارت راهبردی و پیگیری و ارزیابی عملکرد همه دستگاه‌های کشور برای اجرای نظام ملی نوآوری بر مبنای این قانون قرار گیرد.
دهقانی فیروزآبادی افزود: تولید ارزش از اندیشه و فکر شروع می‌شود. حلقه بعدی دانش، سپس فناوری، بعد نوآوری و تولید و در نهایت بازار و ارزش است. ما اعتقاد داریم که بستر رشد اندیشه، اندیشکده‌هایی هستند که باید حکمت تولید کنند و بستر رشد دانش هم دانشگاه‌های حکمت‌بنیانی هستند که دانش تولید می‌کنند.
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همچنین بیان کرد: بستر رشد فناوری شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدکننده فناوری و بستر رشد نوآوری و تولید هم صنایع فناوربنیانی هستند که محصول و خدمات نوآورانه با کشش را بازار عرضه می‌کنند. در حال حاضر هم در کشور اندیشکده‌ها، دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان خوبی داریم که روز به روز در حال توسعه هستند که باید از این ثروت‌های ملی به خوبی محافظت کنیم.
وی حلقه آخر این زنجیره را صنایع نوآور یا صنایع فناوری بنیان دانست و گفت: این بخش، حلقه مفقوده‌ای هستند که اگر با ظرفیت‌های قانون جهش تولید دانش بنیان؛ بر احیا و ایجاد آنها تمرکز کنیم، بخش خوبی از زنجیره‌های اقتصاد دانش‌بنیان شکل می‌گیرد. این همان محلی است که به فرموده خود شما در آن کاهش هزینه‌های تولید و افزایش بهره‌وری محقق می‌شود.
دهقانی فیروزآبادی ادامه داد: بازار ملی ناموس ملی است. اگر بازار مصرف دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها و صنایع بزرگ دولتی با برنامه و بدون تعارف و با سختگیری بر واردات بی قاعده، با همان قیمتی که از خارجی می‌خرند، حتی در یک بازه زمانی محدود، در اختیار تولیدکننده ملی قرار گیرد، این زنجیره شکل خواهد گرفت و دستگاه‌های بزرگ کشور، به‌عنوان بزرگترین مصرف‌کننده‌های محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان فعال می‌شوند. اینجا معاونت علمی و فناوری اجرای برنامه‌های کیفی سازی حداکثری محصولات و خدمات دانش‌بنیان را با همکاری سازمان استاندارد کشور و با سختگیری و جدیی به عهده خواهد گرفت.
ایجاد بازار واقعی تولید فناوری به جذب سرمایه‌ها منجر می‌شود
وی در ادامه بیان کرد: تلاش بر این است که با تعریف سه نشان صنعت نوآور یا فناوری بنیان، شرکت‌های فناور یا دانش‌بنیان و دانشگاه حکمت بنیان و بازتعریف قوانین برای هرکدام از این حوزه‌ها، به صورت مجزا و متناسب با امور خودشان، برنامه حمایتی تدوین شود. امروز 13 سال از اجرای قانون اولیه دانش‌بنیان گذشته است و بسیاری از مسائل را تجربه کرده و آموخته‌ایم و نیاز به حرکت‌ها و برنامه‌هایی با افق‌های بسیار بلندتر با استفاده از ظرفیت‌های قانون جهش تولید داریم.
به اعتقاد دهقانی فیروزآبادی، اگر شرط فناوری‌بنیان بودن یک صنعت، همکاری با شبکه دانش‌بنیان‌ها و شرط دانش‌بنیان بودن یک شرکت همکاری با شبکه دانشگاهی و علمی کشور باشد، جریان کار از بازار تا دانشگاه‌ها و اندیشکده‌ها و در حلقه‌های میانی آنها، جاری خواهد شد.
وی ادامه داد: با این تدبیر، وقتی بازار واقعی برای تولید فناوری در کشور شکل بگیرد، با توجه به ارزش افزوده چشمگیر آن در مقایسه با سایر بازارها، خود به خود جریان سرمایه‌های خصوصی و مردمی به سمت آن هدایت خواهد شد. بسیاری از نخبگان ایرانی خارج از کشور که طی سال‌های حضورشان در کشورهای دیگر، تجربه‌هایی کسب کرده‌اند، علاقه‌مند به بازگشت به کشور و یا حتی فعالیت در همان کشورها برای حل مسائل کشور خواهند شد.
نخبگان ایرانی برای کشور یک فرصت بزرگ ملی هستند
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه مرزهای ایران عزیز، در قلب‌های همه کسانی است که در اقصی نقاط دنیا زندگی می‌کنند. بسیاری از نخبگانی که ساکن کشورها دیگر هستند و با توجه به شرایط زندگی و کاری و تشکیل خانواده و غیره در آنجا ماندگار شده‌اند، علاقه‌مند هستند حتی در همانجا، شرکت‌های دانش‌بنیانی ایجاد کنند و در خدمت کشورشان باشند. نخبگان ایرانی برای ایران یک فرصت بزرگ ملی است.
