متأسفانه این از عادتهای سیاستورزی است که تا وقتی موضوعی به یک بحران یا ابرچالش چندجانبه تبدیل نشود کمتر به آن میاندیشیم و پس آنکه وارد مرحله بحرانی شد تازه به تکاپو میافتیم تا راه حلی برای آن بیابیم و موضوع آب هم از این قاعده مستثنی نیست. با اینکه کارشناسان حوزه آب از مدتها پیش بارها در خصوص بحران آب و آینده مخاطره برانگیز آن هشدار داده بودند اما متأسفانه دولتها کمتر شنیدند با این حال جای امیدواری است که این بار فریاد کشاورزان و شهروندان سیستانی که کارد به استخوانشان رسیده از سوی دولت محترم شنیده شده است. هشدار رئیسجمهور به طالبان جهت تأمین حقابه سیستان و بلوچستان میتواند نقطه شروعی برای برخورد قاطعانه و منسجم با طغیانگری طالبها باشد.
مسئله هیرمند و اختلاف میان دو کشور نشان میدهد که «بحران آب یک بحران حاکمیتی است»، بحرانی که به فوریت نیازمند تصمیمگیری درست و اقدام به موقع مسئولان است چرا که بهبود شرایط زیست محیطی و حفظ جایگاه طبیعت همواره در تقویت امنیت ملی کشورها مؤثر بوده است و بالعکس هرگونه بیتوجهی در حوزه محیط زیست به خصوص مسئله آب میتواند آثار سیاسی اجتماعی را به وجود میآورد که آنها به نوبه خود زمینه بروز منازعه و تهدیدات امنیتی بعدی خواهند شد.
حسین حسینینژاد
▼ گزارش روز
اقتدار دریایی با ابزار ایرانی
ناوگروه ۸۶ ارتش پس از طی مسافت بیش از ۶۰ هزار کیلومتر به دور دنیا در طی 240 روز امروز به کشور باز خواهند گشت و طی مراسم رسمی مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.
گزارههای تحلیلی: نیروی دریایی به عنوان نیروی راهبردی در تولید اقتدار نظامی محسوب میشود. به همین خاطر است که بسیاری از ابرقدرتهای دنیا در طول تاریخ جهت افزایش قدرت دریایی خود و دستیابی به پهنههای آبی تلاش کردهاند که نمونه آن وصیت پطر کبیر تزار روس است. اما در این حرکت بزرگ ناوگروه ۸۶ ارتش چند نکته میتواند حائز اهمیت باشد:
1ـ نکته اول؛ در این دریانوردی از دو شناور ایرانی مکران و دنا استفاده شده است که فناوری موجود در این دو شناور بزرگ و مدرن، کاملا ایرانی و استفاده از توانمندی متخصصین داخلی بوده است. این موضوع از آن جهت قابل اهمیت است که در طی ۲۴۰ روز گذشته این شناورها از آبهای مختلف با طول موجهای متفاوت و آب و هوای متغیر عبور کردهاند که هر کدام از این نوع آب و هوا میتواند برای یک شناور مخاطرات خاصی را داشته باشد. طی این مسیر با موفقیت و به واسطه توانمندی متخصصان داخلی میتواند موجب غرور باشد. 2ـ آنگونه که امیر سرتیپ شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش گفتند: میانگین سنی افراد حاضر در این حرکت بزرگ، جوانانی با میانگین زیر ۳۰ سال بودهاند که ۲۰ درصد از این جوانان برای اولین بار دریانوردی بینالمللی را تجربه کردهاند. استفاده از ظرفیت چنین جوانانی در نیروی دریایی ارتش میتواند قابل تقدیر و ستایش باشد». 3ـ نکته دوم؛ امروز ما نباید در این موضع متوقف شویم و باید گامهای اساسی برای تقویت نیروی دریایی که در سپاه و چه در ارتش جمهوری اسلامی برداریم. خبر چند روز پیش دریادار علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه مبنی بر تلاش سپاه برای ساخت ناو هواپیمابر میتواند نقطه آغازی باشد برای سیادت دریایی ایران در منطقه و رسیدن به یک جایگاه بینالمللی دریایی. امروز اقتصاد و دریا با هم یک درهمتنیدگی خاص و ویژه دارد و افزایش توان دریایی هر کشور میتواند در تأمین امنیت اقتصادی آن کشور تأثیرگذار باشد لذا تقویت نیروی دریایی ارتش و سپاه میتواند مقدمهای برای تأمین امنیت اقتصادی ایران در پهنه اقیانوس و حوزه خلیجفارس و دریای عمان باشد.
نکته پایانی؛ نیروی دریایی سپاه و ارتش به واسطه قرار گرفتن در خلیجفارس و حضور شناورهای آمریکایی همیشه در خط مقدم مقابله با آمریکاییها بودهاند و مواردی مانند ناو جوشن، سهند، سبلان و انهدام نفتکش بریجتون توسط شهید نادر مهدوی و همرزمانش گویای این تقابل همیشگی بوده است. در سفر اخیر نیز آمریکاییها برای عبور از کانال پاناما و پهلو گرفتن در سواحل برزیل و کارشکنیهای بسیاری نمودند که نتوانستند موفق باشد.
▼ خبر ویژه
الکس بر دار مجازات
صبح امروز «شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲»، شهروز سخنوری معروف به الکس به جرم قاچاق انسان به قصد فحشا، به دار مجازات آویخته شد. ۱۸ آبان ۱۳۹۸ بود که گزارشی به دادسرای جرایم امنیت اخلاقی ارسال و در آن عنوان شد در بررسیهای اطلاعاتی محرز شده که فردی به هویت «سارا جرف دریسزاده» با در اختیار داشتن تعدادی از زنان و دختران در کشور امارات مبادرت به تشکیل یک شبکه فساد کرده است. با بررسیهای صورتگرفته محرز شد که نامبرده یک شاخه از شبکه بینالمللی قاچاق زنان و دختران شهروز سخنوری معروف به الکس است که به عنوان مدیر ارشد این شبکه تحت نظر و هدایت الکس در دوبی فعالیت میکند. با دستگیری سارا، شبکه گستردهای که زنان و دختران روسپی را از شهرهای مختلف کشور سازماندهی و مبادرت به قاچاق آنها به چندین کشور منطقه میکرد زیر نظر قرار گرفت و ضربه تأثیرگذاری به شبکه وارد شد.
▼ اخبار
1ـ احتمال تعطیلی دولت آمریکا قوت گرفت
یکی از سختترین نقاط اختلافی در مذاکرات میان نمایندگان جمهوریخواه و کاخ سفید، موضوع تعیین سقف هزینهها است که خواسته اصلی جمهوریخواهان است، اما برای دموکراتها این موضوع یک خط قرمز به شمار میآید. شبکه CNBC خاطرنشان کرد که دو طرف زمان کمی برای دستیابی به توافق برای افزایش سقف استقراض 31/4 تریلیون دلاری دولت فدرال دارند و اگر این زمان سپری شود، کاخ سفید در معرض خطر تعطیلی فاجعهبار قرار خواهد گرفت. کوین مک کارتی، رهبر جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا نیز اعلام کرد که مذاکرات با کاخ سفید برای افزایش سقف بدهی دولت آمریکا باید متوقف شود. او به خبرنگاران گفت: «ما باید کار را متوقف کنیم.» رسانههای آمریکایی همچنین به نقل از «گرت گریوز»، مذاکرهکننده ارشد جمهوریخواه کنگره که توسط «کوین مک کارتی»، رئیسجمهوری خواه مجلس نمایندگان به این سمت منصوب شده، گفت: «ما تصمیم گرفتیم دکمه توقف مذاکرات را فشار دهیم زیرا مذاکرات فعلی سازنده نیست.» بنبست در مذاکرات کاخ سفید و کنگره در شرایطی صورت گفته است که براساس گزارش رسانههای آمریکایی، «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا تصمیم گرفته است تا سفر خود به آسیا را کوتاه کند و به آمریکا بازگردد تا در مذاکرات سقف بدهی در کنگره شرکت کند.
2ـ این آب نان ندارد
مولوی عبدالحمید روز گذشته در خطبههای نماز جمعه مسجد مکی زاهدان گفت: «اعدام سه جوان مرتبط با خانه اصفهان واقعا دردآور است. مردم ایران و دنیا خواستار توقف اعدام اینها شدند. اینهایی که پیش ما میآیند زخمهای بدن خودشون نشان میدهند که همه اعترافات اجباری صورت میگیرد و این هیچ اعتبار و ارزشی ندارد.» این موضعگیری در حالیست که مدتی پیش عبدالحمید تقاضای قصاص و اعدام برای عاملان جمعه زاهدان و سراوان کرده بود و امروز اعدام تروریستهای قاتل نیروهای بسیج و فراجا را تطهیر میکند. نکته قابل تأمل دیگر اینکه عبدالحمید ساعتها در مورد محسنات و ویژگیهای انتخابات ترکیه صحبت کرد اما حتی یک جمله در مورد مسئله آب سیستان و بلوچستان که قریب به یک میلیون نفر فقط ۱۰ روز دیگر آب دارند، صحبت نکرد! موضوعی که صدای کاربران فضای مجازی را هم درآورد و نوشتند: «که چرا از مسجد مکی زاهدان صدایی در محکومیت اقدام غیرقانونی طالبان و بستن آب بر روی مردم تشنه سیستان و بلوچستان شنیده نمیشود؟ شاید در این آب نانی نیست.»