وی افزود: مسأله بعدی که باید به آن اشاره کنم، مسأله فناوری نافع است. آنچه باید مالک ارزیابی دانش‌بنیان‌ها باشد، لزوماً پیچیدگی فناوری نیست. با همان ویژگی‌هایی که برای علم نافع بیان می‌کنیم، همه فناوری‌هایی که ثروت‌آفرین یا اقتدارآفرین و در کشور نو باشند، فعالیت دانش‌بنیانی به حساب می‌آید.
به گفته دهقانی فیروزآبادی، با این تعریف و حمایت از آن، جریان‌های نخبگانی به سمت ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های کشاورزی، معدن، صنایع خانگی و از این دست که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده است، هدایت می‌شود و اثرات آنها مستقیماً در اقتصاد و زندگی آحاد مردم، احساس خواهد شد.
وی افزود: به‌عنوان مثال ممکن است بسیاری از تجهیزات و نوآوری‌های مورد نیاز کشور در حوزه‌های کشاورزی و مسکن، به نسبت صنایع اقتدارآفرینی چون هسته‌ای و هوافضا، پیچیدگی نداشته باشد اما از لحاظ تأثیر جدی بر امنیت غذایی و سفره و زندگی مردم به معنی واقعی کلمه فناوری نافع خواهد بود.
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همچنین گفت: وقتی از اقتصاد و سهم جدی معنی دار از تولید ناخالص ملی صحب می‌کنیم، باید به الزامات اصلی تضمین و تامین مالی و بیمه آن توجه داشته باشیم. لذا ایجاد یک صنعت بیمه تخصصی کلان در کشور برای تضمین کاربری و عملکرد محصولات دانش‌بنیان ضروری است. این خدمت بهانه ناشناخته بودن و خسارات احتمالی برای استفاده نشدن از محصول دانش‌بنیان باقی نخواهد گذاشت.
دهقانی فیروزآبادی با اشاره به اینکه بازآرایی، تقویت و افزایش اعتبار حداقل تا 3 میلیارد دلار در مرحله اول برای صندوق نوآوری و شکوفایی به‌عنوان بانک تخصصی نظام نوآوری کشور ضروری است، گفت: توسعه الگوهای تأمین مالی پایدار با استفاده از فناوری‌های جدید مالی، سرمایه‌های بزرگ خصوصی و همچنین سرمایه‌های خرد مردمی باید در دستور کار جدی قرار گیرد.
وی ادامه داد: سایر راهبردهای عملیاتی پیشنهاد شده برای تحقق اقتصاد مقاومتی دانش‌بنیان را در 34 محور که با نظر و مشورت مدیران و نخبگان و صاحبنظران این حوزه تدوین شده است، به صورت خالص و کتبا تقدیمتان می‌کنم.
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به اینکه معاونت علمی و فناوری در سال‌های گذشته توسعه‌دهنده ساز و کارهای قانونی و زیر ساخت برای تعامل با شرکت‌های دانش بنیان و خلاق بوده است، گفت: در این میان؛ بنیاد ملی نخبگان نیز همیشه متصل به جریان استادان و دانشجویان برای کشف و شناسایی استعدادهای برتر در دانشگاه‌ها بوده است.
دهقانی فیروزآبادی ابراز امیدواری کرد که هماهنگی کامل این دو مجموعه در یک فرآیند روشن، می‌تواند خط سیری برای تشکیل هسته‌های نخبگانی حول استادان شاخص و سرآمد در بنیاد و هدایت آنها تا تشکیل شرکت‌های نوپای دانش‌بنیان برای حمایت در معاونت علمی ترسیم کند.
وی افزود: هسته‌های نخبگانی استادمحور که مورد تأکید ویژه حضرتعالی بوده و هرکدام از آنها بذر رویش یک شرکت دانش‌بنیان فاخر خواهند بود. در مسیر ارتقای مأموریت معاونت علمی و فناوری به آنچه در آغاز سخن عرض کردم، تکریم و شناسایی فعال استعدادهای کشور به جای روش‌های خود اظهاری که عموماً نامناسب هستند و همچنین برنامه‌ریزی برای توانمندسازی و تربیت حکمرانان و مدیران متخصص نخبه به عنوان تنها کسانی که می‌توانند بر نخبگان مدیریت کنند به‌عنوان یک راهکار اصلی برای ارتقا و سرآمدی حکمرانی در کشور مورد توجه ویژه قرار خواهد داشت.
سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: باور دارم امسال طلیعه توجه کلان به تولید دانش‌بنیان و اشتغال آفرین به‌عنوان زیربنای شکل گیری اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده و این توجه و نامگذاری چندین سال تا رسیدن به هدف مورد توجه و حمایت حضرتعالی خواهد بود.
منبع: تسنیم