3ـ ایران دیگر مطیع نیست
دنیس راس، دیپلمات باسابقه آمریکایی مشاور ارشد سه رئیسجمهوری آمریکا گفت: «ایران آنگونه که باید از ما بترسد، نمیترسد. آنها در مسیر غنیسازی ۶۰ درصدی هستند. آنها آشکارا آزمایشی انجام دادند که امکان میدهد برخی موارد را تا سطح 83/7 درصدی غنیسازی کنند. این واقعیت که آنها تا سطح ۶۰ درصد غنیسازی کرده و ۱۶ آبشار از سانتریفیوژهای جدید، سانتریفیوژهای پیشرفته «آی.آر۶» دارند... یعنی اینکه در مسیری هستند که هر چند تصمیم به ساخت بمب اتمی نگرفتهاند، اما خودشان را در وضعیتی قرار دادهاند که گزینه داشتن یک سلاح هستهای را دارند. بنابراین، ما باید ارتباط برقرار کرده و با آنها به گونهای گفتوگو کنیم که هم در کلام و هم در عمل دلیلی داشته باشند که ببینند اوضاع فرق کرده است.»
4ـ بنسلمان هم صلحطلب شد
محمد بنسلمان ولیعهد آلسعود در نشست سران عرب گفت: «منطقه ما جای درگیری نیست. از حضور بشار اسد در نشست سران کشورهای عربی خرسندیم. امیدواریم بازگشت سوریه به اتحادیه عرب به امنیت این کشور کمک کند. فلسطین مسئله محوری جهان عرب است و ما باهم برای یافتن راهحلی برای آن تلاش میکنیم. ما سالها درگیری داشتهایم که مردم از آن آسیب دیدند. به طرفهای یمنی در یافتن راهحلی برای حل بحران در کشورشان کمک خواهیم کرد.»
▼ اخبار کوتاه
◄ ورود ۴ برابری گردشگران خارجی به ایران/ سازمان جهانی گردشگری اعلام کرد که در سال ۲۰۲۲، 4/1 میلیون سفر توسط گردشگران خارجی به مقصد ایران انجام شده است که این رقم نسبت به سال قبل از آن ۳۱۵ درصد رشد داشته یعنی بیش از ۴ برابر شده است. رشد ورود گردشگران خارجی به ایران در سال میلادی گذشته ۳ برابر رشد متوسط جهانی در این زمینه بوده است. با این وجود، سهم ایران از جذب گردشگران خارجی همچنان اندک است و تنها 0/4 درصد از کل سفرهای گردشگری خارجی در سال ۲۰۲۲ به مقصد ایران انجام شده است.
◄ خودشان خودشان را نابود خواهند کرد/ کارشناس و تحلیلگر شبکه رژیم صهیونیستی «i24» در اظهاراتی تند پیرامون قدرت رژیم صهیونیستی گفت: «ادعای قدرت رژیم صهیونیستی مزخرف و بیهوده است، صهیونیستها به دست خودشان اسرائیل را نابود خواهند کرد! 3200 پلیس فقط برای تأمین امنیت یک مراسم مستقر شدهاند؛ کجای دنیا این همه ترس حاکم است!»
◄ ممنوعیتهای تیکتاکی برای آمریکاییها/ استفاده از شبکه اجتماعی «تیکتاک» در تلفنهای همراه شخصی شهروندان ایالت مونتانای آمریکا ممنوع شد. در چند ماه اخیر، قانونگذاران دموکرات و جمهوریخواه آمریکا، برای ممنوع کردن این برنامه اشتراکگذاری ویدئو در تلاشند. بیش از ۲۵ ایالت آمریکا، استفاده کارکنان دستگاههای ایالتی را از تیکتاک ممنوع کردهاند.
◄ بلوفزنی بیبی/ تالف رام، تحلیلگر نظامی روزنامه صهیونیستی معاریو گفت: «سران سازمانهای امنیتی رژیم صهیونیستی با ادعاهای نتانیاهو در مورد موفقیت حمله اخیر به غزه موافق نیستند و به او گفتهاند اغراق نکند. آنها معتقدند درگیری محدود اخیر باعث بازگشت معادله بازدارندگی مقابل غزه نشده و نمیتواند در نبرد احتمالی با حزبالله یا حماس مبنا قرار گیرد.»
◄ قلیچدار به دنبال حمایت اوغان/ رسانههای ترکیه اعلام کردند که ائتلاف مخالفان اردوغان با سنان اوغان، نفر سوم انتخابات که ۵ درصد آرا را کسب کرد، رایزنی کردند و در ازای کسب حمایت طرفدارانش سمت وزیر مهاجرت را به او پیشنهاد دادند اما گفته میشود او بهدنبال کسب جایگاه معاونت رئیسجمهور است. اوغان با اردوغان نیز دیدار کرد.
◄ چوپانکشی به جای رهبر القاعده/ روزنامه واشنگتنپست نوشت: ارتش آمریکا اعتراف کرده که قربانی حمله این کشور به شمال غرب سوریه ممکن است یکی از سران القاعده نباشد، بلکه یک شهروند سوری و چوپانی گوسفندان بوده که با موشک هلی فایر آمریکایی کشته شد.